معرفی اجمالی از سوره آل عمران ارایه نمایید. - پرسش و پاسخ

سوره ال عمران

سوره آل عِمْران از سوره‌های بزرگ قرآن کریم که در مدینه نازل شد. این سوره به سبب ذکر نام عِمران و خاندان او، آل عمران نام دارد. آل عمران بعد از سوره بقره و قبل از سوره نساء قرار دارد. این سوره از سوره‌های طوال است و در حدود ۱/۵ جزء از قرآن مجید را دربر دارد. آیهٔ مشهور مباهله که به عقیده مفسران شیعه و برخی از اهل سنت، یکی از فضائل اصحاب کساء، به ویژه امام علی(ع) را بیان می‌کند، در این سوره واقع شده است.

ال عمران

آل عِمران، از اعلام قرآنی به معنای خاندان عمران. منظور از آن عیسی و مریم است که خدا در قرآن از آنان به نیکی یاد کرده است. البته برخی منظور از آن را موسی و هارون دانسته‌اند.

سوره

سوره در اصطلاح قطعه ای از قرآن است که از انسجام محتوایی برخوردار بوده و دارای مطلع و مقطع است. قرآن کریم ۱۱۴ سوره دارد که اول آن فاتحه و آخر آن سوره ناس است.

ال

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان، همه به یک معنا هستند. مقصود از «‌آل محمد‌» اهل بیت معصوم آن حضرتند همانطور که مقصود از «‌آل ابراهیم‌» در آیه ۱۲۴ سوره بقره ذریۀ معصوم حضرت ابراهیم است.

حوزه علمیه قم

حوزه علمیه قم، مجموعۀ دست‌اندرکاران، مدارس دینی و مراجع مذهبی در شهر قم که آموزش، تربیت و پرورش طلاب علوم دینی شیعه و برخی وظایف دیگر مانند نظارت بر تبلیغات و امور دینی در جمهوری اسلامی ایران را بر عهده دارند. از هنگام پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ شمسی در ایران، حوزه علمیه قم به گونه غیررسمی بر کار دولت‌های جمهوری اسلامی نیز نظارت داشته و بسیاری از روحانیان آموزش دیده در این حوزه، مسئولیت‌های اجرایی و قضایی بر عهده گرفته‌اند.

دفتر تبلیغات

دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نهادی تبلیغی، آموزشی، پژوهشی و فرهنگی در حوزه علمیه قم است که بعد از انقلاب اسلامی ایران، ابتدا با نام «دایره تبلیغات امام» و سپس «دفتر تبلیغات امام» شروع به کار کرد و سرانجام به «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» تغییر نام داد. در سال ۱۳۶۱ امکانات دارالتبلیغ اسلامی متعلق به آیت‌الله شریعتمداری به این دفتر واگذار شد. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، بوستان کتاب، مرکز ملی پاسخ‌گویی به سؤال‌های دینی از مراکز وابسته به این مرکز است. دفتر تبلیغات شعبه‌ها و نمایندگی‌هایی در تهران، خراسان، اصفهان، خوزستان و ایرانشهر دارد. این مرکز ۲۱ نشریه منتشر می‌کند. رئیس و هیئت امنای این مرکز توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌شوند. آیت الله سید علی خامنه‌ای این مرکز را نماد روشنفکری حوزه معرفی کرده است.

اصحاب پیامبر

صَحابَه به مسلمانانی گفته می‌شود که پیامبر اکرم(ص) را ملاقات کرده‌اند و تا پایان عمر به او ایمان داشته‌اند. شمار صحابه پیامبر (ص) را بیش از ۱۰۰ هزار نفر دانسته‌اند. بنابر نظریه رسمی اهل سنت، همه صحابه عادل بوده‌اند و چنانچه عملی خلاف عدالت از آنان سر زده باشد، به سبب خطای در اجتهاد بوده است، ولی از نظرگاه شیعه، صحابه از این لحاظ با دیگر مسلمانان فرقی ندارند و عدالت هر یک از آنها باید به طریق معتبر ثابت شود. برای زنان نیز تعبیر صحابیات به کار رفته است.

