غیر منقول
غیر منقول به معنای شی‌ء ثابت و غیر قابل جابه جایی می‌باشد.
اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد، چهار یک مال او را زن دائمی و بقیه را ورثه دیگر می برند. و اگر از آن زن و زن دیگری اولاد داشته باشد، هشت یک اموال منقول را زن، و بقیّه را ورثه دیگر می برند. و امّا غیر منقول از زمین مسکونی و قیمت آن ارث نمی برد و نیز از خود هوائی مثل ساختمان و درخت ارث نمی برد بلکه از قیمت آن ارث می برد، همچنان که از زمین باغ و زراعت ارث می برد.
عنوان مسئله:
اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد، چهار یک مال او را زن دائمی و بقیه را ورثه دیگر می برند. و اگر از آن زن و زن دیگری اولاد داشته باشد، هشت یک اموال منقول را زن، و بقیّه را ورثه دیگر می برند. و امّا غیر منقول از زمین مسکونی و قیمت آن ارث نمی برد و نیز از خود هوائی مثل ساختمان و درخت ارث نمی برد بلکه از قیمت آن ارث می برد، همچنان که از زمین باغ و زراعت ارث می برد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی فوت کرده است و اموالی مثل باغ، ساختمان، زمین مزروعی و پول نقد از او باقی مانده است. ورثه او هنگام فوت چند پسر و دختر است با یک زن دائم که از این زن فرزندی ندارد. لطفاً بفرمایید سهم الارث هرکدام چه مقدار می باشد؟ و همسر وی از چه چیزهایی ارث می برد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ورثه مردی عبارتند از یک زن و چند فرزند صغیر و کبیر و ترکه میت یک منزل مسکونی است و چون زوجه حقی نسبت به عین ساختمان منزل نداشته و فقط در قیمت آن سهم دارد، آیا قبل و بعد از پرداخت حق زوجه نامبرده می تواند به سکونت در آن منزل ادامه دهد یا موقوف به اذن سایر ورثه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی در زمان حیات خود، صاحب قطعه باغی بوده است. ده سال پس از فوت نامبرده قطعه باغ مزبور در طرح ساخت و ساز شهری و در مسیر خیابان قرار گرفته است و شهرداری معادل آن، زمینی داده است، حال زمین مزبور به فروش رفته است، با توجّه به برگ حصر وراثت که یک هشتم اموال منقول و بهای اعیانی غیر منقول سهم زن قید گردیده و سند مالکیت زوجه نیز بر این اساس تنظیم شده، آیا زوجه آن مرحوم در یک هشتم آن مقدار زمین که به جای درخت باغ داده اند ذیحق می باشد، یا یک هشتم بهای اعیانی زمان بعد از فوت شوهرش ملاک می باشد و او ذیحق نیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] یکی از پسرهای یک خانواده زرتشتی در سال 62 به عنوان یکی از مهره های تقریباً مهمّ چریکهای فدایی دستگیر و زندانی می شود. ایشان در زندان توبه کرده و پس از گرایش به اسلام و نیز پس از تحمّل مدّت زندانی آزاد می شود. در سال 66 پدرش فوت می کند و در سال 68 شخص مورد نظر سهم الارث خود را می گیرد و غیر منقول را رسماً منتقل می کند. اکنون با راهنمایی یکی از وکلای دادگستری به استناد این حکم که (کافر از مسلم ارث نمی برد و اگر در بین ورثه متوفای کافری مسلم باشد ورّاث کافر ارث نمی برند اگر چه از لحاظ طبقه و درجه مقدّم بر مسلم باشند) اقدام به طرح شکایت علیه مادر و خواهر و برادرش کرده است. بفرمایید آیا غیر از وارث مسلمان بقیّه ورثه هم ارث می برند؟
- [آیت الله خامنه ای] مردی به همسرش وکالت داده که یک قطعه زمین و بعضی از ساختمان های او را بفروشد و با پول آن یک آپارتمان مسکونی برای فرزند صغیرش بخرد و آن را به نام او نماید، ولی او از وکالت خود سوء استفاده نموده و آپارتمان را به نام خودش کرده است، آیا کارهایی که او انجام داده، شرعاً صحیح هستند؟ با توجه به اینکه آپارتمان با پول حاصل از فروش اموال موکّل خریداری شده است، آیا بعد از وفات او آپارتمان فقط ملک فرزند صغیر اوست یا ملک همه ورثه؟
- [امام خمینی] زن شوهر داری که تمام مخارج او بر عهده شوهرش می‌باشد، در حال حیات شوهر، این زن مقداری مال و زمین مزروعی را به ارث میبرد که در هر مقطع از زمان با در نظر گرفتن قیمت آن زمین، شرائط استطاعت برایش کافی بوده، ولی زن موصوفه، جاهل به حکم بوده و از مسأله استطاعت غفلت استفتائات، ص: 441 داشته و مدت چند سال زمین را شوهرش زراعت مینموده و بعد از آن زمین را به دو دخترش هبه نموده و در حین هبه با داماد بزرگش شرط کرده که او را به زیارت کربلا ببرد و قبل از تحقق شرط، آن زن وفات کرده و داماد بزرگش را ناظر، و پسر خود را وصی قرار داده وصیّت برای حج نیابتی هم نکرده- با این تفصیلات- آیا زن مذکور از نظر شرعی مستطیعه بوده است یا خیر؟ و بر فرض استطاعت، هبه زمین موروثی صحیح است یا خیر؟ و بر فرض استقرار وجوب حج، و عدم صحت هبه زمین، آیا بعد از وفاتش نائب حجّ بلدی برای او بگیرند یا میقاتی؟ و ثانیا زمین مال کسی است که اجرت نائب را میدهد و یا این که زمین مال همه ورثه و اجرت نائب بر عهده همه آنهاست؟
