مقام معظم رهبری در پاسخ به این سؤال که آیا کار کردن در کارخانه کنسرو گوشت خوک یا کاباره های شبانه و یا مراکز فساد جایز است؟ و درآمد حاصل از آن چه حکمی دارد؟، فرموده اند: اشتغال به کارهای حرام مثل فروش گوشت خوک، شراب، ایجاد و اداره کاباره‏های شبانه، مراکز فساد و فحشا و قمار و شراب خواری و مانند آن، جایز نیست و کسب درآمد از طریق آنها حرام است و انسان، مالک اجرتی که در برابر آن می‏گیرد، نمی‏شود.[1]،[2] همچنین ایشان در پاسخ به سؤالی مبنی بر فروش اعیان نجس مانند شراب، گوشت خوک و ... و کار در این اماکن چنین فرمودند: عرضه و فروش مشروبات الکلی مست کننده و غذاهای حرام و کار در محل فروش آنها و مشارکت در ساخت و خرید و فروش آنها و اطاعت از دیگران در این موارد، شرعاً حرام است، اعم از اینکه انسان شریک در سرمایه بوده و یا کارگر روزانه باشد و نیز اعم از آن که فقط مواد غذایی حرام و مشروبات الکلی عرضه و فروخته شوند یا اینکه فروش همراه با مواد غذایی حلال باشد و همچنین اعم از اینکه کار انسان همراه با گرفتن سود و مزد باشد و یا مجانی و در این مورد فرقی نمی‏کند که صاحب کار یا شریک او مسلمان باشد یا غیر مسلمان و به مسلمان عرضه و فروخته شود یا به غیر مسلمان، و به طور کلّی بر هر مسلمانی واجب است که از ساخت و خرید و فروش آن دسته از مواد غذایی که خوردن آنها حرام است به منظور خوردن اجتناب کند و همچنین از ساخت و خرید و فروش مشروبات الکلی مست کننده و کسب منفعت از این طریق خودداری کند.[3] نتیجه آنکه آماده کردن غذاهایی که برای فروش و عرضه به مردم در ترکیب آنها شراب به کار می برند و بطور کلی کار در آشپزخانه اینگونه رستوران ها حرام بوده و جایز نیست. برای اطلاع بیشتر از احکام مرتبط با این موضوع می توانید به فصل کسب های حرام، خرید و فروش اعیان نجس، رجوع کنید.[4] [1] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی ره)، ج ‏2، ص 956؛ أجوبة الاستفتاءات (بالفارسیة)، ص 239، س 1088. همچنین، نک: س 1095، ص242و س 1096، ص243. [2] اقتباس از سؤال 519 (سایت: 566) (شغل های حرام). [3] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 958؛ اجوبة الاستفتاءات، آیة الله العظمی خامنه ای، صص 259 و 260. [4] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص 955 – 960 ؛ اجوبة الاستفتاءات، آیة الله العظمی خامنه ای، صص 257 – 263.
آیا آماده کردن غذاهایی که در ترکیبش شراب است در رستوران های مسکو اشکال دارد؟ و کار کردن به عنوان آشپز مشکل دارد؟
مقام معظم رهبری در پاسخ به این سؤال که آیا کار کردن در کارخانه کنسرو گوشت خوک یا کاباره های شبانه و یا مراکز فساد جایز است؟ و درآمد حاصل از آن چه حکمی دارد؟، فرموده اند: اشتغال به کارهای حرام مثل فروش گوشت خوک، شراب، ایجاد و اداره کابارههای شبانه، مراکز فساد و فحشا و قمار و شراب خواری و مانند آن، جایز نیست و کسب درآمد از طریق آنها حرام است و انسان، مالک اجرتی که در برابر آن میگیرد، نمیشود.[1]،[2] همچنین ایشان در پاسخ به سؤالی مبنی بر فروش اعیان نجس مانند شراب، گوشت خوک و ... و کار در این اماکن چنین فرمودند: عرضه و فروش مشروبات الکلی مست کننده و غذاهای حرام و کار در محل فروش آنها و مشارکت در ساخت و خرید و فروش آنها و اطاعت از دیگران در این موارد، شرعاً حرام است، اعم از اینکه انسان شریک در سرمایه بوده و یا کارگر روزانه باشد و نیز اعم از آن که فقط مواد غذایی حرام و مشروبات الکلی عرضه و فروخته شوند یا اینکه فروش همراه با مواد غذایی حلال باشد و همچنین اعم از اینکه کار انسان همراه با گرفتن سود و مزد باشد و یا مجانی و در این مورد فرقی نمیکند که صاحب کار یا شریک او مسلمان باشد یا غیر مسلمان و به مسلمان عرضه و فروخته شود یا به غیر مسلمان، و به طور کلّی بر هر مسلمانی واجب است که از ساخت و خرید و فروش آن دسته از مواد غذایی که خوردن آنها حرام است به منظور خوردن اجتناب کند و همچنین از ساخت و خرید و فروش مشروبات الکلی مست کننده و کسب منفعت از این طریق خودداری کند.[3] نتیجه آنکه آماده کردن غذاهایی که برای فروش و عرضه به مردم در ترکیب آنها شراب به کار می برند و بطور کلی کار در آشپزخانه اینگونه رستوران ها حرام بوده و جایز نیست. برای اطلاع بیشتر از احکام مرتبط با این موضوع می توانید به فصل کسب های حرام، خرید و فروش اعیان نجس، رجوع کنید.[4] [1] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی ره)، ج 2، ص 956؛ أجوبة الاستفتاءات (بالفارسیة)، ص 239، س 1088. همچنین، نک: س 1095، ص242و س 1096، ص243. [2] اقتباس از سؤال 519 (سایت: 566) (شغل های حرام). [3] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 958؛ اجوبة الاستفتاءات، آیة الله العظمی خامنه ای، صص 259 و 260. [4] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص 955 – 960 ؛ اجوبة الاستفتاءات، آیة الله العظمی خامنه ای، صص 257 – 263.
- [آیت الله سیستانی] من در امریکا در رستورانی کار می کنم . و غذاهایی که در این رستوران است حلال نیستند . بعضی وقتها کسانی که به این رستوران می آیند و غذا می گیرند مسلمان هستند . در حالیکه می دانند این غذا حلال نیست . آیا در این حال غذا به دست آنها دادن حرام است یا حلال ؟
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به این که بنده برای مدتی در خارج از ایران اقامت دارم، میخواستم بدانم که اگر در بین مسلمانان اینجا گفته شود که فلان مادة غذایی حلال است ولی فروشندة آن جنس مسلمان نباشد؛ به عنوان مثال رستورانی است که مسلمانان اینجا میگویند غذاهای گوشتی این رستوران حلال است ولی فروشنده یا صاحب و یا احتمالاً آشپز این رستوران مسلمان نیستند؛ آیا میتوانیم در آن رستوران غذا بخوریم؟
- [آیت الله سیستانی] در غذاهائی که ژله بکار رفته باشد از جمله مربا خوردنش اشکال دارد یا نه ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اگر در کشوری خارجی، کسی غیر مسلمان برای انسان غذای حلال (مثل ماهی) درست کند (مثلاً رستوران ها که هم ماهی دارند و هم گوشت خوک و حرام)، آیا آن غذا حرام است؟ چون بالآخره دست آشپز که مسلمان نیست با غذا تماس پیدا خواهد کرد ؟
- [آیت الله سیستانی] ما در دانمارک زندگی می کنیم. میخواهیم یک رستوران بخریم که در آن باید غذاهای غیر اسلامی تهیه شود. آیا به نظر شما اشکال دارد یا خیر؟
- [سایر] بنده چند سؤال داشتم و امیدوارم که شما سریع به سوالات من جواب دهید. آیا کار کردن در مکانی که مشروب در آن جا سرو می شود مثل رستوران اشکالی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بنّایی را برای ساختن بنایی در روز معیّنی اجیرکنند و بنّا در آن روز آماده کار باشد ولی صاحب کار طفره برود و بنّا در آن روز بیکار بماند، آِیا باید اجرتش را بدهد؟
- [سایر] اگه شراب بخوری بعدتوبه کنی برای بچه دارشدن بایدتا40روزصبرکنم یاتاقبل اون اشکال نداره ایاگناه؟ایاتاثیربدروی جنین ونسلش میزاره؟ایابادعاونذراین اثرازبین میره؟
- [آیت الله مظاهری] برخی از افراد فامیل ما اهل نماز نبوده و اعتقادی به قیامت ندارند و اهل خوردن شراب نیز می باشند. آیا رفت و آمد با اینها اشکال دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا در بیع معاملات باطل مثل خمر و بیع ربوی و... علاوه بر بطلان معامله، شخص گناه کار نیز می باشد؟
- [آیت الله بهجت] نماز خواندن در مسافرخانه و حمام و مانند اینها که برای واردین آماده است، اشکال ندارد، مگر اینکه انسان بداند یا نشانههایی در کار باشد که گمان کند صاحبش به نماز خواندن او راضی نیست. و جاهای دیگر که ملک کسی میباشد نیز در این مسئله مانند این مکانهای عمومی است که در صورتی نماز صحیح نیست که بداند و یا نشانههایی در کار باشد که گمان کند صاحبش راضی نیست.
- [امام خمینی] نماز خواندن در مسافر خانه و حمام و مانند اینها که برای واردین آماده است اشکال ندارد و اگر وثوق پیدا نشود که صاحبش راضی است مشکل است ولی در غیر این قبیل جاها، در صورتی می شود نماز خواند که مالک آن اجازه بدهد، یا حرفی بزند که معلوم شود، برای نماز خواندن اذن داده است مثل اینکه به کسی اجازه دهد در ملک او بنشیند و بخوابد که از اینها فهمیده می شود برای نماز خواندن هم اذن داده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که سفر او حرام نیست وبرای کار حرام هم سفر نمیکند، اگرچه در سفر معصیتی انجام دهد، مثلاً غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمیکند، گرچه در سفر معصیتی انجام دهد مثلاً غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمی کند اگر چه در سفر معصیتی انجام دهد مثلا غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمی کند؛ اگرچه در سفر؛ معصیتی انجام دهد؛ مثلا غیبت کند یا شراب بخورد؛ باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمیکند، اگرچه در سفر، معصیتی انجام دهد، مثلًا غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند.
- [امام خمینی] کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمی کند اگر چه در سفر، معصیتی انجام دهد مثلا غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] باید دوائی را که مثل شراب عین آن نجس است معامله نکنند ولی معامله دوائی که عینش نجس نیست ، اگر به آن احتیاج داشته باشند اشکال ندارد . و در داروئی که از عین نجس اخته شده است اگر پول را در مقابل ظرف آن یا در مقابل زحمتی که دوا فروش متحّمل آن شده است بدهند اشکال ندارد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] بودن مرد با زن نامحرم در جای خلوت که دیگری نمی تواند به آنجا وارد شود اشکال دارد و احتیاط واجب ترک آن است و نماز خواندن در آنجا نیز اشکال دارد، همچنین نماز خواندن در محلی که مجلس گناه است مثلاً در آنجا شراب می نوشند، قمار می زنند یا غیبت می کنند.