غواصی
غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا و مانند آن است.
.اگر غواصی به زیر دریا رفت و گوهری به دست آورد و غواص دیگر از او گرفت، با فرض اینکه غواص اول , قصد حیازت آن را داشته باشد، باید خمس آن را بپردازد و مالک آن خواهد بود و غواص دوم , مالک آن نخواهد بود ; چنانچه غوّ اص اول , قصد حیازت آن را نداشت و غواص دوم از او گرفت، غواص دوم, مالک آن میشود و باید خمس آن را بپردازد.
شرط نبودن قصد حیازت در غوص
عنوان مسئله:
.اگر غواصی به زیر دریا رفت و گوهری به دست آورد و غواص دیگر از او گرفت، با فرض اینکه غواص اول , قصد حیازت آن را داشته باشد، باید خمس آن را بپردازد و مالک آن خواهد بود و غواص دوم , مالک آن نخواهد بود ; چنانچه غوّ اص اول , قصد حیازت آن را نداشت و غواص دوم از او گرفت، غواص دوم, مالک آن میشود و باید خمس آن را بپردازد.
شرط نبودن قصد حیازت در غوص
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- .اگر کسی با غواصی در دریا گوهری مانند لؤلؤ و مرجان و دیگر گوهرها از دریا بیرون آورد و به مقدار نصاب برسد, خمس دارد. مصادیق غوص
- .اگر کسی به قصد حفّاری، لایروبی یا اکتشاف معدن نفت و مانند آن به زیر دریا رفت و گوهری یافت و بیرون آورد، در این صورت, اگرچه به قصد غوص و حیازت گوهر به دریا نرفته است؛ ولی کار او عنوان غوص دارد و باید پس از کسر هزینه و رسیدن به مقدار نصاب، خمس آن را بپردازد. یافتن گوهر در شکم حیوانِ غواصی شده
- .اگر جواهرات یا لؤلؤ و مرجان , بر اثر سانحه دریایی از کشتی غرق شده به دریا افتاده باشد و غواصی آنها را خارج نماید، سه حالت دارد: یکم: یقین دارد ک ه مالک آن اعراض نکرده ; در این صورت , مِلک غواص نمیشود و حکم (لُقَطَه) را دارد. دوم: شک دارد که آیا مالکش اعراض کرده یا نه ; در این صورت , ملکیت مالک استصحاب میشود و غواص مالک آن نخواهد شد. سوم: یقین داشته باشد که مالک اعراض کرده است ; در این صورت, غوّاص مالک میشود؛ ولی به عنوان غوص خمس ندارد. حکم معدن غوّاصی شده
- .اگر کسی با غو اصی، حیوانی را بیرون آورد که در درون آن گوهری وجود دارد، این فرض دو صورت دارد: صورت یکم: در غالب موارد, در شکم آن حیوان, گوهری وجود دارد؛ مانند صدفهای دریایی، در این صورت , خمس دارد . صورت دوم : در غالب موارد چنین نیست، بنا بر احتیاط واجب خمس دارد. کسر هزینه های غوّاصی
- .اگر کسی به قصد حفاری یا لایروبی به زیر دریا رفت و به همراه خارج کردن گِل و لای، گوهری نیز خارج شد و کنار ساحل افتاد و رهگذری آن را برداشت، این گوهر مِلک رهگذر میشود و از باب غوص خمس ندارد. گوهرهای به دست آمده از کشتی غرق شده
- .گوهرهای دریایی که با ابزار و ادوات بیرون آورده می شود، غوص به حساب میآید و خمس دارد; چه غواص آن به زیر آب برود یا نرود. گوهرهای بیرون ریخته از دریا
- .اگر غوّاصی در اعماق دریا اشیاء معدنی را مانند عقیق و یاقوت و غیره استخراج کند، براساس قاعده, به عنوان معدن خمس دارد؛ اما برپایه روایات, به عنوان غوص خمس دارد. عنبر دریایی و نصاب آن
- .عنبری که از دریا به دست می آید، چهار حالت دارد : یا به واسطه غوّ اصی است ; یا به وسیله آلات و ادوات استخراج می شود; یا از روی آب جمع آوری می شود; یا امواج دریا آن را به ساحل می آورد و از ساحل جمعآوری میشود. عنبر به دست آمده در هر چهار صورت, خمس دارد.
- .اگر کسی حرفه و شغل خود را معدنداری، غواصی، گنجیابی و دسترسی به غنائم جنگی قرار داد و درآمدی به دست آورد، در هر سال فقط یک بار بر او خمس واجب است و چنین نیست که یک بار به عنوان معدن، یا غوص، یا کنز یا غنائم جنگی خمس بپردازد و بار دوم به عنوان ارباح مکاسب، خمس بر او واجب باشد ; اما زمینی که کافر ذمّی از مسلمان می خرد، دلیل مخصوص به خودش را دارد و به عنوان غنیمت نیست.
- .عنبری که با غوص یا ابزار و ادواتی که ملحق به غوص است، استخراج شود, نصاب دارد و نصابش یک دینار است؛ ولی عنبری که از روی آب دریا یا ساحل آن به دست آید، اگرچه کمتر از یک دینار باش د، بنا بر احتیاط واجب, خمس دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] حکم رودخانههای بزرگ مانند دجله، فرات و نیل، اگر فرض شود که در آنها نیز مانند دریا جواهر به عمل آید، از لحاظ آنچه که با غوّاصی به دست میآید، مانند حکم دریاست.
- [آیت الله بروجردی] در هفت چیز خمس واجب میشود:اوّل:منفعت کسب.دوم:معدن.سوم:گنج.چهارم:مال حلال مخلوط به حرام.پنجم:جواهری که به واسطهی غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست میآید.ششم:غنیمت جنگ.هفتم:زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد.و احکام اینها مفصّلاً گفته خواهد شد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به واسطه غواصی یعنی فرو رفتن در دریا لولو و مرجان یا جواهر دیگری بیرون اورند روییدنی باشد یا معدنی چنانچه قیمت ان به هیجده نخود طلای مسکوک برسد خمس به ان تعلق می گیرد هر چند اخراج خمس بعد از کم کردن مخارجی است که برای بیرون اوردن ان کرده اند چه در یک دفعه ان را از دریا بیرون اورده باشد یا در چند دفعه به طوری که عرفا غوص واحد شمرده شود و چه چیزی که بیرون امده از یک جنس باشد یا چند جنس یک نفر ان را بیرون اورده باشد یا بنابر احتیاط واجب چند نفر
- [آیت الله سیستانی] اگر بواسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان ، یا جواهر دیگری بیرون آورد ، روئیدنی باشد یا معدنی ، چنانچه قیمت آن به (18) نخود طلا برسد باید خمس آن را بدهد ، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشد یا در چند دفعه ، البته به شرطی که فاصله میان هر دفعه و دفعه دیگر زیاد نباشد ، و اگر فاصله بین دو دفعه زیاد باشد ، مثل آنکه در دو فصل غوّاصی کند ، چنانچه هر کدام به قیمت (18) نخود طلا نرسد واجب نیست خمس آن را بدهد . و همچنین اگر قسمت هر یک از افراد شرکت کننده در غوص به قیمت (18) نخود طلا نرسد ، واجب نیست خمس آن را بدهد .
- [آیت الله علوی گرگانی] در هفت چیز خمس واجب میشود: اوّل - منفعت کسب; دوم معدن; سوم گنج; چهارم مال حلال مخلوط به حرام; پنجم - جواهری که به واسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست میآید; ششم - غنیمت جنگ; هفتم - زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد واحکام اینها مفصّلاً گفته خواهد شد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خمس در هفت چیز واجب است: 1 منافع کسب و کار 2 معدن 3 گنج 4 مال حلال مخلوط به حرام 5 جواهراتی که با غواصی از دریا به دست می آید. 6 غنیمت جنگی 7 زمینی که کافر ذمی از مسلمان می خرد (بنابر احتیاط واجب).
- [آیت الله وحید خراسانی] در هفت چیز خمس واجب می شود اول منفعت کسب دوم معدن سوم گنج چهارم مال حلال مخلوط به حرام پنجم جواهری که به واسطه غواصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست می اید ششم غنیمت جنگ هفتم زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد و احکام اینها در مسایل ذیل بیان می شود
- [آیت الله سبحانی] در هفت چیز خمس واجب می شود: اول: منفعت کسب دوم: معدن سوم: گنج چهارم: مال حلال مخلوط به حرام پنجم: جواهری که به واسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست می آید ششم: غنیمت جنگ هفتم: زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد و احکام اینها مفصّلاً گفته خواهد شد. 1 منفعت کسب
- [امام خمینی] در هفت چیز خمس واجب میشود: اول: منفعت کسب. دوم: معدن. سوم: گنج. چهارم: مال حلال مخلوط به حرام. پنجم: جواهری که بواسط? غواصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست میآید. ششم: غنیمت جنگ. هفتم: زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد. و احکام اینها مفصلاً گفته خواهد شد.
- [آیت الله اردبیلی] در هفت چیز خُمس واجب میشود: اوّل:درآمد کسب و کار. دوم:معدن. سوم:گنج.چهارم:مال حلال مخلوط به حرام. پنجم: جواهری که به واسطه غوّاصی (یعنی فرو رفتن در دریا) به دست میآید. ششم: غنیمت جنگ. هفتم:زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد و احکام هر یک به تفصیل گفته خواهد شد.