اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
هرگاه این گونه افراد با اختیار خود بول یا غائط کنند باید وضو بگیرند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی پس از بول استبراء کند و وضو بگیرد چنانچه پس از وضو رطوبتی ببیند و بداند یا بول است یا منی، در این صورت واجب است احتیاطاً غسل کند و وضو هم بگیرد ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو کافی است، علت این حکم چیست؟
- اگر انسان بعد از بول ، استبراء کند و وضو بگیرد چنانچه بعد از وضو رطوبتی ببیند که بداند یا بول است یا منی، واجب است احتیاطاً غسل کند و وضو هم بگیرد ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو کافی است. مستند این حکم چیست؟
- هرگاه زنی در چهار جلسه اقرار کند که با مردی زنا کرده است، ولی هیچ گونه اطلاعاتی در خصوص آن مرد ندهد، آیا اقرار او نافذ است؟
- کلمه(الله) که توسط افراد (مثلاً نظامی) کنار هم تشکیل می شود آیا می توان به چنین شکلی که توسط افراد صورت گرفته بدون وضو دست زد و آیا جایز است که یکی از این افراد جنب باشد؟
- در فرش و لباسی که با بول و غائط متنجّس شده است، اگر با آب لوله کشی (کُر) پاک کنیم، بعد از زوال عین، تعدّد را لازم می دانید ؟ فشار دادن چطور؟
- شخصی از نظر مالی و توان جسمی متمکّن است و در قرعه کشی سازمان حج و زیارت نوبت تشرف او به سال بعد واگذار گردیده است. ولی یکی از افراد خانواده فوت کرده و فیش او را در اختیار وی می گذارند که از طرف او به حج برود، در این صورت آیا باید از طرف خود حج بجا آورد و یا از طرف منوب عنه با توجه به اینکه در سالهای قبل حج در ذمّه او استقرار نداشته باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسانی که پی در پی از آن ها بول یا غائط یا باد معده خارج می شود، چگونه وضو بگیرند و نماز بخوانند؟
- [آیت الله خامنه ای] حکم تطهیر مخرج بول و غائط با آب قلیل چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] حکم رطوبت یا چرکهایی که از مخرج بول و غائط خارج شده و میدانیم که بول و غائط و منی نیست یا شک داریم که یکی از این سه تاست یا شک داریم که مخلوط با یکی از اینهاست، از نظر طهارت و پاکی و باطل کردن وضو و غسل چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] کسی که عادت او شستن مخرج بول یا غایط و استبرا است، اگر زیاد شک می کند که آیا مخرج بول و غائط را شسته یا استبراء کرده چه کند؟
- [آیت الله بهجت] اینجانب بر اثر بیماری، بول و مدفوعم بدون اختیار خارج می گردد و با توجّه به این که هیچ گونه احساسی ندارم تا بفهمم چه موقع خارج می شود، آیا می توانم با یک وضو دو نماز بخوانم یا باید قبل از نماز دوّم تفحّص کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا می‌توان مخرج بول و غائط را با یخ یا برف تطهیر کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شخص مسلوس و مبطون که برای نماز وضو یا تیمم گرفته، بعد از نماز تا زمانی که از او بول یا غائط خارج نشده می تواند قرآن را مسح نماید؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در حین غسل بادی از مخرج غائط خارج شود و یا بول کند آیا اعاده غسل لازم است؟
- [آیت الله مظاهری] بنده در تطهیر محل بول و غائط شک میکنم و خانواده من را وسواسی میدانند ، وظیفهام چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان به واسطه فشار غایط و بول توانایی تفحص از جهت قبله را نداشته باشد، وظیفه او چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- چنان که گفته شد هرگاه بول یا غائط طوری پی در پی از او خارج شود که وضو گرفتن بعد از هر دفعه برای او بسیار مشکل باشد، یک وضو کافی است، بلکه می تواند دو نماز مانند ظهر و عصر را با همان یک وضو بخواند، اگرچه احتیاط آن است که برای هر نماز یک وضو بگیرد.
- اگر غیر از اعضای وضو، جایی از بدن نجس باشد وضو صحیح است. ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب آن است اول آن را تطهیر کند بعد وضو بگیرد.
- هرگاه مرضی دارد که نمی تواند از خارج شدن باد جلوگیری کند باید به وظیفه کسانی که نمی توانند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کنند عمل نماید.
- نجاسات یازده چیز است: اول بول، دوم غائط، سوم منی، چهارم مردار، پنجم خون، ششم و هفتم سگ و خوک، هشتم کافر، نهم شراب، دهم فقّاع، یازدهم عرق حیوان نجاستخوار. 1 و 2. بول و غائط
- خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر ضرر برساند حرام است.
