واسطه
وسیله و علّت ثبوت چیزی برای چیز دیگر را واسطه گویند.
مالی که انسان پیدا می کند اگر نشانه ای نداشته باشد (مانند صد تومانی یا سکه طلا) که به واسطه آن; صاحبش معلوم شود; آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و اگر خود او مستحق است، می تواند بردارد.
عنوان مسئله:
مالی که انسان پیدا می کند اگر نشانه ای نداشته باشد (مانند صد تومانی یا سکه طلا) که به واسطه آن; صاحبش معلوم شود; آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و اگر خود او مستحق است، می تواند بردارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] مالی را پیدا کرده ام در صورتی که بخواهم آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد باید به چه کسی صدقه دهم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مالی پیدا کرده ام که نشانه ای ندارد تا به صاحبش برسانم تکلیف چیست آیا میتوانم برای خود بردارم؟
- [آیت الله بروجردی] فرمودهاید: لقطه به قدر درهم و زیادتر را بعد از تعریف سنه و یأس ازصاحب به فقیری صدقه بدهند، بفرمایید این حکم اختصاص به لقطه دارد، یاتعمیم دارد که شامل مالی هم که به عنوان ودیعه، یا عاریه، یا غیر آنها نزد کسی مانده و صاحبش معلوم نیست و مأیوس از صاحبش هست هم می‌شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی سال مالی خود را به قیمت طلا محاسبه نماید، به طور مثال اگر همه سرمایه اش معادل با صد سکّه طلا از نوع بهار آزادی باشد که مقدار بیست سکّه از آن را به عنوان خمس پرداخته و هشتاد سکّه مخمّس باقی بماند و در سال بعد اگر قیمت سکّه افزایش یابد (ولی سرمایه او معادل همان هشتاد سکّه است)، آیا به آن خمس تعلّق می گیرد؟ آیا واجب است که خمس افزایش قیمت را بپردازد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در توضیح المسائل مسئله 2581 وارد شده است که: )اگر شخصی مالی پیدا کند که نشانه دارد و از 12/6 نخود نقره سکه دار کمتر است). اگر ممکن است قیمت آن را به روز بفرمائید که چقدر میباشد؟
- [سایر] مالی که پیدا شده و باید تا یک سال اعلام شود، چنانچه با گذشت یک یا دو هفته از پیدا شدن صاحبش مأیوس شویم آیا میتوانیم آن را از طرف صاحبش صدقه بدهیم یا اینکه باید تا یک سال اعلام شود؟
- [آیت الله خامنه ای] سکه ای ده تومانی مزین به نام مبارک حضرت ثامن الحجج (ع) از جبیم افتاده و وارد چاه دستشویی شد؛ استدعا دارم وظیفه مرا در این شرایط که دستشوئی دیگری در منزل نداریم و تمکّن مالی چندان مساعدی هم برای پر کردن چاه فعلی و حفر چاه مجدّد وجود ندارد، به طور مستوفی بیان نمایید تا از وسوسه های شیطانی رهایی یابم.
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی وضع مالی خوبی ندارد و برای مداوای بیماری دختر بچه اش که هزینه زیادی دارد نیازمند پول است، آیا زکات فطره به او تعلق می گیرد؟ و اگر بعداً معلوم شود که اصلاً او مستحق نبوده حکم چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی اشیاء قیمتی را از بیرون شهر مثل اینکه از بین آشعال ریز یا مثلا ترمینال و چنین جاهایی یافته که صاحبش احتمالا پیدا نمی شود ، آیا آن شیء را از جانب صاحبش صدقه بدهد یا اینکه به فروش برساند و مبلغ آی را به چند فقیر صدقه دهد ؟ یا به دفتر مراجع تحویل دهد یا صبر کند از صاحبش سراغ بگیرد ؟ کدام بهتر است ؟ و تا چه مدّت برای پیدا شدن صاحبش صبر کند ؟ البته احتمالا آن شیء چهل هزار تومان یا زیادتر و یا کمتر ارزش دارد .
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی واسطه، پنجاه هزار تومان پول زکات را میگیرد تا در شهر دیگر به مستحقّ بدهد در بین راه پول با پول دیگر مخلوط شده و نمیتواند جدا کند تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مالی را که نشانه دارد و قیمت آن به 6/12 نخود نقره سکه دار می رسد در جائی پیدا کند که معلوم است به واسطه اعلان، صاحب آن پیدا نمی شود می تواند در روز اول آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد یا تملک نماید و چنانچه صاحبش پیدا شود و به صدقه دادن راضی نشود باید عوض آن را به او بدهد و ثواب صدقه ای که داده مال خود او است.
- اگر تا یک سال اعلان کند و صاحب مال پیدا نشود، می تواند یکی از چهار 1 . درهم عبارت از 6/12 نخود نقره سکه دار. کار را انجام دهد: 1.آن را برای خود بردارد، به قصد اینکه هر وقت صاحبش پیدا شد عوض آن را به او بدهد، 2. به صورت امانت برای او نگهداری کند که هر وقت پیدا شد به او بدهد، 3. از طرف صاحبش صدقه بدهد، 4. آن را به حاکم شرع بسپارد.
- اگر مالی پیدا کند که نشانه دارد و قیمت آن کمتر از یک درهم(1) است چنانچه صاحب آن معلوم باشد و انسان نداند راضی است یا نه، نمی تواند آن را بردارد و اگر صاحب آن معلوم نباشد، می تواند به قصد اینکه ملک خودش شود بردارد و در این صورت اگر تلف شود نباید عوض آن را بدهد، بلکه اگر قصد ملک شدن هم نکرده و بدون تقصیر او تلف شود، دادن عوض بر او واجب نیست.
- اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند چنانچه بداند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده در صورتی که از پیدا شدن صاحبش مأیوس و یا برایش مشقت داشته باشد می تواند به جای کفش خودش بردارد ولی اگر قیمت آن از کفش خودش بیشتر باشد، باید هر وقت صاحب آن پیدا شد زیادی قیمت را به او بدهد، و چنانچه از پیدا شدن او ناامید شود، باید با اجازه حاکم شرع زیادی قیمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و اگر احتمال دهد کفشی که مانده مال کسی نیست که کفش او را برده در صورتی که قیمت آن از 6/12 نخود نقره سکه دار کمتر باشد; می تواند برای خود بردارد و اگر بیشتر باشد حکم (مجهول المالک) دارد، هر موقع از پیدا کردن صاحبش مأیوس شد، از طرف صاحبش صدقه بدهد.
- اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد، یا مالی که صاحبش را نمی شناسد به نیّت او صدقه بدهد، بعد از آن که صاحبش پیدا شد، بنابر احتیاط مستحب به مقدار مالش به او بدهد. مگر در گمشده که باید به صاحب آن بپردازد.
- اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را بداند ولی صاحب آن را نشناسد، باید آن مقدار را به نیّت صاحبش صدقه بدهد و احتیاط واجب آن است که از حاکم شرع هم اذن بگیرد.
- اگر مالی را که کمتر از 6/12 نخود نقره سکه دار ارزش دارد پیدا کند و از آن صرف نظر نماید و در مسجد یا جای دیگر بگذارد; چنانچه کسی آن را بردارد، برای او حلال است.
- هر گاه چیزی را که پیدا کرده نشانه ای دارد که به واسطه آن می تواند صاحبش را پیدا کند، اگرچه بداند صاحب آن کافری است که در امان مسلمانان است، در صورتی که قیمت آن چیز به 6/12 نخود نقره سکه دار برسد باید یک سال در محل اجتماع مردم اعلان کند و همین قدر که مردم بگویند: فلانی در طول سال اعلان کرده و می کند، کافی است.