سال سوم هجرت

سال ۳ هجری قمری سومین سال از سال‌شمار هجری قمری است.

ال ابراهیم

مراد از کلمه (آل ابراهیم) طاهرین و معصومین از ذریه حضرت ابراهیم(ع) اند، خصوصا ذریه ای که از ناحیه اسماعیل(ع) پدید آمده اند.

حوزه علمیه

حوزه علمیه، عنوانی متأخر برای سازمان‌ها، نهادها و مراکز آموزش نظام‌مند علوم دینی در میان شیعه امامیه می‌باشد.

جواد محدثی

جواد محدثی یکی از نویسندگان پرکار معاصر است که دارای تالیفات و مقالات بسیاری می‌باشد.

حضرت مریم

مریم بنت عمران که به عنوان زنی مطهّره در قرآن از ایشان یاد شده است، بانویی پاکدامن و انسان نمونه‏ ای است که خداوند ایشان را به عنوان الگو و نمونه انسانها معرفی کرده است.

اهل کتاب

اهل کتاب، در اصطلاح اسلامی به پیروان ادیانی گفته می شود که از دیدگاه اسلام پیامبر آنان دارای کتابی الهی برای هدایت انسان‌ها بوده است. یهودیان و مسیحیان از مصادیق مسلم این اصطلاح در فرهنگ اسلامی بوده‌اند. پیروان دین زرتشت و صابئین نیز نزد گروهی از عالمان اسلامی، از اهل کتاب دانسته شده‌اند.

ال عمران

آل عِمران، از اعلام قرآنی به معنای خاندان عمران. منظور از آن عیسی و مریم است که خدا در قرآن از آنان به نیکی یاد کرده است. البته برخی منظور از آن را موسی و هارون دانسته‌اند.

جنگ بدر

غَزْوه بَدْر یا بَدرُالکُبریٰ، نخستین جنگ با فرماندهی پیامبر(ص)، میان مسلمانان و مشرکان قریش پس از هجرت پیامبر به مدینه، در هفدهم رمضان سال دوم هجری در منطقه بدر روی داد. در این جنگ، مسلمانان علی‌رغم کم‌شمار بودن در مقایسه با مشرکان، به پیروزی رسیدند و چندین تن از بزرگان مشرکان کشته یا اسیر شدند. این پیروزی جایگاه مسلمانان در مدینه را تثبیت کرد. بنابر منابع تاریخی، از علل پیروزی مسلمانان، جانفشانی و دلاوری مسلمانان به‌ویژه علی (ع) و حمزه سیدالشهداء، بود. این غزوه جزو معدود جنگ‌هایی است که در قرآن ذکر شده و نمونه‌ای از امدادالهی دانسته شده است.

ابراهیم

حضرت ابراهیم علیه السلام مشهور به ابراهیم خلیل، دومین پیامبر اولوالعزم، نیای بزرگ عرب از طریق پسرش حضرت اسماعیل(ع) و بنی اسرائیل از طریق پسر دیگرش حضرت اسحاق (ع) است.

یهودیان

درباره ورود یهودیت به جزیرة‌العرب اقوالی مطرح است که از جمله؛ عده‌ای ورود آن‌ها را به دوران حضرت موسی (علیه‌السّلام) می‌دانند، عده‌ای هم به ایام بخت‌النصر و عده‌ای هم ظهور دولت روم و حمله آنان به عبرانیان، یهودیان بسیاری ناگزیر از سکونت در یثرب، حجاز و یمن شدند، مربوط می‌دانند. و در نهایت قبایل یهود در عصر ظهور پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، یکی پس از دیگری‌، مغلوب سپاه اسلام شدند، ‌بسیاریشان کشته و بسیاری هم به سرزمین‌های دیگر کوچ کردند.

مجادله

سوره مجادله سوره پنجاه و هشتم قرآن کریم است.

مسلمین

مسلمان کسی است که به دین اسلام باور دارد. حج یکی از فروع دین اسلام است.مسلمان باید به اصول دین هم ملزم باشد.

خاندان

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان به یک معنی هستند.

رابطه

رابطه، از اصطلاحات علم منطق بوده و عامل پیوند موضوع و محمول، و مقدم و تالی می‌باشد.

زندگی

حیات‌ مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.

اصحاب

صَحابَه به مسلمانانی گفته می‌شود که پیامبر اکرم(ص) را ملاقات کرده‌اند و تا پایان عمر به او ایمان داشته‌اند. شمار صحابه پیامبر (ص) را بیش از ۱۰۰ هزار نفر دانسته‌اند. بنابر نظریه رسمی اهل سنت، همه صحابه عادل بوده‌اند و چنانچه عملی خلاف عدالت از آنان سر زده باشد، به سبب خطای در اجتهاد بوده است، ولی از نظرگاه شیعه، صحابه از این لحاظ با دیگر مسلمانان فرقی ندارند و عدالت هر یک از آنها باید به طریق معتبر ثابت شود. برای زنان نیز تعبیر صحابیات به کار رفته است.

مدینه

مدینه یا مَدینَةُ النَّبی، به معنای شهر پیامبر، دومین شهر مهم مذهبی مسلمانان که در عربستان واقع است. هجرت پیامبر اکرم(ص) به این شهر، مبدأ تاریخ مسلمانان گشت. مسجد و مرقد پیامبر اکرم(ص)، قبرستان بقیع، مدفن چهار امام شیعه و بسیاری از بزرگان اسلام و نیز مکان‌های مقدس دیگری در آن جای گرفته است. با هجرت پیامبر اسلام(ص) به این شهر، نام آن از یثرب به مدینة النبی تغییر کرد و تا سال ۳۶ق پایتخت نخستین حکومت اسلامی بود. جنگ‌های مسلمانان با مشرکان، نبرد پیامبر با یهودیان مدینه، شورش علیه خلیفه سوم مسلمانان و کشته شدن او، واقعه حره، قیام نفس زکیه و قیام شهید فخ از حوادث بسیار مهم در تاریخ این شهر به شمار می‌روند. اکثر امامان شیعه در مدینه ساکن بوده‌اند.

توحید

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

نصاری

دین مسیحیت از ادیان بزرگ آسمانی و آیین حضرت عیسی بن مریم علیه‌السّلام است.

مریم

مریم ممکن است اشاره به معانی ذیل باشد: قرآن • سوره مریم، نوزدهمین سوره از قرآن کریم• مریم بنت عمران، بانوی باعظمت و مادر حضرت عیسی (علیه‌السلام) کاربردهای دیگر• بخورمریم، بخورِ مَرْیَم (به ضَم یا فتح باء)، یا گاهی شَجَره مریم، اصطلاحی مجهول‌الاصل و اطلاق شده به چند گیاه دارویی

سوره

سوره در اصطلاح قطعه ای از قرآن است که از انسجام محتوایی برخوردار بوده و دارای مطلع و مقطع است. قرآن کریم ۱۱۴ سوره دارد که اول آن فاتحه و آخر آن سوره ناس است.

هجرت

هجرت به مدینه، مهاجرت پیامبر اکرم(ص) و مسلمانان از مکه به یثرب (مدینه) در سال سیزدهم بعثت است. علت اصلی مهاجرت مسلمانان به یثرب، فشار و آزارهای مشرکان مکه و بیعت عقبه اهالی یثرب با پیامبر(ص) برای دفاع از مسلمانان در صورت هجرت ایشان به این شهر بود. در زمان خلافت خلیفه دوم به صورت رسمی مبدأ تاریخ مسلمانان شد.

کتاب

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) صحابه قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

حوزه

حوزه علمیه، عنوانی متأخر برای سازمان‌ها، نهادها و مراکز آموزش نظام‌مند علوم دینی در میان شیعه امامیه می‌باشد.

جواد

جواد ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: اشخاص و اعلام• امام جواد علیه‌السلام، امام نهم‌ از امامان‌ دوازده‌گانه ‌و یکی ‌از چهارده معصوم• جواد آشتیانی، روحانی متنفذ و نماینده دوره‌های مختلف مجلس شورای ملی• جواد حدیدی، استاد دانشگاه و پژوهشگر و مؤلف برجسته در ادبیات تطبیقی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی• جواد فومنی حائری، جواد فومنی حائری (متوفای ۱۳۴۳ش) از فعال‌ترین و پرکارترین روحانیان معاصر تهران• جواد محدثی، یکی از نویسندگان پرکار معاصر و دارای تالیفات و مقالات بسیار• سیدجواد مجتهد کرمانی، از علمای خیر و منتفذ برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• سید جواد حسینی عاملی، از فقهای نامدار شیعه• سید جواد مصطفوی، از علمای معاصر مشهد معانی• جواد، به معنای بخشش و مقابل بخل و از صفات نیکو

عیسی

حضرت مسیح بن مریم (علیه‌السّلام)، چهارمین پیامبر اولوالعزم و دارای کتاب هستند. در زیر به پاره‌ای از اتفاقات مهم زندگی ایشان اشاره می‌شود.

سال

سال به سال قمری و شمسی تقسیم می‌شود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه می‌باشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفته‌اند.

اهل

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

پدر

پدر به معنای مردی است که دیگرى از نطفه‌ی‌ او- از طریق شرعی یا وطی به شبهه- به وجود آید یا صاحب شیر را گویند. از این عنوان در بسیارى از ابواب سخن رفته است، نظیر باب های طهارت، صلاة، زکات، خمس، صوم، حج، جهاد، تجارت و... .

جنگ

جنگ به ضّم جیم، در اصل کلمه‌ی چینی است و به معنای کشتی‌های بادبان‌دار است.

ادم

حضرت آدم علیه السلام، بنابر روایات دینی، نخستین انسان و پدر همه انسان‌هاست. خداوند روح خود را در کالبد او دمید، آن‌گاه خود را برای خلقت آدم ستود و فرشتگان مأمور شدند بر او سجده کنند. همسر او حوا بود و هر دو به سبب خوردن میوه ممنوعه از بهشت رانده شدند. حضرت آدم اولین خلیفه خدا بر زمین و اولین پیامبر الهی است.

بدر

بَدْر، ناحیه‌ای در حجاز که نخستین نبرد مهم میان مسلمانان و مشرکان مکه در ماه رمضان سال دوم هجری به نام غزوه بدر در آن رخ داد. دفن شهدای این غزوه در بدر، اهمیتی خاص به آن بخشیده؛ به ویژه برای زائران شیعه. مسجد عریش یا غمامه در این روستا، در جای سایه‌بان (عریش) حضرت محمد (ص) در غزوه بدر ساخته شده است.

احد

احد ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد؛

ال

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان، همه به یک معنا هستند. مقصود از «‌آل محمد‌» اهل بیت معصوم آن حضرتند همانطور که مقصود از «‌آل ابراهیم‌» در آیه ۱۲۴ سوره بقره ذریۀ معصوم حضرت ابراهیم است.

قم

قُم یکی از مهم‎ترین شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. اگر چه قدمت آن به قبل از اسلام برمی‌گردد ولی اصل شهر در سال ۹۳-۸۳ق تاسیس شد. ورود خاندان اشعریون به قم باعث آبادانی آن گردید و از آنجا که آنان گرایش به اهل بیت داشتند، شهر قم از همان ابتدای تاسیس با تفکر شیعی درآمیخت. مهاجرت حضرت معصومه (س) و دفن وی در قم و به دنبال آن، مهاجرت دیگر امامزادگان و سادات، این شهر را به پایگاه تشیع تبدیل کرد. تاسیس حوزه علمیه در این شهر بر شهرت شیعی آن افزود. امروزه می‌توان این شهر را بزرگترین پایگاه تشیع در جهان نامید که از آن، معارف شیعی به نقاط مختلف جهان گسترده می‌شود.