نبرد
جهاد بذل جان و مال در راه خدا در جنگ با دشمن اسلام و مسلمانان است.
اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند می‌تواند از منافع سالهای بعد قرض خود را ادا نماید.
عنوان مسئله:
اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند می‌تواند از منافع سالهای بعد قرض خود را ادا نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر قرض یک سال خمسی در همان سال پرداخت گردد،(مثلا پول قرضی را یک هفته بعد برگرداند)، آیا بازپرداخت آن مشمول خمس می گردد.
- کسی که خمس می دهد، اگر در وسط سال خمسی بخواهد به عمره مفرده مشرّف شود، آیا باید خمس پول عمره را بدهد؟ دراین خصوص آیا تفاوتی می کند که پول عمره را از درآمد آن سالی که در وسط آن است و هنوز نوبت محاسبه خمس آن نشده پرداخت کند یا از در آمد سالهای پیش که خمس آن را پرداخت کرده است؟
- کسی که خمس می دهد،اگر در وسط سال خمسی بخواهد به عمره مفرده مشرف شود،آیا باید خمس پول عمره را بدهد؟دراین خصوص آیا تفاوتی می کند که پول عمره را از درآمد آن سالی که در وسط آن است وهنوز نوبت محاسبه خمس آن نشده پرداخت کند یا از در آمد سالهای پیش که خمس آن را پرداخت کرده است؟
- کسی که خمس می دهد،اگر در وسط سال خمسی بخواهد به حج تمتع مشرف شود،آیا باید خمس پول حج را بدهد؟دراین خصوص آیا تفاوتی می کند که پول حج را از درآمد آن سالی که در وسط آن است وهنوز نوبت محاسبه خمس آن نشده پرداخت کند یا از در آمد سالهای پیش که خمس آن را پرداخت کرده است؟
- کسی که به شهر دیگری منتقل می‌شود و میداند که باید مثلاً چند سال در آن شهر بماند، آیا از همان روز اول ورود می‌تواند نمازش را تمام بخواند و روزه بگیرد یا باید مدتی بماند؟
- صندوق قرض الحسنه خانوادگی داریم که ماهانه مبلغی پرداخت میکنیم و از منابع آن به نوبت وام میگیریم و برای هزینه های آن کارمزد پرداخت میکنیم؛ آیا کارمزد را برای راههای دیگر به عنوان مثال برای پرداخت کارمزد خرید یک وام دیگر از یک موسسه دیگر پرداخت کرد تا زمان انتظار وام اعضای این صندوق کاهش یابد؟ اگر کارمزد در پایان سال باقی بماند قابل انتقال به سال بعد می‌باشد تا از افزایش کارمزد جلوگیری شود؟
- من در دوره تحصیل به صورت پاره وقت کار میکنم و درآمد مازاد بر خرجم را در قرض الحسنه میگذارم تا برای آبندهام بماند. ولی در طول سال ممکن است نیاز بشود و چندین بار مقداری از آن پول بردارم و دوباره پس انداز کنم. آیا به آن مقدار که دست نخورده خمس تعلق میگیرد؟
- کسی که از وطن اصلی و زادگاهش به شهر دیگری میرود و پس از چند سال از آن شهر هم منتقل شده و در شهر دوم ساکن می‌شود، می‌تواند تا آخر عمر زادگاه خود و شهر اولی که به آن منتقل شده است را وطن بداند و در صورت رفتن به آن دو شهر، نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد؟ آیا اگر مثلاً چند سال هم به آن دو شهر نرود یا نمیداند که تا آخر عمر می رود یا نه، باز هم می‌تواند آن دو شهر را وطن بداند؟
- مهریه خانمی صد سکه بهار آزادی بوده است، که چند سال قبل زن مطالبه کرده است و هر سکه هشتاد هزار تومان قیمت شده است. ولی زوج نپرداخته، حال آیا زوج مکلّف به دادن صد سکه است یا باید قیمت آن را بدهد؟ و اگر باید قیمت را بدهد، قیمت چه زمانی را؟ آیا آن روز که قیمت گذاری شده یا قیمت روز ادا را؟
