احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
- قضاء اعتکاف واجب، واجب فوری نیست ولی نباید قضاء آن را به حدّی تأخیر اندازد که سهل‌انگاری در اداء واجب حساب شود و احتیاط مستحب است که فوراً قضاء کند.
عنوان مسئله:
- قضاء اعتکاف واجب، واجب فوری نیست ولی نباید قضاء آن را به حدّی تأخیر اندازد که سهل‌انگاری در اداء واجب حساب شود و احتیاط مستحب است که فوراً قضاء کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دارویی وجود دارد که زنان از آن برای به تأخیر انداختن عادت ماهانه خود استفاده می کنند. حال اگر زنی بداند که در صورت استفاده نکردن از این دارو پیش از رسیدن به میقات حیض می شود و نمی تواند عمره تمتع را به جای آورد، آیا بر او واجب است که از آن دارو استفاده کند و عادتش را به تأخیر اندازد، تا حجش به حج اِفراد مبدل نشود؟
- آیا در موارد احتیاط واجب و یا مستحب می توانیم به مرجع دیگری مراجعه نمود ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] کسی که کفّاره روزه به گردن دارد، آیا می تواند آن را به تأخیر اندازد؟ ج) آری، پرداخت کفّاره فوری نیست؛ ولی نباید در تأخیر آن سهل انگاری و کوتاهی کرد. س: کسی که کفّاره روزه را تا چند سال به تأخیر اندازد، آیا چیزی بر مقدار آن افزوده می شود؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر پس از اینکه متوجه شده باید قضای روزه را تا قبل از رمضان سال آینده گرفت ، باز به تأخیر اندازد آیا قضاء یا کفاره تأخیر زیادتر می شود یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] قسمتی از بدن در حال اعتکاف خونی شده است آیا ازاله آن در بیرون مسجد ضرورت فوری دارد یا تاخیر نیز جایز است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] قسمتی از بدن در حال اعتکاف خونی شده است. آیا ازاله آن در بیرون مسجد ضرورت فوری دارد یا تأخیر نیز جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] قسمتی از بدن در حال اعتکاف خونی شده است آیا ازاله آن در بیرون مسجد ضرورت فوری دارد؟ یا تأخیر نیز جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] در شرایطی که دفن فوری اموات ممکن نباشد، آیا سایر واجبات مثل غسل، کفن و نماز (که امکان انجامش هست) واجب است فوراً انجام شود یا می توان آنها را به تاًخیر انداخت؟
- [آیت الله بروجردی] در موقع ورود به مکّه لدی الورود بر حاجی واجب است فوری به عمل بپردازد، یا آن که به واسطه گرما و آفتاب یا خست گی راه عمداً عمل را به تأخیر اندازد تا طرف عصر و اوّل شب عمل طواف و سعی را به جا آورد چگونه است؟ و هم چنین در منی موقع رمی جمره بعد از ورود در گرما و آفتاب فوری باید به عمل بپردازد، یا اگر به تأخیر اندازد تا طرف عصر عمل را به جا آورد مانعی ندارد و بعد از رمی و قربانی اگر تقصیرش به شب یا فردا افتد موجِب فساد عمل است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] وجوب حلق یا تقصیر فوری است یا تأخیر آن بعد از اتمام عمل قبلی جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا تاخیر غسل واجب مثل غسل جنابت یا مس میت در حال اعتکاف، مبطل اعتکاف ست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] تأخیر غسل واجب، مثل غسل جنابت و مس میّت در حال اعتکاف، آیا مبطل اعتکاف است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- - خروج از محلّ اعتکاف برای وضوی نماز واجبِ اداء، جایز است هرچند وقت نماز داخل نشده باشد و خارج شدن برای وضوی نماز واجبِ قضاء در صورتی که وقت قضاء وسعت داشته باشد، محلّ اشکال است.
- - اگر زنی که معتکف شده است بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف، حائض شود واجب است فوراً از مسجد خارج شود و قضاء اعتکاف بر او بنا بر احتیاط واجب لازم میباشد، مگر آنکه در ابتدای اعتکاف شرط رجوع (شرط رها نمودن اعتکاف در اثنای آن) کرده باشد که تفصیل آن در مسأله (1759) گذشت.
- - اگر شخص معتکف به وسیله ارتکاب یکی از مُفسداتی که در مسائل پیش بیان شد، اعتکافش را باطل کند، پس اگر اعتکاف واجبِ معین باشد، بنا بر احتیاط واجب باید اعتکاف را قضاء کند، و اگر اعتکاف واجبِ غیر معین باشد مثل آنکه اعتکاف را بدون آنکه در وقت معیّنی باشد نذر کند، واجب است که اعتکاف را دوباره از سر گیرد، و اگر در اعتکاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف را باطل کند، بنا بر احتیاط وجوبی اعتکاف را قضاء کند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتکاف مستحب را باطل کند، چیزی بر عهده او نیست و قضاء ندارد. دهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج شرعاً جایز است.
- - اگر در اثناء اعتکافی که به سبب نذر یا قسم یا عهد یا سپری شدن دو روز اوّل اعتکاف، واجب شده است، معتکف بمیرد بر ولیّ او (پسر بزرگتر) قضاء اعتکاف، واجب نیست هرچند احتیاط مستحب آن است که اعتکاف متوفّی را قضاء کند. البتّه چنانچه معتکف در این مورد وصیّت نموده است که از ثلث مالش فردی را اجیر کنند تا برای او اعتکاف انجام دهد، باید مطابق با وصیّت عمل شود.
- اگر از روی اختیار نماز مغرب یا عشا را تا نصف شب نخواند بنابر احتیاط واجب باید تا قبل از اذان صبح بدون اینکه نیّت اداء و قضاء کند آن نماز را بجا آورد. وقت نماز صبح :
- موقعی که رعد و برق و مانند اینها اتفاق میافتد، و بخواهد احتیاط کند اگر وقتشان وسعت داشته باشد لازم نیست نماز آیات را فوراً بخواند، و در غیر این صورت مانند زلزله باید فوراً آن را بخواند به نحوی که در نظر مردم تأخیر محسوب نشود، و اگر تأخیر کرد احتیاط مستحب آن است که بعداً بدون نیت ادا و قضا بخواند.
- - اگر در موقع نیت اعتکافِ واجب، شرط رجوع (شرط رها نمودن اعتکاف در اثنای آن) کرده باشد که تفصیل آن در مسأله (????) گذشت، چنانچه یکی از محرّمات را انجام دهد، قضاء اعتکاف و از سر گرفتن آن، هیچکدام لازم نیست.
- بر گرداندن نیّت از نماز قضا به نماز اداء ، و از نماز مستحب به نماز واجب جایز نیست .
- - معتکف بنا بر احتیاط واجب، باید از استمناء (هرچند به صورت حلال) و مباشرت زن به لمس و بوسیدن به شهوت هم اجتناب کند، و نگاه کردن با شهوت به همسر در ایام اعتکاف مبطل اعتکاف نیست ولی احتیاط مستحب آن است که در ایام اعتکاف از آن اجتناب شود.
- هر گاه وقت نماز داخل شود ، و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود ، باید فوراً نماز بخواند ، و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر احتمال دهد که چنانچه نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] انسان باید جواب سلام را در نماز یا غیر آن فورا بگوید و اگر در حال نماز عمدا یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری تاخیر اندازد که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود، نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند گرچه احتیاط مستحب آن است که فوراً غسل کند.
- [آیت الله اردبیلی] به هم زدن اعتکافِ واجب جایز نیست؛ ولی میتواند اعتکافِ مستحب را در دو روز اوّل آن باطل نماید، هرچند این عمل خلاف احتیاط است و پس از گذشتن دو روز، ماندن روز سوم در مسجد واجب است.
- [آیت الله وحید خراسانی] بعد از جدا کردن لازم نیست فورا ان را به مستحق بدهد ولی اگر به کسی که می شود زکات داد دسترسی دارد احتیاط مستحب ان است که دادن زکات را تاخیر نیندازد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بعد از جدا کردن زکاه لازم نیست فورا آن را به مستحق بدهد؛ ولی اگر به کسی که می شود زکاه داد؛ دسترسی دارد؛ احتیاط مستحب آن است که دادن زکاه را تاخیر نیندازد.
- [آیت الله خوئی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فوراً آن را به مستحق بدهد ولی اگر به کسی که می‌شود زکات داد دسترسی دارد، احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد.
- [آیت الله سبحانی] برگرداندن نیت از نماز قضاء به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب جایز نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از جدا کردن زکاْ لازم نیست فوراً آن را به مستحقّ بدهد، ولیاگر به کسی که می‌شود زکاْ داد، دسترسی دارد، احتیاط مستحبّ آن است که دادن زکاْ را تأخیر نیندازد.
- [آیت الله بروجردی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فوراً آن را به مستحق بدهد، ولی اگر به کسی که می‌شود زکات داد دسترسی دارد، احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد.
- [امام خمینی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فورا آن را به مستحق بدهد ولی اگربه کسی که می شود زکات داد دسترسی دارد احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تاخیر نیندازد.