مسکوک
طلا يا نقره‌اي که بصورت سکّه درآمده باشد
نصاب معدن (15) مثقال معمولی طلای مسکوک است ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده پس از کم کردن هزینه بیرون آوردن ، به (15) مثقال معمولی طلای مسکوک برسد ، مخارج بعدی آن از قبیل هزینه خالص سازی ، از آن کسر می‌شود ، و خمس باقی را بدهد .
عنوان مسئله:
نصاب معدن (15) مثقال معمولی طلای مسکوک است ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده پس از کم کردن هزینه بیرون آوردن ، به (15) مثقال معمولی طلای مسکوک برسد ، مخارج بعدی آن از قبیل هزینه خالص سازی ، از آن کسر می‌شود ، و خمس باقی را بدهد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] با عنایت به نصاب قطع در باب سرقت که قیمت ربع دینار طلای خالص مسکوک رایج (5/4 نخود طلا مسکوک که به صورت پول معامله می شود یا ارزش آن طبق بند 9 ماده 198 قانون مجازات اسلامی) می باشد و از طرفی در کشور تنها اقسام سکه طلای بهار آزادی به عنوان طلای مسکوک جریان داشته، هیچ یک از آنها اولاً خالص 24 عیار نمی باشد و ثانیاً همانند سایر نقود و مسکوکات، رواج واقعی نداشته آیا قیمت ربع دینار سکه های طلای مسکوک غیرخالص و غیر رایج (مانند سکه تمام بهار آزادی فعلی که ظاهراً 18 عیار می باشد) یا قیمت ربع دینار طلای خالص غیرمسکوک را می توان ملاک قرار داد یا خیر؟ و اصولاً در صورت نبود سکه طلای مسکوک رایج خالص آیا حد سرقت ساقط می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی طلای مسکوک داشته باشد و به حد نصاب هم برسد، آیا علاوه بر زکات، پرداخت خمس آن هم واجب است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] باسلام پدر اینجانب با چند نفر شریک شده اند و یک معدن سنگ را از فردی اجاره کرده اند به این صورت که در هر روز که از معدن برداشت کنند درصد معینی از این برداشت را به فرد اجاره دهنده بدهند و مابقی پس از کسر مخارج با درصد معینی بینشان تقسیم شود. ایا به این درآمد با توجه به اجاره ی معدن خمس تعلق می گیرد؟ از کل پول یا خالص در آمد(باکسر مخارج)؟ باید سال مالی در نظر بگیرد یا مثلا در هر ماه خمس درآمد حاصل از معدن را حساب کند؟ اگر پدرم خمس سهم خود را بدهد ولی یکی از شرکای پدرم خمس سهم خود را ندهد انگاه بر گردن ما تکلیفی است؟ آیا اگر در پایان سال مقداری از آن پول اضافه ماند به آن پول خمس تعلق می گیرد یا همان یکبار خمس که بار اول برای درامد حاصل از سنگ خمس ان را داد کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: از شرایط وجوب خمس در معادن این است که شخص یا اشخاصی با مشارکت با یکدیگر آن را استخراج کنند، مشروط بر اینکه سهم هر یک به حد نصاب برسد و آنچه استخراج شده، ملک آنها شود، و معادنی که دولت استخراج می کند، نظر به اینکه ملک خاص شخص یا اشخاص نیست، بلکه ملک جهت است لذا شرط وجوب خمس را دارا نیست و در نتیجه جایی برای وجوب خمس بر دولت و حکومت باقی نمی ماند، و این استثنایی بر وجوب خمس در معدن نیست. بله، معادنی که توسط شخص خاصی یا با مشارکت اشخاص با یکدیگر استخراج می شود، خمس در آن واجب است، مشروط بر اینکه آنچه آن شخص استخراج کرده و یا سهم هر یک از اشخاصی که با مشارکت با یکدیگر اقدام به استخراج کرده اند، بعد از کم کردن هزینه های استخراج و تصفیه، به مقدار بیست دینار طلا یا دویست درهم نقره یا معادل قیمت یکی از آن دو باشد.
- [آیت الله بهجت] طلایی است مسکوک که مقدار آن بیش از حدّ نصاب می باشد و چندین سال است زکات آن داده نشده است، آیا نسبت به تأخیر در پرداخت زکات سال های گذشته، اشتغال ذمّه است یا فقط معصیت کرده و با پرداخت زکات فعلی، تدارک می شود؟ اگر از چهل دینار یک دینار را باید بدهد، در صورتی که به پول رایج، به قیمت در آورده و پرداخت نمود و آن یک دینار در ملک او باقی ماند، آیا باز هم نصاب زکات، نسبت به چهل دینار باقی است؟ پس از پرداخت زکات، اگر در سال های بعد، بقیه طلا که باز هم بیش از حدّ نصاب است باقی مانده، آیا مجدّدا مشمول حکم زکات می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نصاب گنج (105) مثقال نقره مسکوک و یا (15) مثقال طلای مسکوک است ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از گنج بدست میآورد مساوی با قیمت یکی از این دو باشد ، خمس در آن واجب است .
- چیزی که از معدن بیرون آورده ، چنانچه قیمت آن به (15) مثقال طلای مسکوک نرسد ، خمس آن در صورتی لازم است که به تنهائی ، یا با منفعتهای دیگر او از مخارج سالش زیاد بیاید .
- اگر چند نفر چیزی بیرون آورند ، چنانچه قیمت آن به (15) مثقال طلای مسکوک برسد ، ولی سهم هر کدام آنها این مقدار نباشد ، خُمس ندارد .
- اگر نداند قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده به (15) مثقال طلای مسکوک میرسد یا نه ، احتیاط لازم آن است که چنانچه ممکن است به وزن کردن ، یا از راه دیگر قیمت آن را معلوم کند ، و اگر ممکن نبود خمس بر او واجب نیست .
- طلا دو نصاب دارد : نصاب اول : بیست مثقال شرعی است که هر مثقال آن (18) نخود است ، پس وقتی که طلا به بیست مثقال شرعی که پانزده مثقال معمولی است برسد ، اگر شرایط دیگر را هم که گفته شد داشته باشد ، انسان باید یک چهلم آن را که نُه نخود می‌شود از بابت زکات بدهد ، و اگر به این مقدار نرسد ، زکات آن واجب نیست. نصاب دوم : چهار مثقال شرعی است که سه مثقال معمولی می‌شود ، یعنی اگر سه مثقال به پانزده مثقال اضافه شود ، باید زکات تمام (18) مثقال را از قرار یک چهلم بدهد ، و اگر کمتر از سه مثقال اضافه شود ، فقط باید زکات (15) مثقال آن را بدهد و زیادی آن زکات ندارد ، و همچنین است هر چه بالا رود ، یعنی اگر سه مثقال اضافه شود باید زکات تمام آنها را بدهد ، و اگر کمتر اضافه شود ، مقداری که اضافه شده زکات ندارد. نصاب نقره
- کسی که کسبش غوّاصی ، یا بیرون آوردن معدن است ، اگر خمس آنها را بدهد و چیزی از مخارج سالش زیاد بیاید ، لازم نیست دوباره آن را بدهد .
- نقره دو نصاب دارد : نصاب اول : (105) مثقال معمولی است ، که اگر نقره به (105) مثقال برسد و شرایط دیگر را هم که گفته شد داشته باشد ، انسان باید یک چهلم آن را که (2) مثقال و (15) نخود است از بابت زکات بدهد ، و اگر به این مقدار نرسد ، زکات آن واجب نیست . نصاب دوم : (21) مثقال است ، یعنی اگر (21) مثقال به (105) مثقال اضافه شود ، باید زکات تمام (126) مثقال را به طوری که گفته شد بدهد ، و اگر کمتر از (21) مثقال اضافه شود ، فقط باید زکات (105) مثقال آن را بدهد ، و زیادی آن زکات ندارد ، و همچنین است هر چه بالا رود ، یعنی اگر (21) مثقال اضافه شود باید زکات تمام آنها را بدهد ، و اگر کمتر اضافه شود ، مقداری که اضافه شده و کمتر از (21) مثقال است زکات ندارد . و اگر شک داشته باشد که به حدّ نصاب رسیده است بنابر احتیاط واجب باید فحص کند .
- اگر دو نفر گنجی پیدا کنند که قیمت آن به (105) مثقال نقره یا (15) مثقال طلا برسد ، ولی سهم هر یک از آنان به این مقدار نباشد ، لازم نیست خمس آن را بدهند .
