با عرض سلام خدمت شما عزیزان؛ حضرت یعقوب دوازده پسر داشت، حضرت یوسف(ع) یکی از پسرهایش بود که به پیامبری برگزیده شد، یهودا هم پسر دیگری از حضرت یعقوب بود. سؤال من این است که چرا قوم بنی‌اسرائیل به یهودا نسبت داده می‌‌شود؛ یعنی می‌‌گویند یهودی، نمی‌‌گویند یوسفی؟
در مورد علت نام‌گذاری قوم یهود به این نام دو نقل وجود دارد.[1] 1. این نام از آیه شریفه «إِنَّا هُدْنا إِلَیْکَ»، یعنی ما به سوی تو رجوع کرده‌‏ایم، گرفته شده است. راغب در کتاب مفردات از بعضی نقل می‌‏کند که نام‌گذاری قوم یهود به این نام، به دلیل همین سخنی است که با خدا داشتند.[2] این معنا در روایات نیز مورد تأیید قرار گرفته است. مفضل به امام صادق(ع) گفت: آقا! چرا قوم موسی(ع) را یهود می‏‌گویند؟ فرمود: برای این‌که خداوند از زبان آنها نقل کرده است که گفتند: إِنَّا هُدْنا إِلَیْکَ، یعنی ما به سوی تو رجوع کرده‏‌ایم.[3] 2. از نام یهوذا فرزند حضرت یعقوب گرفته شده است. برخی دیگر از مفسران گفته‌‏اند: علت نام‌گذاری این قوم به یهود ارتباطی با این سخن ندارد، بلکه در اصل از ماده "یهوذا" که نام یکی از فرزندان یعقوب است گرفته شده و سپس ذال تبدیل به دال گردیده و یهودا شده و منسوب به آن یهودی می ‏باشد.[4] به نظر می‌‌رسد قول اول قوی باشد؛ لذا برخی این قول را ضعیف شمرده شده‌اند.[5] سخن آخر این‌که بر فرض اگر بپذیریم که این نام از لفظ یهوذا گرفته شده باشد، امّا دلیلی بر برتری شخص یهوذا بر حضرت یوسف نیست؛ زیرا دلیلی وجود ندارد که این نام‌گذاری از جانب خداوند صورت گرفته باشد، بلکه بعدها به عللی مثلاً شاید به دلیل بیشتر بودن بچه‌های یهودا، یا بزرگ‌تر بودن وی، یا نفوذ بیشتر آنان در میان دیگر فرزندان، کم کم این نام بر این قوم نهاده شده است.     [1] . فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ‏4، ص 76، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، 1410 ق. [2] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، صفوان عدنان، داود، ص 847، دمشق- بیروت، دارالعلم الدار الشامیة، چاپ اول، 1412 ق. [3] . قَالَ الْمُفَضَّلُ: یَا مَوْلَایَ وَ سَیِّدِی لِمَ سُمِّیَ قَوْمُ مُوسَی الْیَهُودَ؟ قَالَ (ع): «یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّا هُدْنا إِلَیْکَ أَیِ اهْتَدَیْنَا إِلَیْکَ»، حلی، حسن بن سلیمان، مختصر البصائر، محقق، مصحح، مظفر، مشتاق‏، ص 438، قم، مؤسسة النشر الإسلامی‏، چاپ اول‏، 1421 ق‏. [4] . کتاب العین، ج ‏4، ص 76. [5] . ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ‏3، ص 439، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414 ق.
عنوان سوال:

با عرض سلام خدمت شما عزیزان؛ حضرت یعقوب دوازده پسر داشت، حضرت یوسف(ع) یکی از پسرهایش بود که به پیامبری برگزیده شد، یهودا هم پسر دیگری از حضرت یعقوب بود. سؤال من این است که چرا قوم بنی‌اسرائیل به یهودا نسبت داده می‌‌شود؛ یعنی می‌‌گویند یهودی، نمی‌‌گویند یوسفی؟


پاسخ:

در مورد علت نام‌گذاری قوم یهود به این نام دو نقل وجود دارد.[1]
1. این نام از آیه شریفه «إِنَّا هُدْنا إِلَیْکَ»، یعنی ما به سوی تو رجوع کرده‌‏ایم، گرفته شده است.
راغب در کتاب مفردات از بعضی نقل می‌‏کند که نام‌گذاری قوم یهود به این نام، به دلیل همین سخنی است که با خدا داشتند.[2]
این معنا در روایات نیز مورد تأیید قرار گرفته است. مفضل به امام صادق(ع) گفت: آقا! چرا قوم موسی(ع) را یهود می‏‌گویند؟ فرمود: برای این‌که خداوند از زبان آنها نقل کرده است که گفتند: إِنَّا هُدْنا إِلَیْکَ، یعنی ما به سوی تو رجوع کرده‏‌ایم.[3]
2. از نام یهوذا فرزند حضرت یعقوب گرفته شده است. برخی دیگر از مفسران گفته‌‏اند: علت نام‌گذاری این قوم به یهود ارتباطی با این سخن ندارد، بلکه در اصل از ماده "یهوذا" که نام یکی از فرزندان یعقوب است گرفته شده و سپس ذال تبدیل به دال گردیده و یهودا شده و منسوب به آن یهودی می ‏باشد.[4]
به نظر می‌‌رسد قول اول قوی باشد؛ لذا برخی این قول را ضعیف شمرده شده‌اند.[5]
سخن آخر این‌که بر فرض اگر بپذیریم که این نام از لفظ یهوذا گرفته شده باشد، امّا دلیلی بر برتری شخص یهوذا بر حضرت یوسف نیست؛ زیرا دلیلی وجود ندارد که این نام‌گذاری از جانب خداوند صورت گرفته باشد، بلکه بعدها به عللی مثلاً شاید به دلیل بیشتر بودن بچه‌های یهودا، یا بزرگ‌تر بودن وی، یا نفوذ بیشتر آنان در میان دیگر فرزندان، کم کم این نام بر این قوم نهاده شده است.     [1] . فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ‏4، ص 76، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، 1410 ق. [2] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، صفوان عدنان، داود، ص 847، دمشق- بیروت، دارالعلم الدار الشامیة، چاپ اول، 1412 ق. [3] . قَالَ الْمُفَضَّلُ: یَا مَوْلَایَ وَ سَیِّدِی لِمَ سُمِّیَ قَوْمُ مُوسَی الْیَهُودَ؟ قَالَ (ع): «یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّا هُدْنا إِلَیْکَ أَیِ اهْتَدَیْنَا إِلَیْکَ»، حلی، حسن بن سلیمان، مختصر البصائر، محقق، مصحح، مظفر، مشتاق‏، ص 438، قم، مؤسسة النشر الإسلامی‏، چاپ اول‏، 1421 ق‏. [4] . کتاب العین، ج ‏4، ص 76. [5] . ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ‏3، ص 439، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414 ق.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین