ازدواج دایم
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
در رساله های عملیه جهت عقد دو مورد را نوشته یکی آنکه خود دختر و پسر بخوانند و دیگر آن که یکی از طرف دختر و یکی از طرف پسر وکیل بشود را نوشته حال سؤال در اینجا است که اگر داماد به جای دوشیزه موکل بشود وخودشان بخوانند چگونه باید بخوانند و دیگر آن که اگر یک نفر سومی بخواهد از طرف هر دو موکل بشود چطور یعنی هم وکیل زن باشد و هم وکیل مرد چگونه باید خطبه را بخواند لطفا در مورد ازدواج دائم و موقت هر دورا توضیح دهید.
پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) در خصوص سؤال مذکور به این شرح است: 1. اگر مرد از طرف زن وکالت داشته باشد که او را به عقد ازدواج خود در بیاورد در عقد دائم پس از تعیین مهریه می تواند این گونه صیغه عقد را جاری کند: أ. از طرف زن بگوید: زوجتُ موکلتی لنفسی علی الصداق المعلوم. ب. از طرف خودش بگوید: قبلتُ التزویج هکذا. و در عقد موقت پس از تعیین مهریه و مدت مثل صیغه بالای را اجرا می کند و پس از «علی الصداق المعلوم» عبارت « فی المدة المعلومة» را نیز ذکر می نماید. 2. اگر شخص ثالثی از سوی زن و مرد برای عقد ازدواج وکالت داشته باشد در عقد دائم مثلاً می گوید: أ. از طرف زن: زوجتُ موکلتی لموکّلی علی الصداق المعلوم. ب. از طرف مرد: قبلتُ التزویج لموکّلی هکذا. و در عقد موقت پس از تعیین مهریه و مدت همان صیغه را با افزودن «فی المدة المعلومة» اجرا می کند. برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه شود: 1. نمایه: فلسفه ی خطبه ی عقد، سؤال شماره 1445 (سایت: 1469) . 2. نمایه: تمدید عقد موقت، سؤال شماره 3236 (سایت: 3493) . 3. نمایه: شرایط عقد موقت و اجراء صیغه، سؤال شماره 6837 (سایت: 6924) . 4. نمایه: عربی بودن در صیغه ی ازدواج موقت، سؤال شماره 1098 (سایت: 1150) .
پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) در خصوص سؤال مذکور به این شرح است: 1. اگر مرد از طرف زن وکالت داشته باشد که او را به عقد ازدواج خود در بیاورد در عقد دائم پس از تعیین مهریه می تواند این گونه صیغه عقد را جاری کند: أ. از طرف زن بگوید: زوجتُ موکلتی لنفسی علی الصداق المعلوم. ب. از طرف خودش بگوید: قبلتُ التزویج هکذا. و در عقد موقت پس از تعیین مهریه و مدت مثل صیغه بالای را اجرا می کند و پس از «علی الصداق المعلوم» عبارت « فی المدة المعلومة» را نیز ذکر می نماید. 2. اگر شخص ثالثی از سوی زن و مرد برای عقد ازدواج وکالت داشته باشد در عقد دائم مثلاً می گوید: أ. از طرف زن: زوجتُ موکلتی لموکّلی علی الصداق المعلوم. ب. از طرف مرد: قبلتُ التزویج لموکّلی هکذا. و در عقد موقت پس از تعیین مهریه و مدت همان صیغه را با افزودن «فی المدة المعلومة» اجرا می کند. برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه شود: 1. نمایه: فلسفه ی خطبه ی عقد، سؤال شماره 1445 (سایت: 1469) . 2. نمایه: تمدید عقد موقت، سؤال شماره 3236 (سایت: 3493) . 3. نمایه: شرایط عقد موقت و اجراء صیغه، سؤال شماره 6837 (سایت: 6924) . 4. نمایه: عربی بودن در صیغه ی ازدواج موقت، سؤال شماره 1098 (سایت: 1150) .
عنوان سوال:
در رساله های عملیه جهت عقد دو مورد را نوشته یکی آنکه خود دختر و پسر بخوانند و دیگر آن که یکی از طرف دختر و یکی از طرف پسر وکیل بشود را نوشته حال سؤال در اینجا است که اگر داماد به جای دوشیزه موکل بشود وخودشان بخوانند چگونه باید بخوانند و دیگر آن که اگر یک نفر سومی بخواهد از طرف هر دو موکل بشود چطور یعنی هم وکیل زن باشد و هم وکیل مرد چگونه باید خطبه را بخواند لطفا در مورد ازدواج دائم و موقت هر دورا توضیح دهید.
پاسخ:
پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) در خصوص سؤال مذکور به این شرح است: 1. اگر مرد از طرف زن وکالت داشته باشد که او را به عقد ازدواج خود در بیاورد در عقد دائم پس از تعیین مهریه می تواند این گونه صیغه عقد را جاری کند: أ. از طرف زن بگوید: زوجتُ موکلتی لنفسی علی الصداق المعلوم. ب. از طرف خودش بگوید: قبلتُ التزویج هکذا. و در عقد موقت پس از تعیین مهریه و مدت مثل صیغه بالای را اجرا می کند و پس از «علی الصداق المعلوم» عبارت « فی المدة المعلومة» را نیز ذکر می نماید. 2. اگر شخص ثالثی از سوی زن و مرد برای عقد ازدواج وکالت داشته باشد در عقد دائم مثلاً می گوید: أ. از طرف زن: زوجتُ موکلتی لموکّلی علی الصداق المعلوم. ب. از طرف مرد: قبلتُ التزویج لموکّلی هکذا. و در عقد موقت پس از تعیین مهریه و مدت همان صیغه را با افزودن «فی المدة المعلومة» اجرا می کند. برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه شود: 1. نمایه: فلسفه ی خطبه ی عقد، سؤال شماره 1445 (سایت: 1469) . 2. نمایه: تمدید عقد موقت، سؤال شماره 3236 (سایت: 3493) . 3. نمایه: شرایط عقد موقت و اجراء صیغه، سؤال شماره 6837 (سایت: 6924) . 4. نمایه: عربی بودن در صیغه ی ازدواج موقت، سؤال شماره 1098 (سایت: 1150) .
- [آیت الله خامنه ای] برای عقد موقت اگر مرد خودش وکیل زن شود باید چگونه صیغه را قرائت کند تا صحیح باشد؟
- [سایر] آیا زن و مرد می توانند خودشان صیغه ازدواج را به فارسی بخوانند، یا اینکه باید وکیل بگیرند تا عربی خوانده شود؟
- [آیت الله اردبیلی] در ازدواج موقت بین مرد و دختری 28 ساله اگر مرد مقلد مرجعی باشد که احتیاط واجب در ازدواج موقت دختر باکره بدون اذن پدر داده و دختر مقلد مرجعی باشد که عقد بدون اذن را بیاشکال می داند، آیا پسر می‌تواند او را عقد موقت بدون اذن پدر دختر نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجه به پیشرفت علوم و ضرورت پاسخگوئی به برخی ابهامات، استفتای زیر نیاز به تفکر و بررسی کامل دارد و استدعا دارم با در نظر گرفتن همه شرایط پاسخ داده شود: همانطور که می دانیم می توان خطبه عقد دائم را غیر حضوری خواند یعنی مثلا پسر در خارج است تلفنی دختری را برایش عقد می کنند. 1) آیا شرایط فوق برای صیغه یا خواندن صیغه محرمیت هم جایز است؟(تلفنی یا اینترنتی(چت)) 2) همانگونه که می دانیم در صیغه خواندن خطبه به زبان فارسی هم جایز است.آیا دو نفر می‌توانند تلفنی یا اینترنتی صیغه شوند؟ 3) با توجه به اینکه عرف جامعه صیغه را نمی پذیرد آیا ضرورت دارد برای صیغه نفر سومی هم شاهد باشد؟ 4)آیا می توانند پسر و دختری تلفنی یا اینترنتی فقط برای صحبت کردن محرم یکدیگر شوندو تضمین کنند یکدیگر را ندیده یا تماس بدنی نداشته باشند؟ آیا در اینصورت هم رضایت پدر شرط است؟ با تشکر
