اسماعیلیه
توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 
1. آیا غذاهایی که توسط (Agha Khanis) آقا خانی ها (احتمالا یکی از مذاهب اسماعیلیه باشند) پخته شده را می توان خورد؟ 2. آیا می توان به گفته آنها مبنی بر این که این گوشت حلال است، اعتماد کرد و از آنها خریداری نمود؟
مخالفان شیعه دوازده امامی چه این که از گروه های شیعه باشند؛ مانند زیدیه، اسماعیلیه و...، یا از مذاهب اهل سنت باشند، پاک و محکوم به اسلام اند، لذا دست پخت و ذبیحه آنها حلال و پاک است. امام خمینی (ره) دراین باره می گوید: شرط در ذابح (ذبح کننده) این است که مسلمان، یا به حکم مسلمان باشد مانند بچه مسلمان، پس ذبیحه کافر اعم از مشرک و غیر مشرک، حتی اهل کتاب، بنابر قول اقوا حلال نیست، بنابر این، در ذابح ایمان (شیعه اثنا عشری بودن) شرط نیست. لذا ذبیحه تمام فرقه های اسلامی حلال است، مگر ناصبی ها، اگر چه اظهار اسلام کنند.[i] حال، اگر فرقه آقا خانی جزو فرقه های شیعی محسوب شود، ذبیحه آنها حلال است. و هنگامی که ذبیحه آنها حلال است، دست پخت آنها قطعاً حلال است، و می شود به گفته آنها اعتماد کرد. [i] امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج2، ص 146.
مخالفان شیعه دوازده امامی چه این که از گروه های شیعه باشند؛ مانند زیدیه، اسماعیلیه و...، یا از مذاهب اهل سنت باشند، پاک و محکوم به اسلام اند، لذا دست پخت و ذبیحه آنها حلال و پاک است. امام خمینی (ره) دراین باره می گوید: شرط در ذابح (ذبح کننده) این است که مسلمان، یا به حکم مسلمان باشد مانند بچه مسلمان، پس ذبیحه کافر اعم از مشرک و غیر مشرک، حتی اهل کتاب، بنابر قول اقوا حلال نیست، بنابر این، در ذابح ایمان (شیعه اثنا عشری بودن) شرط نیست. لذا ذبیحه تمام فرقه های اسلامی حلال است، مگر ناصبی ها، اگر چه اظهار اسلام کنند.[i] حال، اگر فرقه آقا خانی جزو فرقه های شیعی محسوب شود، ذبیحه آنها حلال است. و هنگامی که ذبیحه آنها حلال است، دست پخت آنها قطعاً حلال است، و می شود به گفته آنها اعتماد کرد. [i] امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج2، ص 146.
عنوان سوال:
1. آیا غذاهایی که توسط (Agha Khanis) آقا خانی ها (احتمالا یکی از مذاهب اسماعیلیه باشند) پخته شده را می توان خورد؟ 2. آیا می توان به گفته آنها مبنی بر این که این گوشت حلال است، اعتماد کرد و از آنها خریداری نمود؟
پاسخ:
مخالفان شیعه دوازده امامی چه این که از گروه های شیعه باشند؛ مانند زیدیه، اسماعیلیه و...، یا از مذاهب اهل سنت باشند، پاک و محکوم به اسلام اند، لذا دست پخت و ذبیحه آنها حلال و پاک است. امام خمینی (ره) دراین باره می گوید: شرط در ذابح (ذبح کننده) این است که مسلمان، یا به حکم مسلمان باشد مانند بچه مسلمان، پس ذبیحه کافر اعم از مشرک و غیر مشرک، حتی اهل کتاب، بنابر قول اقوا حلال نیست، بنابر این، در ذابح ایمان (شیعه اثنا عشری بودن) شرط نیست. لذا ذبیحه تمام فرقه های اسلامی حلال است، مگر ناصبی ها، اگر چه اظهار اسلام کنند.[i] حال، اگر فرقه آقا خانی جزو فرقه های شیعی محسوب شود، ذبیحه آنها حلال است. و هنگامی که ذبیحه آنها حلال است، دست پخت آنها قطعاً حلال است، و می شود به گفته آنها اعتماد کرد.
[i] امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج2، ص 146.
- [آیت الله مکارم شیرازی] با سلام . آیا می توان گوشت عقیقه را به صورت خام تقسیم نمود . اگر می توان در چه صورت 2- آیا می توان گوشت عقیقه را به صورت کباب کوبیده درآورد و بین مردم تقسیم نمود .
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر حیوان به غیر دستور شرعی ذبح شود گوشت آن پاک، ولی خوردنش حرام است) با توجّه به این مسأله، آیا می توان گوشت را از بقیه موادّ غذایی که با آن پخته شده جدا کرد و آن غذا را خورد، یا این که خوردن چنین غذایی نیز حرام است؟
- [آیت الله سیستانی] من دانشجوئی در یک کشور غیر اسلامی هستم ومی خواستم بدانم که آیا می توان گوشت های ذبح شده در اینجا را که در فروشگاههای غیر اسلامی به فروش می رسد را خورد یا نه؟ وآیا حکم این گوشتها حلال است یا نه؟ در ضمن این که بعضی از افراد می گویند غذای اهل کتاب حلال است صحیح است یا نه؟
- [سایر] 1- نظر مبارک جناب عالی راجع به ابن عربی اندلسی صاحب فصوص و فتوحات از جهت تشیع داشتن و یا عدم آن چیست؟ 2- آیا مطالب معارض با ضروریات شیعه که به وفور در آثار مشار الیه دیده می شود را می توان حمل بر تقیه و قصور و استضعاف فکری وی نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] لطفاً درباره محکوم به قصاص که به درخواست اولیای دم حلق آویز شده و هنوز جان نسپرده، به این سؤالات پاسخ دهید: 1 اگر در این مرحله برخی از اولیای دم قاتل را عفو کنند، آیا باید اجرای حکم را متوقّف کرد، یا متوقّف کردن آن نیازمند به رضایت همه آنهاست؟ 2 در صورت توقّف اجرای حکم و بهبود قاتل، اگر اولیا خواهانِ قصاص، سهم الدیه عفو کنندگان را بپردازند، آیا می توان مجدّداً وی را اعدام نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر پول در حساب سپرده بانکی بر اساس معامله شرعی در بانک گذاشته شود سودآن را می توان تصرف نمود. بنابراین بفرمایید: 1 منظور از معامله شرعی چیست؟ 2 بانک ها اعلام می نمایند سود سپرده ناشی از مشارکت است. به همین دلیل سود به طور علی الحساب پرداخت گردیده و در پایان سال مالی پس از محاسبه سود مشارکت مابقی سود اعلام و پرداخت می گردد. آیا با توجه به مراتب فوق سود ربا محسوب می گردد؟
- [سایر] در هر یک از موارد زیر جداگانه حکم آن را بیان کنید 1. اگر کتابی را که برای قبولی در دانشگاه میخوانیم پا پول حرام خریداری شده باشد. 2. از کسی کتاب را قرض گرفته باشیم و غیبت صاحبش را کرده باشیم به طوری که اگر بفهمد راضی به مطالعه ما نباشد. 3. نام آن کتاب را از راه حرام فهمیده باشیم (مثلا با کلاه برداری) 4. یا آن کتاب را به شرط مطالعه در سال مثلا 86 گرفته باشیم ولی نخوانده باشیم و به قول خود عمل نکرده باشیم و آن کتاب در نزد ما مانده باشد حالا بخواهیم آن را مطالعه کنیم. 5. اگر انسان راه خرید از اینترنت را از راه حرام یاد گرفته باشد و کتابی بخرد و برای کنکور بخواند: 1. مطالعه آنها حلال است 2. قبولی در دانشگاه و تحصیل در آن حرام است؟ 3. فوایدی (مثل درآمد و موقعیت اجتماعی حاصل از آن) که از مدرک تحصیلی بدست می اید حلال است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در بعضی از مناطق نوعی صید ماهی رایج است که در کنار رودخانه یعنی آنجایی که آب هست ولی خیلی کم است و بعضی از انواع ماهیان حلال گوشت در آنجا تخم گذاری می کنند. حلبی یا ظرف دیگری را زیر خاک می کنند، به شکلی که دهانه حلب مساوی است با سطح آب. ماهیان هنگام تخمگذاری درون ظرف می ریزند و نمی توانند بیرون بروند. بعضی از این ماهی ها ممکن است درون این ظرف بمیرند. حال حضرت مستطاب عالی بفرمایید: 1 حکم این ماهیها از جهت حلّیت و حرمت چه می باشد؟ 