- [آیت الله خامنه ای] مردی از دنیا رفته است و مهریه همسرش هشت میلیون تومان بوده است. قبل از ازدواج در مورد سه دانگ خانه که فقط زمین آن موجود و مال زوج بوده است توافق شده بود که مهر زن باشد در حالیکه هنوز خانه ساخته نشده بود. چیزی که زوج نوشته و در حضور چند شاهد امضاء کرده به قرار ذیل است: (اینجانب بطور شرعی و قانونی ملزم می شوم هر زمان ساختمان خانه مسکونی خودم واقع در ... تکمیل گردید 3 دانگ مشاع از 6 دانگ آن را به نام همسرم... در یکی از دفاتر اسناد رسمی انتقال دهم و ایشان مبلغ 8 میلیون تومان را رسید نماید). ضمناً در ذیل این برگه پدر شوهر متعهد شده است که 30 سکه به زوجه دهد (تعهد بعد از عقد) که هنوز به وی نداده است. قبل از تقسیم ارث چه چیزی باید به عنوان مهریه به زوجه پرداخت گردد؟ 3 دانگ خانه که هنوز هم تمام نشده است یا 8 میلیون تومان؟ آیا پدر شوهر ملزم به دادن 30 عدد سکه به زوجه می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زن بخواهد در چیزی که از آن ارث نمی برد -مانند خانه مسکونی یا هوایی که از عین آن ارث نمی برد و از قیمت آن ارث می برد) تصرف کند، باید از ورثه دیگر اجازه بگیرد. ونیز ورثه تا سهم زن را نداده اند; نباید در چیزهائی که زن از عین و یا قیمت آنها ارث می برد، بدون اجازه او تصرف کنند. و چنانچه پیش از دادن سهم زن، اینها را بفروشند، در صورتی که زن معامله را اجازه دهد، صحیح وگرنه نسبت به سهم او باطل است.
- اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او و بقیه را ورثه دیگر می برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهار یک همه مال را شوهر و بقیه را ورثه دیگر می برند.
- اگر وارث میت فقط زن و جد و جده پدری و جد و جده مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می شود، می برد. و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادری می دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند و بقیه را به جد و جده پدری می دهند و جد دو برابر جده می برد و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می برد و جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می برند. ارث دسته سوّم
- اگر میت بیش از یک زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد; چهار یک مال و اگر اولاد داشته باشد; هشت یک مال به شرحی که گفته شد، به طور مساوی بین زن های عقدی او قسمت می شود. اگرچه شوهر با هیچ یک از آنان یا بعض آنان نزدیکی نکرده باشد; ولی اگر در مرضی که به آن مرض از دنیا رفته; زنی را عقد کرده و با او نزدیکی نکرده است، آن زن از او ارث نمی برد و حق مهر هم ندارد.
- اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می شود، می برد. و خواهر و برادر به طوری که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می برند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل پیش گفته شد، ارث خود را می برند. اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند و آنچه می ماند، مال برادر و خواهر پدر و مادری است. پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد، چهار یک ( 41 ) مال او را زن، و بقیه را ورثه دیگر می برند، و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد، هشت یک ( 81 ) مال را زن، و بقیه را ورثه دیگر می برند. و زن از همه اموال منقول ارث می برد ولی از زمین و قیمت آن ارث نمی برد، چه زمین خانه مسکونی باشد یا زمین باغ و زراعت و غیر آن، و از قیمت هوایی مثل بنا و درخت ارث می برد، و بنابر اظهر با رضایت وارثان از خود هوائی هم می تواند ارث ببرد، و بنابر اظهر در آنچه که گفته شد فرق ندارد، زن از این شوهر اولاد داشته باشد یا نه، اگرچه احتیاط در مورد زن بچه دار در ارث بردن از زمین، خوب است.
- [امام خمینی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد، چهار یک مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد، هشت یک مال را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند، و زن از همه اموال منقول ارث میبرد ولی از زمین و قیمت آن ارث نمیبرد و نیز از خود هوایی ارث نمیبرد مثل بنا و درخت و فقط از قیمت هوایی ارث میبرد.
- [آیت الله خوئی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد چهار یک مال او را زن و بقیه را ورثة دیگر میبرند. و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد هشت یک مال را زن و بقیه را ورثة دیگر میبرند، و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهای دیگر ارث نمیبرد نه از خود زمین و نه از قیمت آن و نیز از خود هوائی خانه مانند بنا و درخت ارث نمیبرد، ولی از قیمت آنها ارث میبرد و همچنین است درخت و زراعت و ساختمانی که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد؛ چهار یک مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر می برند و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد؛ هشت یک مال را زن و بقیه را ورثه دیگر می برند و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهای دیگر نه از خود زمین و نه از قیمت آن ارث می برد و نیز از خود هوائی خانه مانند بنا و درخت ارث نمی برد؛ ولی از قیمت آنها ارث می برد و همچنین است درخت و ساختمانی که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر است. و اظهر آن است که زن از خود زراعت ارث می برد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد چهار یک مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر می برند و اگر از ان زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد هشت یک مال را زن و بقیه را ورثه دیگر می برند و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهای دیگر ارث نمی برد نه از خود زمین و نه از قیمت ان و از خود هوایی خانه مانند بنا و درخت ارث می برد ولی اگر بقیه ورثه قیمت بنا و درخت را بخواهد بدهد باید زن قبول کند و همچنین است حکم درخت و زراعت و ساختمانی که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر است
- [آیت الله مکارم شیرازی] زن از تمام اموال منقول شوهر ارث می برد، ولی از زمین و قیمت آن ارث نمی برد، خواه زمین خانه باشد یا باغ، یا زمین زراعتی و مانند آن و نیز از خود هوایی ساختمان ارث نمی برد، مثل بنا و درخت، اما باید هوایی را قیمت کنند و از قیمت آن سهم ارث او را بدهند.
- [آیت الله بروجردی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد، چهار یک مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد، هشت یک مال را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند و زن از زمین خانهی مسکونی، نه از خودِ زمین و نه از قیمت آن ارث نمیبرد و احتیاط واجب آن است که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر هم با ورثهی میت صلح کند و نیز از خود هوایی خانه مانند بنا و درخت ارث نمیبرد، ولی از قیمت آنها ارث میبرد و از درخت و زراعت و ساختمانی که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر است، اگر چه [زن] ارث میبرد، امّا چون ارث بردن او از خود اینها یا از قیمت اینها محل اشکال است، احتیاط واجب آن است که در اینها هم با ورثهی دیگر صلح نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مردی بمیرد واولاد نداشته باشد، چهار یک مال او را زن وبقیّه را ورثه دیگر میبرند و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد، هشت یک مال را زن وبقیّه را ورثه دیگر میبرند و زن از همه اموال منقول ارث میبرد ولی از زمین و قیمت آن ارث نمیبرد. چه آن زمین خالی باشد یا مشغول به بنأ و درخت و زراعت ومانند اینها باشد; امّا از قیمت هوایی مانند بنا و درخت و چوب و آلات به جز زمین ارث میبرد. وارث قیمت اینها را باید بدهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد ، یک چهارم مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند ، و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد ، یک هشتم مال را زن وبقیه را ورثه دیگر میبرند ، و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهای دیگر ارث نمیبرد ، نه از خود زمین و نه از قیمت آن ، و نیز از خود هوائی خانه مانند بنا و درخت ارث نمیبرد ، ولی از قیمت آنها ارث میبرد ، و همچنین است درخت و زراعت و ساختمانی که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر است ، ولی نسبت به میوههائی که در وقت فوت شوهر بر درختان است از عین آنها ارث میبرد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد، چهار یک مال را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند، و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد، هشت یک مال را زن و بقیه را ورثه دیگر میبرند، و زنی که از میت فرزند ندارد از زمین خانه ارث نمیبرد؛ نه از خود زمین و نه از قیمت آن ولی از قیمت هوایی آن ارث میبرد، چنان که از سایر ترکه میت ارث میبرد، اما زنی که از میت فرزند دارد، از همه اموال او ارث میبرد.