- کسی که می تواند زکات را به مستحق برساند اگر ندهد و به واسطه کوتاهی او از بین برود باید عوض آن را بدهد.
- نصاب گنج بنابراحتیاط، 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا است. یعنی اگر قیمت چیزی را که از گنج به دست می آورد، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد، باید خمس آن را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] مالی که انسان پیدا می‌کند اگر نشانهای نداشته باشد که به واسطه آن، صاحبش معلوم شود، نمیتواند به قصد این که ملک خودش شود آن را بردارد بلکه احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مال گمشده ای را که انسان پیدا می کند اگر نشانه ای ندارد که با آن صاحبش معلوم شود (مانند یک اسکناس هزار تومانی) احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش آن را صدقه دهد و اگر خود او مستحق است می تواند بردارد اگر مال مهمّی باشد احتیاط آن است که از حاکم شرع اجازه بگیرد.
- [امام خمینی] مالی که انسان پیدا می‌کند اگر نشانهای نداشته باشد که به واسطه آن، صاحبش معلوم شود، احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مالی را که نشانه دارد و قیمت آن به 6 / 12 نخود نقره سکه دار می رسد، در جایی پیدا کند که معلوم است به واسطه اعلان، صاحب آن پیدا نمی شود، می تواند در روز اول آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و چنان چه صاحبش پیدا شود، و به صدقه دادن راضی نشود، باید عوض آن را به او بدهد، و ثواب صدقه ای که داده مال خود اوست.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مالی را که نشانه دارد و قیمت آن به 6/12 نخود نقرة سکّه دار می رسد در جائی پیدا کند که معلوم است به واسطة اعلان ، صاحب آن پیدا نمی شود می توان در روز اوّل آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد و چنانچه صاحبش پیدا شود و به صدقه دادن راضی نشود باید عوض آن را به او بدهد و ثواب صدقه ای که داده مال خود او است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مال گمشده را اگر انسان پیدا می کند و از قسم حیوان نیست، اگر نشانه ای نداشته باشد که به واسطه آن، صاحبش معلوم شود، بنابر احتیاط لازم باید از طرف صاحبش صدقه بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مال گم شده ای که از قسم حیوان نیست؛ چنانچه انسان پیدا کند و نشانه ای نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش معلوم شود و قیمت آن کمتر از یک درهم (6/12 نخود نقره سکه دار) نباشد؛ احتیاط آن است که آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد و بعید نیست جایز باشد آن را ملک خود قرار دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] چنانچه انسان مال گم شده ای که حیوان نباشد پیدا کند در صورتی که نشانه ای نداشته باشد که به واسطه ان صاحبش هرچند بین چند نفر معین معلوم شود و قیمت ان از یک درهم یعنی نخود نقره سکه دار کمتر باشد جایز است ان را بردارد و تملک کند و تفحص از مالکش لازم نیست ولی احتیاط مستحب ان است که از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالی را که نشانه دارد و قیمت آن به 6 / 12 نخود نقره سکه دار می رسد در جایی پیدا کند که معلوم است بواسطه اعلان صاحب آن پیدا نمی شود می تواند در روز اول آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد و لازم نیست صبر کند تا سال تمام شود و چنانچه صاحبش پیدا شود و به صدقه دادن راضی نشود باید عوض آن را به او بدهد و ثواب صدقه ای که داده مالِ خود او است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مالی پیدا کند که نشانه دارد و قیمت آن از6/12 نخود نقرة سکّه دار کمتر است ، چنانچه صاحب آن معلوم باشد و انسان نداند راضی است یا نه ، نمی تواند بدون اجازة او بردارد و اگر صاحب آن معلوم نباشد ، می توان به قصد اینکه ملک خودش شود بردارد و احتیاط واجب آن است که اگر صاحبش پیدا شود در صورتی که تلف نشده خود مال را و در صورتی که تلف شده عوض آن را به او بدهد .