- مخارجی را که برای گندم و جو و خرما و انگور کرده است ، نمیتواند از حاصل کسر نموده و ملاحظه نصاب نماید ، پس چنانچه یکی از آنها پیش از ملاحظه مخارج به مقدار نصاب برسد ، باید زکات آن را بدهد .
- کسی که باید زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد ، اگر زکات آنها را از مال دیگرش بدهد ، تا وقتی شماره آنها از نصاب کم نشده ، همه ساله باید زکات را بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اول کمتر شوند ، زکات بر او واجب نیست ، مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد ، اگر از مال دیگرش زکات آنها را بدهد ، تا وقتی که گوسفندهای او از چهل کم نشده ، همه ساله باید یک گوسفند بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد ، تا وقتی به چهل نرسیده ، زکات بر او واجب نیست . زکات مال تجارت مالی که انسان به عقد معاوضه مالک می‌شود ، و برای تجارت و منفعت بردن نگاه میدارد باید بنابر احتیاط واجب با چند شرط زکات آن را بدهد و آن یک چهلم است : 1 مالک بالغ و عاقل باشد . 2 مال حداقل به اندازه (15) مثقال طلای مسکوک یا (15) مثقال نقره مسکوک قیمت داشته باشد . 3 یک سال از وقتی که قصد منفعت بردن کرده است بر آن مال گذشته باشد . 4 قصد منفعت بردن در تمام سال باقی باشد ، پس اگر در میان سال از آن قصد منصرف شود ، و مثلاً قصد صرف آن را در مؤنه نماید ، زکات واجب نیست . 5 مالک بتواند در تمام سال در آن تصرف کند . 6 در تمام سال به مقدار سرمایه یا بیشتر از آن ، خریدار داشته باشد ، پس اگر در قسمتی از سال به مقدار سرمایه ، خریدار نداشته باشد ، واجب نیست زکات آن را بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] نصاب معدن پانزده مثقال معمولی طلای مسکوک است یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون اورده به پانزده مثقال طلای مسکوک برسد بعد از کم کردن مخارجی که کرده است باید خمس باقی مانده را بدهد
- [آیت الله بهجت] نصاب معدن 15 مثقال معمولی طلای سکهدار است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن هزینه اخراج به 15 مثقال طلای سکهدار برسد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نصاب معدن 15 مثقال معمولی طلای مسکوک است؛ یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده؛ به 15 مثقال طلای مسکوک برسد؛ باید خمس آنچه را که پس از کم کردن مخارجی که کرده است باقی می ماند بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] نصاب معدن 15 مثقال معمولی طلاست، یعنی اگر قیمت چیزی که از معدن استخراج شده، بعد از کم کردن مخارج، به 15 مثقال (312/70 گرم) طلا برسد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله سبحانی] نصاب معدن بنابر احتیاط، 105 مثقال معمولی نقره سکّه دار یا 15 مثقال معمولی طلای سکّه دار است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] نصاب معدن بنابر احتیاط 105 مثقال معمولی نقرة سکّه دار یا 15 مثقال معمولی طلای سکّه دار است ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده ، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقرة سکّه ار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نصاب معدن، 15 مثقال معمولی طلای سکهدار است، که مساوی با بیست مثقال شرعی است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده به 15 مثقال طلا برسد، باید خمس آن را بدهد، و احتیاط آن است که مخارجی را که برای به دستآوردن مصرف کرده، در مقام احتساب نصاب کم نکند، و در مقام ادای خمس آنچه را پس از کمکردن این مخارج باقی میماند، بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نصاب معدن (15) مثقال طلا می باشد، اگر مقدار معدن استخراج شده به مقدار مذکور برسد مستحب است خمس آن را بدهد هرچند اگر مخارج آن را کسر کند از حد نصاب کمتر شود. و اگر مقدار معدن استخراج شده بعد از کسر مخارجی که صرف آن شده به حد نصاب مذکور برسد واجب است خمس آن را بدهد.
- [آیت الله بروجردی] نصاب معدن بنا بر احتیاط 105 مثقال معمولی نقره یا 15 مثقال معمولی طلا است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا برسد، بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
- [امام خمینی] نصاب معدن بنابر احتیاط 105 مثقال معمولی نقره یا 15 مثقال معمولی طلاست، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا برسد، بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.