بیابان
بیابان فلات دشت یا صحرا به جای گفته میشود که در آن هیچ نروید.
زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهائی که گفته شد یک شرط دیگر هم دارد و آن این است ، که حیوان در تمام سال از علف بیابان بچرد ، پس اگر تمام سال یا مقداری از آن علفِ چیده شده بخورد ، یا در زراعتی که ملک او ، یا ملک کس دیگر است بچرد ، زکات ندارد ، ولی اگر در تمام سال مقدار کمی از علف مالک بخورد به طوری که عرفاً صدق کند در طول سال چرنده است ، زکات آن واجب می‌باشد ، و در وجوب زکات در شتر و گاو و گوسفند ، شرط نیست که در تمام سال حیوان بیکار باشد ، بلکه چنانچه آبیاری یا شخم زنی یا مانند آن از آنها استفاده شود اگر عرفاً صدق کند که بی کارند باید زکات آنها را داد ، بلکه اگر صدق نکند نیز بنابر احتیاط واجب باید زکات آنها را داد .
عنوان مسئله:
زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهائی که گفته شد یک شرط دیگر هم دارد و آن این است ، که حیوان در تمام سال از علف بیابان بچرد ، پس اگر تمام سال یا مقداری از آن علفِ چیده شده بخورد ، یا در زراعتی که ملک او ، یا ملک کس دیگر است بچرد ، زکات ندارد ، ولی اگر در تمام سال مقدار کمی از علف مالک بخورد به طوری که عرفاً صدق کند در طول سال چرنده است ، زکات آن واجب می‌باشد ، و در وجوب زکات در شتر و گاو و گوسفند ، شرط نیست که در تمام سال حیوان بیکار باشد ، بلکه چنانچه آبیاری یا شخم زنی یا مانند آن از آنها استفاده شود اگر عرفاً صدق کند که بی کارند باید زکات آنها را داد ، بلکه اگر صدق نکند نیز بنابر احتیاط واجب باید زکات آنها را داد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- زکات در ده چیز واجب است : اول : گندم . دوم : جو . سوم : خرما . چهارم : کشمش . پنجم : طلا . ششم : نقره . هفتم : شتر . هشتم : گاو . نهم : گوسفند . دهم : مال التجاره بنابر احتیاط لازم . واگر کسی مالک یکی از این ده چیز باشد ، با شرایطی که بعداً گفته میشود ، باید مقداری که معیّن شده ، به یکی از مصرفهائی که دستور دادهاند برساند . شرایط واجب شدن زکات
- کسی که باید زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد ، اگر زکات آنها را از مال دیگرش بدهد ، تا وقتی شماره آنها از نصاب کم نشده ، همه ساله باید زکات را بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اول کمتر شوند ، زکات بر او واجب نیست ، مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد ، اگر از مال دیگرش زکات آنها را بدهد ، تا وقتی که گوسفندهای او از چهل کم نشده ، همه ساله باید یک گوسفند بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد ، تا وقتی به چهل نرسیده ، زکات بر او واجب نیست . زکات مال تجارت مالی که انسان به عقد معاوضه مالک میشود ، و برای تجارت و منفعت بردن نگاه میدارد باید بنابر احتیاط واجب با چند شرط زکات آن را بدهد و آن یک چهلم است : 1 مالک بالغ و عاقل باشد . 2 مال حداقل به اندازه (15) مثقال طلای مسکوک یا (15) مثقال نقره مسکوک قیمت داشته باشد . 3 یک سال از وقتی که قصد منفعت بردن کرده است بر آن مال گذشته باشد . 4 قصد منفعت بردن در تمام سال باقی باشد ، پس اگر در میان سال از آن قصد منصرف شود ، و مثلاً قصد صرف آن را در مؤنه نماید ، زکات واجب نیست . 5 مالک بتواند در تمام سال در آن تصرف کند . 6 در تمام سال به مقدار سرمایه یا بیشتر از آن ، خریدار داشته باشد ، پس اگر در قسمتی از سال به مقدار سرمایه ، خریدار نداشته باشد ، واجب نیست زکات آن را بدهد .
