غسل مس میت
غُسل مَسِّ مَیت غسل واجبی که به سبب تماس با جسد انسانی که سرد شده، ولی هنوز غسلش نداده‌اند بر لمس‌کننده واجب می‌شود. اهل سنت این غسل را واجب نمی‌دانند.
هرگاه از بدن زنده یا مرده ای که غسلش نداده اند قطعه ای که دارای استخوان است جدا شود (مثلاً یک دست و یا حتی یک انگشت) هر کس آن را مس نماید، باید غسل مس میت کند، اما اگر استخوان نداشته باشد غسل واجب نیست، همچنین برای مس استخوان تنها یا دندان که از مرده یا زنده جدا شده غسل لازم نیست.
عنوان مسئله:
هرگاه از بدن زنده یا مرده ای که غسلش نداده اند قطعه ای که دارای استخوان است جدا شود (مثلاً یک دست و یا حتی یک انگشت) هر کس آن را مس نماید، باید غسل مس میت کند، اما اگر استخوان نداشته باشد غسل واجب نیست، همچنین برای مس استخوان تنها یا دندان که از مرده یا زنده جدا شده غسل لازم نیست.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در مَسِّ موارد زیر، غسل مسِّ میّت واجب می‌شود؟ الف: قطعه جدا شده از بدن مرده؟
- [آیت الله خامنه ای] من دانشجوی پزشکی هستم. من باید هر روز استخوان انسانهای مرده را لمس کنم. من می دانم که مس بدن میت غسل مس میت دارد لکن آیا مس استخوان بدون گوشت به تنهایی هم غسل مس میت دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در صورت مسّ دندان مصنوعی و موی مرده، غسل مسّ میّت واجب می‌شود؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده، اگر استخوان بدون گوشت باشد وظیفه در مورد غسل مس میت و غسل میت و کفن و دفن چیست؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده اگر استخوان بدون گوشت باشد، در مورد غسل مس میت، غسل میت و کفن و دفن آن، وظیفه چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا دست زدن به عضوی که از بدن انسان، مرده، جدا شده، غسل مسّ میت واجب می شود؟
- [آیت الله بهجت] قسمتی از بدن انسانی زنده یا مرده جدا شده است، آیا با لمس کردن آن، غسل مس میّت واجب می شود یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] طفلی که در شکم مادر مرده، هرگاه قابله در اندرون شکم او را مس نموده، غسل مس میّت بر او لازم است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] پس از دفن و کفن مقتول قطعهای از استخوان وی پیدا شده آیا این قطعه نیز غسل میخواهد و آیا مسّ کننده آن، باید غسل مسّ میّت کند و حکم دفن و کفن این قطعه چگونه است؟
- [سایر] آیا ماساژ فردی که نمیدانیم زنده است یا مرده، غسل مس میت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه بچه چهارماهه ای یا بیشتر مرده به دنیا بیاید، مادر او بنابر احتیاط واجب باید غسل مس میت کند.
- هرگاه کسی بدن انسان مرده ای را بعد از سرد شدن و قبل از غسل، مس کند (یعنی جایی از بدن او با میت تماس پیدا کند) باید غسل مس میت نماید، خواه با اختیار باشد یا بی اختیار، حتی اگر ناخن او به ناخن میت برسد، غسل واجب است.
- مس بدن مرده ای که تمام آن سرد نشده موجب غسل نیست، هرچند محل مس سرد شده باشد، همچنین مس بدن میت بعد از تمام شدن غسلهای سه گانه او، غسل ندارد.
- هرگاه موی خود را به بدن میت بزند، یا دست به موی میت برساند، احتیاط واجب آن است که غسل کند.
- هرگاه بچه ای بعد از مردن مادر به دنیا بیاید، احتیاط واجب آن است که بعد از بلوغ، غسل مس میت کند.
- بچه نابالغ یا دیوانه هرگاه مس میت کند، بعد از بلوغ یا عاقل شدن غسل بر او واجب می شود اگر کودک ممیز غسل کند، غسل او صحیح است.
- دست زدن به مرده هایی که مورد تشریح قرار می گیرند در صورتیکه مسلمان باشد و آن را غسل داده باشند موجب غسل نمی گردد و در غیراین صورت باید هربار دست می زنند غسل مس میت کنند و اگر موجب عسر و حرج گردد می توانند به جای غسل، تیمم نمایند، ولی اگر تشریح فقط روی استخوانهای بدون گوشت، یا قسمتهای گوشتی جدا شده، مانند قلب و عروق و مغز و امثال آن صورت گیرد، غسل ندارد و اگر بتوانند از دستکش استفاده کنند در هیچ صورتی غسل ندارد.
- دوم کسانی که قتل آنها به عنوان قصاص یا حد شرعی واجب شده است و حاکم شرع به آنها دستور می دهد مراسم غسل میت را خودشان در حال حیات انجام دهند و سه غسل را طبق دستوری که قبلاً گذشت به جا آورده، سپس دو قسمت از قسمتهای سه گانه کفن را یعنی لنگ و پیراهن را می پوشند و مانند میت حنوط می کنند و بعد از کشته شدن، قطعه سوم را بر آنها می پوشانند و نماز بر آنها خوانده و به همان حال دفنشان می کنند و لازم نیست خون را از بدن و کفن آنها بشویند، حتی اگر بر اثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست.
- وضو برای شش چیز واجب است: 1 نماز واجب (غیر از نماز میت) 2 سجده و تشهد فراموش شده. 3 طواف واجب (باید توجه داشت طوافهایی که جزء حج یا عمره است طواف واجب حساب می شود هرچند اصل حج و عمره مستحب باشد). 4 هرگاه نذر یا عهد کرده، یا قسم خورده که وضو بگیرد و با طهارت باشد. 5 هرگاه نذر کرده جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند (در صورتی که این نذر شرعاً رجحان داشته باشد مثل این که می خواهد از روی احترام خط قرآن را ببوسد). 6 برای آب کشیدن قرآنی که نجس شده یا بیرون آوردن آن از محل آلوده، هرگاه مجبور باشد دست یا جای دیگر بدن خود را به خط قرآن برساند.
- نبش قبر در چند مورد حرام نیست: 1 در صورتی که میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود، همچنین اگر کفن یا چیز دیگری که با میت دفن شده غصبی باشد، یا چیزی از اموال میت که به ورثه تعلق دارد با او دفن شده باشد و ورثه راضی نشوند که آن چیز در قبر بماند (مانند انگشتر یا زینت آلات قیمتی) حتی اگر راضی شوند و ماندن آن در قبر اسراف باشد باید آن را بیرون آورند، اما اگر میت وصیت کرده که دعا یا انگشتری را مثلاً با او دفن کنند در صورتی که وصیت او بیش از ثلث نباشد و اسراف محسوب نشود نمی توانند قبر را بشکافند. 2 در صورتی که برای اثبات حقی لازم باشد بدن میت را ببینند. 3 در موردی که میت را در جایی دفن کرده اند که نسبت به او بی احترامی است، مانند قبرستان کفار، یا جایی که کثافات می ریزند. 4 برای انجام یک مطلب شرعی که اهمیت آن از شکافتن قبر بیشتر است، مثل این که بخواهند بچه زنده ای را از شکم زن حامله بیرون آورند (البته معلوم است بچه مدت کمی بعد از مادر ممکن است زنده بماند). 5 در جایی که بترسند درنده ای به بدن میت آسیب برساند، یا دشمن آن را بیرون آورد. 6 در موردی که قسمتی از بدن میت با او دفن نشده و بخواهند دفن کنند، ولی احتیاط واجب آن است که آن قسمت را طوری دفن کنند که بدن میت ظاهر نشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر از بدن زنده یا مرده ای که غسلش نداده اند، قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آن که قسمت جدا شده را غسل دهند، انسان آن را مس نماید، باید غسل مس میت کند، ولی اگر قسمتی که جدا شده استخوان نداشته باشد، اگر از میت جدا شده بنابر احتیاط واجب غسل مس میت نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بنا بر احتیاط واجب اگر از بدن زنده یا مرده ای که غسلش نداده اند؛ قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آنکه قسمت جدا شده را غسل دهند؛ انسان آن را مس نماید؛ باید غسل مس میت کند؛ ولی اگر قسمتی که جدا شده؛ استخوان نداشته باشد؛ برای مس آن غسل واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از بدن زنده یا مرده ای که غسلش نداده اند، قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آن که قسمت جدا شده را غسل دهند، انسان آن را مس نماید باید غسل مس میت کند و اگر قسمتی که جدا شده استخوان نداشته باشد برای مس آن، غسل واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر از بدن زنده یا مرده ای که غسلش نداده اند، قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آن که قسمت جداشده را غسل دهند، انسان آن را مس نماید، باید غسل مس میت کند، ولی اگر قسمتی که جدا شده، استخوان نداشته باشد احتیاط واجب آن است که برای مس آن غسل کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر از بدن مرده ای که غسلش نداده اند قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از ان که قسمت جدا شده را غسل دهند انسان ان را مس نماید بنابر احتیاط باید غسل مس میت کند ولی اگر قسمتی که جدا شده استخوان نداشته باشد برای مس ان غسل واجب نیست و اما اگر از بدن زنده جدا شود هر چند دارای استخوان باشد مس ان غسل ندارد
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر از بدن مرده ای که غسلش نداده اند قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از ان که قسمت جدا شده را غسل دهند انسان ان را مس نماید بنابر احتیاط باید غسل مس میت کند ولی اگر قسمتی که جدا شده استخوان نداشته باشد برای مس ان غسل واجب نیست و اما اگر از بدن زنده جدا شود هر چند دارای استخوان باشد مس ان غسل ندارد
- [آیت الله سیستانی] اگر از بدن زنده یا مردهای که غسلش نداده‌اند ، قسمتی جدا شود ، پیش از آنکه قسمت جدا شده را غسل دهند ، انسان آن را مسّ نماید ، لازم نیست غسل مسّ میّت کند ، هر چند که آن قسمت دارای استخوان باشد . ولی اگر میتی قطعه قطعه شده باشد و کسی همه یا معظم آنها را مسّ کند غسل واجب است .
- [آیت الله نوری همدانی] برای مس استخوان و دندان و هر چیزی که از مرده جدا شده و آن را غسل نداده اند هر چند قطعه گوشتی بدون استخوان هم باشد به جز مو باید غسل کرد ، ولی برای مس استخوان و دندانی که از زنده جدا شده و گوشت ندارد ، غسل واجب نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی بدن انسان مرده ای را، که سرد شده و غسلش نداده اند مس کند یعنی: جایی از بدن خود را به آن برساند باید غسل مس میت نماید، چه در خواب مس کند چه در بیداری، با اختیار مس کند یا بی اختیار مس کند، حتی اگر ناخن یا استخوان او به ناخن یا استخوان میت برسد، باید غسل کند، ولی اگر حیوان مرده ای را مس کند، غسل بر او واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر از بدن زنده یا مردهای که غسلش نداده‌اند، قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آنکه قسمت جدا شده را غسل دهند انسان آن را مس نماید، باید غسل مسّ میّت کند، ولی اگر قسمتی که از زنده جدا شده استخوان نداشته باشد، برای مسّ آن غسل واجب نیست.