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجه به پیشرفت علوم و ضرورت پاسخگوئی به برخی ابهامات، استفتای زیر نیاز به تفکر و بررسی کامل دارد و استدعا دارم با در نظر گرفتن همه شرایط پاسخ داده شود: همانطور که می دانیم می توان خطبه عقد دائم را غیر حضوری خواند یعنی مثلا پسر در خارج است تلفنی دختری را برایش عقد می کنند. 1) آیا شرایط فوق برای صیغه یا خواندن صیغه محرمیت هم جایز است؟(تلفنی یا اینترنتی(چت)) 2) همانگونه که می دانیم در صیغه خواندن خطبه به زبان فارسی هم جایز است.آیا دو نفر می‌توانند تلفنی یا اینترنتی صیغه شوند؟ 3) با توجه به اینکه عرف جامعه صیغه را نمی پذیرد آیا ضرورت دارد برای صیغه نفر سومی هم شاهد باشد؟ 4)آیا می توانند پسر و دختری تلفنی یا اینترنتی فقط برای صحبت کردن محرم یکدیگر شوندو تضمین کنند یکدیگر را ندیده یا تماس بدنی نداشته باشند؟ آیا در اینصورت هم رضایت پدر شرط است؟ با تشکر
- [آیت الله مکارم شیرازی] عده ای از دختران و پسران نامحرم با اعتقاد به اینکه رضایت قلبی جهت ازدواج دائم یا موقت کافی است و نیازی به خطبه عقد نمی باشد اقدام به زندگی مشترک در کنار هم و برقراری روابط زن و شوهری بدون عقد شرعی می نمایند؛ لطفا نظر مبارکتان را در مورد این کار که در اصطلاح برخی به ازدواج سفید نام گرفته است در سوالات ذیل مرقوم فرمایید؛ با تشکر و احترام. 1- آیا صرف رضایت دختر و پسر نامحرم برای زندگی در کنار هم به معنای محرمیت بوده و کفایت از صیغه عقد دائم و یا موقت می کند؟ 2- آیا ازدواج دختر باکره بدون اذن ولی او صحیح است؟ و مراد از دختر باکره چیست؟ 3- در صورتی که دختر و پسری قبلا با جهل به لزوم خواندن عقد ازدواج و بدون اطلاع پدر دختر رابطه جنسی داشته اند برای حفظ آبرو می توانند بدون اطلاع پدر دختر در حال حاضر خودشان عقد شرعی بخوانند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] در زناشویی، چه دائم و چه موقّت، باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند و اگر زن و مرد نتوانند صیغه را صحیح بخوانند، باید وکیل بگیرند.
- [آیت الله اردبیلی] یک نفر می‌تواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا موقّت از طرف دو نفر وکیل شود، همچنین انسان می‌تواند از طرف زن وکیل شود و او را برای خود به طور دائم یا موقّت عقد کند؛ ولی احتیاط مستحب آن است که عقد را دو نفر بخوانند، خصوصا در موردی که وکیل شود که زن را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] یک نفر می‌تواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا موقّت از طرف دو نفر وکیل شود، هر چند احتیاط مستحبّ آن است که عقد را دو نفر بخوانند، ولی عقد شوهر به وکالت از طرف زن و عقد زن به وکالت از طرف شوهر به احتیاط واجب صحیح نیست، خواه وکالت در ایجاب باشد یا در قبول، حتّی اگر عقد را دو نفر بخوانند، مثل این که مرد وکیل زن باشد و زن وکیل مرد باشد یا شخص دیگری را برای خود وکیل نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] یک نفر می تواند برای خواندن صیغه عقد دایم یا غیر دایم از طرف هر دو نفر وکیل شود و نیز مرد می تواند از طرف زن وکیل شود و اورا برای خود به طور دایم یا غیر دایم عقد کند ولی احتیاط مستحب ان است که عقد را دو نفر بخوانند خصوصا در صورتی که وکیل شود که برای خود عقد کند
- [آیت الله نوری همدانی] یک نفر می تواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا غیر دائم از طرف زن و مرد وکیل شود و نیز مرد می تواند از طرف زن وکیل شود و او را برای خود به طور دائم یا غیر دائم عقد کند و همچنین زن می تواند از طرف مرد وکیل شود که خود را به عقد او در آورد ولی احتیاط مستحب آن است که عقد را دو نفر بخوانند . دستور خواندن عقد دائم :
