اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
دیدن نامحرم از طریق تلویزیون و شنیدن صدای آنها، که مقرون به فساد و ریبه است اشکال دارد و بعض اقسام آن حرام یقینی است.
عنوان مسئله:
دیدن نامحرم از طریق تلویزیون و شنیدن صدای آنها، که مقرون به فساد و ریبه است اشکال دارد و بعض اقسام آن حرام یقینی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دیدن تصویر بدن مردان نامحرم از تلویزیون چه حکمی دارد؟
- شنیدن صدای مردان نامحرم برای زن و بالعکس چه حکمی دارد؟
- برخی از حرفه ها هم چون کارگردانی، نقد فیلم، کنترل سایت ها و کنترل فیلم های وارداتی و... مستلزم دیدن فیلم های مستهجن است که مشتمل اعمال خلاف اخلاق است ، در صورتی که خوف ریبه و وقوع در فساد برای چنین کسانی نباشد، دیدن این گونه فیلم ها و درآمد حاصل از چنین شغل هایی چه حکمی دارد؟
- آیا شنیدن شعرخوانی زن نامحرم حرام است؟ در زمان پیامبر صلّی اللّه علیه وآله وسلّم چگونه بوده است؟
- هنگامی که در مراسم صبحگاهی مدرسه یکی از خواهران قرآن را با صوت تلاوت می کند، دبیران مرد صدای وی را می شنوند، آیا به طور کلّی تلاوت قرآن توسّط خواهران در صورت شنیدن نامحرم گناه است؟
- اگر انسان همان گونه که از دیدن یک باغ و گلستان لذّت می برد، از نگاه کردن به صورت انسان دیگر (مرد یا زن) لذّت ببرد، آیا حرام است؟ و مصداق قصد ریبه و لذّت به حساب می آید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا دیدن شخص نامحرم از طریق رایانه، تلویزیون، ماهواره و دیگر وسایل الکترونیکی تصویری حرام است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] دیدن موی زن نامحرم در تلویزیون چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شنیدن صدای آواز زن برای مرد نامحرم چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دیدن عکس نامحرم بدون ریبه چه صورت دارد و فرقی بین آشنا و ناشناس وجود دارد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا شنیدن صدای صوت قرآن زن یا تک خوانی زن برای نامحرم جایز است؟
- [سایر] آیا شنیدن صدای گریه و سوگواری زن برای مردان نامحرم اشکال دارد؟ آیا حضرت زهرا در گریه های خود پس از رحلت حضرت رسول (ص) صدای خود را بلند می کرد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا شنیدن صدای خواننده زن بدون قصد لذت اشکال دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] شنیدن یا دیدن مطالبی که پشت سر دیگران، چه با طنز و چه جدی، در روزنامهها و تلویزیون مطرح میشود برای بیننده یا شنونده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] شنیدن یا دیدن مطالبی که پشت سر دیگران، چه با طنز و چه جدی، در روزنامهها و تلویزیون مطرح میشود برای بیننده یا شنونده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نگاه کردن به وجه و کفّین زن نامحرم بدون قصد لذت اشکال دارد؟ و منظور از قصد ریبه و لذّت چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- شنیدن صدای زن نامحرم بدون قصد لذت، جایز است.
- زن میتواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند، ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود باید آهسته بخواند، در صورتی که شنیدن صدای او حرام باشد، مثلاً ترس فتنه و لذت بردن در بین باشد؛ بنابر اظهر.
- کسی که شغلش مسافرت نیست، اگر مثلاً در شهری یا در دهی جنسی دارد که برای حمل آن مسافرتهای پیدرپی میکند، باید نماز را شکسته بخواند. شرط هشتم: به حد ترخُّص برسد، یعنی از وطنش یا جایی که قصد کرده ده روز در آنجا بماند، بهقدری دور شود که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، ولی باید در هوا غبار یا چیز دیگری نباشد که از دیدن دیوارو شنیدن اذان جلوگیری کند، و لازم نیست بهقدری دور شود که منارهها و گنبدها را نبیند، یا دیوارها هیچ پیدا نباشد، بلکه همینقدر که دیوارها کاملاً معلوم نباشد، کافی است.
- در وجوب سجده برای کسی که آیه سجده را میشنود، فرق نمیکند که قرائت کننده مکلف باشد یا نباشد، و آنکه قرائت کننده خودش هم سجده کند یا نکند، و آنکه صحیح قرائت کند یا غلط، اما به صورتی که معلوم و مشخص باشد که آیه سجده را تلاوت کرده، و همینطور فرق نمیکند که به صورت حرام، مثل غنا بخواند یا نه، و آنکه شنیدن به صورت حرام باشد، مثل التذاذ از صدای اجنبیه یا نه، و باز هم فرق نمیکند که وقت گوش دادن بداند که به آیه سجده گوش میدهد و یا بعد از گوش دادن بفهمد آیه سجده بوده است. و اما اگر قرائتکننده طفل غیر ممیز باشد و یا از شخص خواب بشنود سجده واجب نمی‌شود و همچنین است اگر شنونده کلمات و حروف را تشخیص ندهد و فقط همهمهای بشنود.
- معامله سلف شش شرط دارد: 1 باید خصوصیاتی را که قیمت جنس بهواسطه آنها فرق میکند، معین نمایند، ولی دقت زیاد هم لازم نیست، همینقدر که مردم بگویند خصوصیات آن معلوم شده کافی است، پس معامله سلف در نان، گوشت، پوست حیوان و مانند آنها، در صورتی که نشود خصوصیاتشان را بهطوری معین کنند که برای مشتری مجهول نباشد و معامله غرری باشد، باطل است. 2 پیش از آنکه خریدار و فروشنده از هم جدا شوند، خریدار تمام قیمت را به فروشنده بدهد و اگر خریدار از فروشنده طلبکار است خلاف احتیاط است که پول را از طلب خود حساب کند، گرچه جایز بودن این کار خالی از وجه نیست، و چنانچه مقداری از قیمت آن را بدهد، اگرچه معامله به آن مقدار صحیح است، ولی فروشنده میتواند معامله همان مقدار را بههم بزند. 3 بنابر احتیاط واجب، زمان دریافت جنس را کاملاً معین کنند، و چنانچه زمان را معین نکنند و بهطور فعلی بفروشند معامله صحیح است، ولی معامله سلف نیست. 4 وقتی را برای تحویل جنس معین کنند که در آن وقت، بهقدری از آن جنس وجود داشته باشد که اطمینان داشته باشند که نایاب نخواهد بود. 5 بنابر اظهر محل تحویل جنس را معین نمایند، بهطوریکه هیچ یک مغبون نشوند، ولی اگر از نوع معامله جای آن معلوم باشد، لازم نیست اسم آنجا را ببرند، و همچنین کرایه حمل بار باید مشخص شود که به عهده کدام یک میباشد. 6 وزن یا پیمانه آن را معین کنند، و جنسی را هم که معمولاً با دیدن، معامله میکنند اگر سلف بفروشند، اشکال ندارد، ولی باید مثل بعضی از اقسام گردو و تخم مرغ تفاوت افراد آن بهقدری کم باشد که مردم به آن اهمیت ندهند، به هر حال در معامله سلف باید طوری جنس را مشخص کنند که هیچ یک از فروشنده و خریدار مغبون نشوند.
- اگر سگ شکاری، حیوان وحشی حلالگوشتی را شکار کند، پاک و حلال بودن حیوان شش شرط دارد: 1 سگ بهطوری تربیت شده باشد که هر وقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود و هر وقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد، ولی اگر در وقت نزدیک شدن به شکار با جلوگیری نایستد مانع ندارد؛ و تربیت شدن سگ به این است که غالباً موقع کشتن شکار آن را نخورد، ولی اگر اتفاقاً شکار را بخورد، اشکال ندارد. 2 صاحبش آن را بفرستد، و اگر از پیش خود دنبال شکار رود و حیوانی را شکار کند خوردن آن حیوان حرام است، بلکه اگر از پیش خود دنبال شکار رود و بعداً صاحبش بانگ بزند که زودتر خود را به شکار برساند، اگرچه بهواسطه صدای صاحبش شتاب کند، بنابر اظهر باید از خوردن آن شکار، خودداری نمایند. 3 کسی که سگ را میفرستد باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را میفهمد، و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهلبیت پیغمبر صلیاللهعلیهوآله میکند سگ را بفرستد، شکار آن سگ، حرام است. 4 وقت فرستادن سگ، نام خدا را ببرد، و اگر عمداً نام خدا را نبرد، آن شکار حرام است، ولی اگر از روی فراموشی باشد، در صورتی که معتقد به وجوب بردن نام خدا در این هنگام بود و یا اگر معتقد نبوده عادت به بردن نام خدا داشت، اشکال ندارد، و اگر وقت فرستادن، نام خدا را عمداً نبرد و پیش از آنکه سگ به شکار برسد نام خدا را ببرد بنابر احتیاط، باید از آن شکار اجتناب نمایند، اگرچه بنابراظهر مانعی ندارد. 5 شکار بهوسیله زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد، پس اگر سگ شکار را خفه کند، یا شکار به دلیل دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست. 6 کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد، و چنانچه وقتی برسد که به اندازه سر بریدن وقت باشد، مثلاً حیوان چشم یا دُم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین بزند، چنانچه سر حیوان را نبُرد تا بمیرد، حلال نیست. و بنابر احوط، شکارچی باید خودش را زود به شکار برساند که اگر زنده است، آن را به دستور شرع سر ببرد، و اگر عجله نکرد، چه معذور باشد یا نه، و احتمال بدهد که بعد از شکار کردن هنوز زنده بوده و بعداً مرده است، پاک و حلال بودن شکار، مشکل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] ماندن مرد و زن نامحرم در محل خلوتی که کسی در آنجا نیست در صورتی که احتمال فساد برود حرام است ، هر چند طوری باشد که کسی دیگر بتواند وارد شود ، ولی اگر احتمال فساد نرود ، اشکال ندارد .
- [آیت الله جوادی آملی] .شنیدن اذانی که حرام است , مانند اذ ان با آواز لهوی مختصّ به مجلس گناه , نیز شنیدنی که حرام است , هرچند اذان صحیح و حلال است , مانند شنیدن مرد صدای اذان زن نامحرم را به قصد لذت, برای نماز کافی نیست.
- [آیت الله اردبیلی] به طور کلّی سرگرمیهای گوناگون اگر همراه با کار حرام یا مستلزم حرام نباشند، اشکال ندارد؛ بنابر این گوشدادن و دیدن برنامههای سینما، تئاتر، رادیو، تلویزیون، ماهواره و مانند آن، چنانچه مستلزم فساد افکار و اخلاق فرد یا جامعه و یا ترویج باطل نباشد، اشکال ندارد؛ ولی باید مواظب باشند مانع از کارهای واجب و مهم نشود و مخصوصا نسبت به کودکان دقّت بیشتری اعمال گردد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شنیدن صدای زن نامحرم در صورتی که به قصد لذت نباشد و سبب افتادن در گناه نشود اشکالی ندارد، ولی زن نباید لحن صدای خود را طوری کند که هوس انگیز باشد.
- [آیت الله اردبیلی] بودن مرد و زن نامحرم در یک اتومبیل اشکال ندارد، مگر این که مظنّه فساد و گناه وجود داشته باشد.
- [آیت الله خوئی] ماندن مرد و زن نامحرم در محل خلوتی که کسی آنجا نیست و دیگری هم نمیتواند وارد شود درصورتی که احتمال فساد برود حرام است، ولی اگر طوری باشد که کس دیگر بتواند وارد شود، یا بچهای که خوب و بد را میفهمد در آنجا باشد یا احتمال فساد نرود اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] ماندن مرد و زن نامحرم در محل خلوتی که کسی در آنجا نیست و دیگری هم نمی تواند وارد شود؛ در صورتی که احتمال فساد برود حرام است؛ ولی اگر طوری باشد که کس دیگر بتواند وارد شود؛ یا بچه ای که خوب و بد را می فهمد در آنجا باشد؛ یا احتمال فساد نرود؛ اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر مرد و زن نامحرم در جایی باشند در صورتی که در معرض این باشند که به حرام بیفتند یا احتمال فساد برود، باید از آنجا بیرون بروند.
- [آیت الله سبحانی] بودن مرد و زن نامحرم در جای خلوت حرام است و نمازخواندن در آنجا اشکال دارد.
- [آیت الله مظاهری] رادیو و تلویزیون و ویدئو و مانند اینها که دارای منافع حلال و حرام است، خرید و فروش آنها و انتفاع بردن از منافع حلال آنها جایز است، ولی اگر موجب فساد اخلاقی یا متزلزل شدن عقاید باشد خرید و فروش آنها حرام است، چنانکه خرید و فروش آنها برای انتفاع بردن از آنها به نحو حرام جایز نیست.