گذشت
کلید واژگان: مدارا، عفو، خشم، قرآن، حدیث.
اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدتی بگیرد چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد
عنوان مسئله:
اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدتی بگیرد چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مقداری طلا بطور نقد و نسیه می خرد و مقدار نقد را می پردازد و توافق می کنند که بقیّه را در سه قسط و هر قسطی را درزمان معین بپردازد، آیا این معامله اشکال دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مغازه داری هنگام حساب سال خود، مقداری بدهی و مقداری طلب و مقداری پول نقد دارد تکلیف خمس او چیست؟
- [آیت الله بروجردی] نسّاج به موجب قبض از تاجری طلبی دارد، آن قبض را میدهد به شخص ثالث و پول نقد از او میگیرد و مقداری از آن پولی که در قبض ذکر شده برای آن شخص ثالث به عنوان حق القدم کسر میگذارد، یا نقد دهنده میگوید: من این مقدار از وجه این قبض کم میکنم و نقد میدهم، این معامله چه صورت دارد؟
- [آیت الله بروجردی] در مسأله (2117) (69) احکام نقد و نسیه مرقوم است: کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدّتی قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدّت، مقداری از طلب خود را کم کند و بقیّه را نقد بگیرد اشکال ندارد. آیا در مثل این معامله خریدار یا فروشنده در موقع انجام معامله میتوانند شرط کنند که در بین مدّت هر کدام بخواهد تصفیه حساب نماید مقداری کم کند و حساب را تصفیه نماید یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] مغازه داری هنگام حساب سال خود، مقداری بدهی و مقداری طلب و مقداری پول نقد و مقداری جنس در مغازه (سرمایه) دارد؛ تکلیف خمس او چیست؟
- [سایر] از شخصی مبلغی پول طلب دارم که باید آن را یکسال دیگر بگیرم آیا میتوانم مقداری از آن را کم کنم و باقی آن را بصورت نقد دریافت نمایم؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که برای خواندن مقداری نماز و گرفتن مقداری روزه در زمان معیّنی اجیر شده است، اگر پس از گذشت زمان معیّن، تنها بخشی از کار را انجام داده باشد، نسبت به بقیه نمازها و روزهها چه باید بکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مادر بنده مقداری طلای زینتی بصورت قسطی خریده است اما با گران شدن طلا، فروشنده بر مقدار اقساط اضافه کرده است. آیا این مبلغ اشکال دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی نذر می کند که یک گوسفندی را قربانی کند و مقداری از گوشت آن را بردارد و بقیه را به فقرا بدهد . مقدار آن سهمی که برای خود بر می دارد باید چقدر باشد؟
- [آیت الله بهجت] مقداری سهم از یک کارخانه خریده ام و هر سال مقدرای سود به آن تعلّق می گیرد که مقداری از آن به صورت نقدی است و بقیّه سود به صورت افزایش سهام است. آیا به این مقدار سود که در هر سال دریافت می کنم، خمس تعلّق می گیرد؟ به آن مقداری که به صورت افزایش سهام است چه طور؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان مقدار بدهی خود را بداند و طلبکار او نداند چنانچه طلبکار طلب خود را به کمتر از مقداری که هست صلح کند مثلا پنجاه تومان طلبکار باشد و طلب خود را به ده تومان صلح نماید زیادی برای بدهکار حلال نیست مگر ان که مقدار بدهی خود را به او بگوید و او را راضی کند یا طوری باشد که اگر مقدار طلب خود را می دانست باز هم به ان مقدار صلح می کرد
- صلح ان است که انسان با دیگری سازش کند که مقداری از مال یا منفعت مال خود را ملک او کند یا اباحه کند یا از طلب یا حق خود بگذرد که او هم در عوض مقداری از مال یا منفعت مال خود را به او واگذار یا اباحه نماید یا از طلب یا حقی که دارد بگذرد و صلح بر انچه گذشت بدون ان که در مقابل اصلا عوضی باشد محل اشکال است
- اگر کسی از دیگری طلبی دارد که از جنس طلا و نقره یا کشیمنی و پیمانه ای نیست می تواند ان را به شخص بدهکار یا دیگری به کمتر فروخته و وجه ان را نقد بگیرد ولی اگر طلب اسکناس باشد فروختن ان به کمتر در صورتی که ثمن هم از جنس همان اسکناس باشد محل اشکال است و در صورتی که از غیر ان جنس باشد مثل فروش اسکناس ایرانی به دولار اشکال ندارد و همچنین طلبی را که از شخص بدهکار دارد می تواند مبلغی از ان را کسر کند و مابقی را نقد بگیرد
- کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن ثمن ان مدتی قرار داده اگر مثلا بعد از گذشتن نصف مدت به خریدار بگوید این مقدار از ثمن را نقد بده و بقیه را به تو واگذار می کنم اشکال ندارد
- اگر کسی که به حواله دهنده بدهکار نیست حواله را قبول کند پیش از پرداختن حواله نمی تواند مقدار حواله را از حواله دهنده مطالبه کند و اگر طلبکار طلب خودرا به مقدار کمتر صلح کند کسی که حواله را قبول کرده فقط همان مقدار را می تواند از حواله دهنده مطالبه نماید
- اگر کسی گوسفندهای خود را به چوپان بدهد که مثلا یک سال نگهداری کند و از شیر ان استفاده نماید و مقداری روغن بدهد چنانچه شیر گوسفند را در مقابل زحمتهای چوپان و روغنی که از غیر شیر گوسفند به عمل امده باشد صلح کند اشکال ندارد بلکه اگر گوسفند را یک ساله به چوپان اجاره دهد که از شیر ان استفاده کند و در عوض مقدار معینی روغن که از غیر شیر گوسفند به عمل امده باشد بدهد نیز اشکال ندارد
- خوردن گل حرام است و همچنین بنابر احتیاط بقیه اجزای زمین مانند خاک و ریگ و سنگ و خوردن گل داغستان و گل ارمنی در صورت انحصار معالجه به ان اشکال ندارد و خوردن کمی از تربت حضرت سید الشهداء علیه السلام که بیشتر از مقدار یک نخود متوسط نباشد برای استشفاء اشکال ندارد و بهتر این است که تربت را در مقداری از اب مثلا حل نمایند که مستهلک شود و بعد ان اب را بیاشامند
- کسی که مقداری از شست پایش بریده باید بقیه ان را به زمین بگذارد و اگر چیزی از ان نمانده یا اگر مانده خیلی کوتاه است احتیاط واجب ان است که بقیه انگشتان را به زمین بگذارد و اگر هیچ انگشت ندارد باید هر مقدار که از پا باقی مانده به زمین بگذارد
- اگر ورثه بالغ باشند و اجازه دهند که بیشتر از مقدار واجب کفن را که در مساله قبل گذشت از سهم انان بردارند اشکال ندارد و احتیاط واجب ان است که بیشتر از مقدار واجب کفن را از سهم وارثی که بالغ نشده برندارند
- اگر دو نفر از یک نفر طلبکار باشند یا دو نفر از دو نفر دیگر طلبکار باشند و بخواهند طلبهای خود را به یکدیگر صلح کنند چنانچه طلب انان از یک جنس و وزن انها یکی باشد مثلا هر دو ده من گندم طلبکار باشند مصالحه انان صحیح است و همچنین است اگر جنس طلب انان یکی نباشد مثلا یکی ده من برنج و دیگری دوازده من گندم طلبکار باشد ولی اگر طلب انان از یک جنس و چیزی باشد که معمولا با وزن یا پیمانه ان را معامله می کنند در صورتی که وزن یا پیمانه انها مساوی نباشد مصالحه انان اشکال دارد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدتی بگیرد، چنان چه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر از کسی طلبی داشته باشد که باید بعد از مدّتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که مقداری از طلب خود را گذشت کند و بقیّه را نقد بگیرد، اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد، اشکال ندارد.
- [امام خمینی] اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدتی بگیرد چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر از کسی طلب دارد که باید بعد از مدتّی بگیرد ، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد
- [آیت الله سبحانی] اگر از کسی طلب دارد که باید بعد از مدتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر از کسی طلب دارد که باید بعد از مدتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی از دیگری طلبی دارد که وقت آن نرسیده است چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود بگذرد و بقیه را نقداً بگیرد اشکال ندارد، مثل این که ده هزار تومان طلب دارد که بعد از شش ماه دیگر بگیرد، از هزار تومان آن صرف نظر می کند و بقیه را با رضایت طرف مقابل بطور نقد می گیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدتی بگیرد؛ چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد. و این حکم در صورتی است که طلب از جنس طلا یا نقره یا جنس دیگری باشد که با وزن یا پیمانه فروخته می شود و اما در غیر آنها برای طلبکار جایز است که طلب خود را به بدهکار یا غیر آن به کمتر از طلب صلح نموده یا بفروشد چنانکه در مسأله (2297) خواهد آمد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر از کسی طلبی دارد که باید بعد از مدّتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیّه را نقد بگیرد، اشکال ندارد، ولی اگر این کار در ضمن معامله بیع، انجام گیرد، قطعا و اگر در ضمن معاملهای دیگر انجام گیرد، بنا بر احتیاط؛ صحیح نیست، این حکم در صورتیست که طلب از جنسی باشد که با وزن یا پیمانه فروخته میشود، اما در غیر آنها برای طلبکار جایز است که طلب خود را به بدهکار و غیر او، به کمتر از طلب معامله کند مثلاً صلح نموده یا بفروشد، چنانچه در مسأله 2297 خواهد آمد.