پیشانی
پیشانی به قسمت فوقانی چهره، حدّ فاصل رستنگاه مو و ابرو گفته می شوداز آن در بابهای طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
اگر بین مرد و زن که برابر هم ایستاده‌اند یا زن جلوتر ایستاده و نماز می‌خوانند ، دیوار یا پرده یا چیز دیگری باشد که یکدیگر را نبینند ، یا آنکه فاصله بیش از ده ذراع باشد ، نماز هر دو صحیح است .
شرط هفتم : آنکه جای پیشانی نمازگزار از جای دو زانو و سر انگشتان پای او ، بیش از چهار انگشت بسته پست‌تر یا بلندتر نباشد . و تفصیل این مسأله در احکام سجده گفته می‌شود .
عنوان مسئله:
اگر بین مرد و زن که برابر هم ایستاده‌اند یا زن جلوتر ایستاده و نماز می‌خوانند ، دیوار یا پرده یا چیز دیگری باشد که یکدیگر را نبینند ، یا آنکه فاصله بیش از ده ذراع باشد ، نماز هر دو صحیح است .
شرط هفتم : آنکه جای پیشانی نمازگزار از جای دو زانو و سر انگشتان پای او ، بیش از چهار انگشت بسته پست‌تر یا بلندتر نباشد . و تفصیل این مسأله در احکام سجده گفته می‌شود .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- جای پیشانی نمازگزار باید از جای زانوها و سر انگشتان پای او بیش از چهار انگشت بسته بلندتر یا پست‌تر نباشد ، بلکه احتیاط واجب آن است که جای پیشانی او از جای ایستادنش نیز بیش از چهار انگشت بسته بلندتر یا پست‌تر نباشد .
- در زمین سراشیب هر چند که سراشیبی آن درست معلوم نباشد اگر جای پیشانی نمازگزار از جای زانوها و انگشتهای پای او بیش از چهار انگشت بسته بلندتر یا پست‌تر باشد ، نماز او محل اشکال است .
- در سجده واجب قرآن بنابر احتیاط واجب باید جای انسان غصبی نباشد ، و بنابر احتیاط مستحب جای پیشانی او از جای زانوها و سر انگشتانش بیش از چهار انگشت بسته بلندتر یا پست‌تر نباشد ، ولی لازم نیست با وضو یا غسل و رو به قبله باشد ، و عورت خود را بپوشاند ، و بدن و جای پیشانی او پاک باشد . و نیز چیزهائی که در لباس نمازگزار شرط می‌باشد در لباس او شرط نیست .
- اگر پیشانی را اشتباهاً بر چیزی بگذارد که از جای زانوها و انگشتهای پای او بیش از چهار انگشت بسته بلندتر باشد ، چنانچه بلندی آن بقدری است که نمیگویند در حال سجده است باید سر را بر دارد و به چیزی که بلندی آن بیش از چهار انگشت بسته نیست بگذارد . و اگر بلندی آن بقدری است که میگویند در حال سجده است ، چنانچه پس از انجام ذکر واجب ملتفت شود میتواند سر از سجده بر دارد ونماز را تمام کند ، واگر قبل از انجام ذکر واجب مُلتفت شد باید پیشانی را از روی آن بر روی چیزی که بلندی آن به اندازه چهار انگشت بسته یا کمتر است بکشد و ذکر واجب را بجا آورد ، و اگر کشیدن پیشانی ممکن نباشد میتواند ذکر واجب را در همان حال بجا آورد و نماز را تمام کند ، و لازم نیست نماز را دوباره بخواند .
- باید پشت به قبر پیغمبر و ائمه علیهمالسلام در صورتی که بی احترامی به آنان باشد ، نماز نخواند ؛ و در غیر این صورت اشکال ندارد ، ولی نماز در هر دو حال صحیح است . شرط پنجم : آنکه مکان نمازگزار اگر نجس است بطوری تر نباشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد در صورتی که از نجاساتی باشد که مبطل نماز است ، ولی جائی که پیشانی را بر آن میگذارد اگر نجس باشد ، در صورتی که خشک هم باشد نماز باطل است ، و احتیاط مستحب آن است که مکان نمازگزار اصلاً نجس نباشد. شرط ششم : باید بنابر احتیاط لازم زن عقب تر از مرد بایستد ، اقلاً به مقداری که جای سجده او برابر جای دو زانوی مرد در حال سجده باشد.
- در سجده چند چیز مستحب است : 1 کسی که ایستاده نماز میخواند بعد از آنکه سر از رکوع برداشت و کاملاً ایستاد ، و کسی که نشسته نماز میخواند بعد از آنکه کاملاً نشست ، برای رفتن به سجده تکبیر بگوید . 2 موقعی که میخواهد به سجده برود ، مرد اول دستها را ، و زن اول زانوها را به زمین بگذارد . 3 بینی را بر مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد . 4 در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد ، بطوری که سر آنها رو به قبله باشد . 5 در سجده دعا کند و از خدا حاجت بخواهد و این دعا را بخواند : (یا خَیْرَ المَسْؤُلِینَ وَیا خَیْرَ المُعْطِینَ ، ارْزُقْنِی وَارْزُقْ عِیالِی مِنْ فَضْلِکَ ، فَاِنَّکَ ذُو الفَضْلِ العَظِیمِ) یعنی : ای بهترین کسی که از او سؤال می‌کنند ! و ای بهترین عطا کنندگان ! از فضل خودت روزی بده به من و عیال من ، پس بدرستی که تو دارای فضل بزرگی . 6 بعد از سجده بر ران چپ بنشیند ، و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد . 7 بعد از هر سجده ، وقتی نشست و بدنش آرام گرفت تکبیر بگوید . 8 بعد ا ز سجده اول بدنش که آرام گرفت (اَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبِّی وَاَتُوبُ اِلَیْهِ) بگوید . 9 سجده را طول بدهد و در موقع نشستن ، دستها را روی رانها بگذارد . 10 برای رفتن به سجده دوم ، در حال آرامی بدن (اللّه اکبر) بگوید . 11 در سجدهها صلوات بفرستد . 12 در موقع بلند شدن ، دستها را بعد از زانوها از زمین بر دارد . 13 مردها آرنجها و شکم را به زمین نچسبانند ، و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند . وزنها آرنجها و شکم را بر زمین بگذارند ، و اعضاء بدن را به یکدیگر بچسبانند . ومستحبّات دیگر سجده در کتابهای مفصّل گفته شده است .
- سربریدن حیوان چند شرط دارد : اول : کسی که سر حیوان را میبرد چه مرد باشد چه زن باید مسلمان باشد ، و بچه مسلمان هم اگر ممیّز باشد یعنی : خوب و بد را بفهمد میتواند سر حیوان را ببرد . و امّا کسی که از کفّار غیر کتابی ، یا از فرقههائی است که در حکم کفّارند ، مانند نواصب ، اگر سر حیوان را ببرد آن حیوان حلال نمیشود ، بلکه کافر کتابی نیز اگر سر حیوان را ببرد هر چند (بسم اللّه) هم بگوید ، بنابر احتیاط واجب آن حیوان حلال نمیشود . دوم : سر حیوان را در صورت امکان با چیزی ببرند که از آهن باشد ، و بریدن با چاقوی استیل بنابر احتیاط واجب کافی نیست . ولی چنانچه آهن پیدا نشود با چیز تیزی که چهار مجرای آن را جدا کند ، مانند شیشه و سنگ نیز می‌شود سر آن را برید ، هر چند ضرورتی مقتضی سربریدنش نباشد . سوم : در موقع سربریدن ، حیوان رو به قبله باشد ، پس اگر نشسته یا ایستاده باشد رو به قبله بودن آن همانند رو به قبله بودن انسان در نماز است ، و اگر حیوان بر طرف راست یا چپ خوابیده باشد باید محل بریدن و شکم حیوان رو به قبله باشد و لازم نیست پاها و دستها و صورت آن رو به قبله باشد . و کسی که میداند باید رو به قبله سر ببرد اگر عمداً حیوان را رو به قبله نکند ، حیوان حرام می‌شود ، ولی اگر فراموش کند ، یا مسأله را نداند ، یا قبله را اشتباه کند ، اشکال ندارد ، و اگر نداند قبله کدام طرف است ، یا نتواند هر چند با کمک دیگری حیوان را رو به قبله کند ، در صورتی که حیوان چموش باشد ، یا در چاه ، یا چالهای افتاده باشد و ناچار باشد آن را ذبح کند ، به هر طرف ذبح کند اشکال ندارد . و همچنین اگر بترسد معطّلی برای رو به قبله کردن آن موجب مرگش شود . و ذبح مسلمانی که معتقد نیست باید رو به قبله ذبح شود ، صحیح است هر چند رو به قبله نکشد . و احتیاط مستحب آن است که کسی که حیوان را سر میبرد نیز رو به قبله باشد . چهارم : هنگام سربریدن یا پیش از آن در زمان متصل به آن به نیّت سربریدن ، خود ذابح نام خدا را ببرد ، و نام بردن غیر ذابح کافی نیست ، و همینقدر که بگوید : (بسم اللّه) یا (اللّه أکبر) کافی است ، بلکه اگر تنها بگوید : (اللّه) نیز کافی است گر چه خلاف احتیاط است . و اگر بدون قصد سربریدن نام خدا را ببرد ، یا از روی جهل به مسأله نام خدا را نبرد ، آن حیوان حلال نمیشود ، ولی اگر از روی فراموشی نام خدا را نبرد اشکال ندارد . پنجم : حیوان بعد از سربریدن حرکتی بکند ، اگر چه مثلاً چشم ، یا دم خود را حرکت دهد ، یا پای خود را به زمین زند ، و این در صورتی لازم است که زنده بودن آن حیوان در حال ذبح مشکوک باشد و گرنه لازم نیست . ششم : از بدن حیوان به اندازه معمول خون بیرون آید ، پس اگر خون در رگهایش بسته شود و بیرون نیاید و یا آنکه خون بیرون آمده نسبت به نوع آن حیوان کم باشد ، آن حیوان حلال نمیشود ، ولی اگر کم بودن خون از این جهت باشد که حیوان پیش از سربریدن خونریزی کرده است اشکال ندارد . هفتم : آنکه بریده شدن گلو به قصد ذبح باشد ، پس اگر چاقو از دست کسی بیفتد و گلوی حیوان را ناخواسته ببرد ، یا ذابح خواب یا مست یا بیهوش یا کودک یا دیوانه غیر ممیز باشد ، یا برای مقصود دیگری چاقو را بر گلوی حیوان بکشد و اتفاقاً بریده شود ، حلال نمیشود .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بین مرد و زن دیوار یا پرده یا چیز دیگری باشد که یکدیگر را نبینند یا مکان یکی از آنان به قدری بلند باشد که نگویند زن جلوتر از مرد یا برابر او ایستاده است، نماز هر دو بیتردید صحیح است. شرط هفتم: هم سطحی جای پیشانی و پاها یعنی جای پیشانی نمازگزار از جای پاهای او، بیش از چهار انگشت بسته پست‌تر یا بلندتر نباشد و تفصیل این مسأله در احکام سجده میآید.
- [آیت الله وحید خراسانی] شرط هفتم باید جای پیشانی نمازگزار از جای سر انگشتان پای او و بنابر احتیاط واجب از جای زانوهای او بیش از چهار انگشت بسته پست تر یا بلندتر نباشد و تفصیل ان در احکام سجده خواهد امد
- [آیت الله بروجردی] جای پیشانی نمازگزار باید از جای زانوها و سر انگشتان پای او بلندتر از چهار انگشت بسته نباشد؛ بلکه احتیاط واجب آن است که جای پیشانی او از جای انگشتان و سر زانوهایش پست‌تر از چهار انگشتِ بسته نباشد.
- [آیت الله خوئی] جای پیشانی نمازگزار باید از جای سر انگشتان پای او بلندتر از چهار انگشت بسته نباشد بلکه واجب است که جای پیشانی او از جای انگشتان پایش پست‌تر از چهار انگشت بسته نیز نباشد.
- [آیت الله مظاهری] جای پیشانی نمازگزار باید از جای دو کف دست و دو سر زانوها و دو سر انگشتان پای او پست‌تر و بلندتر از چهار انگشت بسته نباشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] جای پیشانی نمازگزار باید از جای سر انگشتان پای او بلندتر از چهار انگشت بسته نباشد؛ بلکه واجب آن است که جای پیشانی او از جای انگشتان پایش پست تر از چهار انگشت بسته نباشد.
- [آیت الله مظاهری] شرط سوّم: جای پیشانی نمازگزار از جای زانوها و سر انگشتان پا و دو کف دست او بیش از چهار انگشت بسته پست‌تر یا بلندتر نباشد ولی اگر سهواً یا در حال ناچاری یا ندانستن اینکه جای پیشانی او بلندتر یا پست‌تر است یا ندانستن مسئله باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] جای پیشانی نمازگزار باید از جای سر انگشتان پای او بلندتر یا پست تر از چهار انگشت بسته نباشد و بنابر احتیاط واجب از جای زانوهای او هم بلندتر یا پست تر از این مقدار نباشد
- [آیت الله وحید خراسانی] مکان نمازگزار هفت شرط دارد اول انکه مباح باشد دوم مکان در نماز واجب حرکتی نداشته باشد سوم احتمال بدهد میتواند نماز را تمام کند چهارم جای نمازگزار کوچک و سقف ان کوتاه نباشد پنجم نجاست ساری نباشد و جای پیشانی پاک باشد ششم بین زن و مرد حداقل مقدار یک وجب فاصله باشد هفتم جای پیشانی از جای سر انگشتان و جای زانوها بیش از چهار انگشت بسته پست تر یا بلندتر نباشد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خواندن نماز مستحب در خانه کعبه و بر بام آن اشکال ندارد بلکه مستحب است در داخل خانه مقابل هر رکنی دو رکعت نماز بخوانند. آن که مکان نمازگزار اگر نجس است بطوری تر نباشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد، ولی جایی که پیشانی را بر آن می گذارد اگر نجس باشد، اگر چه خشک هم باشد نماز باطل است و احتیاط مستحب آن است که مکان نمازگزار اصلا نجس نباشد. آن که جای پیشانی نمازگزار از جای زانوها و سر انگشتان پای او بیش از چهار انگشت بسته پست تر یا بلندتر نباشد و تفصیل این مسأله در احکام سجده گفته می شود.