روزه واجب
روزه یکی از ده عبادتی است که در اسلام مورد تأکید فراوان قرار گرفته و از فروع دین به شمار می رود.
کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است ، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند ، روزة او صحیح است چه روزة او واجب باشد چه مستحب . و اگر بعد از ظهر بیدار شود ، نمی تواند نیت روزة نیت روزة واجب نماید .
عنوان مسئله:
کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است ، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند ، روزة او صحیح است چه روزة او واجب باشد چه مستحب . و اگر بعد از ظهر بیدار شود ، نمی تواند نیت روزة نیت روزة واجب نماید .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر هنگام صبح بیدار شدیم و متوجه شدیم که جنب شدهایم و آب و وقت لازم برای غسل نداریم برای خواندن نماز واجب صبح و ظهر و عصر و شام باید چه کرد. و اگر در ماه مبارک رمضان بود آیا روزه ما صحیح است یا خیر؟
- کسی که در شب ماه رمضان جنب است و یا زنی که در شب ماه رمضان از حیض پاک شده است، اگر اینها یقین دارند تا اذان صبح آب پیدا نمیشود تا غسل کنند، آیا میتوانند قبل از اینکه اذان صبح شود، تیمم کنند و بخوابند و یا اینکه باید تا اذان صبح بیدار بمانند و نزدیک اذان صبح تیمّم بکنند و بخوابند؟
- اگر کسی در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح از خواب بیدار شود و در خواب محتلم شده باشد و امکان غسل کردن نداشته باشد حکم روزه این روز فرد چیست؟
- اینجانب چندین مورد در ماه رمضان محتلم شدهام آن هم قبل از سحری و قبل از اذان صبح و این مسئله را این طور یاد گرفته بودم که اگر کسی جنب شود تا اذان ظهر وقت دارد غسل کند و فقط معصیت کرده است که تا اذان ظهر بر جنابت مانده و نیز مسأله تیمم را نمیدانستم و ندانسته و بی اطلاع نسبت به مسأله به حالت جنابت وارد اذان صبح میگردیدم و بعد از اذان صبح و قبل از اذان ظهر غسل میکردم اکنون خواهشمندم بفرمائید آیا علاوه بر قضای این روزها کفّارهای بر گردن بنده است یا خیر؟
- اینجانب طلبه حوزه علمیه قائمیه میباشم صبح که برای نماز صبح بیدار میشوم و وضوء میگیرم با همین وضوء نماز ظهر و عصر را میخوانم، و چیزهائی که باطل کننده وضو است برایم پیش نمیآید، اوّلاً بیان کنید نیت وضو به چه نحوی است؟ ثانیاً آیا میتوان با این وضو نمازهای واجب و قضا و مستحبی خواند؟ ثالثاً از مسجدی وضو گرفتن و در مسجدی دیگر نماز خواندن چه حکمی دارد؟
- اگر روزه قضا را در هنگام اعتکاف واجب بگیرد و سپس روزه خود را در بعد از ظهر باطل کند، چند کفاره بر او واجب است؟ اگر اعتکاف مستحب باشد حکم چگونه است؟
- در مراسم اعتکاف باید قبل از اذان صبح در مسجد مستقر باشند، آیا اگر دقایقی بعد از اذان بیایند اعتکاف چه صورت دارد؟ و اگر روز سوم را که اعتکاف واجب میشود نمانند، کفاره آن چه میباشد؟
- شخصی برای حجّ واجب ثبت نام نمود در حالی که شرعاً مستطیع نیست. آیا باید نیّت وجوب کند یا مستحب؟ در فرض نیّت وجوب اعمالی که انجام خواهد داد با عدم استطاعت چگونه خواهد بود؟
- شخصی برای حجّ واجب ثبت نام نمود در حالی که شرعاً مستطیع نیست. آیا باید نیّت وجوب کند یا مستحب؟ در فرض نیّت وجوب اعمالی که انجام خواهد داد با عدم استطاعت چگونه خواهد بود؟
- روزه داری که وظیفهاش تیمّم است چون وقت تنگ است، امّا مسامحه میکند به خیال اینکه اگر مسواک کند به تیمّم هم میرسد در حال مسواک زدن، اذان صبح هم میگویند، این سهل انگاری حکم عمد پیدا میکند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و غسل نمیکند به نیت این که قبل از اذان صبح غسل نماید ولی بعد از اذان صبح بیدار شود آیا روزه آن روزی که او گرفته صحیح میباشد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و غسل نمیکند به نیت این که قبل از اذان صبح غسل نماید ولی بعد از اذان صبح بیدار شود آیا روزه آن روزی که او گرفته صحیح میباشد؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح بیدار شده و متوجه محتلم شدن خود نشده و دوباره خوابیده و در اثنای اذان صبح بیدار شده و علم به جنابت خود پیدا می کند و یقین دارد که احتلامش قبل از اذان صبح بوده است، روزه او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و غسل نمی کند به نیّت اینکه قبل از اذان صبح غسل نماید و ساعت را نیز یکساعت مانده به اذان کوک می کند تا بیدار شود امّا وقتی که خوابید متوجّه زنگ ساعت نشده و بعد از اذان صبح بیدار می شود، آیا روزه آن روزی که او گرفته صحیح می باشد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا کسی که نیت روزة مستحبی کرده، میتواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا کسی که نیت روزه مستحبی کرده، میتواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار میشود، بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر را بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می شود بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل میشود که وسط غسل، اذان میگویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل میشود که وسط غسل، اذان میگویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پیش از اذان صبح نیت کند و بخوابد و بعد از مغرب بیدار شود ، روزه اش صحیح است .
- هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده ، اگرچه بداند پیش از اذان محتلم شده ، روزة او صحیح است .
- اگر غیر از روزة ماه رمضان روزة معین دیگری بر انسان واجب باشد ، مثلاً نذر کرده باشد که روز معینی را روزه بگیرد ، چنانچه عمداً تا اذان صبح نیت نکند ، روزه اش باطل است و اگر نداند که روزة آن روز بر او واجب است یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید ، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند ، انجام نداده باشد و نیت کند روزة او صحیح و گرنه باطل می باشد .
- نیت روزة ماه رمضان وقت معین ندارد تا اذان صبح هر وقت نیت روزة فردا بکند اشکال ندارد .
- اگر مریض پیش از ظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام می کند نداده باشد . باید نیت روزه کند و آن روز را روزه بگیرد و چنانچه بعد از ظهر خوب شود ، روزة آن روز بر او واجب نیست .
- کسی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند یا احتمال می دهد که اگر بخوابد پیش ا ز اذان صبح بیدار می شود ، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل کند در صورتی که بخوابد وتا اذان صبح خواب بماند روزه اش صحیح است .
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل وقت نداشته باشد . چنانچه بخواهد روزه واجبی بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معین است با تیمم روزه اش صحیح است ولازم نیست تا صبح بیدار بماند و اگر بخواهد روزة مستحب یا روزة واجبی بگیرد که مثل روزة کفاره وقت آن معین نیست ، نمی تواند با تیمم روزه بگیرد .
- اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند ، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود ، باید روزة ان را قضا کند و همچنین است اگر از خواب دوم بیدار شود و برای مرتبة سوم بخوابد ، و کفاره بر او واجب نمی شود .
- کسی که در شب ماه رمضان جنب است و میداند یا احتمال می دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود چنانچه تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند و بااین تصمیم بخوابد و تا اذان خواب بماند روزه اش صحیح است .
- اگر برای روزة واجب غیر معینی مثل روزة کفاره عمداً تا نزدیک ظهر نیت نکند اشکال ندارد ، بلکه اگر پیش از نیت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد . یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه ، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند ، روزة او صحیح است .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که پیش از اذان صبح در غیر روزه معین واجب، مثل روزه ماه مبارک رمضان، بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و در حال اختیار نیت کند، روزه او صحیح است، چه روزه او واجب باشد چه مستحب، و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمیتواند نیت روزه واجب نماید.
- [امام خمینی] کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند، روزه او صحیح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب، و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمی تواند نیت روزه واجب نماید.
- [آیت الله سبحانی] کسی که پیش از اذان صبح بدون نیّت روزه، خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود ونیّت کند، روزه او صحیح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب. و اگر بعداز ظهر بیدار شود، نمی تواند نیّت روزه واجب نماید ولی لازم است تا مغرب از کاری که روزه را باطل می کند، اجتناب نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که پیش از اذان صبح بدون نیّت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود ونیّت کند، روزه او صحیح است چه روزه او واجب باشد چه مستحبّ و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمیتواند نیّت روزه واجب نماید.
- [آیت الله بروجردی] کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت روزه کند، روزهی او صحیح است، چه روزهی او واجب باشد چه مستحب و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمیتواند نیت روزهی واجب نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند، روزه او صحیح است چه روزه واجب باشد چه مستحب. و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمی تواند نیت روزه واجب نماید. ولی در واجب مضیق مثل روزه ماه رمضان احتیاط واجب آن است که رجاءاً نیت روزه بنماید و آن را تمام کند و بعد هم قضای آن را به جا آورد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که پیش از اذان صبح در غیر روزه ماه رمضان بدون نیت روزه خوابیده است؛ اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند روزه او صحیح است؛ چه روزه واجب باشد چه مستحب و اگر بعد از ظهر بیدار شود؛ نمی تواند نیت روزه واجب نماید. و اما در ماه رمضان اگر بی نیت خوابیده باشد اگرچه پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند؛ صحت روزه اش محل اشکال است و لازم است آن روز را امساک کرده بعد قضا نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که پیش از اذان صبح در روزه ماه رمضان، و همچنین در روزه واجبی که زمانش معین است بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند، روزه او صحیح است. و اگر بعد از ظهر بیدار شود، باید احتیاطاً بقیه روزه را به قصد قربت مطلقه امساک کند، و روزه آن روز را نیز قضا نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در روزه رمضان و یا روزه واجب معیّن دیگر، پیش از اذان صبح بدون نیّت روزه بخوابد و پیش از ظهر بیدار شود، بنابر احتیاط واجب باید نیّت کند و آن روز را روزه بگیرد و بعدا قضای آن را نیز به جا آورد و اگر بعد از ظهر بیدار شود، روزه آن روز او باطل است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت روزه کند چنانچه روزه واجبی باشد که وقت ان معین است چه روزه ماه رمضان و چه غیر ان مثل این که نذر کرده باشد روز معینی را روزه بگیرد صحت روزه اش محل اشکال است و اگر روزه واجبی باشد که وقت معین ندارد صحیح است و در صورتی که بعد از ظهر بیدار شود نمی تواند نیت روزه واجب کند هر چند غیر معین باشد ولی در قضای روزه ماه رمضان عدم جواز بعد از ظهر تا عصر بنابر احتیاط است