- کسی که اکنون پول ثبت نام حجّ تمتّع را دارد و با پرداخت آن، خللی در زندگی خود و خانواده اش ایجاد نمی شود و بنابر کسب یا درآمدی که دارد یا حقوق ثابتی که هر ماه می گیرد، بر این گمان است که تا چند سال دیگر که نوبت عزیمت او به حج می شود، توان پرداخت مابقی مخارج حج و همچنین توان اداره زندگی بعد از بازگشت را خواهد داشت، در این صورت چه وظیفه ای در خصوص ثبت نام دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] شخصی که همه ساله خمس منافع خود را میپرداخته لکن به واسطه ورشکستی تمام هستی او از بین رفته حتی منزل مسکونی ایشان و هنوز هم مقروض است، اینک بعد از ورشکستی که مدت 5 سال است پنج هزار تومان ربح کسب دارد، و لکن در سالهای شرعی خود اخراج خمس ننموده برای آنکه منافع زیادتر شود یک مرتبه تقسیم به طلبکارها بنماید لذا سؤال می‌شود که چون بدهکاریهای ایشان مؤونه نبوده بلکه خسارات تجارت بوده است آیا این منافع چند ساله و همچنین منافع آتیه تا به مقدار قرض مستثنی است یا آنکه چون قبل از سر سال خود ادای قرض ننموده باید مخمس شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی مبلغی را قرض بگیرد و نتواند آن را قبل از آن سال ادا کند، آیا پرداخت خمس آن بر عهده قرض دهنده است یا قرض گیرنده؟
- [امام خمینی] اگر به قرض ربایی جدی ملکی را خرید و پس از چند سال از منافع کسب قرض را پرداخت آیا مالک آن ملک می‌شود یا نه؟
- [آیت الله خوئی] نمازهای مستحبی که سورههای کوچک دارد و خواننده نمیتواند حروف را از مخارج ادا کند می‌تواند بخواند؟
- [آیت الله خوئی] کسانی که پولی را قرض مینمایند تا در سالهای آینده تدریجاً به اقساط ادا نمایند در سر سالشان عین وجه یا جنسی که به آن پول خریداری نمودهاند موجود است، آیا خمس آنها را باید بدهند؟
- [آیت الله خوئی] سید فقیر خانهاش کهنه و مرطوبی شده که باید چنین خانه را خراب کند و از بنیاد بسازد چون خرج بنّایی سنگین است ناچار باید پولی به مرور جمعآوری نماید، قهراً تا خانه درست نشده از مخارج سالش باید از خمس زیادتر بگیرد و قرض هم برایش میسّر نیست که از قرض خانه درست کند بعد ادا کند چون میفرمائید نمیتواند از مخارج سال زیادتر بگیرد لذا چه کند که هم خانه درست شود و خلاف هم نکرده باشد.
- [سایر] کسی که برای افزایش سرمایه، پولی قرض کند؛ آیا می‌تواند قرض خود را از درآمد سال بپردازد؟
- [آیت الله خوئی] کسی که سال معین نموده می‌تواند برای بعضی منافع که تدریجی حاصل می‌شود برای هر کدام سال معین کند، و یا سر سال همه را خمس بدهد؟
- [آیت الله بهجت] اگر پول مخمّس (خمس داده شده) قرض داده شود و مقترض (بدهکار) از منافع کسب سالش قرض را ادا کند و یا از پول غیر مخمّس پرداخت کند، آیا طلب کار بعد از وصول باید خمس آن را پرداخت کند؟ آیا اساسا لازم است در این خصوص تفحص و تحقیق شود یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا انسان می‌تواند به عنوان قرض از پول مخمّس خود بردارد و خرج مؤونه کند و در همان سال یا سال بعد، از درآمد سال جایگزین نماید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در اوّل سال منفعتی نبرد و از سرمایه خرج کند و پیش از تمام شدن سال منفعتی به دستش آید، می‌تواند مقداری را که از سرمایه برداشته از منافع کسر کند، و اگر بعد از تمام شدن سال منفعتی به دستش آید نمیتواند مقداری را که سال قبل از سرمایه برداشته از منافع کسر کند، ولی اگر با سرمایهای که برای او مانده نتواند کسبی کند که سزاوار او باشد یا منافعی که از آن پیدا می‌شود برای مخارج سال او کافی نباشد می‌تواند مقداری را که از سرمایه کم شده از منافع کسر نماید.
- اگر برای زیاد کردن مال یا خریدن ملکی که به آن احتیاج ندارد قرض کند نمیتواند از منافع کسب آن قرض را بدهد، ولی اگر مالی را که قرض کرده و چیزی را که از قرض خریده از بین برود و ناچار شود که قرض خود را بدهد، می‌تواند قرض را از منافع کسب ادا نماید.
- کسی که پول رفتن و برگشتن ندارد ولی اگر قرض کند بعداً به آسانی می‌تواند قرض خود را ادا کند مثل اینکه ملکی دارد که بعد از برگشت میفروشد یا درآمد سرشاری دارد که بعد از برگشت، از آن درآمد قرض را ادا میکند حجّ بر او واجب است، همچنین اگر مخارج حجّ را دارد و در مقابل آن بدهی نیز دارد و مطمئن است که در برگشت به خوبی می‌تواند بدهی خود را ادا نماید حجّ بر او واجب است.
- کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد گرچه مخارج سال خود را داشته باشد، می‌تواند برای دادن قرض خود زکات بگیرد.
- همانگونه که خمس بر اشخاص واجب می‌شود، بر شرکتها و مؤسّسهها و بانکها و مانند اینها )شخصیتهای حقوقی( نیز واجب می‌شود، بنابراین اگر مؤسّسهای منفعتی بُرد بعد از کسری مخارج سالیانه باید خمس منافع را بدهد.
- کسی که مانند تاجر و کاسب باید برای دادن خمس سال قرار دهد، اگر منفعتی به دست آورد و در بین سال بمیرد، باید مخارج تا موقع مرگش را از منفعت کسر کنند و خمس باقی مانده را بدهند.
- انسان می‌تواند در بین سال هر وقت منفعتی به دست آورد خمس آن را بدهد، و جایز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد و اگر برای دادن خمس سال شمسی قرار دهد مانعی ندارد.
- فقیر نباید بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد ولی می‌تواند برای چیزی که قیمتش بیش از مخارج سال اوست نظیر خانه در صورت نیاز زکات بگیرد.
- اگر از مالی که خمس ندارد نظیر باغی که از باب خمس به او داده شده یا ملکی که برای او وقف شده، منفعتی به دست آورد و از مخارج سالش زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد.
- در قرض باید همان را که گرفته است پس بدهد، جنس باشد یا پول. بنابراین اگر یک من گندم یا ده مثقال طلا و مانند اینها قرض بگیرد، باید همان یک من گندم یا ده مثقال طلا را بدهد و زیادتر دادن ربا و حرام است. و همچنین اگر صد هزار تومان قرض گرفت، باید در وقتِ ادا همان یک صد هزار تومان را بدهد و زیادتر دادن ربا و حرام است. گرچه آن صد هزار تومان در وقتِ ادا افت کرده باشد و قدرت خریدِ آن کم شده باشد. ولی در غیر قرض باید قدرت خرید مراعات شود. بنابراین مهریه و نظیر مهریه اگر افت کرده باشد و قدرت خریدِ آن کم شده باشد، باید قدرت خرید مراعات شود و به پولِ روز ادا شود. همچنین است در غصب و نظیر آن. مثلاً اگر ده هزار تومان از کسی نزد او باشد و ندهد و قدرت خرید کم شود، باید در وقتِ ادا، قدرت خرید مراعات شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند، می تواند از منافع سالهای بعد قرض خود را ادا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند، می‌تواند از منافع سالهای بعد، قرض خود را ادا نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند، می‌تواند از منافع سالهای بعد قرض خود را ادا نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند، می‌تواند از منافع سالهای بعد قرض خود را ادا نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند نمی تواند از منافع سالهای بعد ان قرض را کسر نماید ولی می تواند قرض خود را از انها ادا کند
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند می تواند از منافع سالهای بعد قرض خود را اداء نماید .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در ابتدای سال برای مخارج خود قرض کند و قبل از تمام شدن سال منفعتی ببرد می تواند مقدار قرض خود را از آن منفعت کسر نماید و اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض نماید می تواند قرض خود را از منافع سالهای بعد ادا کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند می تواند از منافع سال های بعد قرض خود را ادا نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند ، نمیتواند از منافع سالهای بعد مقدار قرض خود را کسر نماید و خمس آن را ندهد ، ولی اگر در اثناء سال برای مخارج خود قرض کند و پیش از تمام شدن سال منفعتی ببرد ، می‌تواند مقدار قرض خود را از آن منفعت کسر نماید . و همچنین در صورت اول می‌تواند قرض خود را از ارباح اثناء سال اداء نماید ، و به آن مقدار خمس تعلق نمیگیرد .
- [آیت الله خوئی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند، نمیتواند از منافع سالهای بعد مقدار قرض خود را کسر نماید. بلکه اگر در اول سال برای مخارج خود قرض کند و پیش از تمام شدن سال منفعتی ببرد ظاهر این است که نمیتواند مقدار قرض خود را از منفعت کسر نماید مگر قرض بعد از منفعت کردن باشد بلی در هر دو صورت می‌تواند قرض خود را از ارباح اثناء سال اداء نماید و با آن مقدار خمس تعلق نمیگیرد.