درباره عوامل تباهی عقل امام صادق(ع) می‌فرماید: (هر کس چهل روز گوشت نخورد اخلاقش بد و عقلش تباه می‌شود)؛ (بحار الأنوار، ج 63، ص 72) و امام رضا(ع) فرمود: (مصرف فراوان گوشت حیوانات وحشی و گاو موجب تغییر عقل و سرگشتگی فهم و کُندذهنی و فراموشی زیاد می‌شود)؛ (مستدرک الوسائل، ج 16، ص 458) میان این دو روایت چگونه جمع می‌شود؟
روایاتی که در آنها سفارش به استفاده از گوشت حیوانات شده با روایاتی که زیاده‌روی در خوردن گوشت را نکوهش کرده منافاتی ندارند. مفهوم تمام این روایات، رعایت اعتدال در مصرف گوشت است؛ زیرا از زیاده‌روی در مصرف گوشت نهی شده نه از خوردن آن و میان زیاده‌روی با خوردن به اندازه تعارضی وجود ندارد و این مطلب در علم پزشکی امروز نیز تأیید شده  است. البته در روایات، مقایسه‌ای میان گوشت‌های مختلف از نظر خاصیت، شده است که به برخی روایات در این زمینه اشاره می‌شود. فضیلت خوردن گوشت 1. رسول خدا(ص) فرمود: «ما قریش، مردمی گوشت دوستیم».[1] 2. عبد الله بن سنان از امام صادق(ع) در مورد سرآمد غذاهای دنیا و آخرت پرسید؟ و آن‌حضرت فرمود: «آن گوشت است آیا سخن خداوند را نشنیده‌ای که فرمود: "و برای آنان از گوشت پرندگان آنچه بخواهند آماده است"[2] ».[3] 3. طبق روایتی از امام صادق(ع) رسول خدا(ص) گوشت را دوست می‌داشت.[4]                                                                                                              نکوهش زیاده‌روی در مصرف گوشت و سفارش به میانه‌روی در روایتی می‌خوانیم: امام علی(ع) کمتر از گوشت استفاده می‌نمود و می‌فرمود: «شکم‌هایتان را گورستان حیوانات قرار ندهید».[5] ادریس بن عبد الله گفت: در نزد امام صادق(ع) بودم که سخن از گوشت به میان آمد، و آن‌حضرت فرمود: «یک روز گوشت بخور و روز دیگر از شیر استفاده کن و روز بعد چیز دیگری».[6] برتری گوشت گوسفند بر گوشت گاو رسول خدا(ص) فرمود: «گوشت گاو، بیماری و شیر آن دوا است و گوشت گوسفند دوا و شیر آن بیماری است».[7] سعد بن سعد به امام رضا(ع) گفت: خانواده من گوشت‏ گوسفند نمی‌خورند. آن‌حضرت پرسید: «چرا؟» گفت: تصوّر می‌کنند که سودا را تحریک می‌کند و سبب سر درد و دردهای مفاصل می‌شود. امام(ع) فرمود: «اگر دامی از گوسفند گرامی‌تر بود، خدای عزّ و جلّ آن دام را فدای اسماعیل ذبح می‌کرد».[8] البته گفتنی است؛ در برخی روایات آبِ گوشت گاو برای درمان بیماری پیسی سودمند دانسته شده است؛ مانند این‌که امام صادق(ع) می‌فرماید: «آب گوشت گاو، پیسی را از میان می‌بَرَد».[9]   [1] . برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین،‏ ج 2، ص 451، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق. [2] . واقعه، 21. [3] . المحاسن، ج 2، ص 460. [4] . همان، ص 461. [5] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 41، ص 148، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [6] . المحاسن، ج 2، ص 470. [7] . مستغفری، جعفر بن محمد، طبّ النبی(صلی الله علیه و آله و سلّم)، محقق، مصحح، الهی خراسانی، علی اکبر، ص 27، نجف، مکتبة الحیدریة، چاپ اول، 1385ق. [8] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 310، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [9] . «مَرَقُ لَحْمِ الْبَقَرِ یَذْهَبُ بِالْبَیَاضِ»؛ الکافی، ج ‏6، ص 311.
عنوان سوال:

درباره عوامل تباهی عقل امام صادق(ع) می‌فرماید: (هر کس چهل روز گوشت نخورد اخلاقش بد و عقلش تباه می‌شود)؛ (بحار الأنوار، ج 63، ص 72) و امام رضا(ع) فرمود: (مصرف فراوان گوشت حیوانات وحشی و گاو موجب تغییر عقل و سرگشتگی فهم و کُندذهنی و فراموشی زیاد می‌شود)؛ (مستدرک الوسائل، ج 16، ص 458) میان این دو روایت چگونه جمع می‌شود؟


پاسخ:

روایاتی که در آنها سفارش به استفاده از گوشت حیوانات شده با روایاتی که زیاده‌روی در خوردن گوشت را نکوهش کرده منافاتی ندارند. مفهوم تمام این روایات، رعایت اعتدال در مصرف گوشت است؛ زیرا از زیاده‌روی در مصرف گوشت نهی شده نه از خوردن آن و میان زیاده‌روی با خوردن به اندازه تعارضی وجود ندارد و این مطلب در علم پزشکی امروز نیز تأیید شده  است.
البته در روایات، مقایسه‌ای میان گوشت‌های مختلف از نظر خاصیت، شده است که به برخی روایات در این زمینه اشاره می‌شود.
فضیلت خوردن گوشت
1. رسول خدا(ص) فرمود: «ما قریش، مردمی گوشت دوستیم».[1]
2. عبد الله بن سنان از امام صادق(ع) در مورد سرآمد غذاهای دنیا و آخرت پرسید؟ و آن‌حضرت فرمود: «آن گوشت است آیا سخن خداوند را نشنیده‌ای که فرمود: "و برای آنان از گوشت پرندگان آنچه بخواهند آماده است"[2] ».[3]
3. طبق روایتی از امام صادق(ع) رسول خدا(ص) گوشت را دوست می‌داشت.[4]
                                                                                                            
نکوهش زیاده‌روی در مصرف گوشت و سفارش به میانه‌روی
در روایتی می‌خوانیم: امام علی(ع) کمتر از گوشت استفاده می‌نمود و می‌فرمود: «شکم‌هایتان را گورستان حیوانات قرار ندهید».[5]
ادریس بن عبد الله گفت: در نزد امام صادق(ع) بودم که سخن از گوشت به میان آمد، و آن‌حضرت فرمود: «یک روز گوشت بخور و روز دیگر از شیر استفاده کن و روز بعد چیز دیگری».[6]
برتری گوشت گوسفند بر گوشت گاو
رسول خدا(ص) فرمود: «گوشت گاو، بیماری و شیر آن دوا است و گوشت گوسفند دوا و شیر آن بیماری است».[7]
سعد بن سعد به امام رضا(ع) گفت: خانواده من گوشت‏ گوسفند نمی‌خورند. آن‌حضرت پرسید: «چرا؟» گفت: تصوّر می‌کنند که سودا را تحریک می‌کند و سبب سر درد و دردهای مفاصل می‌شود. امام(ع) فرمود: «اگر دامی از گوسفند گرامی‌تر بود، خدای عزّ و جلّ آن دام را فدای اسماعیل ذبح می‌کرد».[8]
البته گفتنی است؛ در برخی روایات آبِ گوشت گاو برای درمان بیماری پیسی سودمند دانسته شده است؛ مانند این‌که امام صادق(ع) می‌فرماید: «آب گوشت گاو، پیسی را از میان می‌بَرَد».[9]   [1] . برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین،‏ ج 2، ص 451، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق. [2] . واقعه، 21. [3] . المحاسن، ج 2، ص 460. [4] . همان، ص 461. [5] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 41، ص 148، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [6] . المحاسن، ج 2، ص 470. [7] . مستغفری، جعفر بن محمد، طبّ النبی(صلی الله علیه و آله و سلّم)، محقق، مصحح، الهی خراسانی، علی اکبر، ص 27، نجف، مکتبة الحیدریة، چاپ اول، 1385ق. [8] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 310، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [9] . «مَرَقُ لَحْمِ الْبَقَرِ یَذْهَبُ بِالْبَیَاضِ»؛ الکافی، ج ‏6، ص 311.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین