انگور
انگورهمان میوه معروف است که از آن در بابهای طهارت، زکات، تجارت و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد، اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
عنوان مسئله:
اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد، اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- محصول باغ انگور را خارِص و مقوِّم تخمین میکند مثلاً به دو خروار کشمش و در وقت جمع آوری، حاصل زیاد یا کمتر از خَرْص در میآید، آیا نظر خارِص معتبر است یا باید حاصل را جهت زکات ملاحظه نمود؟
- مالک از انگور و گندم که زکات به آنها تَعَلُّق گرفته تصرّف میکند و تا انگور به باغ است خود و زن و بچّه و مهمان از آن میخورند و هدیه و تعارف میفرستد و تا گندم به صحراء است از آن گندم بر میدارد و به آن گوشت و نان و میوه میخرد و به فقیر و سائل میدهد، آیا مالک زکات آن قدری را که تصرّف نموده باید بدهد یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر انگور را قبل از کشمش شدن بفروشند، در صورتی که کشمش آن به حدّ نصاب برسد، آیا زکات بر انگورها واجب است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کشمشی که هنوز بین انگور و کشمش است زکات دارد؟
- [آیت الله خوئی] این بنده مقداری از کشمش خشک از محصول باغم استفاده کرده لکن از حد نصاب کمتر است ولی مقداری انگور دارم که اصلاً قابل خشک شدن نیست و فقط در حالت انگوری استفاده میشوند یا شیره میشوند، فعلاً نمیدانم اگر این انگورها هم زکات داشته باشد و به حدّ نصاب میرسد، باید زکات بدهم یا نه؟ بیان فرمائید.
- [آیت الله خوئی] چند قسم از انگور است اصلاً قابل خشک شدن نیستند مثل سبز انگور و امثال آن، بلکه استفاده از آنها منحصر به خوردن آنها است در حالت انگوری، یا اینکه باید آب آنها جوشانیده شده و شیره انگور بسازند، و لذا سنجیدن مقدار خشک آنها مشکل است خواهشمند است بفرمائید اوّلاً این قبیل انگورها هم زکات دارند و واجب است از آنها زکات داده شود؟ و بعداً طریقه سنجیدن حد نصاب آنها چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در خارج از ایران است و می خواهد فطریه و کفارات خود را در ایران بدهد، آیا قیمت گندم را به قیمت ایران محاسبه و بدهد یا به قیمت خارج؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا برنجی که با کوپن خریداری شده است را میتوان به عنوان فطریه داد؟ در صورتی که جواب مثبت باشد، اگر بخواهد قیمت برنج را بدهد، باید قیمت برنج کوپنی را بدهد یا قیمت برنج آزاد را؟
- [آیت الله سبحانی] اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی زکات مالش را بدون قصد قربت بپردازد، آیا واجب است دوباره زکات را با قصد قربت بدهد یا تنها معصیت کرده و دوباره دادن زکات واجب نیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی واسطه، پنجاه هزار تومان پول زکات را میگیرد تا در شهر دیگر به مستحقّ بدهد در بین راه پول با پول دیگر مخلوط شده و نمی‌تواند جدا کند تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- سرکهای که از انگور و کشمش و خرمای نجس درست کنند، نجس است.
- اگر موقع واجب شدن زکات گندم و جو و کشمش و خرما که در مسأله پیش گفته شد صاحب آنها بالغ باشد، باید زکات آنها را بدهد.
- زکات گندم و جو وقتی واجب میشود که به آنها گندم و جو گفته شود و زکات کشمش بنا بر احتیاط وقتی واجب میشود که غوره است و موقعی هم که رنگ خرما زرد یا سرخ شد بنا بر احتیاط زکات آن واجب میشود؛ ولی وقت دادن زکات در گندم و جو موقع خرمن و جدا کردن کاه آنها و در خرما و کشمش موقعیست که خشک شده باشند.
- کسی که از طرف حاکم شرع مأمور جمع آوری زکات است، موقع خرمن که گندم و جو را از کاه جدا میکنند و بعد از خشک شدن خرما و انگور میتواند زکات را مطالبه کند و اگر مالک ندهد و چیزی که زکات آن واجب شده از بین برود باید عوض آن را بدهد.
- اگر مقداری خرما یا انگور تازه دارد که خشک آن به اندازهی نصاب میشود، چنانچه به قصد زکات از تازهی آن به قدری به مستحق بدهد که اگر خشک شود به اندازهی زکاتی باشد که بر او واجب است، اشکال ندارد.
- اگر بعد از آن که زکات گندم و جو و خرما و انگور واجب شد، زراعت و درخت را بفروشد، باید زکات آنها را بدهد.
- اگر وزن گندم و جو و خرما و کشمش موقعی که تر است به 288 مَن، 45 مثقال کم برسد و بعد از خشک شدن کمتر از این مقدار شود، زکات آن واجب نیست.
- اگر پیش از دادن زکات از انگور و خرما و جو و گندمی که زکات آنها واجب شده، خود و عیالاتش بخورند، یا مثلاً به فقیر بدهد، باید زکات مقداری را که مصرف کرده بدهد.
- فقیر نمی‌تواند زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند، یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید، یا زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد، ولی کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمی‌تواند زکات را بدهد، چنانچه بخواهد توبه کند، فقیر میتواند زکات را از او بگیرد و به او ببخشد.
- انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، ولی اگر مخارج آنان را ندهد، دیگران میتوانند به آنان زکات بدهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد ، نمی‌تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد ، بلکه چنانچه ملاحظه قیمت نماید و انگور یا خرمای تازه یا کشمش ، یا خرمای خشک دیگر از بابت قیمت بدهد نیز محل اشکال است ، و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد ، نمی‌تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد ، بلکه چنانچه به اعتبار قیمت ، خرما و یا انگور دیگری بدهد اگر چه تازه باشد ، محل اشکال است .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زکاْ خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکاْ آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکاْ خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکاْ آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد امّا اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکاْ بدهد اگر به مقدار قیمت زکاْ باشد، مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد. اما اگر یکی از اینها را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [امام خمینی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد، مگر خرما یا انگوری که از جمله همان خرما و کشمش باشد که زکات به آن تعلق گرفته، و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد مگر آن که خرمای خشک یا کشمش از جمله خرما و انگوری باشد که زکات به آن تعلق گرفته، ولی اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد، مانعی ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد هر چند از بابت قیمت باشد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی‌تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد هر چند به اعتبار قیمت باشد و به طور کلّی در جایی که زکات از بابت قیمت داده میشود، تنها پول میتوان داد و اجناس دیگر کفایت نمیکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد مگر خرما یا انگوری که از جمله همان خرما و کشمش باشد که زکات به آن تعلق گرفته و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد مگر آن که خرمای خشک یا کشمش از جمله خرما و انگوری باشد که زکات به آن تعلق گرفته ولی اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زکوه خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکوه آن را خرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکوه خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد ، نمی تواند زکوه آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد ، اما اگر یکی از اینها یا چیز دیگری را به قصد قیمت زکوه بدهد ، مانعی ندارد .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند خرمای تازه یا انگور را به قصد زکاتی که بر او واجب است بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد نمی تواند خرمای خشک یا کشمش را به قصد زکات واجب بدهد و همچنین بنابر احتیاط واجب نمی تواند تازه هر یک را به جای خشک ان یا خشک ان را به جای تازه ان از بابت قیمت بدهد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زکاه خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد؛ نمی تواند زکاه آن را خرمای تازه یا انگور بدهد بلکه چنانچه ملاحظه قیمت نماید و انگور یا خرمای تازه یا مویز یا خرمای خشک دیگر از بابت قیمت بدهد نیز محل اشکال است و نیز اگر زکاه خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد؛ نمی تواند زکاه آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد؛ بلکه چنانچه به اعتبار قیمت خرما و انگور دیگری بدهد اگرچه تازه باشد محل اشکال است.