- از مسأله قبل روشن شد ، مقدار شیری که موجب محرم شدن است سه معیار دارد : 1 اینکه بحدّی باشد که عرفاً موجب روئیدن گوشت و محکم شدن استخوان باشد ، و شرط آن این است که مستند به شیر باشد و غذایی با آن نباشد ، ولی غذای کم که مؤثر نیست ضرر ندارد ، و اگر از دو زن شیر بخورد ، اگر طوری باشد که مقداری از روئیدن گوشت و محکم شدن استخوان مستند به این ، و مقداری مستند به آن باشد ، هر دو مادر رضاعی خواهند بود ، و اگر به هر دو با هم مستند باشد موجب حرمت نخواهد شد . 2 محاسبه زمانی ، و شرط آن این است که بچه در بین یک شبانه روز غذا یا شیر کس دیگر را نخورد ، ولی اگر آب یا دارو ، یا غذا بخورد که نگویند در بین غذا خورده اشکال ندارد ، و باید در طول شبانه روز مرتب در موقع احتیاج ، یا تمایل شیر خورده باشد و از او دریغ نشده باشد ، بلکه بنابر احتیاط واجب باید اول شبانه روز را وقتی حساب کنند که بچه گرسنه باشد و آخر آن وقتی که سیر باشد . 3 محاسبه عددی ، و شرط آن این است که پانزده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه شیر کس دیگر را نخورد ، ولی خوردن غذا در میان آنها ضرر ندارد و فاصله زمانی میان پانزده بار نیز ضرری ندارد ، و باید در هر دفعه شیر کامل بخورد به این معنی که گرسنه باشد و تا سیر شدن کامل بدون فاصله شیر بخورد ، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند ، یا کمی صبر کند که از ابتدای پستان در دهان گرفتن ، تا زمان سیر شدن یک دفعه حساب شود ، اشکال ندارد .
- شیر دادنی که علت محرم شدن است هشت شرط دارد : اول : بچه ، شیر زن زنده را بخورد ، پس اگر بعضی از مقدار معتبر در رضاع را از پستان زنی که مرده است شیر بخورد ، فائده ندارد . دوم : شیر آن زن از زائیدنی شرعی بوجود آمده باشد ، هر چند وطی شبهه باشد ، پس اگر فرضاً شیر بدون زائیدن بوجود بیاید ، یا شیر بچهای را که از زنا بدنیا آمده به بچه دیگر بدهد ، بواسطه آن شیر ، بچه به کسی محرم نمیشود . سوم : بچه شیر را از پستان بمکد ، پس اگر شیر را در گلوی او بریزند اثری ندارد . چهارم : شیر خالص باشد ، و با چیز دیگر مخلوط نباشد . پنجم : مقدار شیری که موجب حرمت است ، همه مربوط به یک شوهر باشد ، پس اگر زن شیر دهی را طلاق دهند ، بعد شوهر دیگری کند و از او آبستن شود و تا موقع زائیدن ، شیری که از شوهر اول داشته باقی باشد ، و مثلاً هشت دفعه پیش از زائیدن از شیر شوهر اول ، و هفت دفعه بعد از زائیدن از شیر شوهر دوم ، به بچهای بدهد ، آن بچه به کسی محرم نمیشود . ششم : بچه ، شیر را قی نکند ، و اگر قی کند اثری ندارد . هفتم : شیر دادن بچه به مقداری باشد که استخوانش از آن شیر محکم شده و گوشت بدنش بروید ، و اگر معلوم نباشد که آیا به این حد رسیده یا نه ، چنانچه یک شبانه روز یا پانزده مرتبه به طوری که در مسأله آینده گفته میشود شیر سیر بخورد باز هم کافی است ، ولی اگر معلوم باشد که آن شیر در محکم شدن استخوان بچه و روئیدن گوشت بدنش مؤثر نبوده ، در حالی که بچه یک شبانه روز ، یا پانزده مرتبه شیر خورده باید مراعات احتیاط واجب در چنین مورد ترک نشود ، پس در موارد ذکر شده ازدواج نکند و نگاه محرمانه نیز نکند . هشتم : دو سال بچه تمام نشده باشد ، و اگر بعد از تمام شدن دو سال او را شیر دهند ، به کسی محرم نمیشود ، بلکه اگر مثلاً پیش از تمام شدن دو سال هشت مرتبه و بعد از آن هفت مرتبه شیر بخورد ، به کسی محرم نمیشود ، ولی چنانچه از موقع زائیدن زن شیر ده بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچهای را شیر دهد ، آن بچه به کسانی که گفته شد ، محرم میشود .
