در بحث قانون علیت می گویند که هر امر حادث و ممکنی نیاز به علت دارد. باید علت تامه اش حاصل شود تا آن شیء (اعم از جسم یا فعل) واقع شود و تحقق یابد، زیرا... - پرسش و پاسخ

قانون علیت

محور همه تلاشهاى علمى را کشف روابط علّی و معلولی بين پدیده ها تشكيل مى دهد و اصل علّيت بعنوان يك اصل کلّی و عام، مورد استناد همه علومى است كه در باره احکام موضوعات حقیقی، بحث مى كنند. و از سوى ديگر، کلّیت و قطعیّت هر قانون علمی، مرهون قوانین عقلی و فلسفىِ علّیت است و بدون آنها نمى توان هيچ قانون کلّی و هیچ قانون قطعی را در هيچ علمى به اثبات رسانيد. و اين يكى از مهمترين نيازهاى علوم به فلسفه مى باشد .

اختیار

اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.

اراده

اراده به شوق شدید به تحقق فعل اطلاق می‌شود. خواستن و همّت و اراده، آن قدر مهم است که گفته شده، خواستن، توانستن است، یعنی این که اگر کسی علاقمند به انجام کاری باشد در مقابل سختی‌ها و مشقت‌های آن مقاومت می‌کند، پس گویا که از همین الان به مقصد و مقصودش رسیده است. یا در اشعار می‌خوانیم:- همّت بلند دار که مردان روزگار از همّت بلند به جائی رسیده‌اند- همّت اگر سلسله جنبان شود مور تواند که سلیمان شود

اجزاء

جزء یکی از معیارهای تقسیم قرآن. هر جزء معادل یک سی‌ام قرآن کریم و تقریباً معادل بیست صفحه از آن به خط عثمان طه است. هر جزء به چهار حزب و هر حزب به چهار ربع حزب تقسیم می‌شود. جزء سی‌ام با داشتن ۳۷ سوره بیشترین تعداد سوره را دارا است. در برخی فرهنگ‌ها، جزء‌های قرآنی را به نام شماره آن جزء یا به نام کلمه آغازکننده جزء می‌خوانند.

تخصیص

ـــ تخصيص به معنی خارج كردن خاص از حكم عام و اختصاص دادن كسى به چيزى است.خارج كردن خاص از حکم عام معنی اصولی تخصیص است و در این معنی اگر بين دلیل خاص و عام امکان جمع نباشد و دلیل خاص به جهت ظاهر تر بودن دلالتش، بر عام مقدّم شود و تخصيص تحقّق مى‌يابد در نتيجه حکم مى‌شود كه گويندۀ حکیم از عام، غير خاص را اراده كرده است.اما اختصاص دادن كسى به چيزى معنی فقهی تخصیص است که از آن به مناسبت در بابهايى نظير صلات، زکات، هبه، نکاح و قضاء سخن رفته است. ـــ تخصیص به اخراج افراد خاص از شمول حکم عام گفته می‌شود.

شرایط

شرط امری محتمل الوقوع در آینده که طرفین حدوث اثر حقوقی را متوقف بر حدوث آن امر محتمل الوقوع می‌نمایند. شرط در علم اصول به معنای هر امری که وجود آن برای تحقق امر دیگری لازم است و در اصطلاح حقوق و فقه به معنی مطلق تعهد است اعم از اینکه در ضمن عقد باشد یا مستقل از عقد. به طور کلی در تعریف شرط به معنای حقوقی و نه معنای منطقی و اصولی در فقه چنین آمده است " الشرط امر زاید علی الثمن و المثمن علی وجه التزام دون التعلیق.... " [۱]

نیاز

حاجت‌ در نیاز و احتیاج استعمال شده است.از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.

باعث

الباعِث، از نام‌های خداوند است.

بحث

سلام و عرض ادب.امام زمان(عج) منتظر شماست. شتاب کنید. موفق باشید و سربلند.

امر

آمر به معنای طلب کننده چیزی از کسی به صورت الزامی است.

ترک

ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.

جسم

واژه جسم ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • جسم فلسفی، از اقسام‌ موجود بماهو موجود و از آن‌ جهت‌ که‌ دستخوش‌ تغییر می‌شود، موضوع‌ علم‌ طبیعی‌• جسم بسیط عنصری، هر یک از عناصر چهارگانه در حال خلوص و محوضت و عدم اختلاط با یکدیگر• جرم (ماده دارای جسمیت ملموس)، جرم به کسر جیم به معنای مواد دارای جسمیت• جسم تعلیمی، در مقابل جسم طبیعی

جور

ظلم یکی از رذایل اخلاقی و مذموم است.

فعل

فعل، به دو معنا بکار برده شده، یکی کردار؛ رفتار، و یا کلمه‌ای که بر وقوع عمل در گذشته، حال و یا آینده دلالت دارد، گفته می‌شود.

شیء

شی‌ء: چیز را گویند و جمع آن اشیاء می‌باشد. از آن به مناسبت در باب وصیّت و اقرار سخن گفته‌اند.

ضعف

ضعف به دو معنای ناتوانی جسمی و از حالات حدیث به لحاظ سند ( حدیث ضعیف ) می‌باشد.

حکمت متعالیه

حکمت متعالیه، عنوان نظام فلسفی صدرالدین محمد شیرازی، مشهور به ملاصدرا و صدرالمتألهین (۱۰۴۵-۹۸۰ق). ملاصدرا در این نظام فلسفی با استفاده از روش‌های عقلی، نقلی (علوم وحیانی) و علوم کشف و شهودی مبانی فلسفی خود را بنا نموده، مسائل فلسفه را بر اساس آنها تبیین و توجیه می‌نماید.

واجب الوجود

منظور از وجوب در اصطلاح «واجب الوجود»، ضرورت ثبوت وجود است.

قانون علیت

محور همه تلاشهاى علمى را کشف روابط علّی و معلولی بين پدیده ها تشكيل مى دهد و اصل علّيت بعنوان يك اصل کلّی و عام، مورد استناد همه علومى است كه در باره احکام موضوعات حقیقی، بحث مى كنند. و از سوى ديگر، کلّیت و قطعیّت هر قانون علمی، مرهون قوانین عقلی و فلسفىِ علّیت است و بدون آنها نمى توان هيچ قانون کلّی و هیچ قانون قطعی را در هيچ علمى به اثبات رسانيد. و اين يكى از مهمترين نيازهاى علوم به فلسفه مى باشد .

استقلال

استقلال در معانی انجام کاری بدون تکیه بر فرد یا چیزی دیگر، تحت سلطه دیگری نبودن و انفراد به کار رفته است. استقلال به معنای اول به مناسبت در باب‌های صلات، تجارت، وکالت، وصیّت، نکاح و صید و ذباحه به کار رفته است. و به‌معنای دوم در مسائل مستحدثه از آن سخن رفته است.

اراده

اراده به شوق شدید به تحقق فعل اطلاق می‌شود. خواستن و همّت و اراده، آن قدر مهم است که گفته شده، خواستن، توانستن است، یعنی این که اگر کسی علاقمند به انجام کاری باشد در مقابل سختی‌ها و مشقت‌های آن مقاومت می‌کند، پس گویا که از همین الان به مقصد و مقصودش رسیده است. یا در اشعار می‌خوانیم:- همّت بلند دار که مردان روزگار از همّت بلند به جائی رسیده‌اند- همّت اگر سلسله جنبان شود مور تواند که سلیمان شود

افعال

کلمات دلالت کننده بر وقوع کار یا حالتی در یکی از زمان‌ها و یکی از اقسام لفظ مفرد، فعل می‌باشد

عالم

عالم ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • عالم (جهان)، عالَم (جهان) به معنای عام عبارت است از تمامی موجود در زمان و مکان• عالم (دانشمند)، به معنی دانشمند

حکمت

حکمت به معنای علمِ با ارزشی که همراه با عمل باشد، واژه‌ای است که در فرهنگ‌های گوناگون به کار می‌رود و در قرآن، حدیث، فلسفه، تصوف و عرفان اسلامی درباره آن بحث شده است. معادل فارسی حکمت، فرزانگی است و به شخص حکیم، فرزانه می‌گویند.

فعل

فعل، به دو معنا بکار برده شده، یکی کردار؛ رفتار، و یا کلمه‌ای که بر وقوع عمل در گذشته، حال و یا آینده دلالت دارد، گفته می‌شود.