این سؤال دارای ابهامی است که ما برای رفع ابهام آن را در دو بخش بررسی می کنیم: 1.این که منظور از تیمم، تیمم به جای وضو و برای ورود به نماز باشد. 2.این که بخواهیم با تیمم دست نجس ما پاک شده و نجاست از آن برطرف شود. در مواردی که امکان وضو یا غسل نباشد، برای تحصیل و به دست آوردن طهارت باطنی خداوند متعال تیمم را قرار داده است از همین جهت در صورت در دسترس نبودن آب تیمم بدل از وضو یا غسل کافی است. اما برای تحصیل طهارت ظاهری (پاک کردن چیزهای نجس) تیمم کافی نمی باشد. بنابر این اگر جایی از بدن نجس باشد، برای نماز باید حتماً آن را با آب تطهیر کرد و تیمم جایگزین آب نمی شود که بدن را پاک کند. و این را هم می دانیم که نماز با بدن نجس باطل است مگر اینکه تا آخر وقت نماز، آب پیدا نشود و انسان ناچار باشد که با بدن نجس نماز بخواند.[1] . [1] نک: توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص: 469، مسأله 848: در سه صورت که تفصیل آنها بعداً گفته میشود، اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: اول: آن که به واسطه زخم یا جراحت یا دُمَلی که در بدن او است لباس یا بدنش به خون آلوده شده باشد. دوم: آن که بدن یا لباس او به مقدار کمتر از درهم که تقریباً به اندازه یک اشرفی میشود به خون آلوده باشد. سوم: آن که ناچار باشد با بدن یا لباس نجس نماز بخواند . و در دو صورت اگر فقط لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: اول: آن که لباسهای کوچک او مانند جوراب و عرقچین نجس باشد. دوم: آن که لباس زنی که پرستار بچه است نجس شده باشد.
این سؤال دارای ابهامی است که ما برای رفع ابهام آن را در دو بخش بررسی می کنیم: 1.این که منظور از تیمم، تیمم به جای وضو و برای ورود به نماز باشد. 2.این که بخواهیم با تیمم دست نجس ما پاک شده و نجاست از آن برطرف شود. در مواردی که امکان وضو یا غسل نباشد، برای تحصیل و به دست آوردن طهارت باطنی خداوند متعال تیمم را قرار داده است از همین جهت در صورت در دسترس نبودن آب تیمم بدل از وضو یا غسل کافی است. اما برای تحصیل طهارت ظاهری (پاک کردن چیزهای نجس) تیمم کافی نمی باشد. بنابر این اگر جایی از بدن نجس باشد، برای نماز باید حتماً آن را با آب تطهیر کرد و تیمم جایگزین آب نمی شود که بدن را پاک کند. و این را هم می دانیم که نماز با بدن نجس باطل است مگر اینکه تا آخر وقت نماز، آب پیدا نشود و انسان ناچار باشد که با بدن نجس نماز بخواند.[1]
. [1] نک: توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص: 469، مسأله 848: در سه صورت که تفصیل آنها بعداً گفته میشود، اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: اول: آن که به واسطه زخم یا جراحت یا دُمَلی که در بدن او است لباس یا بدنش به خون آلوده شده باشد. دوم: آن که بدن یا لباس او به مقدار کمتر از درهم که تقریباً به اندازه یک اشرفی میشود به خون آلوده باشد. سوم: آن که ناچار باشد با بدن یا لباس نجس نماز بخواند . و در دو صورت اگر فقط لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: اول: آن که لباسهای کوچک او مانند جوراب و عرقچین نجس باشد. دوم: آن که لباس زنی که پرستار بچه است نجس شده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی در محلّی زندانی شده و لباس و بدنش نجس است و مقدار آبی که به او دادهاند، فقط برای آب کشیدن لباس و بدن یا برای وضو گرفتن کافی است و از طرفی وسیلهای هم برای تیمّم کردن ندارد تا بعد از آب کشیدن لباس و بدن، با تیمّم نماز بخواند. در این صوررت چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله مظاهری] برای تطهیر آب نجس، آیا مخلوط شدن با آب کر، باران یا جاری شرط است؟ و یا صرف اتّصال کافی است؟
- [آیت الله خوئی] چنانچه لباس و مانند آن را، بعد از زوال عین نجاست، در زیر آب فشار دهند کافی است یا باید فشار، خارج از آب باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] مقدار کمی آب داریم که فقط برای تطهیر بدن میّت یا تطهیر مواضع تیمّم کافی است و چیزی هم برای کفن کردن نداریم، در این صورت وظیفه ما چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا تیمّم بر خاک کرات دیگر، جایز و کافی است؟
- [آیت الله بهجت] لباس نجس را بعد زایل ساختن نجاست در ظرف آبی که مقدار کمی آب دارد می گذارند ولی از طریق شیرِ آب، متّصل به کُرّ است، آیا برای تطهیر کافی است، یا فشار دادن لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر قالب یخ، نجس شود و قسمت نجس شده، به تدریج آب شده، از یخ جدا گردد، آیا در پاک شدن یخ کافی است یا این که آب کشیدن هم لازم دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] بدن شخصی نجس است و آبی دارد که فقط برای آب کشیدن بدنش کافی است؛ ولی او به جای آب کشیدن بدن، وضو میگیرد و با بدن نجس نماز میخواند، حکم وضو و نماز او چیست؟
- [آیت الله سبحانی] سربازی که تنها یک لباس دارد و آن هم نجس شود و وقت کافی برای آب کشیدن لباس نباشد وظیفه اش در مورد نماز چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد ، و به اندازهای باشد که بتواند غسل کند ، باید غسل کند ، و بهتر آن است که بدل از وضو تیمم نماید . و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد ، بهتر آن است که وضو بگیرد و باید عوض غسل تیمّم نماید . و اگر برای هیچیک از آنها آب ندارد باید بدل از غسل تیمم کند ، و بهتر آن است که بدل از وضو نیز تیمم نماید .
- [آیت الله سبحانی] اگر آب، برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو، تیمّم کند و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر آب برای وضو وغسل کافی نباشد و به اندازهای باشد که بتواند غسل کند یا وضو بگیرد، باید غسل کند وبدل از وضو تیمّم نماید، و اگر فقط برایوضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمّم نماید و اگر برای هیچیک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر آب برای وضو و غسل، کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند، یا غسل کند یا وضو بگیرد، باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید، و اگر فقط برای وضو کافی باشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید، و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به انداز ای باشد که بتواند غسل کند ، باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد ، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد ، باید دو تیمم کند ، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر اب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند غسل کند باید غسل کند و احتیاط مستحب ان است که بدل از وضو تیمم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید و اگر برای هیچ یک از انها اب ندارد باید دو تیمم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند غسل کند؛ باید غسل کند و بهتر آن است که بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد؛ باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد؛ باید دو تیمم کند؛ یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [امام خمینی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله بروجردی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازهای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد، باید غسل کند و بدل از وضو تیمّم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازهی غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله خوئی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازای باشد که بتواند غسل کند باید غسل کند و بهتر آن است که بدل از وضو تیمم نماید، و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به انداز غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.