احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
کسی که برای معصیت به مقدار مسافت شرعی سفر کرده، موقعی که از سفر بر می‌گردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
عنوان مسئله:
کسی که برای معصیت به مقدار مسافت شرعی سفر کرده، موقعی که از سفر بر می‌گردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- نماز و روزه ی دانشجویی که برای تحصیل به بیش از مسافت شرعی مسافرت می نماید و این کار به مدت یک ترم یا بیش از آن هفته ای یک یا دو روز ادامه دارد، چگونه است؟
- نماز و روزه ی دانشجویی که برای تحصیل به بیش از مسافت شرعی مسافرت می نماید و این کار به مدت یک ترم یا بیش از آن هفته ای یک یا دو روز ادامه دارد، چگونه است؟
- نماز و روزه ی دانشجویی که برای تحصیل به بیش از مسافت شرعی مسافرت می نماید و این کار به مدت یک ترم یا بیش از آن هفته ای یک یا دو روز ادامه دارد، چگونه است؟
- آیا شکار پرنده و حیوانات ، برای سرگرمی و خوشگذرانی جایز است؟ در صورت عدم جواز، آیا نماز را باید تمام بخواند یا شکسته؟
- اگر خانمی در هنگام وقوع زلزله، عذر شرعی داشته باشد؛ بعد از پاک شدن باید نماز آیاتش را بخواند؟
- اگر مسافر پس از رسیدن به چهار فرسخ از ادامه سفر منصرف شود و ده روز در آن محل بماند یا به وطن برگردد، حکم نماز و روزه او در آن محل و بین راه چیست؟
- در وضعیت فعلی که جمعیت حجاج خیلی زیاد است، عدهای از ضعفا نمیتوانند خلف مقام نماز بخوانند و یا مصادف با اذیت طواف کنندگان شده و اطمینان به اتمام نماز ندارند. در این صورت نماز خواندن در فاصله دورتر چه حکمی دارد؟ و آیا لازم است صبر کند و موقعی طواف کند که بتواند نمازش را خلف مقام بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] مقدار مسافت شرعی چند کیلومتر است؟
- [آیت الله بهجت] مقدار مسافت شرعی چند کیلومتر است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] مقدار مسافت شرعی چند کیلومتر است؟
- [سایر] مقدار مسافت شرعی چند کیلومتر است؟
- [آیت الله سبحانی] مقدار مسافت سفر که زنا را از زنای محصنه خارج کند به چه میزان است؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا طی مسافت بیش از حد شرعی در بلد کبیرة تهران ازمحل کار تا منزل موجب شکسته شدن نماز و بطلان روزه می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] راننده های تاکسی که نوعا تا حدّ مسافت شرعی از شهر خارج نمی شوند، اگر احیانا سفر شغلی به خارج از مسافت داشتند وظیفه چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا طی مسافت بیش از حد شرعی در بلد کبیرة تهران از محل کار تا منزل موجب شکسته شدن نماز و بطلان روزه می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخصی به جهت شرکت در عروسی همراه باگناه و رقصیدن به سفر رود، آیا سفر او سفر معصیت است و باید نماز را تمام بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در ماه رمضان، به مقدار مسافت شرعی به سفر میرود و در همان روز، پیش از اذان ظهر به وطن بر می‌گردد، اگر چیزی از مفطرات روزه را انجام نداده باشد، آیا می‌تواند آن روز را روزه بگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که سفر او سفر معصیت نبوده و برای معصیت هم سفر نکرده، اگر در بین راه، سفرش معصیت شود یا قصد کند که بقیه راه را برای معصیت برود، باید نماز را تمام بخواند و نمازهایی را که شکسته خوانده، در صورتی که مقدار گذشته مسافت شرعی بوده صحیح است، والّا احتیاط واجب آن است که آن نمازها را دوباره بخواند. شرط ششم: (صحرانشین نباشد) از شرائط شکسته خواندن نماز آن است که از صحرانشینهایی نباشد که در بیابانها گردش میکنند و هر جا آب و خوراک برای خود و حشمشان پیدا کنند میمانند و بعد از چندی به جای دیگر میروند و صحرانشینها در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند.
- کسی که سفر او سفر معصیت بوده، یا برای معصیت سفر کرده، اگر در بین راه سفرش حلال شود یا از قصد معصیت بر گردد، چنانچه باقی مانده راه هشت فرسخ باشد، یا میخواهد به جایی رود که به ضمیمه برگشت هشت فرسخ میباشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام یا ترک واجب هم سفر نمیکند، اگر چه در سفر معصیتی انجام دهد یا واجبی را ترک کند؛ مثلاً غیبت کند یا شراب بخورد، یا نماز نخواند، باید نماز خود را شکسته بخواند و اگر سفر وی مستلزم معصیت یا ترک واجبی باشد نیز همینطور است؛ هر چند احتیاط مستحب در اینصورت این است که نماز را تمام بخواند.
- اگر بفهمد تمام نماز را پیش از وقت خوانده، یا تمام یا قسمتی از نماز را پشت به قبله، یا با انحرافی بیشتر از طرف راست و چپ قبله به جا آورده، باید نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته، قضا نماید. نماز مسافر مسافر باید نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط شکسته؛ یعنی دو رکعتی بخواند: شرط اول: (مسافت شرعی) از شرایط شکسته خواندن نماز آن است که سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد و فرسخ شرعی تقریبا پنج کیلومتر است.
- اگر موقعی که سفر میرود شک کند که به حدّ ترخّص رسیده یا نه و بخواهد نماز بخواند، بنا بر احتیاط واجب نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند؛ مگر برگشت به آن جا در وقت نماز چهار رکعتی عرفاً امکان نداشته باشد که باید نماز را تمام بخواند و کفایت می‌کند و در برگشت از سفر نیز اگر شک کند که به حد ترخص رسیده یا نه و بخواهد نماز بخواند، بنا بر احتیاط واجب نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند. چیزهایی که سفر را قطع می‌کند اول: رسیدن به وطن
- کسی که قصد هشت فرسخ دارد، اگر چه در هر روز مقدار کمی راه برود، وقتی به جایی برسد که اذان شهر را نشنود و مردم شهر او را نبینند، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر در هر روز مقدار خیلی کمی راه برود که عرفاً نگویند مسافر است، باید نمازش را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- اگر رفتن و برگشتنش هشت فرسخ باشد، اگر چه روزی که میرود یا شب آن برنگردد، باید نماز را شکسته بخواند؛ اگر چه احتیاط مستحب آن است که تمام نیز بخواند.
- اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتشان سفر کند، چنانچه با چادر و اثاثیه باشد نماز را تمام بخواند و الّا چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد، بنا بر احتیاط باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
- کسی که در سفر به اختیار دیگری است؛ مانند نوکری که با آقای خود مسافرت می‌کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است، باید نماز را شکسته بخواند و اگر نداند، نماز را تمام بجا می‌آورد و پرسیدن لازم نیست.
- مسافری که نماز نخوانده، اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، یا به جایی برسد که میخواهد ده روز در آنجا بماند، باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست، اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند، در سفر باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که در صورت اول شکسته و در صورت دوم تمام نیز بخواند و رعایت این احتیاط در صورت دوم مناسبتر است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر برمیگردد، اگر برگشتن بتنهایی هشت فرسخ است، باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آنست که درصورتی که توبه نکرده، هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که برای معصیت سفر کرده ، موقعی که از سفر برمیگردد اگر برگشتن به تنهائی هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند ، و احتیاط مستحب آن است که در صورتی که توبه نکرده ، هم شکسته و هم تمام بخواند .
- [آیت الله بروجردی] کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر بر می‌گردد، اگر توبه کرده باید نماز را [در حال بازگشت] شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید نماز را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [امام خمینی] کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده ، و چیزی هم که بازگشت را از جزئیت سفر معصیت خارج کند حادث نشده باشد باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که برای معصیت سفر کرده، هنگامی که از سفر برمیگردد توبه کرده باشد، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باشد، باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که برای معصیت سفر کرده موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید نماز را تمام بخواند. و اگر برگشتن از سفر در نظر عرف جزء رفتن به سفر، معصیت محسوب شود، بعید نیست وظیفه اش تمام باشد گرچه احتیاط آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که برای معصیت سفر کرده ، موقعی که از سفر بر می گردد اگر توبه کرده ، باید نماز را شکسته بخواند . و اگر توبه نکرده ، و در بازگشت فقط قصد عودَ به وطن را دارد نماز را باید تمام بخواند ، و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند .
- [آیت الله بهجت] کسی که سفرش برای معصیت است، اگر در بین راه توبه کرده، در صورتی که باقیمانده سفر به اندازه مسافت شرعی باشد، نمازش شکسته است و اگر توبه نکرده و پس از ارتکاب معصیت و یا بدون آن برگشت در صورتی که بقیه سفر به اندازه مسافت شرعی باشد، بنابر اظهر نماز را شکسته میخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که برای معصیت سفر کرده موقعی که از سفر بر می گردد اگر برگشتنش به تنهایی هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب ان است که در صورتی که توبه نکرده هم شکسته و هم تمام بخواند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که سفر او سفر معصیت است، اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد، چنان چه بقیه راه هشت فرسخ باشد، یا چهار فرسخ باشد که با برگشت هشت فرسخ شود، و قصد اقامه ده روز نداشته باشد، باید نماز را شکسته بخواند. و اگر بقیه راه به اندازه مسافت شرعی نباشد، ولی مجموع راهی که قبل از توبه رفته و بعد از توبه می رود، به اندازه مسافت شرعی باشد، احتیاط لازم آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.