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . یک نفر می تواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا غیر دائم از طرف زن و مرد، وکیل شود. و نیز مرد می تواند از طرف زن وکیل شود و او را برای خود به طور دائم یا غیردائم عقد کند. و هم چنین زن می تواند از طرف مرد وکیل شود که خود را به عقد او درآورد. ولی احتیاط مستحب آن است که عقد را دو نفر بخوانند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . یک نفر می‌تواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا غیر دائم از طرف زن و مرد، وکیل شود، و نیز مرد می‌تواند از طرف زن وکیل شود و او را برای خود به طور دائم یا غیر دائم عقد کند، و همچنین زن می‌تواند از طرف مرد وکیل شود که خود را به عقد او درآورد، ولی احتیاط مستحب آن است که عقد را دو نفر بخوانند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک نفر از طرف مرد و زن در خواندن صیغه عقد موقّت وکیل شود، چنانچه مثلاً اسم مرد (احمد) و اسم زن (فاطمه) باشد و وکیل بگوید: (مَتَّعْتُ مُوکِّلی أَحْمَدَ مُوکِّلَتی فاطِمَةَ فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ) یعنی: (موکّل خود فاطمه را در مدّتی که معلوم شده به زوجیّت موکّل خودم احمد در آوردم به مهری که معیّن شده است) و بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ هکَذا) یعنی: (به همین گونه قبول کردم) عقد صحیح می‌باشد و می‌تواند به جای (مَتَّعْتُ)، (زَوَّجْتُ) بگوید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اوّل زن به قصد انشا بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ) یعنی: (خود را زن تو نمودم به مهری که معیّن شده) و بدون فاصله مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزوِیجَ عَلَی الصَّداقِ المَعْلُومِ) یعنی: (قبول کردم ازدواج را به مهری که معین شده) عقد صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه مثلاً اسم مرد (احمد) و اسم زن (فاطمه) باشد و وکیل زن خطاب به وکیل مرد با قصد انشا بگوید: (زَوَّجْتُ مُوکِّلَتِی فاطِمَةَ مُوَکِّلَکَ أحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ)، یعنی: (موکّل خودم فاطمه را به زوجیّت موکّل تو احمد در آوردم به مهری که معین شده) و بدون فاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزوِیجَ لِمُوَکِّلِی أحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ المَعلُومِ) یعنی: (قبول کردم ازدواج را برای موکّلم احمد به مهری که معین شده)، عقد صحیح می‌باشد.
- [آیت الله بروجردی] عقد ازدواج چند شرط دارد:اوّل:آن که به عربی صحیح خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، چنانچه ممکن باشد احتیاط واجب آن است کسی را که می‌تواند به عربی صحیح بخواند وکیل کنند و اگر ممکن نباشد خودشان می‌توانند به غیر عربی بخوانند، امّا باید لفظی بگویند که معنی (زَوَّجْتُ) و (قَبِلْتُ) را بفهماند.دوم:مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را میخوانند قصد انشاء داشته باشند، یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را میخوانند، زن به گفتن (زَوَّجْتُکَ نَفْسی) قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن (قَبِلْتُ التَّزویجَ) زن بودن او را برای خود قبول نماید و اگر وکیل مرد و زن صیغه را میخوانند، به گفتن (زَوَّجْتُ و قَبِلْتُ) قصدشان این باشد که مرد و زنی که آنان را وکیل کردهاند زن و شوهر شوند.سوم:کسی که صیغه را میخواند بالغ و عاقل باشد، چه برای خودش بخواند یا از طرف دیگری وکیل شده باشد.چهارم:اگر وکیل زن و شوهر یا ولی آنها صیغه را میخوانند، در عقد، زن و شوهر را معین کنند، مثلاً اسم آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند، پس کسی که چند دختر دارد، اگر به مردی بگوید:(زَوَّجْتُکَ اِحَدی بَناتی) (یعنی زن تو نمودم یکی از دخترانم را) و او بگوید:(قَبِلْتُ) (یعنی قبول کردم) چون در موقع عقد دختر را معین نکردهاند، عقد باطل است.پنجم:زن و مرد به ازدواج راضی باشند، ولی اگر زن ظاهراً به کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلباً راضی است، عقد صحیح است.