علی اللهی ها چه کسانی هستند و چه عقایدی دارند؟
در طول تاریخ، انسان با فرقه‌هایی مواجه می‌شود که مخالفینشان آن‌ها را غلات )جمع غالی، به معنی غلو کننده( می‌نامند) این‌ها کسانی هستند که درباره‌ی حضرت علی )ع( و یا دیگر شخصیت‌های مهم دچار غلو شده‌اند) شناخت و تشخیص غلات در تاریخ، یکی از دشوارترین و پیچیده‌ترین کارهای مورخان بوده است که احیانا در این زمینه دچار اشتباهات فراوانی نیز شده‌اند) دلیلش این است که هیچ شخص یا گروهی، عنوان غلات را برای خود نمی‌پذیرد و هیچ کس عقیده‌ی خود را غلو آمیز نمی‌داند) علاوه بر این، غلات همواره اندیشه‌های خود را تا حد امکان به صورت سری نگه می‌داشتند که خود این امر هم عامل دیگری برای عدم امکان تحقیق دقیق در مورد آن‌ها می‌شد) همچنین باید گفت: امروزه آشکار شده است، بسیاری از اسم‌هایی که از آن‌ها تحت عنوان رهبران غلات یاد می‌شود، اصلا وجود خارجی نداشته‌اند و عمدتا دشمنان شیعه برای محکوم کردن شیعه و اتهام غلو زدن به تشیع این شخصیت‌ها را ساخته و پرداخته‌اند) ( به عنوان مهم‌ترین این شخصیت‌های ساختگی، می‌توان از عبدالله بن سبا یاد کرد که بسیاری از اهل سنت درباره‌ی وی داستان‌ها نقل کرده‌اند؛ اما مطابق تحقیقات اخیر، به ویژه چند جلد کتاب ارزشمند علامه سید مرتضی عسگری تحت عنوان )عبدالله بن سبا(، معلوم شده که چنین شخصی اصلا وجود نداشته است) اما به هر حال، کسانی بوده‌اند که حضرت علی )ع( یا دیگران را تا حد خدایی بالا می‌بردند) چنین کسانی هنوز هم بعضا وجود دارند) علی اللهی‌ها نیز از همین گروه‌ها هستند) از مهم‌ترین جماعت‌های این گروه در عصر حاضر، کسانی هستند که در سوریه به علویون معروفند) آن‌ها ظاهرا ( گفتیم )ظاهرا(؛ چون این افراد عقاید خود را منتشر نمی‌کنند و عموما به صورت سری نگه می‌دارند) آن‌ها حتی یک کتاب رسمی که حاوی عقایدشان باشد، نشر نمی‌دهند و آنچه درباره‌شان گفته می‌شود، بر اساس اطلاعات کسانی است که با آن‌ها رابطه داشته‌اند) معتقدند که خدا یک بار در قالب مسیح )ع( و بار دیگر در قالب علی )ع( حلول کرده است و دیگر بار در قالب مهدی )عج( ظهور خواهد کرد) به هر حال، از مهم‌ترین خصوصیات مشترک غلات این است که به ظاهر شریعت وقعی نمی‌نهند، قائل به تناسخ هستند، و همچنین معتقدند که خدا در روح شخص مورد نظرشان حلول می‌کند و با او متحد می‌شود ( برای مطالعه‌ای درباره‌ی آرای غلات، ر)ک: عبدالرحمن بدوی، تاریخ اندیشه‌های کلامی در اسلام، ترجمه حسین صابری، ج 2، صص 47 - 71؛ و علی محمد ولوی، تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، ج 1، صص 66 - 78) نکته‌ی دیگری که در مورد غلات - و از جمله علی اللهی‌ها - باید مدنظر قرار داد، این است که بسیاری از نویسندگان کتب ملل و نحل دچار اشتباه شده، غلات را فرقه‌ای از تشیع معرفی کرده و گفته‌اند: )غلات، کسانی هستند که در تشیع افراط کرده‌اند!( در این جا باید پرسید: آیا اصلا افراط در تشیع، تعبیر صحیحی است؟ یعنی، چند تفاوت بارز هست که بر اساس آن‌ها به هیچ وجه نمی‌توان غلات را فرقه‌ای از شیعه دانست: (1) شیعه کسانی هستند که قائل به امامت حضرت علی )ع( و جانشینی او پس از پیامبر اکرم )ص( می‌باشند، حال چگونه می‌توان وضع کسانی را که قائل به الوهیت حضرت علی )ع( )نه امامت وی( هستند، افراط در تشیع نامید؟ در واقع، این‌ها عملا با این اعتقادشان، سه اصل از اصول عقاید شیعه، یعنی توحید، نبوت و امامت را انکار می‌کنند) 2) شیعه پیرو تعالیم اسلام و تعالیم ائمه معصوم )ع( است؛ در حالی که غلات بسیاری از تعالیم ائمه )ع(، به ویژه در مورد توحید را زیر پا گذاشته‌اند) 3) از پیامبر اکرم )ص( و ائمه اطهار )ع(، احادیث فراوانی در مذمت غلو کنندگان و جهنمی بودن آنان ذکر شده است؛ به طوری که دشمن اهل بیت و غلو کننده در حق اهل بیت را مثل هم دانسته‌اند و مسلم است که کسی که با دشمن اهل بیت هم رتبه است، نمی‌تواند شیعه باشد)( ( علی محمد ولوی، تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، ج 1، صص 75 - 77)
عنوان سوال:

علی اللهی ها چه کسانی هستند و چه عقایدی دارند؟


پاسخ:

در طول تاریخ، انسان با فرقه‌هایی مواجه می‌شود که مخالفینشان آن‌ها را غلات )جمع غالی، به معنی غلو کننده( می‌نامند) این‌ها کسانی هستند که درباره‌ی حضرت علی )ع( و یا دیگر شخصیت‌های مهم دچار غلو شده‌اند)
شناخت و تشخیص غلات در تاریخ، یکی از دشوارترین و پیچیده‌ترین کارهای مورخان بوده است که احیانا در این زمینه دچار اشتباهات فراوانی نیز شده‌اند) دلیلش این است که هیچ شخص یا گروهی، عنوان غلات را برای خود نمی‌پذیرد و هیچ کس عقیده‌ی خود را غلو آمیز نمی‌داند) علاوه بر این، غلات همواره اندیشه‌های خود را تا حد امکان به صورت سری نگه می‌داشتند که خود این امر هم عامل دیگری برای عدم امکان تحقیق دقیق در مورد آن‌ها می‌شد) همچنین باید گفت: امروزه آشکار شده است، بسیاری از اسم‌هایی که از آن‌ها تحت عنوان رهبران غلات یاد می‌شود، اصلا وجود خارجی نداشته‌اند و عمدتا دشمنان شیعه برای محکوم کردن شیعه و اتهام غلو زدن به تشیع این شخصیت‌ها را ساخته و پرداخته‌اند) ( به عنوان مهم‌ترین این شخصیت‌های ساختگی، می‌توان از عبدالله بن سبا یاد کرد که بسیاری از اهل سنت درباره‌ی وی داستان‌ها نقل کرده‌اند؛ اما مطابق تحقیقات اخیر، به ویژه چند جلد کتاب ارزشمند علامه سید مرتضی عسگری تحت عنوان )عبدالله بن سبا(، معلوم شده که چنین شخصی اصلا وجود نداشته است) اما به هر حال، کسانی بوده‌اند که حضرت علی )ع( یا دیگران را تا حد خدایی بالا می‌بردند) چنین کسانی هنوز هم بعضا وجود دارند) علی اللهی‌ها نیز از همین گروه‌ها هستند)
از مهم‌ترین جماعت‌های این گروه در عصر حاضر، کسانی هستند که در سوریه به علویون معروفند) آن‌ها ظاهرا ( گفتیم )ظاهرا(؛ چون این افراد عقاید خود را منتشر نمی‌کنند و عموما به صورت سری نگه می‌دارند) آن‌ها حتی یک کتاب رسمی که حاوی عقایدشان باشد، نشر نمی‌دهند و آنچه درباره‌شان گفته می‌شود، بر اساس اطلاعات کسانی است که با آن‌ها رابطه داشته‌اند) معتقدند که خدا یک بار در قالب مسیح )ع( و بار دیگر در قالب علی )ع( حلول کرده است و دیگر بار در قالب مهدی )عج( ظهور خواهد کرد)
به هر حال، از مهم‌ترین خصوصیات مشترک غلات این است که به ظاهر شریعت وقعی نمی‌نهند، قائل به تناسخ هستند، و همچنین معتقدند که خدا در روح شخص مورد نظرشان حلول می‌کند و با او متحد می‌شود ( برای مطالعه‌ای درباره‌ی آرای غلات، ر)ک: عبدالرحمن بدوی، تاریخ اندیشه‌های کلامی در اسلام، ترجمه حسین صابری، ج 2، صص 47 - 71؛ و علی محمد ولوی، تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، ج 1، صص 66 - 78)
نکته‌ی دیگری که در مورد غلات - و از جمله علی اللهی‌ها - باید مدنظر قرار داد، این است که بسیاری از نویسندگان کتب ملل و نحل دچار اشتباه شده، غلات را فرقه‌ای از تشیع معرفی کرده و گفته‌اند: )غلات، کسانی هستند که در تشیع افراط کرده‌اند!( در این جا باید پرسید: آیا اصلا افراط در تشیع، تعبیر صحیحی است؟ یعنی، چند تفاوت بارز هست که بر اساس آن‌ها به هیچ وجه نمی‌توان غلات را فرقه‌ای از شیعه دانست:
(1) شیعه کسانی هستند که قائل به امامت حضرت علی )ع( و جانشینی او پس از پیامبر اکرم )ص( می‌باشند، حال چگونه می‌توان وضع کسانی را که قائل به الوهیت حضرت علی )ع( )نه امامت وی( هستند، افراط در تشیع نامید؟ در واقع، این‌ها عملا با این اعتقادشان، سه اصل از اصول عقاید شیعه، یعنی توحید، نبوت و امامت را انکار می‌کنند)
2) شیعه پیرو تعالیم اسلام و تعالیم ائمه معصوم )ع( است؛ در حالی که غلات بسیاری از تعالیم ائمه )ع(، به ویژه در مورد توحید را زیر پا گذاشته‌اند)
3) از پیامبر اکرم )ص( و ائمه اطهار )ع(، احادیث فراوانی در مذمت غلو کنندگان و جهنمی بودن آنان ذکر شده است؛ به طوری که دشمن اهل بیت و غلو کننده در حق اهل بیت را مثل هم دانسته‌اند و مسلم است که کسی که با دشمن اهل بیت هم رتبه است، نمی‌تواند شیعه باشد)( ( علی محمد ولوی، تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، ج 1، صص 75 - 77)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین