قسمت
قسمت به تمییز حقوق گویند. [۱]
اگر وارث میت جد و جده‌ی پدری و جد و جده‌ی مادری باشد، مال سه قسمت می‌شود:یک قسمت آن را جد و جده‌ی مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و دو قسمت آن را به جد و جده‌ی پدری می‌دهند و جد دو برابر جده می‌برد.
عنوان مسئله:
اگر وارث میت جد و جده‌ی پدری و جد و جده‌ی مادری باشد، مال سه قسمت می‌شود:یک قسمت آن را جد و جده‌ی مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و دو قسمت آن را به جد و جده‌ی پدری می‌دهند و جد دو برابر جده می‌برد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زیدی دختری را عقد نموده به مهر معینی، بعد از این دختر بدون آن که تصرّف شود فوت میکند، یعنی در زیر آوار میماند و از ورثه دخترِ نام برده یک پدر و یک برادر و سه خواهرِ پدر مادری و جدّه مادریست که فعلاً موجودند و مادرش هم در زیر آوار مانده، خلاصه سه هزار تومان مهریه این دختر است، آیا این مهر به پدر دختر میرسد یا به سایر ورّاث، یا آن که باید بالسویه تقسیم کنند؟ در صورتی که زید دختر را تصرّف نکرده، آیا باید تمام مهر را بدهد یا نصف مهر را؟
- آیا جایز است شخصی با بودن مماثل غسل میّت دهد محارم به نسب خود را چون خواهر و مادر و عمّه و جدّه پدری؟ زیرا زنها به واسطه جهل به موضوع و حکم و ندانستن کیفیّت تغسیل، نمیتوانند مباشرت کنند و درست به جا آورند، هر چند حکم در این صورت احوط بلکه اقوی اعتبار فقد مماثل وبودن از ورای ثیاب است و طریقه و ترتیب غسل از ورای ثیاب چگونه خواهد بود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت یک جدۀ پدری و یک جد مادری باشد، سهم هر کدام چقدر است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از میت تنها یک جد یا جده پدری و یک جد یا جده مادری باقی مانده باشد ارث بین آنها چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث، جد یا جدّه پدری یا پدر و مادری با برادران پدری یا پدر و مادری باشد، ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث، جد یا جدّه مادری (یا هر دو) با برادران مادری باشد، ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بچه ای دو ساله در سانحه رانندگی کشته می شود و بازماندگان او عبارتند از جد و جده پدری و جد و جده مادری و یک برادر تنی، تقسیم ارث او چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی فوت نموده و ورثه حین الفوت وی عبارتند از (سه خواهر ابوینی (پدر و مادری) جدّه پدری، و جدّ مادری) میزان دقیق سهم الارث ورّاث یاد شده چه میزان بوده، و چگونه بین آنها تقسیم می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] به فرض اینکه پدر و مادری جوان در یک حادثه رانندگی هر دو نفر با هم فوت کرده و از بین رفته باشند و از مرحومین، طفلی دختر، سه سال و نیمه باقی مانده باشد همچنین پدر بزرگها و مادر بزرگهای پدری و مادری طفل در قید حیات باشند و به فرض اینکه:الف - مادر طفل مذکور معلم شاغل در مدارس خارجش هر بوده و طفل خود را از بدو تولد و در غیبت خود تحت مراقبت مادر خود (جده مادری طفل) قرار میداد و این طفل اکثر عمر خود را تا زمان مرگ پدر و مادرش در خانه جد مادری و در دامان جده مادری نشو و نمو نموده و به جده مادری و اقربای مادری خود مأنوس است و وابستگی شدیدی دارد.ب - این طفل بطور مشهود و مستند نسبت به جد و جده و اقربای پدری خود مأنوس نبوده و گرایشی ندارد و از رفتن به خانه جد پدری خود بسیار ناراضی میباشد و از رفتن امتناع دارد.ج - جد پدری طفل بدون توجه به غبطه و مصلحت طفل و بدون توجه به ضررهای روحی و جسمی که هر لحظه نسبت به طفل پیش بینی می‌شود صرفاً به عنوان ولی قهری او را به زیستن در خانه خود مجبور مینماید و حق ملاقات با طفل را از جد و جده مادری و اقربای مادری طفل سلب مینماید. لذا با عنایت به فرضیات موارد مذکور، استدعا دارد بیان فرمایید: آیا عمل جد پدری مذکور در بند (ج) بر پایه شرع مقدس است؟ و اقربای مادری هیچگونه حق و مسئولیتی در قبال طفل ندارند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا دادگاه اسلامی (قاضی) میتواند پس از بررسیهای لازم و تشخیص نهائی به استناد به مصلحت و غبطه طفل و عاریت حال طفل که میت به جد و جده پدری ندارد حق حضانت او را به طور موقت یا دائم از ولی قهری گرفته و به دیگری (مثلاً جد و جده مادری) واگذار نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و یک یا چند برادر یا خواهر مادری باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت شامل (برادر و خواهر ابوینی) و (برادر و خواهر پدری) و (برادر و خواهر مادری) باشد چگونه ارث تقسیم می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث میت فقط جد و جده‌ی پدری باشد، مال سه قسمت می‌شود:دو قسمت را جّد و یک قسمت را جده می‌برد و اگر جد و جده‌ی مادری باشد، مال را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- اگر وارث میت فقط زن و جد و جده‌ی پدری و جد و جده‌ی مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می‌شود می‌برد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده‌ی مادری می‌دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و بقیه را به جد و جده‌ی پدری می‌دهند و جد دو برابر جده می‌برد و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند.
- اگر وارث میت فقط یک جد یا جده‌ی پدری و یک جد یا جده‌ی مادری باشد، مال سه قسمت می‌شود:دو قسمت را جد یا جده‌ی پدری و یک قسمت را جد یا جده‌ی مادری می‌برد.
- اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و چند برادر و خواهر مادری باشد، مال را سه قسمت می‌کنند:یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و بقیه را به برادر و خواهر پدری می‌دهند و هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و برادر و خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمیبرند و مال را سه قسمت می‌کنند:یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می‌دهند و هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- اگر وارث میت یا دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمهی مادری و عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می‌کنند:یک قسمت آن را به دایی یا خاله می‌دهند و دو قسمت باقی مانده را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و بقیه را به عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری می‌دهند و عمو دو برابر عمه می‌برد؛ بنا بر این اگر مال را نُه قسمت کنند:سه قسمت را به دایی یا خاله و یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری می‌دهند.
- اگر وارث میت فقط یک جد یا یک جده است، چه پدری باشد یا مادری، همهی مال به او میرسد و با بودن جد میت پدر جد او ارث نمیبرد.
- اگر وارث میت، دایی یا خالهی مادری و چند دایی و خالهی پدر و مادری یا پدری و عمو و عمهی باشد، مال سه سهم می‌شود:دو سهم آن را به دستوری که سابقاً گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت می‌کنند، پس اگر میت یک دایی یا یک خالهی مادری دارد، یک سهم دیگر آن را شش قسمت می‌کنند:یک قسمت را به دایی یا خالهی مادری می‌دهند و بقیه را به دایی و خالهی پدر و مادری یا پدری می‌دهند که بنا بر احتیاط باید در تقسیم آن با هم صلح کنند:و اگر چند دایی مادری یا چند خالهی مادری یا هم دایی مادری و هم خالهی مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می‌کنند:یک قسمت را دائیها و خالههای مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و بقیه را به دایی و خالهی پدر و مادری یا پدری می‌دهند که بنا بر احتیاط در تقسیم آن با هم صلح می‌کنند.
- اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدری و مادری باشند، عمو و عمهی پدری ارث نمیبرند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت می‌کنند:یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و بقیه را به عمو و عمهی پدر و مادری می‌دهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمهی پدر و مادری می‌برد و اگر هم عمو و هم عمهی مادری دارد، مال را سه قسمت می‌کنند:دو قسمت را به عمو و عمهی پدر و مادری می‌دهند و عمو دو برابر عمه می‌برد و یک قسمت را به عمو و عمهی مادری می‌دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و یک برادر مادری یا یک خواهر مادری باشد، مال را شش قسمت می‌کنند:یک قسمت آن را برادر یا خواهر مادری می‌برد و بقیه را به برادر و خواهر پدری می‌دهند و هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط جد و جدّه پدری باشد، مال سه قسمت می‌شود؛ دو قسمت را جد و یک قسمت را جده می‌برد، و اگر جد و جده مادری باشد، مال را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت جد یا جدة پدری و جد و جده مادری باشد، مال سه قسمت می‌شود، یک قسمت آن را جد و جدة مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و دو قسمت آن را به جد و جدة پدری می‌دهند و جد دو برابر جده می‌برد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت (جدّ و جدّه پدری) و (جدّ و جدّه مادری) باشد، مال سه قسمت می‌شود، یک قسمت آن را جدّ و جدّه مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و دو قسمت آن را به جدّ و جدّه پدری می‌دهند و جدّ دو برابر جدّه می‌برد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، جد و جدّه پدری و جد و جده مادری باشند، مال سه قسمت می‌شود؛ یک قسمت آن را جد و جده مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند، و دو قسمت آن را به جد و جده پدری می‌دهند، و جد دو برابر جده می‌برد.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت جدّ و جدّه پدری و جدّ و جدّه مادری باشد ، مال سه قسمت می‌شود : یک قسمت آن را جد و جدّه مادری بطور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند ، و دو قسمت آن را به جدّ و جدّه پدری می‌دهند و جدّ دو برابر جدّه می‌برد .
- [آیت الله مظاهری] اگر وارث میّت جد یا جده باشد تمام مال به او میرسد، خواه پدری باشد یا مادری، و اگر جد و جده باهم باشند چنانچه هردو مادری باشند مال را به طور مساوی تقسیم می‌کنند و اگر پدری باشند جد دو برابر جده می‌برد، و اگر هم پدری و هم مادری باشند یک قسمت به جدّ و جدّه مادری میرسد که به طور مساوی تقسیم می‌کنند و دو قسمت دیگر به جدّ و جدّه پدری میرسد که جد دو برابر جده می‌برد، و اگر یک جد یا جده پدری و یک جد یا جده مادری باشد دو قسمت را جد یا جده پدری و یک قسمت را جد یا جده مادری می‌برد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط زن، جد و جده پدری و جده و جده مادری او باشد زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می‌شود می‌برد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادری می‌دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند، و بقیه را به جد و جده پدری می‌دهند، و جد دو برابر جده می‌برد، و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشند، شوهر نصف مال را می‌برد، و جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت فقط زن و جدّ و جدّه پدری و جد و جدّه مادری او باشد ، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می‌شود می‌برد ، و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جدّه مادری می‌دهند که بطور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و بقیه را به جد و جدّه پدری می‌دهند ، و جد دو برابر جدّه می‌برد . و اگر وارث میّت شوهر و جد و جدّه باشد ، شوهر نصف مال را می‌برد و جد و جدّه به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند .
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط زن و جد و جدة پدری، و جد و جدة مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می‌شود می‌برد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادری می‌دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و بقیه را به جد و جدة پدری می‌دهند، و جد دو برابر جده می‌برد و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و جد و جده بهدستوری که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را میبرند.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت فقط یک جدّ یا جدّه پدری و یک جدّ یا جدّه مادری باشد ، مال سه قسمت می‌شود : دو قسمت را جدّ یا جدّه پدری و یک قسمت را جدّ یا جدّه مادری می‌برد .