شما در سؤال قبلی فرمودید خواص دعاها راست است، دلیلش چیست؟ چطور ممکن است یک فرد مؤمن پرهیزگار دعا یا نمازی را با اخلاص بخواند و هم‌رتبه پیامبران شود؛ به درجات آنها برسد و با آنان همنشین شود؟ آیا چنین چیزی با عقل جور درمی‌آید و صحیح است؟!
بنابر تصریح قرآن کریم، امکان همنشینی و رفاقت تمام بهشتیان با پیامبران(ع)، صدیقان، شهدا و صالحان در بهشت وجود دارد: «وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَاُولئِکَ مَعَ الَّذینَ اَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ اُولئِکَ رَفیقاً»؛[1] و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام نموده است؛ پیامبران، صدّیقان، شهدا و صالحان. و آنها دوستان خوبی هستند. حال این‌که چگونه امکان دارد، افراد معمولی با درجه ایمان پایین‌تر با پیامبران، شهدا و.. که دارای مقامات بالا هستند و مقام و درجات آنان در بهشت برتر از همگان است، رفاقت و همنشینی داشته باشند؟ پاسخش این است که همنشینی با پیامبران(ع)، صدیقان، شهدا و صالحان، به این معنا نیست که حتی دارای مقام و درجه آنان هم خواهند بود، بلکه همین‌قدر که در بهشت باشند کافی است. قرآن می‌گوید؛ با آنان رفاقت دارند: «وَ حَسُنَ اُولئِکَ رَفیقاً»؛ چون بهشت دارای درجاتی است؛ لذا هر کسی در درجه خود مستقر خواهد بود. و این موضوع منافاتی ندارد با این‌که تمام بهشتیان با یکدیگر در ارتباط باشند و یکدیگر را ملاقات کنند؛ چرا که بهشت جای تزاحم نیست، در عین حفظ مراتب، تمام اهل بهشت با هم محشور و رفت و آمد و همنشینی دارند. به عنوان مثال، اگر کسی ضیافتی ترتیب دهد و در آن مجلس از اقشار مختلف اعم از شخصیت‌های سیاسی، علمی، لشکری و کشوری را دعوت نماید، همه آنها در یک‌جا و بر سر یک سفره و میز با هم نهار یا شام می‌خورند، با این‌که جایگاه و مراتب هر یک به جای خود محفوظ است.[2] بنابر این، این‌که در آیات و روایات اعلام شده است؛ افرادی در درجه پیامبران قرار می‌گیرند، به معنای جواز همنشینی با آنان خواهد بود، نه آن‌که دقیقاً آنان در پیشگاه خدا همطراز با پیامبران باشند؛ چرا که خود پیامبران(ع) نیز درجات مختلفی داشته و تمامشان در یک درجه نیستند: «بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم. برخی از آنها، خدا با او سخن می‌گفت و بعضی را درجاتی برتر داد و به عیسی بن مریم، نشانه‌‏های روشن دادیم و او را با روح القدس تایید نمودیم».[3] [1] . نساء، 13. [2] . ر. ک: طیب، سید عبد الحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 130- 131، تهران، اسلام، چاپ دوم، 1378ش؛ نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج ‏3، ص 296، تهران، اسلامیه، چاپ اول، 1398ق. [3] . بقره، 253.
عنوان سوال:

شما در سؤال قبلی فرمودید خواص دعاها راست است، دلیلش چیست؟ چطور ممکن است یک فرد مؤمن پرهیزگار دعا یا نمازی را با اخلاص بخواند و هم‌رتبه پیامبران شود؛ به درجات آنها برسد و با آنان همنشین شود؟ آیا چنین چیزی با عقل جور درمی‌آید و صحیح است؟!


پاسخ:

بنابر تصریح قرآن کریم، امکان همنشینی و رفاقت تمام بهشتیان با پیامبران(ع)، صدیقان، شهدا و صالحان در بهشت وجود دارد: «وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَاُولئِکَ مَعَ الَّذینَ اَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ اُولئِکَ رَفیقاً»؛[1] و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام نموده است؛ پیامبران، صدّیقان، شهدا و صالحان. و آنها دوستان خوبی هستند.
حال این‌که چگونه امکان دارد، افراد معمولی با درجه ایمان پایین‌تر با پیامبران، شهدا و.. که دارای مقامات بالا هستند و مقام و درجات آنان در بهشت برتر از همگان است، رفاقت و همنشینی داشته باشند؟ پاسخش این است که همنشینی با پیامبران(ع)، صدیقان، شهدا و صالحان، به این معنا نیست که حتی دارای مقام و درجه آنان هم خواهند بود، بلکه همین‌قدر که در بهشت باشند کافی است. قرآن می‌گوید؛ با آنان رفاقت دارند: «وَ حَسُنَ اُولئِکَ رَفیقاً»؛ چون بهشت دارای درجاتی است؛ لذا هر کسی در درجه خود مستقر خواهد بود. و این موضوع منافاتی ندارد با این‌که تمام بهشتیان با یکدیگر در ارتباط باشند و یکدیگر را ملاقات کنند؛ چرا که بهشت جای تزاحم نیست، در عین حفظ مراتب، تمام اهل بهشت با هم محشور و رفت و آمد و همنشینی دارند. به عنوان مثال، اگر کسی ضیافتی ترتیب دهد و در آن مجلس از اقشار مختلف اعم از شخصیت‌های سیاسی، علمی، لشکری و کشوری را دعوت نماید، همه آنها در یک‌جا و بر سر یک سفره و میز با هم نهار یا شام می‌خورند، با این‌که جایگاه و مراتب هر یک به جای خود محفوظ است.[2]
بنابر این، این‌که در آیات و روایات اعلام شده است؛ افرادی در درجه پیامبران قرار می‌گیرند، به معنای جواز همنشینی با آنان خواهد بود، نه آن‌که دقیقاً آنان در پیشگاه خدا همطراز با پیامبران باشند؛ چرا که خود پیامبران(ع) نیز درجات مختلفی داشته و تمامشان در یک درجه نیستند: «بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم. برخی از آنها، خدا با او سخن می‌گفت و بعضی را درجاتی برتر داد و به عیسی بن مریم، نشانه‌‏های روشن دادیم و او را با روح القدس تایید نمودیم».[3] [1] . نساء، 13. [2] . ر. ک: طیب، سید عبد الحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 130- 131، تهران، اسلام، چاپ دوم، 1378ش؛ نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج ‏3، ص 296، تهران، اسلامیه، چاپ اول، 1398ق. [3] . بقره، 253.





سوال مرتبط یافت نشد
مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین