با سلام؛ مادر من یک فرهنگی است که دارد خرج فرزندانش را می دهد و پدرم حدود 15 سال است که خرج ما را نمی دهد و ما هیچ پولی نمی توانیم از پدرم بگیریم چون دعوا راه می‌اندازد و می‌گوید ندارم. من(دختر) و 2برادرانم هر سه در مقطع کارشناسی تحصیل کردیم و پدرم خیلی بدبین است و اخلاق خوش ندارد و می‌گوید من که دخترش باشم بدون اجازه او نباید سر کار بروم و برای بیرون رفتن از خانه همه ما را اذیت می‌کند و من چون اخلاق پدرم را می‌شناسم، او را رعایت می‌کنم و شاید در هفته دو بار برای تفریح از منزل خارج شوم. من 25 سال سن دارم. می‌خواهم من را راهنمایی کنید که بدانم من چه حقوقی دارم؟ و آیا بدون اجازه پدر می‌توانم سر کار بروم و از لیسانس خود برای بهتر کردن زندگیمان استفاده کنم و کمک خرج مادرم باشم؟
بر فرزندان واجب است که نسبت به پدر و مادر دو امر را رعایت نمایند: اول: نیکی به آن دو، بوسیله پرداخت مخارج آنها اگر نیازمند باشند، و تأمین لوازم زندگی آنها و برآورده نمودن درخواست‌های ایشان که در مورد شئون زندگی خویش می‌باشد در حد متعارف و معمول و طبق آنچه فطرت سالم آن را اقتضا کند و ترک آن زیر پا گذاشتن محبت‌های ایشان شمرده شود، و این امری است که به اختلاف حال آنها متفاوت می‌باشد. دوم: همراهی با آنها به نیکی، که به لحاظ گفتار و کردار به ایشان بدی نکند اگر چه آنها به او ظلم کرده باشند، و در روایت است که: «اگر تو را بزنند پس آنها را پرخاش مکن و بگو: غفرالله لکما (خداوند شما را بیامرزد)».[1] آنچه گذشت به لحاظ وظیفه فرزند نسبت به والدین و در امور مرتبط به ایشان است، اما به لحاظ اموری که مربوط به فرزند است و موجب اذیت والدین می‌گردد پس از دو حال خارج نیست: 1. این‌که اذیت شدن پدر یا مادر از روی دلسوزی بر فرزند باشد، پس حرام است انجام آن فعل که سبب اذیت شود اگر چه او را از این عمل نهی نکرده باشد. 2. این‌که اذیت شدن ایشان به خاطر خصلت های ناپسندشان باشد همانند این‌که خیر خواه فرزندشان نباشند چه به لحاظ امور دنیوی و چه به لحاظ امور اخروی که در این صورت اذیت شدن والدین به این سبب اثری ندارد و واجب نیست که فرزند تسلیم این چنین خواسته‌های آنها بگردد، و از این گفته روشن می‌شود که اطاعت پدر و مادر در امر و نهیشان که مربوط به امور شخصی خودشان است به خودی خود واجب نیست و خدا داناتر است. و جایز است که فرزند با پدر و مادر خود در مورد نظراتشان که درست نمی‌پندارد بحث کند‌، اما باید آرامش و ادب را در بحث رعایت کند، پس به آنها خیره نشود، و صدایش را بر آنها بلند نکند و از هر گونه کلمات خشن دوری جوید.[2] ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): اجازه پدر برای این گونه مسائل لازم نیست ولی سعی کنید ان شاءالله رضایت ایشان را به نوعی بدست آورید. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): از اهتمام شما به رعایت مسائل شرعی و حقوق والدین تقدیر و تشکر می‌کنیم. در فرض سؤال چنانچه پدرتان راضی به کار خارج از خانه نباشند باید اطاعت کنید و پدر هم شرعاً وظیفه دارد در صورت توانایی مخارج شما را تأمین نماید و سعی کنید احترام والدین را حفظ کنید انشاء الله تعالی با توکل بر خداوند مشکلات برطرف شود.   [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 158، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق. [2] . استفتا از دفتر آیت الله سیستانی(مدظله العالی) توسط سایت اسلام کوئست. [3] . استفتا از دفاتر آیات عظام: مکارم شیرازی و صافی گلپایگانی (مد ظلهما العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
عنوان سوال:

با سلام؛ مادر من یک فرهنگی است که دارد خرج فرزندانش را می دهد و پدرم حدود 15 سال است که خرج ما را نمی دهد و ما هیچ پولی نمی توانیم از پدرم بگیریم چون دعوا راه می‌اندازد و می‌گوید ندارم. من(دختر) و 2برادرانم هر سه در مقطع کارشناسی تحصیل کردیم و پدرم خیلی بدبین است و اخلاق خوش ندارد و می‌گوید من که دخترش باشم بدون اجازه او نباید سر کار بروم و برای بیرون رفتن از خانه همه ما را اذیت می‌کند و من چون اخلاق پدرم را می‌شناسم، او را رعایت می‌کنم و شاید در هفته دو بار برای تفریح از منزل خارج شوم. من 25 سال سن دارم. می‌خواهم من را راهنمایی کنید که بدانم من چه حقوقی دارم؟ و آیا بدون اجازه پدر می‌توانم سر کار بروم و از لیسانس خود برای بهتر کردن زندگیمان استفاده کنم و کمک خرج مادرم باشم؟


پاسخ:

بر فرزندان واجب است که نسبت به پدر و مادر دو امر را رعایت نمایند:
اول: نیکی به آن دو، بوسیله پرداخت مخارج آنها اگر نیازمند باشند، و تأمین لوازم زندگی آنها و برآورده نمودن درخواست‌های ایشان که در مورد شئون زندگی خویش می‌باشد در حد متعارف و معمول و طبق آنچه فطرت سالم آن را اقتضا کند و ترک آن زیر پا گذاشتن محبت‌های ایشان شمرده شود، و این امری است که به اختلاف حال آنها متفاوت می‌باشد.
دوم: همراهی با آنها به نیکی، که به لحاظ گفتار و کردار به ایشان بدی نکند اگر چه آنها به او ظلم کرده باشند، و در روایت است که: «اگر تو را بزنند پس آنها را پرخاش مکن و بگو: غفرالله لکما (خداوند شما را بیامرزد)».[1]
آنچه گذشت به لحاظ وظیفه فرزند نسبت به والدین و در امور مرتبط به ایشان است، اما به لحاظ اموری که مربوط به فرزند است و موجب اذیت والدین می‌گردد پس از دو حال خارج نیست:
1. این‌که اذیت شدن پدر یا مادر از روی دلسوزی بر فرزند باشد، پس حرام است انجام آن فعل که سبب اذیت شود اگر چه او را از این عمل نهی نکرده باشد.
2. این‌که اذیت شدن ایشان به خاطر خصلت های ناپسندشان باشد همانند این‌که خیر خواه فرزندشان نباشند چه به لحاظ امور دنیوی و چه به لحاظ امور اخروی که در این صورت اذیت شدن والدین به این سبب اثری ندارد و واجب نیست که فرزند تسلیم این چنین خواسته‌های آنها بگردد، و از این گفته روشن می‌شود که اطاعت پدر و مادر در امر و نهیشان که مربوط به امور شخصی خودشان است به خودی خود واجب نیست و خدا داناتر است.
و جایز است که فرزند با پدر و مادر خود در مورد نظراتشان که درست نمی‌پندارد بحث کند‌، اما باید آرامش و ادب را در بحث رعایت کند، پس به آنها خیره نشود، و صدایش را بر آنها بلند نکند و از هر گونه کلمات خشن دوری جوید.[2]
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
اجازه پدر برای این گونه مسائل لازم نیست ولی سعی کنید ان شاءالله رضایت ایشان را به نوعی بدست آورید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
از اهتمام شما به رعایت مسائل شرعی و حقوق والدین تقدیر و تشکر می‌کنیم. در فرض سؤال چنانچه پدرتان راضی به کار خارج از خانه نباشند باید اطاعت کنید و پدر هم شرعاً وظیفه دارد در صورت توانایی مخارج شما را تأمین نماید و سعی کنید احترام والدین را حفظ کنید انشاء الله تعالی با توکل بر خداوند مشکلات برطرف شود.   [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 158، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق. [2] . استفتا از دفتر آیت الله سیستانی(مدظله العالی) توسط سایت اسلام کوئست. [3] . استفتا از دفاتر آیات عظام: مکارم شیرازی و صافی گلپایگانی (مد ظلهما العالی) توسط سایت اسلام کوئست.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین