احتیاط لازم
احتیاط الزام‌آور را احتیاط واجب گویند.
نمازهائی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد ، ولی روزه‌های ماه رمضان را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید ، و همچنین بنابر احتیاط لازم روزه‌هائی که به نذر در وقت معین واجب شده و در حال حیض نگرفته باید قضا نماید .
عنوان مسئله:
نمازهائی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد ، ولی روزه‌های ماه رمضان را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید ، و همچنین بنابر احتیاط لازم روزه‌هائی که به نذر در وقت معین واجب شده و در حال حیض نگرفته باید قضا نماید .
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا کفّاره روزه‌های ماه رمضان که پدر به طور عمدی افطار کرده، برعهده پسر بزرگتر است؟ کفّاره روزههایی که از روی عذر نگرفته (مدّ طعام)، برعهده چه کسی است؟
- [آیت الله اردبیلی] زن بارداری که به خاطر ضرر محتمل در ماه مبارک رمضان روزه نگرفته است، بعد از ماه رمضان آیا علاوه بر قضا کفاره هم باید بپردازد؟
- [سایر] اگر زن حائض، در ماه رمضان غسل حیض را فراموش کند و بعد از یک یا چند روز متوجه شود، آیا باید روزهاش را قضا کند؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی در ماه مبارک رمضان به علت ضعف و بیماری، روزه نگرفته است و بلافاصله بعد از ماه مبارک رمضان، به خدمت سربازی رفته و تا سال بعد که در سربازی بوده است، نتوانسته روزه‌های خود را قضا نماید. البته اگر سرباز نبود، ممکن بود بتواند قضا کند، ولی در سربازی امکان چنین کاری را نداشته است. حال وظیفه او در قبال قضا و کفاره روزه‌های سال قبل چیست؟
- [سایر] چرا قضای نمازهایی که در زمان حیض از زن فوت شده، واجب نیست؛ ولی قضای روزهها واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن حائض در ماه رمضان، پیش از اذان صبح از حیض پاک شود، تکلیف او چیست؟
- [آیت الله مظاهری] فرد بیماری مبتلا به یبوست است. اگر او در ماه رمضان با آب اماله کند، روزه او چه حکمی دارد؟ اگر باطل است، برای روزه‌های سالهای قبل، آیا باید کفاره هم بدهد یا فقط قضا لازم است؟
- [سایر] در ماه رمضان پیش از اذان صبح از خون حیض پاک شدم. اگر بخواهم غسل کنم، وقت برای خوردن سحری باقی نمیماند؛ تکلیفم چیست؟
- [سایر] اگر زن در شب ماه رمضان از حیض پاک شود و تا نزدیک اذان صبح غسل را به تأخیر اندازد و سپس تیمم کند، آیا روزهاش صحیح است؟
- [سایر] اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح، از حیض پاک شود و از روی عمد غسل نکند؛ آیا روزهاش باطل است؟ کفاره هم دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بواسطه مرض یا حیض یا نفاس ، روزه رمضان را نگیرد و پیش از گذشت زمانی که بتواند آن روزه‌هائی را که نگرفته قضا کند بمیرد ، آن روزهها قضا ندارند .
- کسی که نماز یومیه خود را در وقت آن نخوانده ، باید قضای آن را بجا آورد ، اگر چه در تمام وقت نماز خواب مانده یا بواسطه مستی نماز نخوانده باشد . و همچنین است هر نماز واجب دیگری که آن را در وقتش نخواند حتی بنابر احتیاط لازم نمازی را که در وقت معینی به نذر بر او واجب شده . ولی نماز عید فطر و قربان قضا ندارند ، و همچنین نمازهائی را که زن در حال حیض یا نفاس نخوانده قضا ندارد چه نمازهای یومیّه باشد چه غیر آن ، و حکم قضای نماز آیات خواهد آمد .
- کسی که بواسطه پیری روزه نگرفته ، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد ، احتیاط مستحب آن است که قضای روزه‌هائی را که نگرفته است بجا آورد.
- اگر پدر غیر از روزه رمضان ، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد ، یا اجیر شده و نگرفته باشد ، قضای آن بر پسر بزرگتر لازم نیست .
- اگر بواسطه مرضی ، روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد ، قضای روزه‌هائی را که نگرفته بر او واجب نیست ، و باید برای هر روز یک مُد (750 گرم تقریباً) طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد ، ولی اگر بواسطه عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند ، روزه‌هائی را که نگرفته باید قضا کند ، و احتیاط واجب آن است که برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد .
- اگر بخواهد روزه قضا یا کفاره بگیرد باید آن را معین نماید، مثلاً نیت کند که روزه قضا یا روزه کفاره میگیرم، ولی در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان میگیرم، بلکه اگر نداند ماه رمضان است، یا فراموش نماید و روزه دیگری را نیت کند، روزه ماه رمضان حساب می‌شود. و در روزه نذر و مانند آن، قصد نذر لازم نیست.
- اگر بواسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او بر طرف شود ، ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد ، باید روزه‌هائی را که نگرفته قضا نماید ، و بنابر احتیاط واجب برای هر روز یک مُد طعام نیز به فقیر بدهد . و همچنین است اگر در ماه رمضان غیر از مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر بر طرف شود و تا رمضان سال بعد بواسطه مرض نتواند روزه بگیرد .
- اگر زن نزدیک اذان صبح در ماه مبارک رمضان از حیض یا نفاس پاک شود، و برای هیچکدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد، روزهاش صحیح است.
- اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او بر طرف شده ، واجب نیست مقدار بیشتری را که احتمال میدهد روزه نگرفته قضا نماید ، مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمیداند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم ، و یا اینکه مثلاً در آخرهای ماه رمضان مسافرت کرده و بعد از رمضان برگشته و نمیداند که بیست و پنجم رمضان مسافرت کرده یا بیست و ششم ، در هر دو صورت میتواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند اگر چه احتیاط مستحب آن است که مقدار بیشتر یعنی شش روز را قضا نماید .
- اگر زن در بین نماز حائض شود ، نمازش باطل است . حتی اگر حیض بعد از سجده آخر و قبل از آخرین حرف سلام باشد ، بنابر احتیاط واجب .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] نمازهایی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد و حکم نماز ایات در مساله خواهد امد و روزه ماه رمضان را باید قضا نماید ولی در روزه واجب به نذر معین یعنی نذر کرده باشد که روز معینی روزه بگیرد اگر مصادف با ایام حیض شود بنابر احتیاط واجب قضا نماید
- [آیت الله مظاهری] اگر به واسطه مرض، حیض یا نفاس روزه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزههایی را که نگرفته برای او قضا نمایند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نمازهائی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد؛ ولی روزه های واجب را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر به واسطه مرض یا حیض یا نفاس، روزه ماه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن ماه رمضان بمیرد، لازم نیست روزههایی را که نگرفته برای او قضا کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به واسطه مرض، یا حیض یا نفاس روزه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزههایی را که نگرفته برای او قضا کنند.
- [آیت الله بروجردی] اگر به واسطهی مرض، یا حیض، یا نفاس روزهی رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزههایی را که نگرفته برای او قضا کنند.
- [آیت الله خوئی] اگر به واسط مرض یا حیض یا نفاس، روز رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزههایی را که نگرفته، برای او قضا کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] نمازهای یومیّهای که زن در حال حیض نخوانده، قضا ندارد ولی روزه‌های واجب را باید قضا نماید.
- [آیت الله مظاهری] نمازهای یومیهای که زن در حال حیض نخوانده، قضا ندارد ولی روزه‌های واجب را باید قضا کند.
- [آیت الله بروجردی] نمازهای یومیهای که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد؛ ولی روزه‌های واجب را باید قضا نماید.