واحد ارزش و رایج‌ترین واسطۀ داد و ستد و وسیلۀ پرداخت است در جوامع ابتدایی به جای استفاده از پول در معاملات، داد و ستد به صورت پایاپای (تهاتری) انجام می‌گرفت اما به تدریج پول کالایی و پول کالایی فلزی، بویژه طلا و نقره، رایج شد در نهایت پول کاغذی یا سکه‌هایی جز طلا و نقره و پول اعتباری به وجود آمد سخن در این مقاله دربارۀ پول اعتباری است اینکه پول اعتباری از نظر فقهی چه ماهیّتی دارد؟ مثلی یا قیمی بودن آن و همچنین احکام کاهش ارزش پول (تورم) مورد بحث قرار میگیرد.

معامله ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • معامله (اخص)، عقود و ایقاعات• معامله (اعم)، امور بی‌نیاز از قصد قربت

معاوضه در لغت مبادله كردن و در اصطلاح به مبادلۀ كالا و خدمات گفته مي‌شود، در عهد باستان، هر تولید كننده، آن‌چه را كه زيادتر از احتياج خود داشت را با كالا يا خدمات، توليد كنندۀ ديگري كه كالا يا خدماتي غير از توليد اين داشت مبادله مي‌كرد، و بدين عمل معاوضه گفته مي‌شود، و دراصطلاح حقوقی معاوضه به مبادلۀ كالا به كالا گفته مي‌شود و بیع كه ويژۀ مبادله كالا با پول است در حقيقت تكامل یافته معاوضه مي‌باشد.

کالای معامله شده به‏صورت عددی، در برابر وزنی و پیمانه‌ای را شمارشی (معدود) گویند. عنوان یاد شده در باب تجارت به کار رفته است.

آبادی و شهر که محل سکنی و زندگی انسانها می‌باشد را بلد و بلدة گویند. از این عنوان در بیشتر ابواب فقهی همچون طهارت، صلات، زکات، خمس، صوم، حج، جهاد، تجارت، ضمان، وکالت، نکاح، اطعمه و اشربه، غصب و قضاء به مناسبت سخن رفته است.

کلمه‌ی مَقامه یا مُقامه ریشه‌ی عربی دارد با چندین معنی که معنای لغوی آن‌ را حتی می‌توان در آثار جاهلی نیز دید.

ماليت شرعی: ارزش مالی در نظر شرع ماليت عرفی: ارزش مالی در نظر عرف؛ هر چند در شرع ارزش مالی نداشته باشد؛ مانند خوك و شراب

عراقی به معنای منسوب به کشور عراق یا شهر اراک (که در گذشته عراق نام داشته) است و ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره کند:

نَقدَین (تثنیه نقد) این اصطلاح در فقه شیعه برای طلا و نقرهٔ مسکوک به کار می‌رود. به نقدین (با شرایطی) زکات تعلق می‌گیرد. همچنین در باب ربا، از باب‌های فقهی، از نقدین سخن رفته است.

تصریح به آن نوع سخن گفتنى اطلاق مى‌شود که در آن احتمال خلاف ظاهر لفظ نمى‌رود. از آن به مناسبت در باب نکاح سخن رفته است.

زیاده معنای اعمی دارد که هم به معنی نما در فقه وهم غیر آن استعمال شده است.

اعلی ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: قرآن• سوره اعلی، هشتاد و هفتمین سوره قرآن، دارای‌ ۱۹ آیه‌، ۷۸ کلمه‌ و ۲۹۴ حرف‌• افق اعلی، جایگاه دریافت وحی الهی به وسیله رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) کاربردهای دیگر• اعلی القیم، بالاترین قیمتها و بحث شده در باب‌های رهن، عاریه، اجاره، نکاح و غصب

یزدی، ممکن است به یکی از این افراد اشاره داشته باشد:

واجب، در اصطلاح فقهی به عملی گفته می‌شود که انجام‌دادن آن لازم و ترک آن، موجب توبیخ و عذاب الهی است. واجب دارای اقسام و دسته‌بندی‌های مختلفی است. مهم‌ترین واجبات شرعی، با عنوان فروع دین معروف‌اند که معروف‌ترین آنها، ده مورد است.

آب جاری به آب روانِ جوشیده از زمین، مانند آب چشمه و قنات گفته می‌شود که یکی از پاک‌کننده‌های نجاسات است. از احکام این آب در باب طهارت و زکات سخن گفته شده است.

آنچه غالباً واحد اندازه‌گيری آن پيمانه است.

العروة الوثقی ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: • العروة الوثقی (طباطبایی یزدی)، از مهم‌ترین تالیفات آیت‌اللّٰه سید محمد کاظم طباطبایی یزدی (قدس سره)• العروة الوثقی (شیخ بهائی)، تألیف بهاءالدین محمد بن حسین حارثی عاملی، شیخ بهایی (م ۱۰۳۰ ق)• الغایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی، تألیف شیخ عباس قمی متوفای ۱۳۵۹ هجری قمری• العروة الوثقی فی الدین، اثر آیت‌الله شیخ عباس کاشف الغطاء• التعلیقات علی العروة الوثقی (فاضل لنکرانی)، شرحی بر عروة الوثقی، تالیف آیت‌الله‌العظمی شیخ محمد فاضل لنکرانی• التنقیح فی شرح العروة الوثقی (خوئی)، اثر آیت‌الله خوئی با تقرير میرزا علی تبریزی غروی• العمل الابقی فی شرح العروة الوثقی (حسینی شبر)، تألیف سیدعلی حسینی شبر ( م ۱۳۹۳ قمرى)• الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی، تأليف آيت‌الله سیدتقی طباطبایی قمی• الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی - کتاب الاجارة، تأليف آيت‌الله سیدتقی طباطبایی قمی• الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی - کتاب الخمس، تأليف آيت‌الله سیدتقی طباطبایی قمی• الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی - کتاب الصوم، تأليف آيت‌الله سیدتقی طباطبایی قمی• الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی - کتاب المضاربة، تأليف آيت‌الله سیدتقی طباطبایی قمی

«معاملات» عبارت از احکام شرعی متعلق به امور دنیاست به اعتبار بقای شخص؛ مانند بیع، رهن، اجاره، نکاح و جز آن‌ها... و بالجمله آنچه مقصود اهم از آن دنیا باشد، معامله است. [۱]

قبول این است که مشتری بگوید: «قبلت» یا «اشتریت» یا «ابتعت» و نظیر آنها، [۱] [۲]که مقابل ایجاب است.

نقد در معانی متفاوتی استعمال شده: • نَقد به معنی انتقاد • نَقد به معنی بیع نقد

فزوني و زياده رباي معاملي (معاوضي): معامله‌اي که در آن دو کالاي هم جنس مکيل يا موزون مبادله مي‌شوند و يک طرف داراي افزوده است. (هم جنس، مکيل، موزون)

دريافت کردن چيزي

واحد ارزش و رایج‌ترین واسطۀ داد و ستد و وسیلۀ پرداخت است در جوامع ابتدایی به جای استفاده از پول در معاملات، داد و ستد به صورت پایاپای (تهاتری) انجام می‌گرفت اما به تدریج پول کالایی و پول کالایی فلزی، بویژه طلا و نقره، رایج شد در نهایت پول کاغذی یا سکه‌هایی جز طلا و نقره و پول اعتباری به وجود آمد سخن در این مقاله دربارۀ پول اعتباری است اینکه پول اعتباری از نظر فقهی چه ماهیّتی دارد؟ مثلی یا قیمی بودن آن و همچنین احکام کاهش ارزش پول (تورم) مورد بحث قرار میگیرد.

واژه صرف ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • علم صرف، یکی از شاخه‌های ادبیات عرب• صرف (فقه)، بیع طلا به طلا و نقره به نقره یا بیع یکی از آن‌ها به دیگری

طلایا زربه فلز معروفِ کمیاب و گران بها گفته می‌شود. از آن به مناسبت در بابهای طهارت ، صلات ، زکات ، خمس ، تجارت ، عاریه و غصب سخن گفته‌اند.

مالی که به صورت کلی ثابت بر ذمه شخص هست و ذمه شخص به آن مشغول می‌باشد را دَین گویند. دین، عنوان بابی مستقل در فقه است که فقها در این باب به تفصیل از احکام آن سخن گفته‌اند.برخی نیز احکام آن را تحت عنوان قرض مطرح کرده و برخی هر دو را باهم عنوان یک باب قرار داده‌اند.

جدی ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • جدی (بزغاله نر)، به فتح جیم و سکون دال؛ اطلاق شده به بزغاله نر• جدی (مقابل شوخی)، به کسر جیم و تشدید دال؛ حالت انسان در مقابل شوخی• جدی (ستاره قطبی)، به ضم جیم و فتح دال؛ به معنای ستاره قطبی

جنس نوعی از انواع است و از احکام آن به مناسبت در باب زکات و تجارت سخن گفته‏اند.

ذمّه از ماده «ذَمَمَ» به معنی عهد، کفالت، امان، حرمت، حق و ضمان می‌باشد. [۱] [۲] [۳]