خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفته‌اند.
. کسی که سگ را فرستاده، اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه مثلاً به واسطه بیرون‌آوردن کارد و مانند آن وقت بگذرد، و آن حیوان بمیرد، حلال است؛ ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با آن، سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، احتیاط واجب آن است که از خوردن آن خودداری کنند.
عنوان مسئله:
. کسی که سگ را فرستاده، اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه مثلاً به واسطه بیرون‌آوردن کارد و مانند آن وقت بگذرد، و آن حیوان بمیرد، حلال است؛ ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با آن، سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، احتیاط واجب آن است که از خوردن آن خودداری کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر سگ شکاری، حیوان وحشی و یا اهلی وحشیشده حلالگوشتی را شکار کند، پاک و حلالبودن آن حیوان شش شرط دارد: اول سگ به طوری تربیت شده باشد که هر وقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود، و هر وقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد؛ و نیز باید عادتش این باشد که تا صاحبش نرسد، از شکار نخورد، ولی اگر اتفاقاً از شکار بخورد، اشکال ندارد. دوم صاحبش آن را بفرستد، و اگر پیش خود دنبال شکار رود، و حیوانی را شکار کند، خوردن آن حیوان حرام است؛ بلکه اگر پیش خود دنبال شکار رود، و بعداً صاحبش بانگ بزند که زودتر آن را به شکار برساند، اگر چه به واسطه صدای صاحبش شتاب کند، بنابر احتیاط واجب باید از خوردن آن شکار خودداری نمایند. سوم کسی که سگ را میفرستد، باید مسلمان باشد، یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را بفهمد، و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله میکند سگ را بفرستد، شکار آن سگ حرام است. چهارم وقت فرستادن سگ، نام خدا را ببرد، و اگر عمداً نام خدا را نبرد، آن شکار حرام است، ولی اگر فراموش کند، اشکال ندارد. پنجم شکار به واسطه زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد. پس اگر سگ، شکار را خفه کند، یا شکار از دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست. ششم کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد، و چنان‌چه وقتی برسد که به اندازه سر بریدن وقت باشد، و سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حلال نیست.
- . اگر حیوان حلالگوشت وحشی و یا اهلی را که وحشیشده با اسلحه شکار کنند، با پنج شرط حلال و بدنش پاک است: اول آن که اسلحه شکار، مثل کارد و شمشیر برنده باشد، یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد که به واسطه تیز بودن، بدن حیوان را پاره کند، و اگر به وسیله دام یا چوب و سنگ و مانند اینها حیوان را شکار کنند پاک نمیشود، و خوردن آن هم حرام است؛ و اگر حیوانی را با تفنگ شکار کنند، چنان‌چه گلوله آن تیز باشد که در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند، پاک و حلال است، و اگر گلوله تیز نباشد بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رود و حیوان را بکشد، یا به واسطه حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد، پاک و حلالبودنش اشکال دارد. دوم کسی که شکار میکند، باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را بفهمد؛ و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله را میکند حیوانی را شکار نماید، آن شکار حلال نیست. سوم اسلحه را برای شکارکردن حیوان به کار برد، و اگر مثلاً جایی را نشان کند و اتفاقاً حیوانی را بکشد، آن حیوان پاک نیست، و خوردن آن هم حرام است. چهارم در وقت به کار بردن اسلحه نام خدا را ببرد، و چنان‌چه عمداً نام خدا را نبرد، شکار حلال نمیشود، ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد. پنجم وقتی به حیوان برسد که مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد، و چنان‌چه به اندازه سربریدن وقت باشد و سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حرام است.
- گفته شد، حیوانی را دو قسمت کنند، و سر و گردن در یک قسمت بماند، و انسان وقتی برسد که حیوان جان داده باشد، هر دو قسمت حلال است؛ و همچنین است اگر حیوان زنده باشد، ولی به اندازه سر بریدن وقت نباشد، اما اگر به اندازه سر بریدن وقت باشد، و ممکن باشد که مقداری زنده بماند، قسمتی که سر و گردن ندارد، حرام و قسمتی که سر و گردن دارد، اگر سر آن را به دستوری که در شرع معین شده ببرند حلال، وگر نه آن هم حرام می‌باشد.
- . چند چیز در سر بریدن حیوان، مکروه است: اول آن که کارد را پشت حلقوم فرو کنند و به طرف جلو بیاورند که حلقوم از پشت آن بریده شود. دوم آن که پیش از بیرونآمدن روح، سر حیوان را از بدنش جدا کنند، بلکه احتیاط واجب ترک این کار است، اگر چه گوشت ذبیحه به واسطه آن حرام نمیشود، ولی اگر از روی غفلت یا به واسطه تیزبودن کارد بیاختیار سر حیوان جدا شود، مکروه نیست. سوم آن که پیش از بیرونآمدن روح، پوست حیوان را بکنند، بلکه احتیاط واجب ترک آن است اگر چه گوشت ذبیحه به واسطه آن حرام نمیشود. چهارم آن که پیش از بیرونآمدن روح، مغز حرام را که در تیره پشت است ببرند. پنجم آن که در جایی حیوان را بکشند که حیوان دیگر آن را ببیند. ششم آن که در شب یا پیش از ظهر روز جمعه سر حیوان را ببرند، ولی در صورت احتیاج عیبی ندارد. هفتم آن که خود انسان چهارپایی را که پرورش داده است بکشد.
- . شیر دادنی که علت محرمشدن است هشت شرط دارد: اول بچه، شیر زن زنده را بخورد. پس اگر از پستان زنی که مرده است شیر بخورد فایده ندارد. دوم شیر آن زن از حرام نباشد. پس اگر شیر بچهای را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند، به واسطه آن شیر، بچه به کسی محرم نمیشود. سوم بچه شیر را از پستان بمکد. پس اگر شیر را در گلوی او بریزند نتیجه ندارد. چهارم شیر، خالص باشد و با چیز دیگری مخلوط نباشد. پنجم شیر از یک شوهر باشد. پس اگر زن شیردهی را طلاق دهند، بعد شوهر دیگری کند و از او آبستن شود و تا موقع زاییدن، شیری که از شوهر اول داشته باقی باشد، و مثلاً هشت دفعه پیش از زاییدن از شیر شوهر اول و هفت دفعه بعد از زاییدن از شیر شوهر دوم به بچهای بدهد، آن بچه به کسی محرم نمیشود. ششم بچه به واسطه مرض شیر را قی نکند، و اگر قی کند، بنابر احتیاط واجب کسانی که به واسطه شیرخوردن به آن بچه محرم میشوند، باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم با او ننمایند. هفتم پانزده مرتبه، یا یک شبانهروز به طوری که در مسأله بعد گفته میشود شیر سیر بخورد، یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند: از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است؛ بلکه اگر ده مرتبه هم به او شیر دهند، احتیاط مستحب آن است کسانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم میشوند، با او ازدواج نکنند. هشتم دو سال بچه تمام نشده باشد، و اگر بعد از تمامشدن دو سال، او را شیر دهند به کسی محرم نمیشود، بلکه اگر مثلاً پیش از تمامشدن دو سال، چهارده مرتبه و بعد از آن، یک مرتبه شیر بخورد به کسی محرم نمیشود، ولی چنان‌چه از موقع زاییدن زن شیرده بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچهای را شیر دهد، آن بچه به کسانی که گفته شد بنابر احتیاط لازم محرم میشود، ولی احتیاط به ترک نظر کسانی که به این رضاع به او محرم شدهاند ترک نشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه مثلاً به واسطه بیرون آوردن کارد و مانند آن وقت بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با آن سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، احتیاط واجب آن است که از خوردن آن خودداری کنند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد؛ چنان‌چه مثلا به واسطه بیرون آوردن کارد و مانند آن وقت بگذرد و آن حیوان بمیرد؛ حلال است؛ ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با آن؛ سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد؛ احتیاط واجب آن است که از خوردن آن خودداری کنند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که سگ را فرستاده، اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه به نحو معمول و با شتاب کارد را بیرون آورد و وقت سر بریدن بگذرد و آن حیوان بمیرد، حلال است؛ ولی اگر مثلاً به واسطه تنگ بودنِ غِلاف یا چسبندگی آن بیرون آوردن کارد طول بکشد و وقت بگذرد، حلال نمیشود و نیز اگر چیزی همراه او نباشد که با آن سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، واجب است که از خوردن آن خودداری کند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه مثلاً به واسطهی بیرون آوردن کارد و مانند آن وقت بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است، ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با آن سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، احتیاط واجب آن است که از خوردن آن خود داری کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد ، چنان‌چه به طور معمول و با شتاب مثلاً کارد را بیرون آورد و وقت سر بریدن بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است ؛ ولی اگر مثلاً به واسطة زیاد تنگ بودن غلاف یا چسبیدگی آن ، بیرون آوردن کارد طول بکشد و وقت بگذرد حلال نمی شود به احتیاط واجب و نیز اگر چیزی همراه او نباشد که با آن ، سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد ، احتیاط واجب آن است که از خوردن آن خودداری کند .
- [امام خمینی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه به طور معمول و با شتاب مثلًا کارد را بیرون آورد و وقت سر بریدن بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است، ولی اگر مثلًا به واسطه زیاد تنگ بودن غلاف یا چسبندگی آن بیرون آوردن کارد طول بکشد و وقت بگذرد حلال نمیشود و نیز اگر چیزی همراه او نباشد که با آن سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، واجب آن است که از خوردن آن خودداری کند.
- [آیت الله خوئی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه مثلًا بواسطة بیرون آوردن کارد و مانند آن وقت بگذرد و آن حیوان بمیرد، حلال است. ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با آن سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، حلال نمیشود ولی در این حال اگر سگ را وادار کند که آن حیوان را بکشد حلال میشود.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد چنان‌چه مثلا به واسطه بیرون اوردن کارد و مانند ان بدون مسامحه وقت بگذرد و ان حیوان بمیرد حلال است ولی اگر چیزی همراه او نباشد که با ان سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد حلال نمی شود و اگر در این حال سگ را وابگذارد که ان حیوان را بکشد حلال می شود
- [آیت الله سبحانی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه به طور معمول و با شتاب مثلا کارد را بیرون آورد و وقت سر بریدن بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است; ولی اگر مثلاً به واسطه زیاد تنگ بودن غلاف یا چسبندگی آن بیرون آوردن کارد طول بکشد و وقت بگذرد از خوردن آن خوددداری کند و نیز اگر چیزی همراه او نباشد که با آن، سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، از خوردن آن نیز خودداری کند. صید ماهی
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنان‌چه به طور معمول و با شتاب مثلا کارد را بیرون آورد و وقت سر بریدن بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است، ولی اگر مثلا بواسطه زیاد تنگ بودن غلاف یا چسبندگی آن بیرون آوردن کارد طول بکشد و وقت بگذرد بنابر احتیاط واجب حلال نمی شود و اگر چیزی همراه او نباشد که با آن سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، بنابر احتیاط از خوردن آن خود داری کند.