ماموم
كسی كه در نماز به امام جماعت اقتداء كرده است.
اگر مأموم هنگامی برسد که امام مقداری از تکبیرها و قنوتها را گفته، باید بعد از آن که امام به رکوع رفت، آنچه را از تکبیرها و قنوتها که با امام نگفته، خودش بگوید و سپس خود را در رکوع به امام برساند و چنانچه در هر قنوت یک بار (سُبْحانَ اللّه‌ِ وَ الْحَمْدُ للّه‌ِ) بگوید کافی است و اگر در رکوع به امام نرسید، بنابر احتیاط واجب نیّت فرادی کند و خودش نماز را تمام نماید.
عنوان مسئله:
اگر مأموم هنگامی برسد که امام مقداری از تکبیرها و قنوتها را گفته، باید بعد از آن که امام به رکوع رفت، آنچه را از تکبیرها و قنوتها که با امام نگفته، خودش بگوید و سپس خود را در رکوع به امام برساند و چنانچه در هر قنوت یک بار (سُبْحانَ اللّه‌ِ وَ الْحَمْدُ للّه‌ِ) بگوید کافی است و اگر در رکوع به امام نرسید، بنابر احتیاط واجب نیّت فرادی کند و خودش نماز را تمام نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از این مرجع
- در حال رکوع، گفتن ذکر واجب است و ذکر رکوع (سُبْحانَ اللّه‌ِ) و یا (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) میباشد و چنانچه در رکوع ذکر (سُبْحانَ اللّه‌ِ) بگوید، بنابر احتیاط واجب باید آن را سه مرتبه تکرار کند؛ ولی در صورت ضرورت و تنگی وقت، گفتن یک (سُبْحانَ اللّه‌ِ) نیز کافی است و چنانچه ذکر (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) را بگوید، یک بار کافی است. گفتن ذکرهای دیگر، مثل (اَلْحَمْدُ للّه‌ِ) یا (اللّهُ اَکْبَرُ) به جای دو ذکر فوق نیز در رکوع جایز است، به شرط آن که به اندازه سه بار (سُبْحانَ اللّه‌ِ) باشد.
- اگر قبل از امام به رکوع یا سجده برود، در مواردی که لازم است برگردد و در مسائل قبل گفته شد بنابر احتیاط باید قبل از سر برداشتن ذکر رکوع یا سجده را حتی به مقدار یک (سبحان اللّه) بگوید و اگر با گفتن یک (سبحان اللّه) نیز به امام نمیرسد، میتواند ذکر نگوید و از امام متابعت نماید و یا نیّت فرادی کند و ذکر بگوید و نماز را تمام کند.
- در قنوت هر ذکری بگوید، اگرچه یک (سُبْحانَ اللّه‌ِ) باشد، کافی است و بهتر است بگوید: (لا إلهَ إلاَّ اللّهُ الْحَلیمُ الْکَریمُ، لا إلهَ إلاَّ اللّهُ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ، سُبْحانَ اللّه‌ِ رَبِّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَرَبِّ الاْءرَضینِ السَّبْعِ وَما فیهِنَّ وَما بَیْنَهُنَّ وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ، وَالْحَمْدُ للّه‌ِ رَبِّ الْعالَمینَ).
- اگر از اوّل نماز یا بین حمد و سوره اقتدا کند و پیش از آن که به رکوع رود امام سر از رکوع بردارد، بنابر احتیاط واجب باید نیت فرادی نموده و نماز را تمام کند.
- اگر هنگامی که امام در رکعت دوم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند، باید در رکعت دوم نماز خود که رکعت سوم امام است، بعد از دو سجده بنشیند و تشهّد را به مقدار واجب بخواند و برخیزد و قبل از رکوع خود را به امام برساند و تسبیحات اربعه را بگوید و در رکوع نیز خود را به امام برساند و اگر قبل از رکوع یا در رکوع به امام نرسد، بنابر احتیاط واجب باید نماز را فرادی تمام کند.
- کسی که اطمینان دارد اگر سوره را بخواند به رکوع امام میرسد، چنانچه سوره را بخواند و به رکوع نرسد، بنابر احتیاط واجب نماز او فرادی می‌شود.
- اگر مأموم در رکعت دوم اقتدا کند، قنوت و تشهّد را با امام میخواند و احتیاط آن است که هنگام خواندن تشهّد، انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند کند و باید بعد از تشهّد با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت نداشته باشد، حمد را تمام کند و در رکوع خود را به امام برساند و اگر با خواندن حمد به رکوع امام نرسد، بنابر احتیاط باید نیّت فرادی کند و نماز او صحیح است.
- مأموم باید غیر از آنچه در نماز خوانده می‌شود، اعمال دیگر آن مانند رکوع و سجود را با امام یا کمی بعد از امام بجا آورد و اگر عمدا پیش از امام عملی را انجام دهد، نماز او فرادی می‌شود؛ اما اگر در حال قرائت امام عمدا به رکوع رود، نمازش باطل می‌شود و اگر عمدا عملی را مدت زیادی پس از امام انجام دهد و یا این که در یک رکن عمدا امام را درک نکند مثل این که امام سر از رکوع بردارد و مأموم هنوز به رکوع نرفته باشد نماز او فرادی می‌شود، بلکه اگر سهوا نیز امام را در یک رکن درک نکند، بنابر احتیاط نمازش فرادی می‌شود.
- اگر مأموم امام جماعت را در رکوع نماز عید درک کند، میتواند اقتدا نماید و به رکوع برود و اگر در رکعت دوم برسد، میتواند اقتدا نماید و پس از چهار قنوت امام، قنوت پنجم و تکبیر آن را خودش بخواند و در رکوع به امام برسد و پس از سلام امام، برخیزد و رکعت دوم را خودش بجا آورد.
- مستحب است انسان بعد از نماز مقداری مشغول تعقیب، یعنی خواندن ذکر و دعا و قرآن شود و بهتر است پیش از آن که از جای خود حرکت کند و وضو، غسل یا تیمم او باطل شود، رو به قبله تعقیب را بخواند و لازم نیست تعقیب به عربی باشد، ولی بهتر است چیزهایی را که در کتابهای دعا دستور دادهاند بخواند و از تعقیبهایی که خیلی سفارش شده است، تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام است که باید به این ترتیب گفته شود: 34 مرتبه (اَللّهُ اَکْبَر)، 33 مرتبه (اَلْحَمْدُ للّه‌ِ) و 33 مرتبه (سُبْحانَ اللّه‌ِ) و میتوان (سُبْحانَ اللّه‌ِ) را پیش از (اَلْحَمْدُ للّه‌ِ) گفت، ولی بهتر است بعد از (اَلْحَمْدُ للّه‌ِ) گفته شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر ماموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته؛ بعد از آنکه امام به رکوع رفت؛ باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک سبحان اللّه یا یک الحمد للّه بگوید کافی است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته، بعد از آن که امام به رکوع رفت، باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک ذکر یا دعای مختصر؛ مثل یک (سبحان اللَّه) یا یک (العفو) یا یک (الجنّة) بگوید، کافی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته بعد از آن که امام به رکوع رفت باید آنچه از تکبیرها و قنوت ها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک "سُبْحَان اللهِ" و یک "اَلْحَمْدُ لله" بگوید کافی است.
- [آیت الله بروجردی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته، بعد از آن که امام به رکوع رفت باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک (سُبْحانَ اللهِ) یا یک (اَلْحَمدُ لِلّهِ) بگوید کافی است.
- [آیت الله خوئی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته بعد از آنکه امام به رکوع رفت، باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک (سبحان الله) یا یک (الحمد لله) بگوید کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته بعد از آن که امام به رکوع رفت، باید آنچه از تکبیرها وقنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک سبحان ا& یا یک الحمد & بگوید کافی است.
- [آیت الله سیستانی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته، بعد از آنکه امام به رکوع رفت، باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و رکوع را درک کند، و اگر در هر قنوت یکبار (سبحان الله و الحمد لله) بگوید کافی است، و اگر فرصت نبود فقط تکبیرها را بگوید، و اگر به آن مقدار هم فرصت نبود کافی است متابعت کند و به رکوع برود.
- [آیت الله مظاهری] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته، بعد از آنکه امام به رکوع رفت باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید، و اگر در هر قنوت یک (سبحاناللَّه) یا یک (الحمدللَّه) بگوید کافیست.
- [آیت الله سیستانی] در قنوت ، هر ذکری بگوید اگرچه یک (سُبْحانَ اللّه‌ِ) باشد کافی است ، وبهتر است بگوید : (لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ الحَلِیمُ الکَرِیمُ ، لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ العَلِیُّ العَظِیمُ ، سُبْحانَ اللّه‌ِ رَبِّ السَّمواتٍ السَّبْعِ ، وَرَبِّ الاَرَضِینَ السَّبْعِ ، وَما فِیهِنَّ وَما بَیْنَهُنَّ وَرَبِّ العَرْشِ العَظِیمِ ، وَالْحَمْدُ للّه‌ِ رَبِّ العالَمِینَ) .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ماموم پیش از تمام شدن حمد و سوره امام نیت فرادی نماید واجب است حمد و سوره را بخواند هر چند مقداری از ان را امام خوانده باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر بعد از حمد و سوره امام پیش از رکوع نیت فرادی کند