اعمال
عمل، به کار گفته میشود.
اعمال منافی عفت چه حکمی دارد و آیا اگر این اعمال به حد زنا نرسد باز گناهی دارد؟
ارتکاب عمل زنا از نظر قرآن گناه بزرگی است که خداوند در بارۀ آن می‌فرماید:" نزدیک زنا نشوید چرا که عمل بسیار زشتی است و راه و روش بدی است."[1] در این بیان کوتاه به سه نکته اشاره شده است: الف- می‌گوید به این عمل شرم‌آور نزدیک نشوید، این تعبیر علاوه بر تاکیدی که در عمق آن نسبت به خود این عمل نهفته شده، اشاره لطیفی به این است که آلودگی به زنا غالبا مقدماتی دارد که انسان را تدریجا به آن نزدیک می‌کند، نگاه های حرام و چشم ‌چرانی، برهنگی و بی حجابی، مطالعه کتاب ها و "نشریات فاسد" ، دیدن "فیلم های آلوده"، ارتباط با "کانون های فساد"، خلوت با نامحرم (یعنی بودن مرد و زن نامحرم در یک مکان خالی و تنها) و بالاخره ترک ازدواج برای جوانان، و سختگیری های بی دلیل طرفین در این زمینه، هر یک مقدمه‌ای برای این کار محسوب می‌شود و می تواند از عوامل "قرب به زنا" باشد که با یک جملۀ کوتاه در آیه فوق همه آنها نهی شده است، و در روایات اسلامی نیز هر کدام جداگانه مورد نهی قرار گرفته است. ب- تعبیر"إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً" که مشتمل بر سه تأکید است (انّ و استفاده از فعل ماضی و تعبیر به فاحشه) عظمت این گناه آشکار را آشکارتر می‌کند. ج- جمله "ساءَ سَبِیلًا" (راه زنا بد راهی است) بیانگر این واقعیت است که این عمل راهی به مفاسد دیگر در جامعه می‌گشاید.[2] به هر حال هم زنا که عبارتست از عمل زناشویی با غیر همسر شرعی (دائم یا موقت) است حرام و گناه است و هم کار های دیگری که از آنها به عنوان مقدمه و عوامل قرب به زنا نام بردیم و تنها تفاوتی که بین زنا و کارهای دیگری که به حد زنا نمی رسد، وجود دارد این است که حاکم شرع و دستگاه قضایی بر مرد و زن زنا کار حد شرعی (مجازات معینی را که خداوند در قرآن بیان فرموده است[3]) جاری می کند. اما اگر اعمال منافی عفت و کارهای خلاف شرع زن و مرد نامحرم به مرحله زنا نرسد باز هم گناه انجام داده اند و حاکم شرع و دستگاه قضایی می تواند با توجه به شدت و ضعف گناه آنها را به مجازات های کمتر از حد شرعی زنا تنبیه (تعزیر) نماید. پی نوشتها: [1] اسراء، 32. وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنی‌ إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِیلًا. در بارۀ حرمت زنا، نک: فرقان، 68و 69؛ اعراف، 33؛ انعام، 151؛ کلینی، یعقوب، ترجمه مصطفوی، سید جواد، اصول کافی، ج 3 ، ص 391، انتشارات وفا، 1382 ؛ نجفی، محمدحسن، حر عاملی، وسائل الشیعه، ج28، کتاب الحدود، جواهر الکلام، ج 41، ص260و 258، دار احیاء التراث العربی لبنان، 1981. [2] تفسیر نمونه، ج‌12، ص: 103 [3]نور،2، الزَّانِیَةُ وَ الزَّانی‌ فَاجْلِدُوا کُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْکُمْ بِهِما رَأْفَةٌ فی‌ دینِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ لْیَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنینَ یعنی :" هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید و نباید رأفت (و محبّت کاذب) نسبت به آن دو شما را از اجرای حکم الهی مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهی از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند". منبع: www.islamquest.net
