سوره اسراء
اِسْراء، هفدهمین سوره قرآن مجید، دارای ۲ رکوع، ۱۱۱ آیه می‌باشد. از آن به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.
چرا نماز ظهر و عصر را باید آهسته خواند، در صورتی که در آیه 110 سوره اسراء خداوند به پیامبر فرمود که نمازت را نه بلند و نه آهسته ، بلکه مابین این دو بخوان؟
این آیه مورد استشهاد - حتی اگر معنایش نماز باشد و نه مناجات چنانچه در برخی تفاسیر آمده- در مورد صدای بسیار زیاد و کوتاه بودن آن است. در روایات آمده است: الف. اسحاق بن عمار از امام صادق(ع) نقل می‌کند: جهر به نماز یعنی بلند کردن صدا و تخافت یعنی صدایی که با گوشَت نمی‌شنوی پس صدایت در نماز بین این دو باشد (نه داد و هوار باشد و نه حدیث نفس).‏[1] ب. همچنین، آن‌حضرت در تفسیر آیه مذکور فرمود: اخفات صدایی است که خودت هم نشنوی و جهر به نماز، یعنی صدایت را بیش از حدّ بالا ببری.[2] بر این اساس، معنای آیه شریفه این است: در نمازهای صبح و مغرب و عشاء که باید نماز را بلند بخوانیم، نباید صدایمان از حدّ متعادل بلندتر باشد و به داد و هوار تبدیل شود، همچنین در نماز ظهر و عصر که باید آهسته خوانده شود، نباید به حدّی کوتاه باشد حتی خودمان هم صدای خویشتن را احساس نکنیم. [1] . «عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) فِی قَوْلِهِ: وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ: الْجَهْرُ بِهَا رَفْعُ الصَّوْتِ- وَ التَّخَافُتُ مَا لَمْ تَسْمَعْ بِأُذُنِکَ- وَ اقْرَأْ مَا بَیْنَ ذَلِک»، قمی، علی بن ابراهیم‏، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، طیّب‏، ج ‏2، ص 30، دار الکتاب، قم، چاپ سوم، 1404 ق‏. [2] . «عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ الْمُخَافَتَةُ مَا دُونَ سَمْعِکَ وَ الْجَهْرُ أَنْ تَرْفَعَ صَوْتَکَ شَدِیداً»، کلینی، محمد بن یعقوب‏، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 316، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق.
این آیه مورد استشهاد - حتی اگر معنایش نماز باشد و نه مناجات چنانچه در برخی تفاسیر آمده- در مورد صدای بسیار زیاد و کوتاه بودن آن است. در روایات آمده است: الف. اسحاق بن عمار از امام صادق(ع) نقل می‌کند: جهر به نماز یعنی بلند کردن صدا و تخافت یعنی صدایی که با گوشَت نمی‌شنوی پس صدایت در نماز بین این دو باشد (نه داد و هوار باشد و نه حدیث نفس).‏[1] ب. همچنین، آن‌حضرت در تفسیر آیه مذکور فرمود: اخفات صدایی است که خودت هم نشنوی و جهر به نماز، یعنی صدایت را بیش از حدّ بالا ببری.[2] بر این اساس، معنای آیه شریفه این است: در نمازهای صبح و مغرب و عشاء که باید نماز را بلند بخوانیم، نباید صدایمان از حدّ متعادل بلندتر باشد و به داد و هوار تبدیل شود، همچنین در نماز ظهر و عصر که باید آهسته خوانده شود، نباید به حدّی کوتاه باشد حتی خودمان هم صدای خویشتن را احساس نکنیم. [1] . «عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) فِی قَوْلِهِ: وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ: الْجَهْرُ بِهَا رَفْعُ الصَّوْتِ- وَ التَّخَافُتُ مَا لَمْ تَسْمَعْ بِأُذُنِکَ- وَ اقْرَأْ مَا بَیْنَ ذَلِک»، قمی، علی بن ابراهیم‏، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، طیّب‏، ج ‏2، ص 30، دار الکتاب، قم، چاپ سوم، 1404 ق‏. [2] . «عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ الْمُخَافَتَةُ مَا دُونَ سَمْعِکَ وَ الْجَهْرُ أَنْ تَرْفَعَ صَوْتَکَ شَدِیداً»، کلینی، محمد بن یعقوب‏، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 316، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق.
عنوان سوال:
چرا نماز ظهر و عصر را باید آهسته خواند، در صورتی که در آیه 110 سوره اسراء خداوند به پیامبر فرمود که نمازت را نه بلند و نه آهسته ، بلکه مابین این دو بخوان؟
پاسخ:
این آیه مورد استشهاد - حتی اگر معنایش نماز باشد و نه مناجات چنانچه در برخی تفاسیر آمده- در مورد صدای بسیار زیاد و کوتاه بودن آن است.
در روایات آمده است:
الف. اسحاق بن عمار از امام صادق(ع) نقل می‌کند: جهر به نماز یعنی بلند کردن صدا و تخافت یعنی صدایی که با گوشَت نمی‌شنوی پس صدایت در نماز بین این دو باشد (نه داد و هوار باشد و نه حدیث نفس).[1]
ب. همچنین، آن‌حضرت در تفسیر آیه مذکور فرمود: اخفات صدایی است که خودت هم نشنوی و جهر به نماز، یعنی صدایت را بیش از حدّ بالا ببری.[2]
بر این اساس، معنای آیه شریفه این است: در نمازهای صبح و مغرب و عشاء که باید نماز را بلند بخوانیم، نباید صدایمان از حدّ متعادل بلندتر باشد و به داد و هوار تبدیل شود، همچنین در نماز ظهر و عصر که باید آهسته خوانده شود، نباید به حدّی کوتاه باشد حتی خودمان هم صدای خویشتن را احساس نکنیم. [1] . «عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) فِی قَوْلِهِ: وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ: الْجَهْرُ بِهَا رَفْعُ الصَّوْتِ- وَ التَّخَافُتُ مَا لَمْ تَسْمَعْ بِأُذُنِکَ- وَ اقْرَأْ مَا بَیْنَ ذَلِک»، قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، طیّب، ج 2، ص 30، دار الکتاب، قم، چاپ سوم، 1404 ق. [2] . «عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ الْمُخَافَتَةُ مَا دُونَ سَمْعِکَ وَ الْجَهْرُ أَنْ تَرْفَعَ صَوْتَکَ شَدِیداً»، کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 316، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در نماز ظهر و عصر غیر از حمد و سوره باید ذکرهای نماز را آهسته خواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا در خواندن قضای نمازهای ظهر و عصر، می توان حمد و سوره را بلند خواند؟ یا در قضای نمازهای جهریه حمد و سوره را می توان آهسته خواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا به غیر از حمد و سوره ی نماز ظهر و عصر بقیّه ی ذکرهای نماز را می توان بلند خواند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا باید حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه را بلند خواند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در نماز ظهر و عصر می شود در رکعت اول و دوم (بسم الله الرحمن الرحیم) را بلند خواند؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده میخواهم در نماز ظهر و عصر روز جمعه، سورههای جمعه و منافقون را بخوانم، آیا میتوانم با صدای بلند قرائت کنم یا باید آهسته بخوانم؟
- [آیت الله بهجت] آیا کسی می تواند حمد و سوره نماز ظهر و عصر را به قصد تعلیم، بلند بخواند؟
- [آیت الله سیستانی] جهر در نمازهای غیر از ظهر و عصر تا چقدر باید بلند خواند ؟
- [آیت الله بهجت] آیا قرائت نماز ظهر جمعه برای کسی که نماز جمعه نخوانده است، باید بلند باشد یا آهسته؟
- [آیت الله خامنه ای] در جایی که سر و صدا زیاد است اگر نماز ظهر یا عصر یا تسبیحات اربعه را آهسته بخوانم، صدایم به گوش خودم نمی رسد. آیا باید آنها را بلند بخوانم؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند. البته مستحب است مردها حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه و (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را در همه نمازهای ظهر و عصر بلند بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] زن میتواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود در صورتی که مفسده داشته باشد باید آهسته بخواند ولی اگر بلند خواند نمازش صحیح است.
- [آیت الله جوادی آملی] .بر نمازگزار مرد واجب است عمداً هیچ کلمه یا حرف حمد و سوره رکعت اول و دوم نماز های صبح و مغرب و عشاء را آهسته نخواند , به صورتی که حرف آخر هیچ کلمه ای عمداً آهسته ادا نشود ; همچنین واجب است که عمداً هیچ کلمه یا حرف حمد و سورهّ نماز های ظهر و عصر بلند ادا نشود.
- [آیت الله سبحانی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند.
- [آیت الله وحید خراسانی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را اهسته بخوانند
- [آیت الله سیستانی] بر مرد بنابر احتیاط واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند ، و بر مرد و زن بنابر احتیاط واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند، و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخواند.
- [آیت الله خوئی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند. و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند.