ملاک جواز یا عدم جواز در این‌گونه ورزش‌ها، میزان ضرر وارده به فرد است. پس اگر ضرر اساسی و قابل توجهی برای فرد نداشته باشد، اشکال ندارد و گر نه جایز نیست. البته برخی مراجع، خوف ضرر اساسی در برخی ورزش‌ها را مسلم گرفته؛ لذا در مجاز ‌دانستن آن، تردید می‌کنند. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): در صورتی که ضرر قابل توجهی نداشته باشد، اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): اگر خوف ضرر اساسی به خود یا حریف مقابل باشد یا مسابقه مشروط به پرداخت جائزه‌ای از طرف بازنده باشد جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر موجب اضرار به خود و یا دیگران باشد جایز نبوده و موجب دیه است. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): با توجّه به خطراتی که ورزش بوکس دارد مشروعیّت آن مشکل است، مگر در موارد ضرورت مثل کسانی که برای آمادگی رزمی این کار را می‌کنند. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): مانعی ندارد، مگر آن‌که ضرر معتنابه شود. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
شرکت در مسابقات ورزشی رزمی مانند بوکس، چه حکمی دارد؟
ملاک جواز یا عدم جواز در اینگونه ورزشها، میزان ضرر وارده به فرد است. پس اگر ضرر اساسی و قابل توجهی برای فرد نداشته باشد، اشکال ندارد و گر نه جایز نیست. البته برخی مراجع، خوف ضرر اساسی در برخی ورزشها را مسلم گرفته؛ لذا در مجاز دانستن آن، تردید میکنند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
در صورتی که ضرر قابل توجهی نداشته باشد، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
اگر خوف ضرر اساسی به خود یا حریف مقابل باشد یا مسابقه مشروط به پرداخت جائزهای از طرف بازنده باشد جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
اگر موجب اضرار به خود و یا دیگران باشد جایز نبوده و موجب دیه است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
با توجّه به خطراتی که ورزش بوکس دارد مشروعیّت آن مشکل است، مگر در موارد ضرورت مثل کسانی که برای آمادگی رزمی این کار را میکنند.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
مانعی ندارد، مگر آنکه ضرر معتنابه شود. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
- [آیت الله نوری همدانی] آیا به هدایا و جوایز مسابقات ورزشی و مسابقات قرآن نیز خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله بهجت] از نظر شرعی ورزش بانوان چه حکمی دارد؟ و اعزام ورزشکاران زن به خارج از کشور برای شرکت در مسابقات ورزشی جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] جایزه در مسابقات ورزشی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] حکم شرکت در مسابقات (علمی یا ورزشی) که در ابتدا از شرکت کنندگان مبلغی می گیرند و در انتها ازهمان پول جایزه ای به برندگان می دهند تکلیف چیست؟
- [سایر] آیا به جوایز مسابقات ورزشی و قرآنی، خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله مظاهری] تماشای مسابقات ورزشی از تلویزیون و یا به صورت مستقیم، آیا مصداق کارهای بیهوده است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا بانوان می توانند تمرین یا مسابقات ورزشی آقایان مثل کشتی را از تلویزیون ببینند؟
- [آیت الله بهجت] تماشای مسابقات ورزشی از تلویزیون و یا به صورت مستقیم، آیا مصداق لهو است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] لطفا جواب سوالات زیر را مرقوم فرمایید : آیا حکم جایزه در مسابقات علمی و مسابقات قرآنی و دینی و مسابقات ورزشی یکسان است؟ آیا اگر پول جایزه از شرکت کنندگان در مسابقه گرفته شود و به ضمیمه مقداری پول از خارج به افراد برتر داده شود ایرادی دارد؟ اگر همه پول جایزه از خود شرکت کنندگان باشد چطور؟ اگر تمام پول جایزه را شخص ثالث بدهد چه حکمی دارد؟
- [سایر] پولی که برای برگزاری مسابقات ورزشی، از بازی کنندگان دریافت می شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] انواع مسابقات ورزشی مانند شنا، دو، کُشتی و فوتبال، جایز است بلکه برای حفظ سلامت و ایجاد نشاط فردی و اجتماعی در حدّ معقول پسندیده میباشد، به شرط این که ضرر جسمی یا روانی قابل توجّه نداشته باشند و بدون شرطبندی انجام شوند و همراه با اعمال نامشروع نباشند، هر چند اگر شخص سوم یا مؤسّسهای و یا دولت به برندگان، جوایز نقدی یا غیر نقدی اهدا کنند، اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] اسب دوانی که در این زمان متداول است، چون برای آمادگی رزمی نیست اگر بدون برد و باخت باشد حلال است ولی اگر با برد و باخت باشد علاوه بر اینکه حرام است، برنده مالک آن مبلغ نمیشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چند نفر در مزدی که از کار خودشان میگیرند با یکدیگر شرکت کنند، مثلاً چند دلّاک با هم قرار بگذارند هر قدر مزد میگیرند با هم قسمت کنند، شرکت آنان صحیح نیست و به این شرکت، (شرکت ابدان) میگویند.
- [آیت الله اردبیلی] مسابقات (اسبدوانی) و (تیراندازی) همراه با شرطبندی مسابقه دهندگان جایز است و بعید نیست مسابقه با انواع ابزارها و وسایل جنگی روز مانند تفنگ، هواپیمای جنگی و تانک نیز با شرطبندی جایز باشد.
- [آیت الله سیستانی] شرکت به دو نحو است : شرکت اذنی ، و آن این است که قبل از معامله شرکت مال التجاره به نحو مشاع بین شرکا مشترک باشد ، و شرکت معاوضی ، و آن به این صورت است که هر کدام مال خود را برای شرکت حاضر میکند ، که در نتیجه هر کدام نصف مال خود را ، با نصف مال دیگری معاوضه میکند . پس اگر معیّن نکنند که کدام یک از آنان با سرمایه خرید و فروش نماید ، در شرکت اذنی هیچ یک از آنان بدون اجازه دیگری نمیتواند با آن سرمایه معامله کند ، ولی در شرکت معاوضی هر کدام میتوانند به نحوی که به شرکت ضرر نزند معامله کنند .
- [آیت الله مظاهری] کُشتیهایی که در این زمان متداول است، چون برای آمادگی رزمی نیست اگر بدون برد و باخت باشد و ضرری هم بر یکدیگر نزنند اشکال ندارد، ولی اگر با برد و باخت باشد یا ضرر داشته باشد جایز نیست علاوه بر اینکه برنده آن مبلغ را مالک نمیشود.
- [آیت الله مظاهری] قمار بر پنج قسم است: اوّل: بازی کردن با آلات قمار از قبیل شطرنج و نرد و پاسور و مانند اینها با قصد برد و باخت. دوّم: بازی کردن با آن آلات بدون قصد برد و باخت. سوّم: بازی کردن با چیزی که از آلات قمار نیست نظیر منچ و گردو و توپ و مانند اینها با قصد برد و باخت. چهارم: بازی کردن با آنها بدون قصد برد و باخت. پنجم: رزمایشها و مسابقات که در این زمان متداول است که به آن آمادگی رزمی میگویند نظیر تیر اندازی، مین گذاری، قایقرانی، طرز حمله به دشمن یا فرار از او و مانند اینها، گرچه با برد و باخت باشد. قسم اوّل و دوّم و سوّم حرام است ولی قسم چهارم و پنجم مانعی ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسانی که به واسطه عقد شرکت با هم شریک میشوند، باید عاقل و ممیّز باشند و از روی قصد شرکت کنند و شرکت غیر ممیّز و دیوانه و نیز شرکتی که از روی قصد نباشد باطل است و شرکت کودک غیر بالغی که ممیّز است با اجازه ولیّ خود اشکال ندارد، همچنین ممیّز میتواند صیغه عقد شرکت را برای دیگری بخواند. در عقد شرکت باید طرفین از روی اختیار شرکت کنند و شرکت کسی که با زور او را به شرکت وادار کردهاند صحیح نیست، مگر بعداً از روی اختیار به عقد شرکت رضایت دهد. در عقد شرکت باید طرفین بتوانند در مال خود تصرّف نمایند و شرکت سفیه بدون اجازه ولیّ خود باطل است، سفیه کسیست که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف میکند و در معاملات خود توانایی انجام معاملات بیزیان را ندارد، چنین کسی شرعاً حقّ ندارد در مال خود بدون اجازه ولیّ تصرّف کند و معاملات وی همچون شرکت باید با اذن ولیّ همراه باشد. همچنین طرفین عقد شرکت باید مفلّس نباشند، مفلّس کسیست که به جهت ورشکستگی به حکم حاکم شرع از تصرّف در اموال خود منع شده است، اگر عقد شرکت مفلّس با اذن طلبکاران باشد صحیح است، همچنین اگر طلبکاران پس از معامله آن را اجازه کنند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] عقد (شرکت) قراردادیست که مابین دو یا چند نفر بر انجام معامله با مال مشترک منعقد میگردد، مفاد عقد شرکت باید انشاء شود بنابراین چنانچه دو نفر مالشان را مخلوط کنند به طوری که مال هیچ یک مشخص نباشد و با عبارت - عربی یا غیر آن - یا با انجام عملی مفاد عقد شرکت را انشاء کنند، شرکت حاصل میشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر چند نفر در مزدی که از کار خودشان میگیرند با یکدیگر شرکت کنند، مثل دلاّکها که قرار میگذارند هر قدر مزد گرفتند با هم قسمت کنند، شرکت آنان صحیح است گرچه احکام شرکت را ندارد.