ارتکاب عمل زنا از نظر قرآن گناه بزرگی است که خداوند در بارۀ آن می‌فرماید:" نزدیک زنا نشوید چرا که عمل بسیار زشتی است و راه و روش بدی است."[1] در این بیان کوتاه به سه نکته اشاره شده است: الف- می‌گوید به این عمل شرم‌آور نزدیک نشوید، این تعبیر علاوه بر تاکیدی که در عمق آن نسبت به خود این عمل نهفته شده، اشاره لطیفی به این است که آلودگی به زنا غالبا مقدماتی دارد که انسان را تدریجا به آن نزدیک می‌کند، نگاه های حرام و چشم ‌چرانی، برهنگی و بی حجابی، مطالعه کتاب ها و "نشریات فاسد" ، دیدن "فیلم های آلوده"، ارتباط با "کانون های فساد"، خلوت با نامحرم (یعنی بودن مرد و زن نامحرم در یک مکان خالی و تنها) و بالاخره ترک ازدواج برای جوانان، و سختگیری های بی دلیل طرفین در این زمینه، هر یک مقدمه‌ای برای این کار محسوب می‌شود و می تواند از عوامل "قرب به زنا" باشد که با یک جملۀ کوتاه در آیه فوق همه آنها نهی شده است، و در روایات اسلامی نیز هر کدام جداگانه مورد نهی قرار گرفته است. ب- تعبیر"إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً" که مشتمل بر سه تأکید است (انّ و استفاده از فعل ماضی و تعبیر به فاحشه) عظمت این گناه آشکار را آشکارتر می‌کند. ج- جمله "ساءَ سَبِیلًا" (راه زنا بد راهی است) بیانگر این واقعیت است که این عمل راهی به مفاسد دیگر در جامعه می‌گشاید.[2] به هر حال هم زنا که عبارتست از عمل زناشویی با غیر همسر شرعی (دائم یا موقت) است حرام و گناه است و هم کار های دیگری که از آنها به عنوان مقدمه و عوامل قرب به زنا نام بردیم و تنها تفاوتی که بین زنا و کارهای دیگری که به حد زنا نمی رسد، وجود دارد این است که حاکم شرع و دستگاه قضایی بر مرد و زن زنا کار حد شرعی (مجازات معینی را که خداوند در قرآن بیان فرموده است[3]) جاری می کند. اما اگر اعمال منافی عفت و کارهای خلاف شرع زن و مرد نامحرم به مرحله زنا نرسد باز هم گناه انجام داده اند و حاکم شرع و دستگاه قضایی می تواند با توجه به شدت و ضعف گناه آنها را به مجازات های کمتر از حد شرعی زنا تنبیه (تعزیر) نماید. پی نوشتها: [1] اسراء، 32. وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنی‌ إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِیلًا. در بارۀ حرمت زنا، نک: فرقان، 68و 69؛ اعراف، 33؛ انعام، 151؛ کلینی، یعقوب، ترجمه مصطفوی، سید جواد، اصول کافی، ج 3 ، ص 391، انتشارات وفا، 1382 ؛ نجفی، محمدحسن، حر عاملی، وسائل الشیعه، ج28، کتاب الحدود، جواهر الکلام، ج 41، ص260و 258، دار احیاء التراث العربی لبنان، 1981. [2] تفسیر نمونه، ج‌12، ص: 103 [3]نور،2، الزَّانِیَةُ وَ الزَّانی‌ فَاجْلِدُوا کُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْکُمْ بِهِما رَأْفَةٌ فی‌ دینِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ لْیَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنینَ یعنی :" هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید و نباید رأفت (و محبّت کاذب) نسبت به آن دو شما را از اجرای حکم الهی مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهی از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند". منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
ارتکاب عمل زنا از نظر قرآن گناه بزرگی است که خداوند در بارۀ آن می‌‌فرماید:" نزدیک زنا نشوید چرا که عمل بسیار زشتی است و راه و روش بدی است."[1] در این بیان کوتاه به سه نکته اشاره شده است:
الف- میگوید به این عمل شرم‌آور نزدیک نشوید، این تعبیر علاوه بر تاکیدی که در عمق آن نسبت به خود این عمل نهفته شده، اشاره لطیفی به این است که آلودگی به زنا غالبا مقدماتی دارد که انسان را تدریجا به آن نزدیک میکند، نگاه های حرام و چشم چرانی، برهنگی و بی حجابی، مطالعه کتاب ها و "نشریات فاسد" ، دیدن "فیلم های آلوده"، ارتباط با "کانون های فساد"، خلوت با نامحرم (یعنی بودن مرد و زن نامحرم در یک مکان خالی و تنها) و بالاخره ترک ازدواج برای جوانان، و سختگیری های بی دلیل طرفین در این زمینه، هر یک مقدمه‌‌ای برای این کار محسوب میشود و می تواند از عوامل "قرب به زنا" باشد که با یک جملۀ کوتاه در آیه فوق همه آنها نهی شده است، و در روایات اسلامی نیز هر کدام جداگانه مورد نهی قرار گرفته است.
ب- تعبیر"إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً" که مشتمل بر سه تأکید است (انّ و استفاده از فعل ماضی و تعبیر به فاحشه) عظمت این گناه آشکار را آشکارتر میکند.
ج- جمله "ساءَ سَبِیلًا" (راه زنا بد راهی است) بیانگر این واقعیت است که این عمل راهی به مفاسد دیگر در جامعه می‌گشاید.[2]
به هر حال هم زنا که عبارتست از عمل زناشویی با غیر همسر شرعی (دائم یا موقت) است حرام و گناه است و هم کار های دیگری که از آنها به عنوان مقدمه و عوامل قرب به زنا نام بردیم و تنها تفاوتی که بین زنا و کارهای دیگری که به حد زنا نمی رسد، وجود دارد این است که حاکم شرع و دستگاه قضایی بر مرد و زن زنا کار حد شرعی (مجازات معینی را که خداوند در قرآن بیان فرموده است[3]) جاری می کند. اما اگر اعمال منافی عفت و کارهای خلاف شرع زن و مرد نامحرم به مرحله زنا نرسد باز هم گناه انجام داده اند و حاکم شرع و دستگاه قضایی می تواند با توجه به شدت و ضعف گناه آنها را به مجازات های کمتر از حد شرعی زنا تنبیه (تعزیر) نماید.
پی نوشتها:
[1] اسراء، 32. وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنی إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِیلًا. در بارۀ حرمت زنا، نک: فرقان، 68و 69؛ اعراف، 33؛ انعام، 151؛ کلینی، یعقوب، ترجمه مصطفوی، سید جواد، اصول کافی، ج 3 ، ص 391، انتشارات وفا، 1382 ؛ نجفی، محمدحسن، حر عاملی، وسائل الشیعه، ج28، کتاب الحدود، جواهر الکلام، ج 41، ص260و 258، دار احیاء التراث العربی لبنان، 1981.
[2] تفسیر نمونه، ج12، ص: 103
[3]نور،2، الزَّانِیَةُ وَ الزَّانی فَاجْلِدُوا کُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْکُمْ بِهِما رَأْفَةٌ فی دینِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ لْیَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنینَ یعنی :" هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید و نباید رأفت (و محبّت کاذب) نسبت به آن دو شما را از اجرای حکم الهی مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهی از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند".
منبع: www.islamquest.net
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه مأموران انتظامی گزارش نمایند که اشخاصی در منزل مسکونی خود در حال ارتکاب اعمال منافی عفّت می باشند، آیا قاضی محکمه می تواند مجوّز ورود به محلّ را صادر نماید؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا برای آموزگار یا مسئولین آموزشگاه جایز است دانشآموز را به جهت آوردن تصاویر یا وسایلی مشابه آن که منافی عفّت عمومی باشد تنبیه بدنی نمایند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مردی به همسرش اجازه ندهد به فیلمهای خاصی نگاه کند، با این که منافی عفت نیست، آیا بدون قصد ریبه می تواند نگاه کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا برای آموزگار یا مسئولین آموزشگاه جایز است دانشآموز را به جهت آوردن تصاویر یا وسایلی مشابه آنکه منافی عفت عمومی باشد تنبیه بدنی نمایند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی به اعتراف خود سالهای متمادی مبتلا به اعمال منافی عفّت بوده و از این راه کسب معیشت می نموده و با آن درآمد نامشروع، خانه و زندگی تهیّه کرده است. اکنون که می خواهد توبه کند تکلیف دارایی های موجود اعم از خانه و اثاث و ... چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی به اعتراف خود سالهای متمادی مبتلا به اعمال منافی عفّت بوده و از این راه کسب معیشت می نموده و با آن درآمد نامشروع، خانه و زندگی تهیّه کرده است. اکنون که می خواهد توبه کند تکلیف داراییهای موجود اعم از خانه و اثاث و چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] مشاهده می کنیم که بعضی از مطبوعات اخباری از قبیل دستگیری سارقین، کلاهبرداران، گروههای رشوه گیرنده در ادارات و افرادی که اقدام به انجام اعمال منافی عفت می‌کنند و همچنین گروههای فساد و ابتذال و کلوپهای شبانه را چاپ می‌کنند، آیا چاپ و نشر این قبیل اخبار، به نوعی اشاعه فحشا محسوب نمیشود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی به اعتراف خود سالهای متمادی مبتلا به اعمال منافی عفّت بوده و از این راه کسب معیشت می نموده و با آن درآمد نامشروع، خانه و زندگی تهیّه کرده است. اکنون که می خواهد توبه کند تکلیف دارایی های موجود اعم از خانه و اثاث و چیست؟
- [آیت الله سبحانی] شوهر برای همسرش به جهت انجام عمل منافی عفت از دادگاه درخواست طلاق می دهد و زوجه نیز نفقه ایام دستگیری و پس از آزادی را مطالبه نموده است آیا مستحق دریافت نفقه می باشد؟
- [آیت الله بروجردی] حد ریش تا چه حد است که اگر کسی ریش خود را ماشین میکند بداند که به حد تراشیدن نرسد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی به زور و عنف با زنی زنا کند حدّ او کشتن است.
- [آیت الله مظاهری] اگر کافری با زن مسلمان زنا کند حدّ او کشتن است.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است دایه ای که برای طفل می گیرند دوازده امامی و دارای عقل و عفت و صورت نیکو باشد و مکروه است کم عقل یا بد صورت یا بد خلق یا زنا زاده باشد و نیز مکروه است دایه ای بگیرند که بچه ای که دارد از زنا بدنیا امده باشد
- [آیت الله بروجردی] مستحب است دایهای که برای طفل میگیرند، دوازده امامی و دارای عقل و عفّت و صورت نیکو باشد و مکروه است کم عقل، یا غیر دوازده امامی، یا بد صورت، یا بد خلق، یا زنا زاده باشد و نیز مکروه است دایهای بگیرند که بچهای که دارد از زنا به دنیا آمده باشد.
- [آیت الله بهجت] دست زدن (کف زدن) در مجالس جشن و سخنرانی جهت تشویق افراد اگر به حد لهو نرسد مانعی ندارد.
- [امام خمینی] مستحب است دایه ای که برای طفل می گیرند دوازده امامی و دارای عقل و عفت و صورت نیکو باشد و مکروه است کم عقل یا غیر دوازده امامی یا بد صورت یابد خلق یا زنا زاده باشد و نیز مکروه است دایه ای بگیرند که بچه ای که دارد از زنا به دنیا آمده باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بالغ عاقل به مرد یا زن مسلمان بالغ عاقل عفیفی، نسبت زنا یا لواط یا سحق بدهد و شرعاً نتواند آن را ثابت کند، باید هشتاد تازیانه از روی لباس به او بزنند، تازیانه به طور متوسط زده میشود و به جز عبا سایر لباسهای وی را نباید کند. چند مورد از این حدّ استثنا شده است: اوّل: اگر دو نفر هم دیگر را به زنا یا لواط یا سحق نسبت دهند حدّ جاری نمیشود، بلکه آن دو به حکم حاکم شرع تعزیر میگردند. دوم: اگر پدری به فرزند خود چنین نسبتی بدهد حدّ جاری نمیشود، بلکه تعزیر میگردد. سوم: اگر شوهر به زن خود چنین نسبتی بدهد، حکم خاصّی دارد که در کتب فقهی در فصل (لعان) آمده است. اگر کسی به دیگری ولد الزنا بگوید، چنانچه با این جمله نسبت زنا به پدر و مادر وی بدهد، حدّ فوق درباره او ثابت است، ولی اگر تنها از باب فحّاشی باشد و نسبت زنا به طور جدّی مطرح نباشد، کار گناهی انجام داده است ولی حدّ فوق دربارهاش نیست. گفتنیست که این حدّ، حقّ کسیست که به او چنین توهینی شده است و اگر او ببخشد حدّ جاری نمیگردد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آنچه را که از معدن استفاده شده است چنانچه به حد نصاب نرسد در صورتی که از مخارج سالیانه زیاد بیاید خمس آن واجب است.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی با یکی از زنهایی که محرم نسبی او هستند زنا کند حدّ او کشتن است ولی در محرمهای رضاعی و سببی این حکم نیست.
- [آیت الله اردبیلی] مرد حق ندارد به مجرّد احتمال یا گمان و یا شایعههای بیاساس، به زن خود نسبت زنا بدهد و یا فرزندی را که از زن او متولّد شده و ممکن است از او باشد، از خود نفی کند و اگر شوهر به زن نسبت زنا داد، حدّ قذف بر او جاری میشود، مگر این که چهار شاهد عادل نزد حاکم شرع بر آن اقامه کند و یا نزد حاکم شرع (لِعان) کند که در این صورت بر زن حدّ زنا جاری میشود، ولی اگر در مقابلِ لعان مرد، زن نیز نزد حاکم شرع لعان کند، حدّ از او نیز برطرف میشود.