با توجه به تغییراتی که در دهه گذشته در مورد حجاب پیش آمده و احتمال این که ممکن است روزگاری حجاب مطرود شود و من که کارمند هستم و دخترانم که دوست ندارم بی حجاب باشند، آیا در آن حالت و زمان که جامعه بی حجابی را بر ما تحمیل می کند، می توان از کلاه گیس استفاده کرد تا به جای تحریم از حضور در جامعه موهای واقعی خود را بپوشانیم؟

1. حجاب و پوشش بانوان یکی از دستورات اسلام است که در دیگر ادیان الاهی نیز چنین دستوری وجود داشته است. حجاب و پوشش زن به حدّی اهمیت دارد که در قرآن مجید و بسیاری از روایات، مطرح و محدودۀ آن بیان شده است.[1] 2. یکی از امتیازات فقه اسلامی، قاعدۀ (اهم و مهم)[2] و نیز موضوع (اضطرار و ضرورت)[3] است که باید موارد اجرایی اینها در متن زندگی فردی و اجتماعی رعایت شود. توضیح این که یکی از جهاتی که به دین اسلام امکان انطباق با مقتضیات زمان می ‌دهد، جنبۀ عقلانی دستورهای آن است. اسلام به پیروان خود اعلام کرده است که همۀ دستورهای او ناشی از یک سلسله مصالح عالی و والا است، و از طرف دیگر در خود اسلام درجۀ اهمیت مصلحت ها بیان شده است. این جهت، کار کارشناسان واقعی اسلام را در زمینه‌ هایی که مصالح گوناگونی در خلاف جهت یکدیگر پدید می ‌آیند آسان می ‌کند. اسلام اجازه داده است که در این گونه موارد کارشناسان اسلامی درجۀ اهمیت مصلحت ها را بسنجند و با توجه به راهنمایی هایی که خود اسلام کرده است، مصلحت های مهم تر را انتخاب کنند. فقها این قاعده را به نام (اهم و مهم) می ‌نامند؛ یعنی اگر در مقابل دو دستور از دستورهای دین قرار گرفتیم و در آنِ واحد قادر نبودیم هر دو را اطاعت کنیم، باید فکر کنیم که از میان آن دو دستور کدام یک مهم تر است، آن را که اهمیت کمتری دارد فدای آن که اهمیت بیشتری دارد بنماییم.[4] موضوع اضطرار و ضرورت نیز یکی از امتیازات فقه اسلامی با نگرشی عقلی است که در موارد تنگنای از زندگی اجرا می شود. در زمان حاضر نباید به بهانه ضرورت و رعایت اهم و یا حضور فعّال در جامعه، بی اعتنا به پوشش واجب بود؛ زیرا می توان در جامعه حضور پیدا کرد، در عین حال به پوشش و عفاف همراه ‌با وقار و متانت و به دور از جلف و سبکسری پایبند بود. به هر حال، اگر خدای ناکرده وضعیتی بر جامعه تحمیل شود که رعایت حجاب با حضور در اجتماع در مقابل هم قرار گیرند، آن زمان باید تشخیص داد که آیا حضور در اجتماع، تا آن اندازه از اهمیت برخوردار است که بدان دلیل، از حکم مسلّم اسلامی موقتا چشم پوشید و یا این که حضور در اجتماع چندان ضروری و لازم نبوده و باید آن را فدای رعایت حکم شرعی کرد و یا آن که تفکیکی به عمل آورده و در برخی موارد، حضور در اجتماع را لازم شمرده و در موارد دیگری دوری از اجتماع و حفظ حجاب را برتر اعلام کرد، نه آن که به دلیل تحمیل شرایط ناخواسته، حتی در موارد غیر ضروری نیز از حجاب چشم پوشید. 3. در بارۀ (کلاه گیس) و (موهای مصنوعی) نمایه های زیر را مطالعه کنید: (پوشش ناخن و موی مصنوعی از نامحرم)، سؤال 3663 (آرایش با موهای مصنوعی)، سؤال 9348 (حکم موی مصنوعی (کلاه گیس) برای وضوء، غسل و نماز)، سؤال 4953   [1] . ر.ک: نمایه های (قانون حجاب و دلایل اجبار در اجرای آن)، سؤال 1174؛ (محدودۀ حجاب زن)، سؤال 495؛ (کیفیت تشریع حجاب)، سؤال 11202. [2] . ر.ک: الفقه، القواعد الفقهیة‌، حسینی شیرازی، سید محمد، ص 141 – 146، بی نا، قم، بی تا. [3] . ر.ک: یزدی (محقق داماد)، سید مصطفی، قواعد فقه، ج 4، ص 124 – 151، مرکز نشر علوم اسلامی، تهران، چاپ دوازدهم، 1406ق. [4] . مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 19، ص 122 و ج 21، ص 168، انتشارات صدرا، قم، چاپ اول، بی تا.