- در موقع تطهیر مخرج بول و غائط، رو به قبله و پشت به قبله بودن اشکال ندارد، ولی اگر استبراء همراه با خروج بول باشد احتیاط واجب آن است که رو به قبله و پشت به قبله نباشد.
- کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، در صورتی که ممکن باشد و مشقت و زحمت و خوف خطر نداشته باشد باید به مقدار نماز از خارج شدن بول و غائط جلوگیری نماید، اگرچه خرج داشته باشد. بلکه اگر مرض او به آسانی معالجه شود، احتیاط واجب آن است که خود را معالجه کند.
- کسی که بول او قطره قطره می ریزد باید برای نماز به وسیله کیسه ای که در آن، پنبه یا چیز دیگری است که از رسیدن بول به جاهای دیگر جلوگیری می کند، خود را حفظ کند و احتیاط واجب آن است که پیش از هر نماز مخرج بول را که نجس شده آب بکشد و نیز کسی که نمی تواند از بیرون آمدن غائط خودداری کند، چنانچه ممکن باشد باید به مقدار نماز از رسیدن غائط به جاهای دیگر جلوگیری نماید، و احتیاط واجب آن است که اگر مشقّت ندارد، برای هر نماز، مخرج غائط را آب بکشد.
- اگر امام مرضی دارد که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند نمی شود به او اقتدا کرد.
- دوازده چیز نماز را باطل می کند و آنها را مبطلات می گویند: اول آنکه در بین نماز یکی از شرط های آن از بین برود; مثلاً در بین نماز بفهمد مکانش غصبی است. و امکان خواندن در وقت در مکان مباح ممکن است. دوم آنکه در بین نماز عمداً یا سهواً یا از روی ناچاری، چیزی که وضو یا غسل را باطل می کند پیش آید; مثلاً بول از او بیرون آید ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، اگر در بین نماز بول یا غائط از او خارج شود چنانچه به شیوه ای که در احکام وضو گفته شد، رفتار نماید نمازش باطل نمی شود و نیز اگر در بین نماز از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتی که به شیوه استحاضه رفتار کرده باشد، نمازش صحیح است. سوم از مبطلات نماز آن است که دست ها را روی هم بگذارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] کسی که بول یا غائط پی در پی از او خارج می‌شود اگر نتواند هیچ مقدار از نماز را با وضو بخواند، میتواند چند نماز را با یک وضو بخواند، مگر اختیاراً بول یا غائط کند یا چیز دیگری که وضو را باطل میکند پیشآید.
- [امام خمینی] کسی که بول یا غائط پی در پی از او خارج می‌شود اگر نتواند هیچ مقدار از نماز را با وضو بخواند، میتواند چند نماز را با یک وضو بخواند، مگر اختیاراً بول یا غائط کند یا چیز دیگری که وضو را باطل میکند پیش آید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنان که گفته شد هرگاه بول یا غائط طوری پی در پی از او خارج شود که وضو گرفتن بعد از هر دفعه برای او بسیار مشکل است، یک وضو کافی است، بلکه می تواند دو نماز مانند ظهر و عصر را با همان یک وضو بخواند، اگر چه احتیاط آن است که برای هر نماز یک وضو بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که بول یا غائط پی در پی از او خارج می شود اگر نتواند هیچ مقدار از نماز را با وضو بخواند ، می تواند چند نماز را با یک وضو بخواند ، مگر اختیاراً بول یا غائط کند یا چیز دیگری که وضو را باطل می کند ، پیش آید .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به مقدار وضو و نماز مهلت پیدا نمی کند و در بین نماز چند دفعه بول یا غائط از او خارج می شود، که اگر بخواهد بعد از هر دفعه وضو بگیرد سخت نیست، باید ظرف آبی پهلوی خود بگذارد و هر وقت بول یا غائط از او خارج شد، فوراً وضو بگیرد و بقیه نماز را بخواند. و احتیاط واجب آن است که کسی که نمی تواند خود را از بول یا خارج شدن غائط، نگاه دارد و وضو در بین نماز موجب به هم خوردن موالات نماز شود، همان نماز را دوباره با یک وضو بخواند و اگر در بین آن نماز وضوی او باطل شد اعتنا نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است. ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که بول یا غائط طوری پی درپی از او خارج می شود که وضو گرفتن بعد از هر دفعه برای او سخت است، اگر بتواند مقداری از نماز را با وضو بخواند باید برای هر نماز یک وضو بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] اگر غیر از أعضاء وضو جائی از بدن نجس باشد ، وضو صحیح است . ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد ، احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد .
- [امام خمینی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است. ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد اولی آن است که اول آن را تطهیر کند بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است، ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، احتیاط مستحب آن است که اوّل آن را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد.