در ارتباط با پرسش باید گفت، روایتی در زمینه آداب استحمام وجود دارد که با توجه به وضعیت فیزیکی حمام‌های گذشته توصیه‌هایی در آن ارائه شده است(و البته برخی از آنها را می‌توان در زمان کنونی نیز اجرا کرد). متن روایت چنین است: امام صادق(ع) فرمود: زمانی که داخل حمام شدی، هنگام بیرون آوردن لباس، بگو: «اللَّهُمَّ انْزِعْ عَنِّی رِبْقَةَ النِّفَاقِ‏ وَ ثَبِّتْنِی عَلَی الْإِیمَان‏» خدایا گردن‌بند نفاق را از گردنم بیرون کن و مرا بر ایمانم ثابت‌قدم نگه‌دار. چون به بخش اول حمام رسیدی بگو:« اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ نَفْسِی وَ أَسْتَعِیذُ بِکَ مِنْ أَذَاه‏» خدایا به تو پناه می‌برم از بدی خودم و تو را پناه می‌گیرم از آن. سپس هنگامی به بخش دوم رفتی؛ بگو:« اللَّهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الرِّجْسَ النِّجْسَ وَ طَهِّرْ جَسَدِی وَ قَلْبِی‏» خدایا از من پلیدی و نجاست را دور کن و تن و دلم را پاک کن. آن‌گاه آب داغ بردار و بر سر و پاهایت بریز. و اگر می‌‏توانی جرعه‌‏ای از آن بنوش که مثانه را پاک می‌کند. و در خزینه ساعتی بمان. و چون به خزانه بعدی(اطاق سوم) رسیدی؛ بگو: « نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ وَ نَسْأَلُهُ الْجَنَّة» پناه می‌بریم به خدا از آتش و از او بهشت را درخواست می کنیم و تا از خانه گرم آن بیرون آئی آن را تکرار کن. مبادا در حمام آب سرد یا نوشابه سرد دیگر بنوشی که معده را بیمار می‌کند. آب سرد بر سر مریز که تن را ضعیف کند، بلکه هنگام خروج از حمام آب سرد بر پاها بریز که بیماری را از بدن خارج می‌کند. و چون لباس پوشیدی بگو: «اللَّهُمَّ أَلْبِسْنِی التَّقْوَی وَ جَنِّبْنِی الرَّدَی‏»خداوندا لباس تقوا بر من بپوش و از پستی و سقوط نگهدار. و اگر این کارها را رعایت کنی از هر بیماری در امان خواهی بود.[1] [1] . شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج ‏1، ص 113، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
آیا این روایت درست است که بعد از استحمام حتماً از آب حمام بنوشید، همچنین حتماً پاهای خود را با آب سرد بشویید؟
در ارتباط با پرسش باید گفت، روایتی در زمینه آداب استحمام وجود دارد که با توجه به وضعیت فیزیکی حمامهای گذشته توصیههایی در آن ارائه شده است(و البته برخی از آنها را میتوان در زمان کنونی نیز اجرا کرد).
متن روایت چنین است:
امام صادق(ع) فرمود:
زمانی که داخل حمام شدی، هنگام بیرون آوردن لباس، بگو: «اللَّهُمَّ انْزِعْ عَنِّی رِبْقَةَ النِّفَاقِ وَ ثَبِّتْنِی عَلَی الْإِیمَان» خدایا گردنبند نفاق را از گردنم بیرون کن و مرا بر ایمانم ثابتقدم نگهدار.
چون به بخش اول حمام رسیدی بگو:« اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ نَفْسِی وَ أَسْتَعِیذُ بِکَ مِنْ أَذَاه» خدایا به تو پناه میبرم از بدی خودم و تو را پناه میگیرم از آن.
سپس هنگامی به بخش دوم رفتی؛ بگو:« اللَّهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الرِّجْسَ النِّجْسَ وَ طَهِّرْ جَسَدِی وَ قَلْبِی» خدایا از من پلیدی و نجاست را دور کن و تن و دلم را پاک کن.
آنگاه آب داغ بردار و بر سر و پاهایت بریز. و اگر میتوانی جرعهای از آن بنوش که مثانه را پاک میکند. و در خزینه ساعتی بمان.
و چون به خزانه بعدی(اطاق سوم) رسیدی؛ بگو: « نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ وَ نَسْأَلُهُ الْجَنَّة» پناه میبریم به خدا از آتش و از او بهشت را درخواست می کنیم و تا از خانه گرم آن بیرون آئی آن را تکرار کن.
مبادا در حمام آب سرد یا نوشابه سرد دیگر بنوشی که معده را بیمار میکند. آب سرد بر سر مریز که تن را ضعیف کند، بلکه هنگام خروج از حمام آب سرد بر پاها بریز که بیماری را از بدن خارج میکند. و چون لباس پوشیدی بگو: «اللَّهُمَّ أَلْبِسْنِی التَّقْوَی وَ جَنِّبْنِی الرَّدَی»خداوندا لباس تقوا بر من بپوش و از پستی و سقوط نگهدار.
و اگر این کارها را رعایت کنی از هر بیماری در امان خواهی بود.[1] [1] . شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 113، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
- [سایر] نوشیدن آب سرد در حمام چه ضرری دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] ما در منطقه سردسیری زندگی می کنیم که نه حمام دارد و نه مکانی برای استحمام، وقتی در ماه مبارک رمضان به حالت جنابت از خواب بیدار می شویم، با توجه به این که غسل کردن جوانان در نیمه شب در برابر مردم با آب مشک یا حوض عیب شمرده می شود و آب هم در آن وقت سرد است، تکلیف ما برای روزه فردا چیست؟ آیا تیمم جایز است؟ در صورتی که غسل نکند، افطار کردن روزه آن روز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا بخارات آب داخل حمام اگر استشمام شود مبطل روزه می باشد یا خیر؟ در صورتی که مبطل روزه باشد برای استحمام چه باید کرد در مورد مه غلیظ حکم چگونه است؟
- [آیت الله مظاهری] مسجدی برای اعتکاف مناسب است، ولی حمام ندارد. آیا میشود در این مسجد اعتکاف برگزار کرد؟ در صورت جواز آیا معتکفین میتوانند برای استحمام به محل دیگری بروند و برگردند؟ آیا در این خصوص تفاوتی بین حمام واجب و مستحب وجود دارد؟
- [سایر] باسلام من سرد وتر هستم عرق بدنم به شدت بدبوست بااینکه یکروز درمیان حمام میروم اما مشکل دارم باید چه کار کنم
- [آیت الله بهجت] اگر بر انسان غسل واجب شود و در منزل حمام وجود نداشته باشد و هوا چنان سرد باشد که نشود برای غسل بیرون رفت چه باید کرد؟
- [سایر] حدیثی اخیرا به دستم رسیده که خیلی جالب است لینک حدیث: http://www.iran-eng.com/showthread.php?t=38965 خیلی برای ما که دانشجو هستیم این حدیث جالب و شگفت انگیز است، ولی من به دوستانی که این لینک را فرستادم آنها هم منبع را پرسیدند هر چقدر جستجو کردم منبع آن را نیافتم. ممکن است مرا کمک کنید؟ حدیث مورد نظر از امام علی (ع) ظاهراً در مورد هپاتیت "ب" است: هرگاه دور سفیدی چشم چپ پرده زرد رنگ (زردی) دیده شده بهترین دوا این است که دست راست را داخل ظرف آب ولرمی شسته و سپس آن آب را بنوشید.
- [سایر] دوش آب سرد پس از خوردن ماهی چه زیانی دارد؟
- [سایر] طهارت گرفتن با آب سرد چه فایده ای دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی از حرام جنب شود، با آب سرد باید غسل کند یا آب گرم؟
- [آیت الله مظاهری] آب لولههای حمّام یا عمارات که متّصل به آب عاصم است حکم آب عاصم را دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] آب لوله های حمّام وساختمانها که از شیرها ودوشها میریزد، اگر متصل به کر باشد، مثل آب جاری است.
- [آیت الله بروجردی] آب لولههای حمام و عمارات که از شیرها و دوشها میریزد، اگر متصل به کر باشد مثل آب جاری است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه آب به مقدار کم برای او ضرر ندارد باید با همان مقدار وضو بگیرد، یا مثلاً اگر آب سرد ضرر دارد باید آب را گرم کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اب حوضچه حمام اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه به خزینه ای که اب ان به اندازه کر است متصل باشد مثل اب جاری است
- [آیت الله بروجردی] آب حوض حمام اگر چه کمتر از کر باشد، چنانچه به خزینهای که آب آن به اندازهی کر است متصل باشد، مثل آب جاری است.
- [امام خمینی] آب حوض حمام اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه به خزینه ای که آب آن به اندازه کر است متصل باشد مثل آب جاری است .
- [آیت الله اردبیلی] آب حوض حمام و مانند آن اگرچه کمتر از کُر باشد، چنانچه به خزینهای که آب آن به اندازه کُر است متصل باشد، مثل آب جاری است.
- [آیت الله اردبیلی] آب لولههای حمام که از شیرها و دوشها میریزد و همچنین آب لولههای ساختمانها اگر متصل به کُر باشند، در حکم آب کُر است.
- [آیت الله بهجت] آب حوض حمام، اگرچه کمتر از کر باشد، چنانچه به خزینهای که آب آن باندازه کر است متصل باشد، مثل آب جاری است.