احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
احتیاط مستحب آن است که در بین نماز جماعت تا ناچار نشود نیت فرادی نکند، ولی اگر نیت فرادی کرد، اشکالی ندارد، بلکه اگر از ابتدای نماز هم قصد داشته باشد که در بین نماز نیت فرادی کند، نماز جماعتش اشکالی ندارد.
عنوان مسئله:
احتیاط مستحب آن است که در بین نماز جماعت تا ناچار نشود نیت فرادی نکند، ولی اگر نیت فرادی کرد، اشکالی ندارد، بلکه اگر از ابتدای نماز هم قصد داشته باشد که در بین نماز نیت فرادی کند، نماز جماعتش اشکالی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وقت اقامه جماعت کسی به قصد ساقط کردن امام از اعتبار، در همان مکان مسجد بصورت فرادی نماز بخواند، آیا نماز این شخص اشکالی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا روحانی کاروان، که نماز طوافش را به صورت فرادی خوانده، می تواند همان نماز را مانند نمازهای یومیّه، به نیّت جماعت برای افراد کاروان امامت کند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در انتهای نماز جماعت هنگام ذکر سلام کمی جلوتر یا عقب تر از امام جماعت نماز را به پایان ببریم آیا در نیّت جماعت اشکالی ایجاد می گردد؟
- [آیت الله بهجت] آیا مأموم می تواند پس از تمام شدن نماز جماعتش، امامت جماعت همان نماز را بر عهده بگیرد؟
- [سایر] نماز واجبی را که به صورت فرادی خوانده ام آیا می توانم به جماعت تکرار کنم، آیا باید قصد واجب کنم یا مستحب؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا نقص عضو امام جماعت اشکالی در نماز جماعت بوجود می آورد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک باز نماز میّت به جماعت یا فرادی خوانده شده باشد، آیا جایز است کس دیگری که علاقه دارد بر میّت نماز بخواند، دوباره نماز میّت را به جماعت یا فرادی بخواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روز جمعه نمازش را فرادی می خواند آیا مستحبّ است حمد و سوره را بلند بخواند؟ و هم‌چنین امام جماعت در روز جمعه که نماز را به جماعت می خواند؟
- [آیت الله مظاهری] 1) آیا سبقت عمدی در افعال نماز جماعت موجب فرادی شدن نماز است؟
- [آیت الله سبحانی] نماز فرادی در مسجد ثوابش بیشتر است یا نماز جماعت در غیر مسجد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید، نمیتواند دوباره نیت جماعت کند، ولی اگر مردّد شود که نیت فرادی کند یا نه و بعد تصمیم بگیرد که نماز را با جماعت تمام کند، نمازش صحیح است.
- مستحب است انسان صبر کند که نماز را به جماعت بخواند و نماز جماعت از نماز اوّل وقت فرادی، بهتر است - ولی نماز فرادی در وقت فضیلت، افضل از نماز جماعت در غیر وقت فضیلت است - و نیز نماز جماعتی را که مختصر بخوانند، از نماز فرادی که آن را طول بدهند بهتر است.
- اگر مأموم بعد از حمد امام، نیت فرادی کند، لازم نیست حمد را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد نیت فرادی کند، باید مقداری را که امام نخوانده، بخواند و احتیاط مستحب آن است که قبل از آن، قسمتی را هم که امام خوانده به نیت مردّد بین قرائت واجب نماز یا قرائت قرآن بخواند.
- اگر سهواً پیش از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر سر بردارد به چیزی از قرائت امام نمیرسد، ولی میتواند سر بردارد و با امام به رکوع رود چنانچه بخواهد جماعتش باقی باشد باید سر بردارد و با امام به رکوع رود جماعت و نمازش صحیح است و اگر عمداً برنگردد، نمازش فرادی می‌شود؛ و در هر دو صورت، بنا بر احتیاط مستحب، پس از تمام شدن نماز، آن را دوباره بخواند.
- وقتی که جماعت برپا می‌شود، مستحب است کسی که نمازش را فرادی خوانده دوباره با جماعت بخواند و اگر بعد بفهمد که نماز اولش باطل بوده، نماز دوم او کافی است.
- اگر شک کند که نیت فرادی کرده یا نه، باید بنا بگذارد که نیت فرادی نکرده است. پنجم: (قبل از تمام شدن رکوع امام به جماعت برسد.) مسأله 1442 - اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش صحیح است و یک رکعت حساب می‌شود، اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، بنا بر احتیاط نمازش باطل می‌شود. در این صورت بنا بر احتیاط مستحب ابتدا نماز را تمام کند و سپس دوباره بخواند.
- اگر در نماز، بین مأموم و امام، یا بین مأموم و کسی که مأموم به واسطه او به امام متّصل می‌شود، بیشتر از مقدار اندام انسان فاصله شود، نمازش فرادی می‌شود و بنا بر احتیاط مستحب فوراً قصد فرادی کند و اگر به اندازه اندام انسان فاصله شود، بنا بر احتیاط واجب فوراً قصد فرادی نماید و نماز را تمام کند.
- اگر موقعی که مشغول نماز سه رکعتی یا چهار رکعتیست جماعت برپا شود، چنانچه به رکوع رکعت سوم نرفته و اطمینان ندارد که اگر نماز را تمام کند، به جماعت میرسد، مستحب است به نیت نماز مستحبی نماز را دو رکعتی تمام کند و خود را به جماعت برساند و اگر با تمام کردن نماز مستحبی هم نمیتواند خود را به جماعت برساند، نیتش را به نماز مستحبی برگرداند و نماز را بشکند و خود را به جماعت برساند.
- احتیاط مستحب آن است که اذان و اقامه نماز جماعت را مرد بگوید، مگر در نماز جماعت زنان که اگر زن اذان و اقامه بگوید بیتردید کافی است.
- اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز نخوانده و نمیداند که نماز ظهر است یا نماز عصر، باید چهار رکعت نماز به قصد مافیالذمه بخواند و اگر در غیر وقت اختصاصی عصر نمازی خوانده و نمیداند در آن نیت ظهر کرده یا به جهت فراموشی نیت عصر نموده، نماز خوانده شده را نماز ظهر قرار داده، نماز عصر را قضا میکند و احتیاط مستحب آن است که در نماز قضا، نیت خصوص ظهر یا عصر را نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . احتیاط واجب آن است که در بین نماز جماعت تا ناچار نشود نیت فرادی نکند، بلی پیش از سلام امام بدون عذر می تواند نیت فرادی نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید؛ نمی تواند دوباره نیت جماعت کند؛ بلکه اگر مردد شود که نیت فرادی کند یا نه و بعد تصمیم بگیرد که نماز را با جماعت تمام کند؛ صحت جماعتش محل اشکال است.
- [آیت الله خوئی] اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید، نمیتواند دوباره نیت جماعت کند، بلکه اگر مردد شود که نیت فرادی کند یا نه، و بعد تصمیم بگیرد که نماز را با جماعت تمام کند، صحت جماعتش محل اشکال است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید، نمی تواند دوباره نیت جماعت کند. و اگر مردد شود که نیت فرادی کند یا نه و بعد تصمیم بگیرد که نماز را با جماعت تمام کند، صحت جماعتش مورد اشکال است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در اثناء نماز به خاطر عذری نیت فرادی کند نمی تواند دوباره به جماعت برگردد و نیز اگر مردد شود که نیت فرادی کند یا نکند و بعد تصمیم بگیرد نماز را به جماعت تمام کند جماعت او اشکال دارد، اما هرگاه شک کند که نیت فرادی کرده یا نه، بنا می گذارد بر این که نیت فرادی نکرده است.
- [آیت الله سیستانی] اگر در بین نماز جماعت نیّت فرادی نماید ، نمیتواند دوباره نیّت جماعت کند ، و هم‌چنین است بنابر احتیاط واجب اگر مردّد شود که نیّت فرادی کند یا نه ، و بعد تصمیم بگیرد که نماز را با جماعت تمام کند .
- [امام خمینی] اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید، بنابر احتیاط واجب نباید دوباره نیت جماعت کند. ولی اگر مردد شود که نیت فرادی کند یا نه، و بعد تصمیم بگیرد نماز را با جماعت تمام کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در بین نماز جماعت نیّت فرادی نماید، بنابر احتیاط واجب نمیتواند دوباره نیّت جماعت کند؛ ولی اگر مردّد شود که نیّت فرادی کند یا نه و بعد تصمیم بگیرد نماز را با جماعت تمام کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر در بین نماز جماعت نیت فُرادی نماید، بنا بر احتیاط واجب نباید دوباره نیت جماعت کند، ولی اگر مردّد شود که نیت فُرادی کند یانه، و بعد تصمیم بگیرد نماز را با جماعت تمام کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] انسان در بین نماز جماعت میتواند نیّت فرادی کند؛ ولی چنانچه از اول قصد او این باشد که در وسط نماز، نیّت فرادی کند، بنابر احتیاط واجب نمیتواند نماز را به جماعت اقتدا کند.