افطار
افطار بازکردن روزه با خوردن غذا یا زمان بازکردن روزه است. به غذایی که هنگام افطار خورده می‌شود نیز افطاری گویند.
کسی که روزه هست وقتی اذان مغرب را می‌گویند و موقع افطار هست ولی بدون این‌که چیزی بخورد می‌رود به نماز جماعت؛ خواستم بپرسم آیا این کار که چیزی نخورد بهتر است یا باید حتماً افطارش را مثلاً با یک خرما باز کند بهتر است؟
بیشتر فقهای معاصر می‌فرمایند: یکی از موارد مستحب، در باب روزه، آن است که روزه‌دار، پس از اقامه نماز مغرب و عشا[1] روزه خود را افطار نماید، تا از ثواب نماز شخص روزه‌دار برخوردار گردد، مگر این‌که جهت افطار، کسی منتظر او باشد و یا به جهت تحمل روزه، نتواند نماز را با حال خضوع و توجه بجا آورد. که در این صورت، بهتر است افطار را مقدّم بر نماز نموده و به قدر امکان مواظب باشد که وقت فضیلت نماز، نگذرد. [2] [1] . آیت الله شبیری زنجانی: (..پس از اقامه نماز مغرب روزه خود را افطار نماید). [2] . ر.ک: طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، ج‌2، ص 213، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، 1409ق؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 969، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.
بیشتر فقهای معاصر می‌فرمایند: یکی از موارد مستحب، در باب روزه، آن است که روزه‌دار، پس از اقامه نماز مغرب و عشا[1] روزه خود را افطار نماید، تا از ثواب نماز شخص روزه‌دار برخوردار گردد، مگر این‌که جهت افطار، کسی منتظر او باشد و یا به جهت تحمل روزه، نتواند نماز را با حال خضوع و توجه بجا آورد. که در این صورت، بهتر است افطار را مقدّم بر نماز نموده و به قدر امکان مواظب باشد که وقت فضیلت نماز، نگذرد. [2] [1] . آیت الله شبیری زنجانی: (..پس از اقامه نماز مغرب روزه خود را افطار نماید). [2] . ر.ک: طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، ج‌2، ص 213، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، 1409ق؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 969، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.
عنوان سوال:
کسی که روزه هست وقتی اذان مغرب را می‌گویند و موقع افطار هست ولی بدون این‌که چیزی بخورد می‌رود به نماز جماعت؛ خواستم بپرسم آیا این کار که چیزی نخورد بهتر است یا باید حتماً افطارش را مثلاً با یک خرما باز کند بهتر است؟
پاسخ:
بیشتر فقهای معاصر می‌فرمایند:
یکی از موارد مستحب، در باب روزه، آن است که روزه‌دار، پس از اقامه نماز مغرب و عشا[1] روزه خود را افطار نماید، تا از ثواب نماز شخص روزه‌دار برخوردار گردد، مگر این‌که جهت افطار، کسی منتظر او باشد و یا به جهت تحمل روزه، نتواند نماز را با حال خضوع و توجه بجا آورد. که در این صورت، بهتر است افطار را مقدّم بر نماز نموده و به قدر امکان مواظب باشد که وقت فضیلت نماز، نگذرد. [2] [1] . آیت الله شبیری زنجانی: (..پس از اقامه نماز مغرب روزه خود را افطار نماید). [2] . ر.ک: طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، ج2، ص 213، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، 1409ق؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 969، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.
- [آیت الله مظاهری] آیا شخص میتواند در هنگام سحری خوردن تا آخر اذان صبح غذا بخورد و بعد هم در مغرب از بعد از تمام شدن اذان مغرب افطار کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا با شروع اذان مغرب افطار روزه جایز است؟
- [سایر] هنگام اذان مغرب، افطار کردن بهتر است، یا خواندن نماز مغرب و عشا؟
- [آیت الله خامنه ای] هنگام اذان مغرب، افطار کردن بهتر است، یا خواندن نماز مغرب و عشا؟
- [سایر] آیا با شروع اذان مغرب رادیو و تلویزیون، افطار روزه جایز است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا به مجرّد این‌که اذان مغرب شروع شد، روزه دار میتواند افطار کند و یا باید کمی صبر کند؟
- [آیت الله بهجت] یک روز اشتباها اذان مغرب کمی زودتر گفته شد و ما افطار کردیم، آیا روزه آن روز صحیح است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] وقت نماز مغرب و هنگام افطار روزه آیا مغرب است یا غروب آفتاب؟
- [سایر] آیا برای روزه گرفتن می توان تا پایان اذان صبح سحری خورد؟ آیا شخصی که می داند، اگر سحری نخورد ممکن است به علت ضعف و یا طولانی بودن روز نتواند روزه بگیرد، می تواند تا پایان اذان غذا بخورد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی متوجّه نبود و قبل از آن که اذان مغرب از رادیو پخش شود، روزه را افطار کرد، روزه او چه حکمی دارد؟
- [امام خمینی] مستحب است در روز عید فطر قبل از نماز عید به خرما افطار کند،و در عید قربان از گوشت قربانی بعد از نماز قدری بخورد
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است روز عید فطر قبل از نماز عید، با خرما افطار کند و در عید قربان بعد از نماز، قدری از گوشت قربانی بخورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است روز عید فطر قبل از نماز عید، به خرما افطار کند و در عید قربان بعد از نماز از گوشت قربانی بخورد.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است روز عید فطر قبل از نماز عید ، به خرما افطار کند و در عید ربان از گوشت قربانی بعد از نماز قدری بخورد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار بخواند، ولی اگر حضور قلب ندارد، یا کسی منتظر اوست، بهتر است اول افطار کند، اما بقدری که بتواند نماز را در وقت فضیلت به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای نماز جماعتی اذان و اقامه گفته باشند کسی که با آن جماعت نماز می خواند نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید گرچه اذان و اقامه را نشنیده باشد و یا موقع گفتن آن در جماعت حاضر نباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزه‌دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که حلال است و روزه را باطل میکند، انجام دهد؛ مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل میکند - غیر از جماع و استمنا - انجام دهد؛ مثلاً غذای حرامی بخورد، کفاره افطار به حلال کافی است.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار کردن بخواند . ولی اگر کسی منتظر ا و است یا میل زیادی به غذا دارد که نمی تواند با حضور قلب نماز بخواند ، بهتر است اول افطار کند ولی بقدری که ممکن است نماز را در وقت فضیلت آن بجا آورد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار کردن بخواند ولی اگر کسی منتظر او است یا میل زیادی به غذا دارد که نمی تواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اول افطار کند، ولی به قدری که ممکن است نماز را در وقت فضیلت آن به جا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است روزه دار نماز مغرب وعشا را پیش از افطار کردن بخواند ولی اگر کسی منتظر اوست یا میل زیادی به غذا دارد که نمیتواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اوّل افطار کند ولی تا ممکن باشد نماز را در وقت فضیلت بجا آورد.