اگر مأموم؛ موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازۀ رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، می‌تواند نیت فرادا کند (و نمازش را ادامه دهد) یا صبر کند تا امام برای رکعت بعدی برخیزد[1] و مأموم آن را رکعت اول نماز خود حساب کند. ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت می‌خواند، باید نیت فرادا نماید.[2] پس مکلف باید دقت کند در چنین مواردی، نماز را قطع نکند و به یکی از این دو دستور عمل کند، اگر چه بنابر نظر برخی[3] از مراجع معظم، شکستن و قطع نماز برای رسیدن به رکعت بعدی جماعت، ایرادی ندارد. [1] . حضرات آیات عظام: گلپایگانی، صافی: بنا بر احتیاط واجب باید بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد.. خوئی، تبریزی: بنا بر احتیاط واجب باید قصد فرادا بنماید. سیستانی: مخیّر است نماز را فرادا تمام کند یا این که همراه امام به قصد قربت مطلقه به سجده رود و بعد در حال ایستادن تکبیر را به قصد اعمّ از تکبیرة الإحرام و ذکر مطلق تجدید کرده، نماز را به جماعت بخواند یا برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند. بهجت: می‌تواند نیّت فرادا کند یا می‌تواند صبر کند تا در رکعت بعد، به امام ملحق شود؛ و در صورت ملحق شدن، تکبیر دیگر لازم نیست. مکارم: نیّت فرادا می‌کند و نمازش صحیح است و اعاده ندارد. زنجانی: بنا بر احتیاط باید نماز را به صورت فرادا تمام کند. [2] . توضیح المسائل (محشی - امام خمینی)، ج‌1، ص 779. [3] . حضرت آیت الله سیستانی.
اگر به نماز جماعت برسیم و امام در رکوع باشد و ما تکبیرة الاحرام بگوییم و قبل از اینکه به رکوع امام برسیم امام از رکوع بلند شود چه کار باید بکنیم؟ نماز را بشکنیم یا فرادی بخوانیم؟
اگر مأموم؛ موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازۀ رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، میتواند نیت فرادا کند (و نمازش را ادامه دهد) یا صبر کند تا امام برای رکعت بعدی برخیزد[1] و مأموم آن را رکعت اول نماز خود حساب کند. ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت میخواند، باید نیت فرادا نماید.[2]
پس مکلف باید دقت کند در چنین مواردی، نماز را قطع نکند و به یکی از این دو دستور عمل کند، اگر چه بنابر نظر برخی[3] از مراجع معظم، شکستن و قطع نماز برای رسیدن به رکعت بعدی جماعت، ایرادی ندارد. [1] . حضرات آیات عظام: گلپایگانی، صافی: بنا بر احتیاط واجب باید بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد..
خوئی، تبریزی: بنا بر احتیاط واجب باید قصد فرادا بنماید.
سیستانی: مخیّر است نماز را فرادا تمام کند یا این که همراه امام به قصد قربت مطلقه به سجده رود و بعد در حال ایستادن تکبیر را به قصد اعمّ از تکبیرة الإحرام و ذکر مطلق تجدید کرده، نماز را به جماعت بخواند یا برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کند.
بهجت: میتواند نیّت فرادا کند یا میتواند صبر کند تا در رکعت بعد، به امام ملحق شود؛ و در صورت ملحق شدن، تکبیر دیگر لازم نیست.
مکارم: نیّت فرادا میکند و نمازش صحیح است و اعاده ندارد.
زنجانی: بنا بر احتیاط باید نماز را به صورت فرادا تمام کند. [2] . توضیح المسائل (محشی - امام خمینی)، ج1، ص 779. [3] . حضرت آیت الله سیستانی.
- [آیت الله خوئی] اگر در مکانی که نماز جماعت در او برپا شده بخواهیم به صورت فرادی نمازی که در او بلند خواندن لازم است بخوانیم، آیا جایز است در صورتی که بلند خواندنمان حواس امام جماعت را پرت میکند آن نماز را آهسته بخوانیم؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی در نماز جماعت، بعد از گفتن تکبیرة الاحرام به رکوع رفت، ولی قبل از رسیدن به حد رکوع، امام جماعت سر از رکوع برداشت، آیا نماز این شخص به جماعت صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] مأمومی که در هنگام رکوع امام جماعت تکبیرة الاحرام گفته ولی به رکوع امام نرسیده وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر امام جماعت سهوا بعد از تکبیرة الاحرام به رکوع رود، وظیفه ی مأموم چیست؟ اگر امام در رکوع به مسأله پی ببرد، او چه تکلیفی دارد؟ آیا با انجام دادن تکلیفش، نماز جماعت به قوّت خود باقی است؟
- [سایر] اگر در نماز جماعت ناخودآگاه در رکوع یا سجده زودتر از امام جماعت بلند شویم باید سریع دویاره رکوع یا سجده برویم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی به خیال این که به رکوع امام می رسد اقتدا کرد ولی به رکوع نرسید سپس نماز را قطع کرد و بدون انجام دادن کاری که نماز را باطل می کند مجدداً تکبیرة الاحرام گفت و نماز را به جماعت یا فرادی خواند وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در رکعت دوم نماز جماعت اقتدا کنیم، آیا در رکعت سوم امام (دوم خودمان), باید هم حمد و هم سوره را بخوانیم, یا خواندن حمد به تنهایی کافی است؟ آیا باید به رکوع رکعت سوم امام, برسیم؟ اگر نرسیدیم چه؟
- [آیت الله خامنه ای] در نمازهایی که حمد و سوره در آنها باید بلند خوانده شود اگر در نماز جماعت در رکعت آخر به امام ملحق شویم آیا پس از ایستادن برای رکعت دوم باید حمد و سوره را بلند بخوانیم؟
- [سایر] اگر در مسافرت نماز قضا شده باشد و به وطن خود برسیم، چگونه باید بخوانیم؟
- [آیت الله خامنه ای] امام جماعت در نماز باید چه نیتی بکند؟ آیا نیت جماعت باید بکند یا نیت فرادی؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید میخواند، چه امام جماعت باشد یا فرادی نماز میخواند، نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دست ها را بلند کنند و کسی که نماز عید می خواند، اگر امام جماعت است یا فرادی نماز می خواند، نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید می خواند؛ اگر امام جماعت است؛ یا فرادی نماز می خواند؛ نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید میخواند اگر امام جماعت است، یا فُرادی نماز میخواند نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله خوئی] مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید میخواند، اگر امام جماعت است، یا فرادی نماز میخواند نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده، یا کافر بوده، یا به جهتی نمازش باطل بوده؛ مثلاً بیوضو نماز خوانده، نمازش صحیح است و ظاهراً جماعت هم میباشد؛ بنابراین اگرچه سهواً پیش از امام سر از رکوع بردارد و به جهت تبعیت از امام جماعت، رکوع را زیاد کرده باشد، نمازش باطل نمیشود، هر چند زیادی سهوی رکوع در نماز فرادی نماز را باطل میسازد. چهارم: (مأموم نیت جماعت داشته باشد) مسأله 1437 - اگر در بین نماز جماعت قبل از رکوع، شک کند که تکبیرة الاحرام را گفته یا نه، بنا بر این میگذارد که نگفته و اگر اطمینان دارد که تکبیرة الاحرام را گفته و شک کند که نیت جماعت کرده یا نه، باید نماز را به نیت فرادی تمام کند، هر چند قبل از نماز، بنای بر جماعت خواندن داشته و الان هم مشغول کاری باشد که مأمومین انجام میدهند؛ مثلاً به حمد و سوره امام گوش میدهد و اگر در رکوع یا بعد از آن شک کند که تکبیرة الاحرام را گفته یا نه، یا نیت جماعت کرده یا نه، نماز را به جماعت تمام کرده و صحیح میباشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر هنگامی که امام در رکوع است، اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نماز او به نحو جماعت صحیح است و یک رکعت حساب میشود؛ امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، نماز او فرادی میشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند، و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، بنابر احتیاط واجب باید بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد، و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند، ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند: این شخص نماز جماعت می خواند، باید نیت فرادی نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازهی رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، بنا بر احتیاط واجب باید بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد و آن را رکعت اوّل نماز خود حساب کند؛ ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت میخواند، باید نیت فرادی نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد مخیّر است بین این که بایستد تا امام برای رکعت بعد برخیزد و آن را رکعت اوّل نماز خود حساب کند، و بین این که نیّت فرادی نماید ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت میخواند، باید نیّت فرادی کند.