تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آنها است.
اگر وارث میّت فقط پدر و یک دختر، یا مادر و یک دختر باشند، فرض پدر یا مادر 16 و فرض دختر 12 است و 26 باقیمانده را هم به همین نسبت بین ایشان تقسیم می‌کنند، در نتیجه سرانجام14 کلّ مال را پدر یا مادر و 34 آن را دختر می‌برد.
عنوان مسئله:
اگر وارث میّت فقط پدر و یک دختر، یا مادر و یک دختر باشند، فرض پدر یا مادر 16 و فرض دختر 12 است و 26 باقیمانده را هم به همین نسبت بین ایشان تقسیم می‌کنند، در نتیجه سرانجام14 کلّ مال را پدر یا مادر و 34 آن را دختر می‌برد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] گر وارث میت فقط پدر و یک پسر یا فقط مادر و یک پسر باشد چگونه ارث تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر یا چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر و چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی با دختری ازدواج می‌کند با پنج میلیون تومان پول، اکنون آن شخص مرده و کلّ دارائی او همان پنج میلیون تومان است و ورّاث میّت پدر و مادر و دو فرزند و همسر او میباشند؛ تقسیم مال چگونه است؟
- [آیت الله خامنه ای] بعد از گذشت بیست سال از تقسیم ارث و گذشت چهار سال از اینکه دختر میّت سهم خود را فروخته است، مادر وصیّت نامه ای را آشکار کرد که بر اساس آن همه اموال شوهر متعلّق به همسر اوست و همچنین اعتراف نمود که این وصیّت نامه از زمان فوت شوهرش نزد او بوده ولی تا کنون کسی را از وجود آن آگاه نکرده است، آیا با وجود آن حکم به بطلان تقسیم ارث و فروش سهم الارث توسط دختر میّت می شود؟ و بر فرض بطلان، آیا ابطال سند رسمی ملکی که شخص سومی آن را از دختر خریده، براثر اختلاف بین دختر و مادر در مورد آن صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] پدر و مادر در زمان حیاتشان چندین مرتبه گفتهاند که خانهای که خودشان در آن زندگی می‌کنند مال دخترهای آنهاست (احتمالاً منظور پس از فوت پدر و مادر بوده است) و این مطلب را چندین نفر هم شنیدهاند و شاهد بر این گفته میباشند. اکنون که پدر و مادر فوت کردهاند، دو پسر میگویند که این خانه هم مثل بقیه اموال پدر و مادر باید بین پسرها و دخترها تقسیم شود. حال با توجه به اینکه وصیت نامه مکتوبی در این زمینه موجود نیست و نیز با توجه به اینکه پدر و مادر به غیر از این خانه املاک و اموال دیگری هم دارند تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] در اثر تصادف رانندگی همسر راننده فوت کرده و وارث وی، شوهر و پدر و مادرش میباشند. دیة دریافتی از بیمه باید به چه نسبتی بین وراث تقسیم شود؟ توضیح اینکه علی رغم وجود قانون مبنی بر دریافت دیه به شکل توافقی، برخی شرکتهای بیمه از پرداخت آن خودداری می‌کنند و حکم دادگاه میخواهند، لذا وراث (شوهر، پدر و مادر) با برنامهریزی قبلی، علیرغم اینکه شکایتی ندارند، شکایت تنظیم می‌کنند تا با محکومیت راننده، قاضی حکم به پرداخت دیه دهد و بتوان با این حکم از بیمه دیه گرفت. در این حکم، دیه فقط برای پدر و مادر در نظر گرفته شده است. حال این دیه را باید با منظور کردن سهم شوهر تقسیم کنند یا بر اساس حکم دادگاه؟
- [آیت الله خوئی] میتی که اهل دادن خمس بوده اگر ما یملک خود را بین ورثهاش به نحو وصیت تقسیم کند، و احیاناً بعض ورثه را نسبت به بعض دیگر امتیازی از مال قرار دهد یعنی به بعضی بیشتر از حصه مفروضه شرعاً بدهد، آیا این گونه فایده که به وصیت نصیب وارث شده است خمس دارد، یا میراث است که خمس نداشته باشد، یا در مسئله تفصیل بین ثلث مال میت و زاید بر ثلث است؟
