تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده می‌شود.
. کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، بنابر احتیاط واجب باید وقتی امام تشهد رکعت آخر را می خواند، انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد، و صبر کند تا امام تشهد نماز را بگوید و بعد برخیزد، و واجب نیست صبر کند تا امام سلام بگوید.
عنوان مسئله:
. کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، بنابر احتیاط واجب باید وقتی امام تشهد رکعت آخر را می خواند، انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد، و صبر کند تا امام تشهد نماز را بگوید و بعد برخیزد، و واجب نیست صبر کند تا امام سلام بگوید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] اگر مأموم در نماز جماعت تکبیره الاحرام را گفت و امام سر از رکوع برداشت، وظیفه مأموم چیست؟ آیا میتواند نماز را بشکند یا صبر کند امام برای رکعت دوم برخیزد و به نماز خود به عنوان رکعت اول ادامه دهد؟ و اگر این فاصله طولانی باشد مانند اینکه امام تشهد را میخواند تکلیف چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] اگر مأموم در نماز جماعت تکبیرهالاحرام را گفت و امام سر از رکوع برداشت, وظیفه مأموم چیست؟ آیا میتواند نماز را بشکند یا صبر کند امام برای رکعت دوم برخیزد و به نماز خود به عنوان رکعت اول ادامه دهد؟ و اگر این فاصله طولانی باشد مانند اینکه امام تشهد را میخواند تکلیف چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی در رکعت چهارم نماز چهار رکعتی به امام اقتدا کرد، هنگامی که امام تشهد و سلام را میخواند آیا باید تا پایان نماز امام جماعت به صورت تجافی بنشیند یا این که میتوان قبل از خواندن تشهد از طرف امام بلند شده و رکعت دوم را شروع کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر امام جماعت برای خواندن رکعت سوم از حالت تشهّد بلند شد و در قیام متوجه شد که نمازش شکسته بوده، ولی به خواندن نماز ادامه داد تا این که چهار رکعت را کامل خواند، حکم نماز او و نماز مأمومین چیست؟ اگر عده ای از مأمومین می دانستند که نماز امام شکسته بود و عده ای نمی دانستند، تکلیفشان فرق می کند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مأموم، نمازش چهار رکعتی و امام، دو رکعتی باشد، بعد از تشهد رکعت دوم، وظیفه مأموم چیست؟ آیا میتواند بنشیند و به سلام امام گوش دهد یا باید تا آخر سلام امام، به حالت تجافی باشد و سلام را گوش دهد یا این که باید بلند شود و به نمازش ادامه دهد؟
- [سایر] با سلام و احترام اگر در بین نماز جماعت با رعایت ضوابط وارد جماعت شویم هنگام سلام دادن آیا وقتی امام تشهد اخرین رکعت را داد ما می توانیم بلند شویم و نمازمان را ادامه دهیم یا اینکه حتما باید بعد از سلام امام بلند شویم و نمازمان را کمال کنیم. مقلد امام خامنه ای مدظله با تشکر
- [آیت الله بهجت] اگر رکعت آخر امام باشد، و ما هنوز رکعت های دیگری داشته باشیم، آیا باید تا آخر تشهد یا سلام در حالت تجافی منتظر بمانیم یا این که بلافاصله پس از دو سجده می توانیم بلند شویم و ادامه نمازمان را بخوانیم؟
- [سایر] برای کسی که یک رکعت دیرتر به نماز جماعت می رسد در رکعت چهارم امام (که رکعت سوم خودش می شود) متابعت از او در خواندن تشهد واجب است یا مستحب؟ متابعت در دادن سلام چطور؟
- [آیت الله اردبیلی] معمولاً کسانی که نمیتوانند سجده کنند، مهر نماز را با دست بلند میکنند و پیشانی را بر آن میگذارند و در این حال نوک انگشتان بزرگ پا را هم بر زمین نمیگذارند، در حالی که میتوانند با درست کردن سکویی و قرار دادن مهر بر آن، پیشانی را بر مهر و کف هر دو دست را بر زمین بگذارند. در این حالت، آیا درست کردن سکو برای این که بتوان کف هر دو دست را بر زمین گذاشت و همچنین گذاشتن نوک انگشتان بزرگ پا لازم است یا همان صورتی که به طور معمول انجام می‌شود، کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] می دانیم که یک رکعت از نماز متشکل از نیت، تکبیرةالاحرام، حمد، سوره، رکوع و سجده است، و از طرف دیگر در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت سوم و چهارم نماز عشا آهسته خواندن واجب است. ولی در نماز جماعتی که از رادیو و تلویزیون مستقیماً پخش می کنند، مشاهده می شود که امام جماعت ذکر رکوع و سجده رکعت سوم را بلند می خواند. با توجه به اینکه آن رکوع و سجده دو جزء رکعتی هستند که آهسته خواندن در آن واجب است، این مسأله چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر در رکعت دوم اقتدا کند، لازم نیست حمد و سوره بخواند، ولی قنوت و تشهد را با امام می خواند، و احتیاط آن است که موقع خواندن تشهد، انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد، و زانوها را بلند کند، و باید بعد از تشهد با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند، و اگر برای سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع خود را به امام برساند، و اگر درک رکوع هم نمی کند، احتیاط واجب آن است که حمد را تمام کند و در سجده خود را به امام برساند، ولی اگر در سجده به امام برسد، بهتر است که نماز را دوباره بخواند.
- . در سجده باید سر دو انگشت بزرگ پا را به زمین بگذارد، و اگر انگشتان دیگر پا یا روی پا را به زمین بگذارد، و سر دو انگشت بزرگ را به زمین نگذارد، یا به واسطه بلند بودن ناخن، سر شست به زمین نرسد، نماز باطل است. و کسی که به واسطه ندانستن مسأله نمازهای خود را اینطور خوانده، باید بنابر احتیاط لازم دوباره بخواند.
- . اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند، و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، بنابر احتیاط واجب باید بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد، و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند، ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند: این شخص نماز جماعت می خواند، باید نیت فرادی نماید.
- . مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دست ها را بلند کنند و کسی که نماز عید می خواند، اگر امام جماعت است یا فرادی نماز می خواند، نماز را بلند بخواند.
- . کسی که نمی تواند پیشانی را به زمین برساند، باید به قدری که می تواند خم شود، و مهر یا چیز دیگری را که سجده بر آن صحیح است، روی چیز بلندی گذاشته، و طوری پیشانی را بر آن بگذارد که بگویند: سجده کرده است، ولی باید کف دست ها و زانوها و انگشتان پا را بطور معمول به زمین بگذارد.
- . کسی که مقداری از شست پایش بریده، باید بقیه آن را به زمین بگذارد و اگر چیزی از آن نمانده، یا اگر مانده خیلی کوتاه است، احتیاط لازم آن است که همان را به زمین بگذارد و ذکر سجده را بگوید، و باز بقیه انگشتان را به زمین بگذارد و دو مرتبه ذکر را بگوید و اگر هیچ انگشت ندارد، باید هر مقداری که از پا باقی مانده به زمین بگذارد.
- . اگر موقعی برسد که امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است، چنان چه بخواهد به ثواب جماعت برسد، باید بعد از نیت و گفتن تکبیرة الاحرام بنشیند و تشهد را با امام بخواند، ولی سلام را نگوید و صبر کند تا امام سلام نماز را بدهد، بعد بایستد و بدون آن که دوباره نیت کند و تکبیر بگوید، حمد و سوره را بخواند، و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند.
- . کسی که نماز احتیاط بر او واجب است، بعد از سلام نماز باید فوراً نیت نماز احتیاط کند، و تکبیر بگوید و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نماید. پس اگر یک رکعت نماز احتیاط بر او واجب است، بعد از دو سجده، تشهد بخواند و سلام دهد، و اگر دو رکعت نماز احتیاط بر او واجب است بعد از دو سجده، یک رکعت دیگر مثل رکعت اول به جا آورد و بعد از تشهد سلام دهد.
- . اگر موقعی که امام در رکعت دوم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند، باید در رکعت دوم نمازش که رکعت سوم امام است بعد از دو سجده بنشیند و تشهد را به مقدار واجب بخواند و برخیزد، و چنان چه برای گفتن سه مرتبه تسبیحات وقت ندارد، یک مرتبه بگوید، و در رکوع یا سجده، خود را به امام برساند.
- . در رکعت اول و رکعت سوم که تشهد ندارد، مثل رکعت سوم نماز ظهر و عصر و عشا بنابر احتیاط واجب، باید بعد از سجده دوم قدری بی حرکت بنشیند و بعد برخیزد، و این عمل را جلسه استراحت می گویند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده بنابر احتیاط مستحب وقتیامام تشهّد رکعت آخر را میخواند، انگشتان دست وسینه پا را بزمین بگذارد و زانوها رابلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد.
- [امام خمینی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده وقتی امام تشهد رکعت آخر را می خواند می تواند برخیزد و نماز را تمام کند و یا انگشتان دست، و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگه دارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که از امام عقب مانده، وقتی امام تشهد رکعت آخر را میخواند اگر در رکعتی باشد که تشهد ندارد، تشهد را با امام میخواند و بنا بر احتیاط انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و رکعت آخر را بخواند، ولی میتواند قصد فرادی کند و تشهد نخوانده برخیزد. شرایط امام جماعت
- [آیت الله سیستانی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده بهتر آن است که وقتی امام تشهّد رکعت آخر را میخواند ، انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد ، و زانوها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد . و اگر در همان جا بخواهد قصد انفراد نماید مانعی ندارد . شرائط امام جماعت
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در رکعت دوم به امام اقتدا کرده، میتواند هنگامی که امام تشهّد رکعت آخر را میخواند، برخیزد و نماز را تمام کند و یا انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده وقتی امام تشهد رکعت آخر را می تواند برخیزد و نماز را تمام کند و یا انگشتان دست و سینة پا را به زمین بگذارد و زانو ها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز بگوید و بعد برخیزد . شرائط امام جماعت
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، وقتی امام تشهّد را می خواند احتیاط آن است که زانوها را از زمین بلند کند و انگشتان دست و سینه پا را بر زمین بگذارد و بنابر احتیاط مستحب همراه او تشهّد بخواند، یا ذکر بگوید و اگر تشهّد آخر است باید صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و ادامه دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده وقتی امام تشهد رکعت اخر را می خواند اگر قصد انفراد نکند بنابر احتیاط واجب انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگه دارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و اگر در همان جا بخواهد قصد انفراد نماید مانعی ندارد ولی چنانچه از اول قصد انفراد داشته محل اشکال است
- [آیت الله بروجردی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، بنا بر احتیاط واجب باید وقتی امام تشهّد رکعت آخر را میخواند، انگشتان دست و سینهی پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگه دارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در رکعت دوم اقتدا کند قنوت و تشهد را با امام می خواند و احتیاط آن است که موقع خواندن تشهد زانوها را از زمین بلند کند و تنها انگشتان دست و سینه پا را بر زمین بگذارد (و به صورت نیمه خیز بنشیند) و بعد از تشهد امام برخیزد و حمد و سوره بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع، خود را به امام برساند.