2 به فرض حلال بودن، حکم آن ماهیهایی که می میرند چه می باشد؟ در ضمن این نوع صید تقریباً می توان گفت رایج است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنان چه اولیای دم علیرغم اصرار بر قصاص، قدرت پرداخت فاضل دیه را نداشته باشند، و از طرفی به طور عادی نیز امیدی به تمکّن آنان در آینده نباشد، بفرمایید:1 آیا در این گونه موارد قصاص به طور قهری تبدیل به دیه می شود؟2 چنانچه پاسخ منفی است، در شرایطی که عدم قصاص، یا تأخیر آن، به مصلحت نباشد، و چه بسا عوارض سیاسی و اجتماعی شدیدی در بر داشته باشد، آیا می توان با پرداخت فاضل دیه از بیت المال قصاص را اجرا نمود؟3 در فرض مسأله، آیا می توان بدون ردّ فاضل دیه، قصاص را اجرا نمود، و فاضل دیه به عنوان دین بر ذمّه ولیّ دم باقی بماند؟4 اگر (آن گونه که برخی از فقها می فرمایند) در این گونه موارد، وظیفه صبر کردن تا زمان توانایی ولیّ دم باشد، در مواردی که ممکن است انتظار قصاص سالها به طول بکشد، و این امر برای قاتل و خانواده وی موجب عسر و حرج گردد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنان چه اولیای دم علیرغم اصرار بر قصاص، قدرت پرداخت فاضل دیه را نداشته باشند، و از طرفی به طور عادی نیز امیدی به تمکّن آنان در آینده نباشد، بفرمایید:1 آیا در این گونه موارد قصاص به طور قهری تبدیل به دیه می شود؟ 2 چنانچه پاسخ منفی است، در شرایطی که عدم قصاص، یا تأخیر آن، به مصلحت نباشد، و چه بسا عوارض سیاسی و اجتماعی شدیدی در بر داشته باشد، آیا می توان با پرداخت فاضل دیه از بیت المال قصاص را اجرا نمود؟ 3 در فرض مسأله، آیا می توان بدون ردّ فاضل دیه، قصاص را اجرا نمود، و فاضل دیه به عنوان دین بر ذمّه ولیّ دم باقی بماند؟4 اگر (آن گونه که برخی از فقها می فرمایند) در این گونه موارد، وظیفه صبر کردن تا زمان توانایی ولیّ دم باشد، در مواردی که ممکن است انتظار قصاص سالها به طول بکشد، و این امر برای قاتل و خانواده وی موجب عسر و حرج گردد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله سیستانی] بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت ، حرام است ، و آن چهارده چیز است : (1) خون . (2) فضله . (3) نری . (4) فرج . (5) بچهدان . (6) غدد که آن را دشول می‌گویند . (7) تخم که آن را دنبلان می‌گویند . (8) چیزی که در مغز کلّه است و به اندازه نخود می‌باشد . (9) مغز حرام ، که در میاه تیره پشت است . (10) پی که در دو طرف تیره پشت است ، بنابر احتیاط واجب (11) زهرهدان . (12) سپرز (طحال) . (13) بول دان (مثانه) . (14) حدقه چشم . اینها همه در غیر پرندگان و ماهی و ملخ از حیوانات حلال گوشت . و امّا پرندگان پس خون و فضله آنها بیاشکال حرام است ، ولی جز این دو اگر از آنچه گذشت چیزی از آنها باشد ، حرام بودنش بنابر احتیاط واجب است ، و همچنین بنابر احتیاط واجب حرام است خون و فضله ماهی ، و فضله ملخ ، و جز این از آنها چیزی حرام نیست .
- [آیت الله اردبیلی] خوردن پانزده چیز از حیوانات حلال گوشت، حرام است: 1 خون 2 فَضله (مدفوع) 3 نَرِی 4 فَرْج 5 بچّهدان 6 غُدد که آن را دُشْوِل می‌گویند 7 تخم که آن را دُنْبلان می‌گویند 8 غدهای که در مغز کلّه است و به شکل نخود می‌باشد 9 مغز حرام که در میان تیره پشت است 10 پِی که در دو طرف تیره پشت است 11 زهرهدان 12 سَپُرز (طَحال) 13 ادراردان (مثانه) 14 عدسی و سیاهی چشم 15 چیزی که در میان سُم است و به آن (ذات الاشاجع) می‌گویند.
- [آیت الله مظاهری] پانزده چیز از حیوانات حلال گوشت حرام است: 1 - خون. 2 - فضله. 3 - نری. 4 - فرج. 5 - بچه دان و جفت. 6 - غدد که آن را دشول می‌گویند. 7 - تخم که آن را دنبلان می‌گویند. 8 - چیزی که در مغز کله است و به شکل نخود می‌باشد. 9 - مغز حرام که در میان تیره پشت است. 10 - پیی که در دو طرف تیره پشت است. 11 - زهرهدان. 12 - سپرز (طحال). 13 - بول دان (مثانه). 14 - حدقه چشم. 15 - چیزی که در میان سم است و به آن ذات الاشاجع می‌گویند.
- [آیت الله بروجردی] پانزده چیز از حیوانات حلال گوشت حرام است:1. خون. 2. فضله. 3. نری. 4. فرج. 5. بچّهدان. 6. غدد که آن را دشول می‌گویند. 7. تخم که آن را دنبلان می‌گویند. 8. چیزی که در مغز کله است و به شکل نخود می‌باشد.9. مغز حرام که در میان تیرهی پشت است.10. پی که در دو طرف تیره پشت است.11. زهره دان.12. سپرز (طحال).13. بول دان (مثانه).14. حدقه چشم.15. چیزی که در میان سم است و به آن ذات الاشاجع می‌گویند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] چهارده چیز از اجزاء حیوانات حلال گوشت حرام است: 1 - خون. 2 - نری. 3 - فرج. 4 - بچهدان. 5 - غدد که آن را دشول می‌گویند. 6 - تخم که آن را دنبلان می‌گویند. 7 - چیزی که در مغز کله است و تقریبا به اندازه نصف نخود است. 8 - مغز حرام که در میان تیره پشت است. 9 - پی که در دو طرف تیره پشت است. 10 - زهرهدان. 11 - سپرز (طحال). 12 - بولدان (مثانه). 13 - سیاهی چشم. 14 - چیزی که در میان سم است و به آن ذات الاشاجع می‌گویند. حرمت برخی از این چیزها بنا بر احتیاط است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت بی اشکال حرام و بعضی بنا بر احتیاط واجب حرام است و مجموع آنها چهارده چیز است: 1 خون. 2 فضله. 3 نری. 4 فرج. 5 بچه دان. 6 غدد که آن را دشول می گویند. 7 تخم که آن را دنبلان می گویند. 8 چیزی که در مغز کله است و به شکل نخود می باشد. 9 مغز حرام که در میان تیره پشت است. 10 پی که در دو طرف تیره پشت است. 11 زهره دان. 12 سپرز (طحال). 13 بول دان (مثانه). 14 حدقه چشم. ولی ظاهر این است که در پرندگان به جز خون و فضله و زهره دان و سپرز و دنبلان؛ از چیزهائی که ذکر شد وجود ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چهارده چیز از حیوانات حلال گوشت (بنابر احتیاط واجب در بعضی از آنها) حرام است: 1 خون 2 نری 3 فرج 4 بچه دان 5 غدد که آن را دشول می گویند. 6 تخم که آن را دنبلان می گویند. 7 دانه کوچکی که در مغز سر است و به شکل نخود می باشد. 8 مغز حرام که در میان تیره پشت است. 9 پی که در دو طرف گردن قرار دارد و تا تیره پشت کشیده شده. 10 زهره دان 11 سپرز (طحال) 12 مثانه (محل اجتماع بول) 13 سیاهی چشم 14 چیزی که در میان سم است و عرب آن را ذات الاشاجع می گوید، این در حیوانات بزرگ است، اما در حیوانات کوچکی مانند گنجشک چنانچه بعضی از این امور قابل تشخیص، یا جدا کردن نیست خوردن آن اشکالی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه حیوان حلال گوشت وحشی را با اسلحه شکار کنند با پنج شرط حلال می شود: 1 آن که با اسلحه برنده ای مانند شمشیر و کارد و خنجر یا تفنگ و مانند آن باشد خواه گلوله آن تیز باشد یا نه، ولی طوری باشد که بدن حیوان را پاره کند و از آن خون جاری گردد، ولی اگر به و سیله دام یا چوب و سنگ و مانند آن حیوانی را شکار کنند حرام است، مگر این که موقعی به حیوان برسند که هنوز زنده باشد و آن را مطابق آداب شرع سر ببرند. 2 بنابر احتیاط واجب شکار کننده، مسلمان باشد یا بچه مسلمانی که خوب و بد را می فهمد. 3 اسلحه را به منظور شکار کردن به کار برد، اما اگر مثلاً جایی را نشانه گیری کند و اتفاقاً تیر به حیوانی اصابت کند، خوردن گوشت آن حیوان حرام است. 4 هنگام به کار بردن اسلحه نام خدا را ببرد، ولی اگر فراموش کند اشکالی ندارد. 5 وقتی به حیوان برسد که جان داده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد، ولی اگر به اندازه سر بریدن وقت داشته باشد و در ذبح حیوان کوتاهی کند تا بمیرد حرام است.
- [آیت الله سیستانی] معاملات حرام بسیار است ، از آن جمله این موارد است : اول : خرید و فروش مشروبات مسکر ، و سگ غیر شکاری و خوک ، و همچنین مردار نجس بنابر احتیاط واجب و در غیر اینها در صورتی که بشود از عین نجس استفاده قابل توجهی نمود که حلال باشد ، مانند فضولات نجس که برای کود دادن بکار میرود ، خرید و فروش جایز است . دوم : خرید و فروش مال غصبی اگر مستلزم تصرف در آن باشد ، مانند تحویل دادن و تحویل گرفتن . سوم : معامله با پولهائی که از اعتبار ساقط شده است ، یا پولهای تقلبی است در صورتی که طرف معامله متوجه نباشد ، ولی اگر بداند ، معامله جایز است . چهارم : معامله با آلات حرام یعنی چیزهائی که به هیئتی ساخته شده است که معمولاً برای استفاده حرام بکار میآید و ارزش آن به سبب استفاده حرام است مانند بت و صلیب و وسائل قمار و آلات لهو حرام . پنجم : معاملهای که در آن غش باشد ؛ پیغمبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمودهاند : از ما نیست کسی که در معامله با مسلمانان غش کند ، خداوند برکت روزیِ او را میبرد ، و راه معاش او را میبندد ، و او را به خودش واگذار میکند . و غش موارد مختلفی دارد مانند : 1 مخلوط کردن جنس خوب با جنس بد یا با چیز دیگر ، مانند مخلوط کردن شیر با آب . 2 صورت ظاهر خوبی را به جنس دادن بر خلاف واقع مانند ، آب زدن به سبزی کهنه که تازه جلوه کند . 3 جنس را بصورت جنس دیگر وا نمود کردن مانند ، روکش کردن طلا بدون اطلاع مشتری . 4 مخفی داشتن عیب جنس در صورتی که مشتری به فروشنده اعتماد داشته باشد که از او مخفی نمیدارد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] معامله سلف شش شرط دارد: 1 صفات و خصوصیات جنس را که در قیمت تأثیر دارد باید معین کنند، ولی البته دقت زیاد لازم نیست، همین قدر که گفته شود خصوصیات آن معلوم شده کفایت می کند; به همین جهت، معامله سلف در اجناسی که نمی توان خصوصیات آن را معین کرد (مانند بعضی از انواع پوست و گوشت و فرش باطل است). 2 پیش از آن که خریدار و فروشنده از هم جدا شوند، تمام قیمت باید پرداخته شود و اگر مقداری از قیمت را بدهد معامله به همان مقدار صحیح است، ولی فروشنده می تواند معامله را فسخ کند. 3 باید مدت را کاملاً معین کند، مثلاً اگر بگوید اول خرمن جنس را تحویل می دهم (و اول خرمن دقیقاً معین نباشد)، معامله باطل است. 4 زمانی را برای تحویل جنس معین کنند که در آن وقت معمولاً جنس وجود دارد. 5 بنابر احتیاط واجب محل تحویل جنس را تعیین کنند که در کدام شهر و کدام منطقه تحویل می دهند، مگر این که از سخنان آنها جای آن معلوم باشد. 6 باید وزن یا پیمانه آن را تعیین کنند، اما جنسی را که معمولاً با دیدن معامله می کنند (مانند بسیاری از انواع فرش) اگر با ذکر صفات، سلف بفروشند اشکال ندارد، ولی باید تفاوت افراد آن بقدری کم باشد که مردم به آن اهمیت ندهند.