دستور
امر (انشا) به واداشتن کسی به انجام کاری از طریق دستور اطلاق می‌شود.
در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد وموقع گفتن ذکر مستحبّ هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده‌اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.
عنوان مسئله:
در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد وموقع گفتن ذکر مستحبّ هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده‌اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] در سجده چه ذکری می توان گفت و چه قدر باید باشد؟ اگر در سجده افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود؛ آیا مبطل نماز است؟
- [آیت الله بهجت] اگر در رکوع و سجود پس از ذکر واجب، دعا و ذکری به غلط خوانده شود، به نماز صدمه می زند؟
- [آیت الله بهجت] اگر قبل از آن که به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گیرد، سهوا ذکر رکوع را بگوید، نمازش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر قبل از آن که به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گیرد، عمدا ذکر رکوع را بگوید، نمازش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] می خواستم بدانم اگر در نماز ذکری را بجای ذکر دیگر بگوییم مثلاً ذکر سجده را بجای رکوع یا بجای تسبیحات اربعه حمد را بخوانیم حکم چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] گفتن ذکر "بحول الله وقوته..." در هنگام بلند شدن درست است یا باید بدن آرام باشد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بخواهد ذکری مستحب را در نماز بگوید، آیا باید نکات تجویدی در آن ذکر را رعایت کند؟
- [آیت الله بهجت] حداقل مقدار ضروری ذکر رکوع و سجود چه مقدار است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی سهواً یا جهلاً ذکر رکوع یا سجده یا اذکار در حال قیام را در حال حرکت بدن بگوید و یا کسی میدانسته که نباید در حال حرکت بدن ذکر رکوع یا سجود و یا هر ذکر دیگری را بگوید ولی آن را فراموش کرده باشد و یا بر اثر بیتوجهی و غفلت و عادت، قسمتی از اذکار را در حال حرکت ادا کرده باشد؛ مثلاً قبل از اینکه سر بر سجده گذارده و بدنش آرام گیرد، ذکر سجده را شروع کرده یا قبل از اینکه ذکر سجدهاش را بهطور کامل تمام کند سر از سجده برداشته باشد، در موارد فوق چه حکمی دارد؟ ج) اگر از روی جهل یا سهو یا فراموشی اذکار نماز را در حال حرکت بگوید، نمازش صحیح است و در غیر این صورت نماز اشکال پیدا میکند. س: برخی بهطور عرفی یاد گرفتهاند که در حال برخاستن از رکوع یا سجده ذکر (الله اکبر) بگویند و چه بسا توجهی هم به این ندارند که از باب استحباب میگویند یا به قصد ذکر مطلق و یا تفاوت مستحب بودن ذکر و قصد ذکر مطلق را نمیدانند، در این موارد که در حال حرکت بدن ذکر (الله اکبر) را میگویند، نمازشان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مأموم مرد تمام اذکار را باید آرام بخواند یا این که برخی اذکار (مثل قنوت یا ذکر رکوع و سجود) را می تواند بلند بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد و در ذکر مستحبّ هم اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور داده‌اند، بگوید بنابر احتیاط واجب، آرام بودن بدن لازم است.
- اگر در حال حرکت بدن ذکر بگوید، مثلاً موقع رفتن به رکوع یا رفتن به سجده، تکبیر بگوید چنانچه آن را به قصد ذکری که در نماز دستور داده‌اند بگوید، باید احتیاطاً نماز را دوباره بخواند و اگر به این قصد نگوید، بلکه بخواهد ذکری گفته باشد، صحیح است.
- بعد از تمام شدن ذکر سجده اوّل، بنشیند تا بدن آرام گیرد و دوباره به سجده رود.
- بعد از تمام شدن ذکر رکوع باید راست بایستد و بعد از آن که بدن آرام گرفت به سجده رود و اگر عمداً پیش از ایستادن یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود نمازش باطل است.
- اگر بعد از آن که سر از سجده برداشت، بفهمد که پیش از آرام گرفتن بدن ذکر را گفته، یا پیش از آن که ذکر سجده تمام شود سر برداشته، نمازش صحیح است.
- اگر موقعی که ذکر واجب رکوع را میگوید بیاختیار به قدریحرکت کند که ازحال آرام بودن بدن خارج شود، باید ساکت شود و بعد از آرام گرفتن بدن، دوباره ذکر را بگوید ولی اگر کمی حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج نشود یا انگشتان را حرکت دهد اشکال ندارد.
- اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد وبدن آرام بگیرد، عمداً ذکر سجده را بگوید یا پیش از تمام شدن ذکر عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.
- اگر روی تشک پر یا چیز دیگری که بدن روی آن آرام نمیگیرد سجده کند، باطل است.
- اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد وبدن آرام بگیرد، سهواً ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد بفهمد اشتباه کرده است، باید دوباره در حال آرام بودن، ذکر رابگوید چنانچه در رکوع گذشت.
- مستحب است در موقع تخلّی جایی بنشیند که کسی او را نبیند، وموقع وارد شدن بمکان تخلّی، اول پای چپ وموقع بیرون آمدن، اوّل پای راست را بگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلّی سر را بپوشاند وسنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد وبعضی از مستحبّات مذکوره در کلیه ابواب این رساله استحبابیّت آنها ثابت نشده است پس خوب است آنها را به رجأ مطلوبیّت بیاورند و همچنین بعضی از مکروهات لازم است ترک آنها را بنمایند به رجأ این که ترک آنها مطلوب است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم، اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده‌اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.
- [آیت الله اردبیلی] باید بدن در رکوع به مقدار ذکر واجب آرام باشد و در ذکر مستحب نیز اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور داده‌اند بگوید، بنابر احتیاط واجب آرام بودن بدن لازم است.
- [آیت الله بروجردی] در رکوع باید به مقدار ذکر واجب بدن آرام باشد و در ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور داده‌اند بگوید، بنا بر احتیاط واجب آرام بودن بدن لازم است.
- [آیت الله نوری همدانی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب ، بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید ، آرام بودن بدن لازم است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم بنابر احتیاط اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید آرام بودن بدن لازم است.
- [امام خمینی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و موقع گقتن ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است
- [آیت الله شبیری زنجانی] در سجده باید پس از رسیدن پیشانی به مهر سر و بدن آرام بگیرد و در حال ذکر واجب آن باید سر و بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده‌اند بگوید، بنا بر احتیاط واجب آرام بودن سر و بدن لازم است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در سجده باید موقع خواندن ذکر واجب بدن آرام باشد، و موقع گفتن ذکر مستحب هم اگر آن را بقصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.
- [آیت الله سبحانی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم، اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است. ولی در گفتن ذکر به قصد قربت مطلقه، آرام بودن بدن لازم نیست.
- [آیت الله سبحانی] در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد و در ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور داده اند بگوید بنابر احتیاط واجب، آرام بودن بدن لازم است.