- [سایر] عذر می خواهم. لطفا مرا رهنمای فرمایید در مورد تقسیم ارث بر اساس فقه اهل البیت تا ما از ظلم و ستم به دور باشیم. من فرزند ارشد از 6 برادر از همسر دوم پدرم هستم و دارای 2 برادر از همسر اول و از همسر سوم پدرم هیچ برادر ندارم. داستان از این قرار است: پدر من دارای دو فرزند از همسر اول خود (که سه سال با او زندگی کرده و او را طلاق داده است.) دارد. این دو فرزند توسط مادر خود (همسر اول پدرم) بزرگ شده اند بدون اینکه ازپدرم نفقه دریافت کرده باشند. هنگام طلاق همسر اول،پدرم هیچ پولی برای آنان قرار نداده است.! (چون آن موقع وضع اقتصادی خانواده پدرم این اقتضا را نداشته که مال را تقسیم کند.). پدرم بعد از دو سال زندگی مجردی با مادرمن (همسر دوم) ازدواج کرده و و در مدت 26 سال زندگی مشترک از او صاحب 6پسر می شود . در این مدت روز بروز وضع اقتصاد خانواده پدرم (وضع مالی مادرم) بهتر و بهتر می شد تا مادرم از دنیا رفته بود. مالی که مادرم به ارث گذشته دوران زندگی با پدرم تقریبا 5 میلیارد روپیه (زمین و ساختمان) و کالای تجارت 700 میلون روپیه (واحد پول اندونزی) و قرض بانکی 250 میلیون روپیه بود. بعد از 1 سال پدرم که عمری از او گذشته یک بار دیگر با زنی جوان ازدواج کرده (همسر سوم) و تا به حال دارای فرزندی نشده است. به علت این که خود ما دارای کار کاسبی هستیم اعم از کارمند دولت و غیر دولتی از کار کاسبی پدر جدا شده ایم. در حال حاضر مال و کار کاسبی که مال ماردم بود در دست پدر من و همسر سوم او باقی مانده است. در این مدت خانواده پدرم (پیر مرد) با همسر سومش (که خیلی جوان) کم کم مشکلات زیاد پیدا شد و برادران کوچک من تحت تأثیر قرار گرفته و این مطلب را به پدرم انتقال دادم و عرض کردم. وی به من که فرزند بزرگ خود و اعتماد کامل دارد تا این همه مال و ثروت را تقسیم کنم. در این میان از استاد محترم تقاضا دارم که مارا راهنمای کند تا می توانیم عادلانه مال را بین برادر مادری و پدری و پدر و همسر سوم تقسیم کنم. سؤال من این است که:1. سهم پدر از همسر دومش چند است؟ 2. آیا دو فرزند از همسر اول سهمی دارند یا این که از پدر دریافت کنند؟ 3. آیا کار و کاسبی نیز تقسیم بشود یا این که به برادری که توانا ی در اداره کار بسپریم و بعد در آمدش تقسیم کنیم؟ و چنانچه تقسیم بشود تقسیم آن چگونه است؟ یا به پدر و همسر سومش سپرده بشود تا خود آن اداره کنند؟ لطفاً ما را راهنمایی فرمایید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و چند دختر باشند، فرض پدر یا مادر 16 و فرض دختران 23 است و 16 باقیمانده را هم به همین نسبت بین خود تقسیم می‌کنند، بنابراین 15 کلّ مال را پدر یا مادر می‌برد و 45 مال به دخترها میرسد که به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک دختر باشد، چنانچه مادر حاجب (که در مسأله پیش توضیح داده شد) نداشته باشد، پدر و مادر هر یک 16 و دختر12 ارث می‌برد و 16 باقی مانده را هم به همین نسبت بین آنها قسمت می‌کنند، در نتیجه سرانجام پدر و مادر هر یک 15 کلّ مال و دختر 35 آن را ارث می‌برد و اگر مادر حاجب داشته باشد پدر و مادر هر یک 16 و دختر 12 ارث می‌برد16 باقی مانده را نیز بین پدر و دختر به نسبت سهمهایشان تقسیم کرده، 14 آن را به پدر و 34 آن را به دختر میدهند، بنابراین سهم دختر 1524 از کلّ مال، سهم پدر524 آن و سهم مادر 424 آن خواهد بود.
- اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند، پدر و مادر هر یک 16 مال و 46 باقی مانده را پسر می‌برد و اگر پدر و مادر و چند پسر یا چند دختر باشند، هر کدام از پدر و مادر 16 مال میبرند و فرزندان 46 باقی مانده را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر وارث پدر و مادر و پسر و دختر باشند، هر کدام از پدر و مادر 16 مال را می‌برد و 46 باقی مانده به فرزندان میرسد که آن را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر یک دختر ببرد، بنابراین اگر میّت پدر و مادر و یک پسر و دو دختر داشته باشد، سهم هر یک از پدر و مادر 16 و سهم پسر 26 و سهم هر دختر 16 خواهد بود.
- اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و یک یا چند پسر باشند، 16 مال را پدر یا مادر و 56 باقی مانده را پسر یا پسران میبرند که اگر چند پسر باشند، آن را به طور مساوی تقسیم می‌کنند.
- اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و پسر و دختر باشند، 16 مال را پدر یا مادر می‌برد و 56 باقیمانده را بین پسر و دختر به گونهای تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد، بنابراین اگر پدر و یک پسر و یک دختر باشند، سهم پدر 318 و سهم پسر 1018 و سهم دختر 518 خواهد بود و اگر پدر و دو پسر و سه دختر باشند، سهم پدر742، سهم هر یک از دو پسر 1042 (بر روی هم 2042) و سهم هر یک از سه دختر 542 (بر روی هم 1542) خواهد بود، مسائل مشابه هم به همین شکل محاسبه میگردد.
- اگر وارث میّت، فقط پدر و مادر او باشند، گاه مادر حاجب دارد و گاه ندارد، - مراد از حاجب در این مسأله این است که میّت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر داشته باشد که همگی مسلمان و پدرشان با پدر میّت یکی باشد، (خواه مادرشان هم با مادر میّت یکی باشد، یا نه) - در صورتی که مادر حاجب داشته باشد 16 مال را می‌برد و 56 باقیمانده به پدر میرسد و در صورتی که مادر حاجب نداشته باشد 13 مال را می‌برد و 23 باقی مانده به پدر میرسد.
- اگر وارث میّت فقط یک دایی یا یک خاله باشد، همه مال به او میرسد و اگر چند دایی یا چند خاله باشند و همه پدر و مادری (یعنی با مادر میّت از یک پدر و مادر باشند) یا همه پدری یا همه مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان تقسیم میشود و چنانچه داییها و خالههای متعدّد برخی مادری و برخی پدری و برخی پدر و مادری باشند، دایی یا خاله پدری ارث نمیبرد و دایی یا خاله مادری اگر یکی باشد 16 می‌برد و اگر بیش از یکی باشد، 13 مال را به طور مساوی بین خود تقسیم می‌کنند و بقیّه مال را دایی یا خاله پدر و مادری می‌برد که اگر متعدّد باشند آنها هم سهم خود را به طور مساوی تقسیم می‌کنند.
- اگر همراه افراد فرضبر طبقه اوّل، شوهر یا زن هم باشند، در اینجا گاه مجموع فرضها از کلّ ترکه بیشتر میشود که در این صورت از سهم دختر یا دختران کم میشود و سهم پدر و مادر و شوهر و زن تغییری نمیکند و گاه مجموع فرضها از کلّ ترکه کمتر میگردد که در این صورت مقدار باقی مانده به پدر و مادر و دختر یا دختران به نسبت سهام داده میشود و به سهم زن و شوهر اضافه نمیگردد. چند مثال از بیشتر شدن مجموع فرضها از کلّ ترکه: 1 - شوهر و پدر و چند دختر با هم باشند، فرض شوهر 14، فرض پدر 16 و فرض دختران 23 بوده که مجموعا1312 شده و 112 از کلّ ترکه بیشتر میگردد این 112 از سهم دختران کم میشود، در نتیجه سهم شوهر 312 و سهم پدر 212 باقی مانده و سهم دختران از 812 به 712 کاهش مییابد. 2 - شوهر و پدر و مادر و یک دختر با هم باشند، در این صورت فرض شوهر 14 و فرض پدر 16 و فرض مادر 16 و فرض یک دختر 12 میگردد که مجموع آن 1312 و 112 از کلّ ترکه بیشتر است، در اینجا هم سهم شوهر همان 312 و سهم پدر و مادر هر یک 212 بوده و سهم دختر از 612 به 512 کاهش مییابد. 3 - زن و پدر و مادر و دختران با هم باشند، در این صورت فرض زن 18 (با توضیحی که بعداً خواهد آمد) و فرض هر یک از پدر و مادر 16 و سهم دختران 23 میباشد که مجموع آنها 2724 میباشد، در اینجا سهم زن همان 324 و سهم هر یک از پدر و مادر 424 بوده و سهم دختران از 1624 به 1324 کاهش مییابد. چند مثال از کم آمدن مجموع فرضها از کلّ ترکه: 1 - شوهر و پدر یا مادر و یک دختر با هم باشند، فرض شوهر 14 و فرض پدر یا مادر16 و فرض دختر 12 بوده که مجموعا 1112 بوده که 112 از ترکه باقی میماند که به نسبت سهام بین پدر (یا مادر) و دختر تقسیم میگردد، در نتیجه سهم نهایی شوهر همان 416 بوده و سهم پدر یا مادر به 316 و سهم دختر به 916 افزایش مییابد. 2 - زن و پدر یا مادر و یک دختر با هم باشند، فرض زن 18 و فرض پدر یا مادر 16 و فرض دختر 12 بوده که مجموعا 1924 گردیده که 524 از ترکه باقی مانده که به نسبت سهام پدر (یا مادر) و دختر بین آنها تقسیم میگردد، در نتیجه سهم زن همان 432 باقی مانده و سهم پدر یا مادر به 732 و سهم دختر به 2132 افزایش مییابد. 3 - زن و پدر یا مادر و دختران با هم باشند، فرض زن 18 و فرض پدر یا مادر16 و فرض دختران 23 خواهد بود که مجموعا 2324 گردیده و 124 باقی میماند که به نسبت سهام بین پدر (یا مادر) و دختران قسمت میشود، در نتیجه سهم زن همان 540 بوده و سهم پدر یا مادر به 740 و سهم دختران به 2840 افزایش مییابد.
- اگر وارث میّت فقط یک نفر از طبقه اوّل باشد، مثلاً پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد، همه مال میّت به او میرسد و اگر تنها چند پسر یا چند دختر باشند همه مال را به طور مساوی قسمت می‌کنند و اگر پسر و دختر باشند، مال را طوری قسمت می‌کنند که هر پسر دو برابر هر دختر ببرد.
- اگر همراه طبقه اوّل، شوهر یا زن وجود داشته باشد و در طبقه اوّل وارث قرابتبر وجود داشته باشد، تقسیم ارث روشن است: نخست شوهر و زن و وارث فرضبر دیگر (اگر وجود داشته باشد) ارث خود را می‌برد و باقی مانده به وارث قرابتبر میرسد، بنابراین اگر وارث شوهر و پسر باشد، شوهر 14 و بقیّه به پسر میرسد و اگر شوهر و پدر و مادر و پسر و دختر باشد، شوهر 14 و هر یک از پدر و مادر 16 و 512 باقی مانده را پسر و دختر برده و پسر دو برابر دختر می‌برد، در نتیجه سهام نهایی بدین گونه خواهد بود: شوهر 936، پدر و مادر هر یک636، پسر 1036 و دختر 536.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و یک دختر باشد ، مال را چهار قسمت می‌کنند : یک قسمت آن را پدر یا مادر ، و بقیه را دختر می‌برد .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد وبقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر می‌برد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (پدر) یا (مادر) با (پسر و دختر) باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد و بقیّه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (پدر و چند دختر) یا (مادر و چند دختر) باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند، یک قسمت را پدر یا مادر می‌برد و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط پدر و چند دختر، یا مادر و چند دختر باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند؛ یک قسمت را پدر یا مادر می‌برد، و چهار قسمت را دختران به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر با چند پسر و دختر باشد ، مال را شش قسمت می‌کنند : یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد ، و بقیه را طوری قسمت می‌کنند ، که هر پسری دو برابر دختر ببرد .
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط پدر، یا مادر، یا پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد و بقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط پدر و چند دختر، یا مادر و چند دختر باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند، یک قسمت را پدر یا مادر می‌برد و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط پدر، یا مادر، با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر، یا مادر می‌برد، و بقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (پدر و یک دختر) یا (مادر و یک دختر) باشد، مال را چهار قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر و بقیّه را دختر می‌برد.