احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
در نماز واجب به احتیاط واجب نباید یکی از آیه‌های سجده را که در مسأله 361 گفته شد بخواند بلکه به احتیاط مستحب سوره‌هایی را که آیه سجده دارد نیز شروع نکند.
عنوان مسئله:
در نماز واجب به احتیاط واجب نباید یکی از آیه‌های سجده را که در مسأله 361 گفته شد بخواند بلکه به احتیاط مستحب سوره‌هایی را که آیه سجده دارد نیز شروع نکند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا در نماز واجب نشستن بین دو سجده واجب است در نماز مستحب چطور؟
- [سایر] اگر بچه ی نابالغی آیه ای که سجده ی واجب دارد بخواند آیا برای کسانی که آنرا میشنوند ، سجده واجب است یا نه ؟
- [آیت الله سبحانی] آیا سجده بر فرشِ مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله) در نمازهای واجب و مستحب جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا نمازهای مستحبی سجده سهو دارند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا این حکم شرعی که بعد از شروع به خواندن سوره توحید و کافرون در نماز، نمیتوان این دو سوره را رها کرد و سوره دیگری خواند، مخصوص نمازهای واجب است یا در نماز مستحبّی هم همین حکم وجود دارد؟
- [آیت الله بهجت] فردی در حالت قرائت سوره ی نماز واجب وقتی شروع به خواندن اوّلین آیه ی سوره کرده، شک می کند که آیا "بسم اللّه " را به قصد همین سوره گفته یا نه! آیا برگردد و دوباره بسم اللّه بگوید یا به شکّ خود اعتنا نکند؟
- [آیت الله بهجت] آیا نشستن بین دو سجده لازم است یا سر برداشتن از مهر و دوباره گذاشتن کفایت می کند؟ و آیا اگر کسی سر از مهر بردارد و در همان حال که دستانش روی زمین است اندکی توقف کرده و دوباره به سجده رود اشکال دارد؟ و آیا فرقی بین نماز مستحبی و واجب در این مسأله وجود دارد؟
- [آیت الله سبحانی] بعد از تمام شدن خطبه ها و قبل از شروع به نمازجمعه که عادتاً چند لحظه طول می کشد مأموم می تواند در این فاصله مزبور نماز مستحبی بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شنیدن آیه سجده از رادیو ضبط نیز سجده واجب دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر موجبات سجده سهو در نماز مستحبی پیش بیاید تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خواندن قرآن در نماز، غیر از چهار آیهای که سجده واجب دارد و در مسأله 361 و 1102 گفته شد و نیز دعا کردن در نماز اشکال ندارد، ولی احتیاط مستحب آن است که به غیر عربی دعا نکند.
- اگر عمداً یا به جهت فراموشی سوره‌هایی را که آیه سجده دارد شروع کند، میتواند آن را رها کند و سوره دیگری بخواند و میتواند همان سوره را ادامه دهد؛ ولی به احتیاط واجب آیه سجده را نخواند و اگر سوره ادامه دارد ادامه آن را بخواند و به رکوع رود و اگر آیه سجده را خواند، باید سجده کند و برخیزد و حمد را خوانده، سپس به رکوع رفته، نمازش را تمام کند و چنانچه عمداً آیه سجده را خوانده باشد و در نماز سجده کند، به احتیاط واجب نمازش را دوباره بخواند، ولی اگر سهواً آیه سجده را خوانده و سجده کند، به احتیاط مستحب نمازش را دوباره بخواند، ولی اگر آیه سجده را بخواند و سجده نکند، نمازش باطل نمیشود؛ هر چند اگر عمداً سجده نکرده باشد گناهکار است.
- آیه‌های: 15 سوره سجده و 37 سوره فصّلت و 62 سوره نجم و 19 سوره علق، آیات سجده واجب است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد بعد از تمام شدن آن آیه باید فوراً سجده کند، هر چند هنگام خواندن یا گوش دادن به قرآن بودن آن توجّه نداشته باشد و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده کند و کسی که گوش نمیدهد ولی آیه را میشنود بنا بر احتیاط مستحب سجده کند.
- اگر انسان هنگامی که آیه سجده را گوش میدهد، خودش نیز بخواند، بنا بر احتیاط واجب باید دو سجده بنماید.
- برای کسی که بعد از مس میت غسل نکرده است، بودن در مسجد - ولو در غیر حال مرور - و نزدیکی با زن و خواندن سوره‌هایی که سجده واجب دارد - حتی آیه‌های سجده آن - مانعی ندارد، ولی برای نماز و مانند آن باید غسل کند.
- کسی که ناچار است نماز واجب را سواره بخواند، چنانچه حیوان سواری یا زین یا نعل آن غصبی باشد نماز او به احتیاط مستحب باطل است؛ و همچنین است اگر بخواهد بر آن حیوان نماز مستحبی بخواند.
- اگر شخصی در ایستگاه رادیو یا تلویزیون آیه سجده را بخواند و به طور مستقیم پخش شود، بر کسی که به آن گوش میدهد سجده واجب است. بلکه اگر به طور مستقیم هم نباشد بنا بر احتیاط واجب سجده واجب است و همچنین است اگر آیه سجده به وسیله ضبط صوت و مانند آن پخش شود یا بچّه غیرممیّز که خوب و بد را نمیفهمد آن را بخواند.
- کارهایی که در اصل نماز واجب سجده سهو را واجب میکند در نماز احتیاط موجب سجده سهو نمیشود بنابراین اگر در نماز احتیاط چیزی که رکن نیست سهواً کم یا زیاد شود، سجده سهو ندارد.
- وقتی انسان وارد مسجد می‌شود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند کافی است.
- اگر در نماز آیه سجده را گوش دهد - خواه عمدی باشد یا سهوی - لازم است سجده نموده و چنانچه قبل از رکوع باشد برخاسته و پس از خواندن حمد، رکوع کرده نماز را ادامه دهد و اگر سجده نکند معصیت کرده ولی نمازش صحیح است و اگر عمداً آیه سجده را گوش داده باشد و در نماز سجده کند، به احتیاط واجب نمازش را دوباره بخواند و اگر سهواً گوش داده باشد دوباره خواندن نماز لازم نیست؛ و چنانچه امام جماعت آیه سجده را بخواند، بر وی و بر مأمومین - هر چند آیه سجده را نشنیده باشند - لازم است سجده نموده و چنانچه قبل از رکوع باشد برخاسته و پس از خواندن حمد رکوع نموده و نمازشان را تمام کنند و اگر سجده نکنند نمازشان صحیح است؛ هر چند اگر عمداً باشد معصیت کردهاند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در نماز یکی از چهار سوره ای را که آیه سجده دارد و در مسأله (361) گفته شد عمدا بخواند؛ بنا بر احتیاط نمازش باطل است.
- [آیت الله خوئی] اگر در نماز یکی از چهار سورهای را که آیه سجده دارد و در (مسأله 361) گفته شد عمداً بخواند، بنابر احتیاط نمازش باطل است.
- [آیت الله بروجردی] خواندن قرآن در نماز، غیر از چهار سورهای که سجده واجب دارد (و در احکام جنابت مسأله 361 گفته شد) و نیز دعا کردن در نماز اشکال ندارد، ولی احتیاط واجب آن است که به غیر عربی دعا نکند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در نماز واجب یکی از چهار سوره ای را که ایه سجده دارد و در مساله گذشت عمدا بخواند واجب است بعد از قرایت ایه سجده سجده تلاوت را به جا اورد و در این صورت بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کند و اعاده نماید و همچنین است اگر معصیت کرد و به جا نیاورد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در نماز واجب، یکی از چهار سوره ای را که آیه سجده دارد و در مسأله (1105) گفته می شود عمداً بخواند نمازش باطل است.
- [آیت الله بهجت] اگر در نماز یکی از چهار سورهای را که آیه سجده دارد عمداً بخواند، نمازش بنابر احتیاط باطل است. ولی در نماز مستحبی خواندن یکی از آنها جایز است و در بین نماز سجده میکند.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان موقعی که آیه سجده را گوش دهد خودش نیز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید دو سجده نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .در نماز واجب , خواندن آیه سجده , نیز یکی از سوره هایی که سجده واجب دارد تا آن آیه معیّ ن جایز نیست و اگر عمداً بخواند و سجده تلاوت را به جا آورد، بنا بر احتیاط واجب , نماز باطل می‌شود و اگر سجده تلاوت را بر اثر گناه به جا نیاورد, نماز او باطل نمیشود و اگر عمداً آیه سجده را گوش دهد, حکم خواندن عمدی آن را دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نمازهای مستحب سجده سهو ندارد، یعنی اگر کاری کند که در نمازهای واجب سجده سهو دارد، در نمازهای مستحب سجده سهو لازم نیست، همچنین سجده و تشهد فراموش شده در نمازهای مستحب قضا ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در هر یک از چهار سوره والنجم و اقرا الم تنزیل حم سجده فصلت یک ایه سجده است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد بعد از تمام شدن ان ایه باید فورا سجده کند و اگر فراموش کرد هر وقت یادش امد باید سجده نماید مگر در حال نماز باشد که در این صورت باید به دستوری که در مساله و و گذشت عمل کند و اما اگر بدون اختیار ایه سجده را بشنود احتیاط مستحب این است که سجده کند