چینه دان
چینه دان از اعضای بدن پرندگان است. از آن در باب اطعمه و اشربه سخن گفتهاند.
معمولا پرندگان حلال گوشت از حرام گوشت به دو راه شناخته می شوند:
اوّل: اینکه هنگام پرواز، بال زدن آنها بیشتر باشد تا نگهداشتن بال، یعنی پرنده ای که بال زدنش بیشتر باشد حلال است و پرنده ای که بیشتر بال ها را در حال پرواز نگه می دارد حرام است.
دوّم: پرندگانی که سنگدان یا چینه دان یا انگشت جدائی مانند شست انسان دارند حلال و پرندگانی که اینها را ندارند حرام است.
عنوان مسئله:
معمولا پرندگان حلال گوشت از حرام گوشت به دو راه شناخته می شوند:
اوّل: اینکه هنگام پرواز، بال زدن آنها بیشتر باشد تا نگهداشتن بال، یعنی پرنده ای که بال زدنش بیشتر باشد حلال است و پرنده ای که بیشتر بال ها را در حال پرواز نگه می دارد حرام است.
دوّم: پرندگانی که سنگدان یا چینه دان یا انگشت جدائی مانند شست انسان دارند حلال و پرندگانی که اینها را ندارند حرام است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] معمولاً پرندگان حلال گوشت از حرام گوشت به دو راه شناخته میشوند: اوّل:این که هنگام پرواز، بال زدن آنها بیشتر از بال نزدن آنها باشد، پس آن دسته که بال زدن آنها بیشتر است، حلالند و آن دسته که بیشتر بال را نگه میدارند، حرام میباشند. دوم:آن دسته که سنگدان یا چینهدان یا انگشت جدایی مانند شست انسان دارند حلال و آن دسته که اینها را ندارند حرام میباشند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] گوشت پرندگانی که دارای چنگال هستند حرام است، همچنین پرندگانی که موقع پرواز بالهای خود را غالباً صاف نگه می دارند، یا اگر بال می زنند بال زدن آنها کمتر و صاف نگه داشتن آنها بیشتر است، امّا پرندگانی که بال می زنند یا بال زدن آنها از صاف نگه داشتن بیشتر است گوشتشان حلال است از جمله انواع کبوترها و قمری و کبک حلال است، ولی گوشت هدهد مکروه است. همچنین پرندگانی که چینه دان یا شاخک پشت پا دارند گوشت آنها نیز حلال است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خوردن گوشت مرغ خانگی و کبوتر و اقسام گنجشک حلال است و بلبل و سار و چکاوک از قسم گنجشک است و شب پره و طاووس و جمیع انواع کلاغ و هر پرنده ای که مثل شاهین و عقاب و باز چنگال دارد یا هنگام پرواز بال زدنش کمتر از صاف نگهداشتن بالش باشد؛ حرام است و همچنین هر مرغی که چینه دان و سنگدان و خار پشت پا ندارد مگر آنکه بال زدنش از صاف نگهداشتن بالش بیشتر باشد و خوردن گوشت پرستوک و هدهد مکروه است.
- [آیت الله وحید خراسانی] خوردن گوشت مرغ خانگی و کبوتر و اقسام گنجشک حلال است و بلبل و سار و چکاوک از قسم گنجشک است و شب پره و طاووس و جمیع انواع کلاغ و هر پرنده ای که مثل شاهین و عقاب و باز چنگال دارد یا هنگام پرواز بال زدنش کمتر از صاف نگهداشتن بالش باشد حرام است و همچنین هر مرغی که چینه دان و سنگدان و خار پشت پا ندارد مگر ان که معلوم باشد که بال زدنش بیشتر از صاف نگهداشتن ان است که در این صورت حلال است و کشتن پرستوک و هدهد و خوردن گوشت انها مکروه است
- [آیت الله سبحانی] گوشت پرندگانی را که دارای چنگال هستند حرام است، همچنین پرندگانی که موقع پرواز بال های خود را صاف نگه می دارند، یا اگر بال می زنند بال زدن آنها کمتر و صاف نگه داشتن آنها بیشتر است، اما پرندگانی که بال می زنند یا بال زدن آنها از صاف نگه داشتن بیشتر است گوشتشان حلال است از جمله انواع کبوترها و قمری و کبک حلال است، ولی گوشت هدهد مکروه است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر پرندهای که مانند شاهین و عقاب و باز چنگال دارد یا بال زدنش در هنگام پرواز کمتر از صاف نگه داشتن بالهایش باشد حرام است، همچنین شب پره (یعنی خفّاش) و طاووس و بنا بر احتیاط واجب همه انواع کلاغ حرام میباشد. در دیگر پرندگان اگر روشن باشد که چنگال ندارد و بال زدنش از صاف نگهداشتن کمتر نیست حلال است و اگر چنگالدار بودن پرنده و کیفیت پروازش معلوم نباشد، چنانچه چینهدان یا سنگدان یا خارپشت پا داشته باشد حلال وگرنه حرام میباشد. مرغ خانگی و کبوتر و گنجشک و پرندگان دیگر راسته سبکبالان (=راسته گنجشکان) همچون بلبل و سار و چکاوک از پرندگان حلال گوشت میباشند و احتیاط مستحبّ آن است که از خوردن گوشت پرستو و هدهد خودداری کنند و کشتن هر نوع پرندهای که در منزل انسان مأوا گزیده است مکروه است.
- [آیت الله سیستانی] هر پرندهای که مانند شاهین و عقاب ، و باز و کرکس درنده و چنگال دار باشد ، حرام است ، و همچنین حرام است همه انواع کلاغ ، حتی زاغ بنابر احتیاط واجب و هر پرندهای که هنگام پرواز بال زدنش کمتر از صاف نگهداشتن بالش باشد ، چنگال دار است و حرام میباشد ، و هر پرندهای که بال زدنش بیش از صاف نگهداشتن اوست حلال است ، بنابراین میتوان پرندگان حرام گوشت را از حلال گوشت به ملاحظه کیفیت پرواز آنها تمیز داد ، ولی چنانچه کیفیت پرواز پرندهای معلوم نباشد ، اگر آن پرنده چینهدان و یا سنگدان و یا خارپشت پا داشته باشد حلال است ، و اگر هیچکدام از اینها را نداشته باشد ، حرام است . و امّا پرندگان دیگر غیر از آنچه ذکر شد چون مرغ و کبوتر و گنجشک و حتی شتر مرغ و طاووس ، همه حلال میباشند ، ولی کشتن بعضی از پرندگان مکروه است مانند هدهد و پرستوک . و امّا حیواناتی که پرواز دارند ولی پر ندارند مانند خفاش حرام میباشند ، و همچنین است زنبور و پشّه و دیگر حشرات پرنده بنابر احتیاط واجب .
- [آیت الله خوئی] خوردن گوشت مرغ خانگی و کبوتر و اقسام گنجشک حلال است، و بلبل و سار و چکاوک از قسم گنجشک است، و شبپره و طاووس و جمیع انواع کلاغ و هر پرندهای که مثل شاهین و عقاب و باز چنگال دارد یا هنگام پرواز بال زدنش کمتر از صاف نگهداشتن بالش باشد حرام است و همچنین هر مرغی که چینهدان و سنگدان خار پشت پا ندارد مگر آنکه معلوم باشد که بال زدنش بیشتر از صاف نگهداشتن اوست که در این صورت حلال است. و خوردن گوشت پرستو و هدهد مکروه است.
- [آیت الله سیستانی] بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت ، حرام است ، و آن چهارده چیز است : (1) خون . (2) فضله . (3) نری . (4) فرج . (5) بچهدان . (6) غدد که آن را دشول میگویند . (7) تخم که آن را دنبلان میگویند . (8) چیزی که در مغز کلّه است و به اندازه نخود میباشد . (9) مغز حرام ، که در میاه تیره پشت است . (10) پی که در دو طرف تیره پشت است ، بنابر احتیاط واجب (11) زهرهدان . (12) سپرز (طحال) . (13) بول دان (مثانه) . (14) حدقه چشم . اینها همه در غیر پرندگان و ماهی و ملخ از حیوانات حلال گوشت . و امّا پرندگان پس خون و فضله آنها بیاشکال حرام است ، ولی جز این دو اگر از آنچه گذشت چیزی از آنها باشد ، حرام بودنش بنابر احتیاط واجب است ، و همچنین بنابر احتیاط واجب حرام است خون و فضله ماهی ، و فضله ملخ ، و جز این از آنها چیزی حرام نیست .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت بی اشکال حرام و بعضی بنا بر احتیاط واجب حرام است و مجموع آنها چهارده چیز است: 1 خون. 2 فضله. 3 نری. 4 فرج. 5 بچه دان. 6 غدد که آن را دشول می گویند. 7 تخم که آن را دنبلان می گویند. 8 چیزی که در مغز کله است و به شکل نخود می باشد. 9 مغز حرام که در میان تیره پشت است. 10 پی که در دو طرف تیره پشت است. 11 زهره دان. 12 سپرز (طحال). 13 بول دان (مثانه). 14 حدقه چشم. ولی ظاهر این است که در پرندگان به جز خون و فضله و زهره دان و سپرز و دنبلان؛ از چیزهائی که ذکر شد وجود ندارد.