حج پر از اسرار و نشانه هایی است که انسان را به تفکّر واداشته و او را به فطرتش رهنمون می کند. شایسته است در حج، قدم به قدم به ظاهر و باطن اعمال توجّه داشت؛ زیرا برای ظاهر آن احکام خاصی است که لازم است رعایت شود و با نگاه به باطن می توان تا اندازه ای به فلسفه و چرایی این اعمال پر از رمز و راز پی برد. پوشیدن لباس احرام، یکی از اعمال حج است که حج با آن شروع می شود، لباسی خاص برای عبادتی خاص. از دید ظاهر می توان چنین نتیجه گرفت که خداوند برای انجام یکی از بزرگ ترین واجبات خود، پوشیدن لباسی را واجب کرده است که باید شرایط مخصوص خود را داشته باشد؛ از جمله، پاک بودن، دوخته نبودن و ... .[1] شمّه ای از اسرار و لطایف پوشیدن لباس احرام 1. لباس احرام؛ آزمایشی است در برادری و برابری، پندی است برای ناگسستگی، اشارتی است به این که انسان از آرایش ها و وابستگی های دنیا بیرون شده، و در برابر عظمت خداوند با طبیعت پاک و بی‏ آلایش فطرت انسانی‏ وارد شده است‏. 2. در لباس احرام فقرا و پادشاهان برابرند، کجایند مستکبران تا از نزدیک این تجلّی شگفت ‏آور و روی آوردن مسلمانان را از هر گوشه جهان به طواف خانه خدا، و اجتماع آنان را در برابر حضرت پروردگار در یک سرزمین با لباس متّحد الشکل ببینند، و ببینند که کسی را از ایشان بر دیگری برتری نیست، مگر به پرهیزکاری.[2] 3. دو جامه احرام شباهت به کفن دارد، و کفن کردن میّت با پارچه احرامش، مستحب است[3] و پوشیدن آن، وحشت‏ هایی هنگام مرگ و سختی و اندوه ‏های مراحل پس از مرگ و روز رستاخیز را به یاد می ‏آورد. 4. همه انسان ها از زمان گذشته تا امروز و آینده در شکل و رنگ پوشاک و لباس، مانند هم نبوده و نخواهند بود و به کیفیت ‏های مختلف هستند. پس اگر به سوی حج خوانده شدند و این دعوت خداوندی را پذیرفتند، و در اماکن مقدّسه ای که برای اعمال حج تعیین شده، حاضر شدند، با پوشیدن لباس احرام سعی در دور کردن تفاخر و خودنمایی و آثار آن از خود دارند؛ زیرا لباس احرام به نوعی نشانه نفی خودپرستی و خودخواهی است. این پرسش پاسخ تفصیلی ندارد. [1] . ر.ک: امام خمینی، سید روح الله، مناسک حج (محشّی)، ص 138 – 140، نشر مشعر، تهران، چاپ چهارم، 1416ق. [2] . حجرات، 13: «ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‏ها و قبیله‏ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامی‏ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است‏». [3] . امام خمینی، سید روح الله، تحریرالوسیله، ج 1، ص 75، نشر مؤسسه دارالعلم، قم، چاپ اول، بی تا.
حج پر از اسرار و نشانه هایی است که انسان را به تفکّر واداشته و او را به فطرتش رهنمون می کند. شایسته است در حج، قدم به قدم به ظاهر و باطن اعمال توجّه داشت؛ زیرا برای ظاهر آن احکام خاصی است که لازم است رعایت شود و با نگاه به باطن می توان تا اندازه ای به فلسفه و چرایی این اعمال پر از رمز و راز پی برد. پوشیدن لباس احرام، یکی از اعمال حج است که حج با آن شروع می شود، لباسی خاص برای عبادتی خاص. از دید ظاهر می توان چنین نتیجه گرفت که خداوند برای انجام یکی از بزرگ ترین واجبات خود، پوشیدن لباسی را واجب کرده است که باید شرایط مخصوص خود را داشته باشد؛ از جمله، پاک بودن، دوخته نبودن و ... .[1] شمّه ای از اسرار و لطایف پوشیدن لباس احرام 1. لباس احرام؛ آزمایشی است در برادری و برابری، پندی است برای ناگسستگی، اشارتی است به این که انسان از آرایش ها و وابستگی های دنیا بیرون شده، و در برابر عظمت خداوند با طبیعت پاک و بی آلایش فطرت انسانی وارد شده است. 2. در لباس احرام فقرا و پادشاهان برابرند، کجایند مستکبران تا از نزدیک این تجلّی شگفت آور و روی آوردن مسلمانان را از هر گوشه جهان به طواف خانه خدا، و اجتماع آنان را در برابر حضرت پروردگار در یک سرزمین با لباس متّحد الشکل ببینند، و ببینند که کسی را از ایشان بر دیگری برتری نیست، مگر به پرهیزکاری.[2] 3. دو جامه احرام شباهت به کفن دارد، و کفن کردن میّت با پارچه احرامش، مستحب است[3] و پوشیدن آن، وحشت هایی هنگام مرگ و سختی و اندوه های مراحل پس از مرگ و روز رستاخیز را به یاد می آورد. 4. همه انسان ها از زمان گذشته تا امروز و آینده در شکل و رنگ پوشاک و لباس، مانند هم نبوده و نخواهند بود و به کیفیت های مختلف هستند. پس اگر به سوی حج خوانده شدند و این دعوت خداوندی را پذیرفتند، و در اماکن مقدّسه ای که برای اعمال حج تعیین شده، حاضر شدند، با پوشیدن لباس احرام سعی در دور کردن تفاخر و خودنمایی و آثار آن از خود دارند؛ زیرا لباس احرام به نوعی نشانه نفی خودپرستی و خودخواهی است. این پرسش پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] . ر.ک: امام خمینی، سید روح الله، مناسک حج (محشّی)، ص 138 – 140، نشر مشعر، تهران، چاپ چهارم، 1416ق. [2] . حجرات، 13: «ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است». [3] . امام خمینی، سید روح الله، تحریرالوسیله، ج 1، ص 75، نشر مؤسسه دارالعلم، قم، چاپ اول، بی تا.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می شود لباس احرام را روی لباس های خودمان بپوشیم؟
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی در احرام عمره تقصیر کرد، یا در احرام حج، میتواند در وطن فدا بدهد؟
- [آیت الله جوادی آملی] حکم رفتن به توابع مکّه بین عمره تمتع و حج، بدون احرام حج چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] حکم رفتن به توابع مکّه بین عمره تمتع و حج، بدون احرام حج چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در غیر از حالت احرام بستن و طواف و نماز طواف، لباس احرام حاجی نجس شود، آیا برای احرام یا حجّ او مضر است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مناسک حضرتعالی، قطع شجر حرم، جزء محرّمات احرام ذکر نشده است، آیا این مسأله از محرمات احرام نیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] محل احرام حج، مکّه قدیم است یا مطلق مکّه؟
- [آیت الله جوادی آملی] محل احرام حج، مکّه قدیم است یا مطلق مکّه؟
- [آیت الله جوادی آملی] محل احرام حج، مکّه قدیم است یا مطلق مکّه؟
- [آیت الله خوئی] پس از احرام حج تمتع، طواف مندوب نمودن بدون تلبیه بعد از طواف مضر به حج است یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر بمیرد حنوط کردن او جایز نیست، مگر در احرام حج بعد از تمام کردن سعی بمیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تقصیر در احرام عمره و پیش از انجام سعی در احرام بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای حج یا عمره احرام بسته، اگر بمیرد حنوط کردن او جایز نیست؛ مگر این که در احرام حج بعد از حلق یا تقصیر و سعی بین صفا و مروه، یا در عمره مفرده پس از حلق یا تقصیر بمیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر مستطیع پس از احرام بمیرد هر چند مردنش قبل از دخول حرم باشد، احرام او کفایت از حجّ میکند و لازم نیست ورثه برای او حجّ واجب به جا بیاورند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است اگر بمیرد حنوط کردن او جایز نیست ولی اگر در احرام حج بعد از تمام کردن سعی بمیرد حنوط کردن او واجب است
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه واجب گرفته یا برای حجّ یا عمره احرام بسته بهتر است غسل ارتماسی نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از انجام سعی در احرام حج و پیش از تقصیر در احرام عمره بمیرد نباید او را با آب کافور غسل دهند و به جای آن باید با آب خالص غسلش بدهند.
- [آیت الله مظاهری] اگر عاقل در حال احرام دیوانه شود یا کسی در حال احرام مریض شود و نتواند اعمال را به جا آورد و بردن آنها نیز به عرفات و مشعر ممکن نباشد، حجّ آنها تبدیل به عمره مفرده میشود و اگر ممکن است آنها را طواف و سعی میدهند و اگر ممکن نیست از طرف آنها نیابت میکنند و آنها را تقصیر مینمایند و با این عمل از احرام بیرون میآیند، ولی حجّ آنها کفایت از حجّ واجب نمیکند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که برای حج یا عمره احرام بسته است، اگر پیش از تمام کردن طواف بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که برای حجّ یا عمره احرام بسته اگر بمیرد، باید مثل دیگران کفن شود وپوشاندن سر وصورتش اشکال ندارد.