- زنی که عادت دارد ، اگر بعد از آنکه سه روز یا بیشتر خون دید پاک شود ، و دوباره خون ببیند و فاصله بین دو خون کمتر از ده روز باشد و همه روزهائی که خون دیده با روزهائی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر باشند ، مثل آنکه پنج روز خون ببیند و پنج روز پاک شود ، و دوباره پنج روز خون ببیند ، چند صورت دارد : 1 آنکه تمام خونی که دفعه اول دیده یا مقداری از آن در روزهای عادت باشد ، و خون دوم که بعد از پاک شدن میبیند در روزهای عادت نباشد ، در این صورت باید همه خون اول را حیض ، و خون دوم را استحاضه قرار دهد . مگر این که خون دوم نشانههای حیض را داشته باشد که در این صورت قسمتی از آن که با احتساب خون اول و پاکی بعد از آن مجموعاً از ده روز تجاوز نمیکند حیض است ، و ما بقی استحاضه است . مثلاً اگر سه روز خون ببیند و سه روز پاک شود ، و سپس پنج روز خون ببیند و نشانههای حیض را داشته باشد سه روز اول و چهار روز از خون دوم حیض است و در پاکی وسط باید بنابر احتیاط واجب واجبات غیر حائض را انجام ، و محرمات حائض را ترک کند . 2 آنکه خون اول در روزهای عادت نباشد ، و تمام خون دوم یا مقداری از آن در روزهای عادت باشد ، که باید همه خون دوم را حیض ، و خون اول را استحاضه قرار دهد . 3 آنکه مقداری از خون اول و دوم در روزهای عادت باشد ، و خون اوّلی که در روزهای عادت بوده از سه روز کمتر نباشد ، و با پاکی وسط و مقداری از خون دوم که آن هم در روزهای عادت بوده از ده روز بیشتر نباشد ، در این صورت هر دو خون حیض است و احتیاط واجب آن است که در پاکی وسط ، کارهائی که بر غیر حائض واجب است انجام دهد و محرمات بر حائض را ترک کند و مقداری از خون دوم که بعد از روزهای عادت بوده استحاضه است . و امّا مقداری از خون اول که قبل از روزهای عادت بوده چنانچه عرفاً بگویند که عادتش جلو افتاده محکوم به حیض است ، مگر آنکه حیض قرار دادن آن باعث آن شود که بعضی از خون دوم که نیز در روزهای عادت بوده یا تمام آن از ده روز حیض خارج شود ، که در این صورت محکوم به استحاضه است ، مثلاً اگر عادت زن از سوم ماه تا دهم بوده ، در صورتی که یک ماه از اول تا ششم خون ببیند و دو روز پاک شود و بعد تا پانزدهم خون ببیند ، خونهائی که از اول تا دهم دیده حیض است ، و خونهائی که از یازدهم تا پانزدهم دیده استحاضه می‌باشد . 4 آنکه مقداری از خون اول و دوم در روزهای عادت باشد ، ولی آن مقدار از خون اول که در روزهای عادت بوده از سه روز کمتر باشد ، در این صورت باید سه روز آخر خون اول را حیض قرار دهد ، و همچنین از خون دوم را که مجموعاً با سه روز اول و پاکی وسط ده روز باشند ، و مازاد بر آن استحاضه است . و اگر پاکی او هفت روز باشد خون دوم همه استحاضه است ، و در بعضی موارد باید تمام خون اول را حیض قرار دهد ، و این به دو شرط است . اول : آنکه به مقداری بر عادت مقدم باشد که بگویند عادتش جلو افتاده . دوم : آنکه اگر آن را حیض قرار بدهد لازم نیاید که مقداری از خون دوم که در عادت واقع شده از ده روز حیض خارج شود ، مثلاً اگر عادت زن از سوم ماه تا دهم بوده ، و اکنون از اول ماه تا آخر روز چهارم خون دیده و دو روز پاک بوده و بعد دو باره تا پانزدهم خون دیده ، تمام خون اول حیض است ، و همچنین خون دوم تا آخر روز دهم .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] زکات شتر، گاو و گوسفند غیر از شرطهایی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اوّل: عرفاً به آن بیکار بگویند گرچه بارها از آن کار کشیده باشند. دوّم: عرفاً بگویند در تمام سال از علف بیابان خورده است گرچه بارها از علف دستی خورده باشد پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده، یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک شخص دیگر است بچرد زکات ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] تعلّق زکات به شتر، گاو و گوسفند، غیر از شرطهایی که گفته شد، مشروط بر این است که در تمام سال از علف بیابان بچرد؛ پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علفِ چیده شده، یا از زراعتی که مِلک مالک یا مِلک کس دیگری است بچرد، زکات ندارد؛ ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد، بنابر احتیاط زکات آن واجب می‌باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرط هایی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اول آن که حیوان در تمام سال بیکار باشد ولی اگر در تمام سال یکی دو روز کار کرده باشد، بنابر احتیاط زکات آن واجب است. دوم آن که در تمام سال از علف بیابان بچرد پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده، یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک کس دیگر است بچرد زکات ندارد. ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد، بنابر احتیاط زکات آن واجب می باشد.
- [آیت الله خوئی] زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهایی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: (اول) آن که حیوان در تمام سال بیکار باشد، ولی اگر در تمام سال یکی دو روز هم کار کرده باشد، بنابر احتیاط زکات آن واجب است. (دوم) آن که در تمام سال از علف بیابان بچرد، پس اگر تمام سال یا مقداری از آن علف چیده شده، یا از زراعتی که ملک او یا ملک کس دیگر است بچرد، زکات ندارد، ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد، بنابر احتیاط زکات آن واجب می‌باشد.
- [امام خمینی] زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهایی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اول: آنکه حیوان در تمام سال بی کار باشد، و اگر در تمام سال یکی دو روز کار کرده باشد، زکات آن واجب است. دوم: آنکه در تمام سال از علف بیابان بچرد. پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک کس دیگر است بچرد، زکات ندارد، ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد، بنابر احتیاط زکات آن واجب می باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهایی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اول آن که حیوان در تمام سال بیکار باشد، ولی اگر در تمام سال یکی دو روز کار کرده باشد، بنابر احتیاط، زکات آن واجب است. دوم آن که در تمام سال از علف بیابان بچرد. پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیدهشده، یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک کس دیگر است بچرد زکات ندارد؛ ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد، بنابر احتیاط زکات آن واجب می‌باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهائی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اوّل: حیوان در تمام سال بیکار باشد، ولی اگر در تمام سال یکی دو روز کار کرده باشد بطوری که حیوان کارگر محسوب نشود زکات آن واجب است. دوّم: حیوان در تمام سال از علف بیابان بچرد، پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده، یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک کسی دیگر است بچرد زکات ندارد ولی اگردرتمام سال یکی دوروز ازعلف مالک چریده باشد باز زکات آن واجب است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زکاه شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهائی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اول - آنکه حیوان در تمام سال بیکار باشد؛ ولی اگر در تمام سال یکی دو روز هم کار کرده باشد؛ بنا بر احتیاط زکاه آن واجب است. دوم - آنکه در تمام سال از علف بیابان بچرد؛ پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده؛ یا از زراعتی که ملک او یا ملک کس دیگر است بچرد؛ زکاه ندارد. ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد؛ بنا بر احتیاط زکاه آن واجب می باشد.
- [آیت الله سبحانی] زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرط هائی که گفته شد دو شرط دیگر دارد: اول آنکه حیوان(شتر و گاو) در تمام سال بیکار باشد ولی اگر در تمام سال چند روزی پراکنده کار بکشند به گونه ای که به آن باز حیوان بیکار بگویند زکات آن واجب است. دوم آنکه در تمام سال از علف بیابان بچرد، پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده، یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک کس دیگر است بچرد زکات ندارد. ولی اگر در تمام سال روزهائی به صورت پراکنده از علف مالک بخورد به گونه ای که به آن عرفاً حیوان (بیابان چر) می گویند زکات آن واجب می باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زکات شتر و گاو و گوسفند غیر از شرطهایی که گذشت دو شرط دیگر نیز دارد اول ان که حیوان در تمام سال بی کار باشد ولی اگر در تمام سال یکی دو روز هم کار کرده باشد اقوی ان است که زکات به ان تعلق می گیرد دوم ان که در تمام سال از علف بیابان بچرد پس اگر تمام سال یا مقداری از ان علف چیده شده بخورد یا از زراعتی که ملک او یا ملک کس دیگر است بچرد زکات ندارد ولی اگر در تمام سال یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد اقوی ان است که زکات به ان تعلق می گیرد