تلاش برای برپایی نماز جماعت بسیار شایسته و پسندیده است که البته کسی که قرار است به عنوان امام جماعت به او اقتدا نماییم باید دارای ویژگی هایی باشد که مهم ترین آن، درستی و صحّت قرائت حمد و سوره و اذکار نماز است و رعایت عدالت به این معنا که مرتکب گناه کبیره نشده باشد و اصرار بر گناه صغیره نداشته باشد و علاوه بر این دو شرط اساسی، به هر مقدار از ویژگی های اخلاقی و فضایل بهره مند باشد اولویت دارد. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: (إِمَامُ الْقَوْمِ وَافِدُهُمْ فَقَدِّمُوا أَفْضَلَکُم)1؛ (امام جماعت هر جمعی نماینده آن در پیشگاه خداوند می باشد، پس برای امامت جماعت خود بهترین ها را برگزینید). باید دارای مبانی اعتقادی صحیح باشد مثلاً ولایت اهل بیت علیهم السلام را قبول داشته باشد و از سوی دیگر اهل غلو نسبت به معصومین علیهم السلام نباشد، جبرگرا نباشد و...2. فاسد و بی خرد نباشد. از اباذر (ره) نقل شده است: (إِنَّ إِمَامَکَ شَفِیعُکَ إِلَی اللَّهِ فَلاَ تَجْعَلْ شَفِیعَکَ سَفِیهاً وَ لاَ فَاسِقاً)3؛ (همانا امام و پیش نماز تو، شفیع و واسطه تو به درگاه باعظمت الهی است، پس هرگز کسی را که فاسد و بی خرد است وسیله و شفیع خود به درگاه الهی قرار مده). فاجر نباشد امام رضا علیه السلام فرموده اند: (لاَ صَلاَةَ خَلْفَ الْفَاجِر)4؛ (نماز خواندن پشت سر فاجر صحیح نیست). آشناترین افراد به احکام دینی 5. امامت وی مورد رضایت مأمومین باشد6. پی نوشت: 1. وسائل الشیعة، ج8، ص 347. 2. ر.ک: وسائل الشیعة، ج8، ص309 باب دهم ابواب الصلاه الجماعه. 3. وسائل الشیعة، ج8، ص 314. 4. وسائل الشیعة، ج8، ص 315. 5. وسائل الشیعة، ج8، ص 346. 6. ر.ک: وسائل الشیعة، ج8، ص 348 باب بیست و هفتم. منبع: www.porseman.org
در خوابگاهی که هستیم، برای درک فضیلت نماز جماعت هر بار یکی از بچه های خوابگاه جلو می ایستد و به او اقتدا می کنیم آیا این کار درست است؟
تلاش برای برپایی نماز جماعت بسیار شایسته و پسندیده است که البته کسی که قرار است به عنوان امام جماعت به او اقتدا نماییم باید دارای ویژگی هایی باشد که مهم ترین آن، درستی و صحّت قرائت حمد و سوره و اذکار نماز است و رعایت عدالت به این معنا که مرتکب گناه کبیره نشده باشد و اصرار بر گناه صغیره نداشته باشد و علاوه بر این دو شرط اساسی، به هر مقدار از ویژگی های اخلاقی و فضایل بهره مند باشد اولویت دارد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: (إِمَامُ الْقَوْمِ وَافِدُهُمْ فَقَدِّمُوا أَفْضَلَکُم)1؛ (امام جماعت هر جمعی نماینده آن در پیشگاه خداوند می باشد، پس برای امامت جماعت خود بهترین ها را برگزینید).
باید دارای مبانی اعتقادی صحیح باشد مثلاً ولایت اهل بیت علیهم السلام را قبول داشته باشد و از سوی دیگر اهل غلو نسبت به معصومین علیهم السلام نباشد، جبرگرا نباشد و...2.
فاسد و بی خرد نباشد.
از اباذر (ره) نقل شده است: (إِنَّ إِمَامَکَ شَفِیعُکَ إِلَی اللَّهِ فَلاَ تَجْعَلْ شَفِیعَکَ سَفِیهاً وَ لاَ فَاسِقاً)3؛ (همانا امام و پیش نماز تو، شفیع و واسطه تو به درگاه باعظمت الهی است، پس هرگز کسی را که فاسد و بی خرد است وسیله و شفیع خود به درگاه الهی قرار مده).
فاجر نباشد
امام رضا علیه السلام فرموده اند: (لاَ صَلاَةَ خَلْفَ الْفَاجِر)4؛ (نماز خواندن پشت سر فاجر صحیح نیست).
آشناترین افراد به احکام دینی 5.
امامت وی مورد رضایت مأمومین باشد6.
پی نوشت:
1. وسائل الشیعة، ج8، ص 347.
2. ر.ک: وسائل الشیعة، ج8، ص309 باب دهم ابواب الصلاه الجماعه.
3. وسائل الشیعة، ج8، ص 314.
4. وسائل الشیعة، ج8، ص 315.
5. وسائل الشیعة، ج8، ص 346.
6. ر.ک: وسائل الشیعة، ج8، ص 348 باب بیست و هفتم.
منبع: www.porseman.org
- [آیت الله بهجت] شخصی در تشهّد آخر نماز امام جماعت تکبیرة الاحرام می گوید و برای درک فضیلت می نشیند، لکن نیّت فرادا نموده نه جماعت یعنی بر خلاف وظیفه عمل نموده است ، آیا نماز او درست است یا اعاده دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی در رکعت دوّم در حین تشهّد امام جماعت به تصوّر این که رکعت چهارم می باشد برای درک فضیلت جماعت اقتدا کند و بعدا بفهمد رکعت آخر نبوده است، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا در نماز جماعت اهل سنّت هم می توان برای درک ثواب، در تشهد آخر اقتدا کرد و بدون تکبیر مجدّد نماز را به طور فرادی ادامه داد؟
- [آیت الله خوئی] شخصی به اعتقاد اینکه سجده اخیره نماز جماعت است جهت درک ثواب جماعت اقتدا کند در صورت کشف خلاف آیا محتاج به تجدید تکبیرة الاحرام هست یا نه؟
- [آیت الله بهجت] در مسجدی یک امام جماعت برای اقامه نماز ظهر و یک امام جماعت دیگر برای اقامه نماز مغرب می آید. امام جماعت اوّل طبق جهت محراب رو به قبله می ایستد، ولی دومی با استدلال به علم قبله شناسی عقیده دارد که قبله حدود 20 درجه به سمت راست انحراف دارد. در این صورت تکلیف مأمومین در اقتدا به این دو امام جماعت چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی اکراه دارد که به عنوان امام جماعت جلو بایستد؛ ولی بعد از شروع به نمازِ خودش، دیگران به او اقتدا میکنند، حکم نماز مأمومین چگونه است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در نماز جماعت اهل سنّت در مکه و مدینه هم میتوان برای درک ثواب، در تشهد آخر اقتدا کرد و بدون تکبیر مجدّد نماز را به طور فرادا ادامه داد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در نماز جماعت اهل سنّت در مکه و مدینه هم میتوان برای درک ثواب، در تشهد آخر اقتدا کرد و بدون تکبیر مجدّد نماز را به طور فرادا ادامه داد؟
- [آیت الله خامنه ای] در مکه و مدینه به استناد فتوای امام خمینی(قدّس سرّه) نماز جماعت را با برادران اهل سنت می خوانیم و گاهی برای درک فضیلت نماز در مسجد مثل ادای نماز عصر یا عشا بعد از نماز ظهر و مغرب آن را به صورت فرادی در مساجد اهل سنت بدون مهر و با سجده بر فرش بجا می آوریم، این نمازها چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در تشهد آخر نماز جماعت برای درک ثواب، نیّت کرده و می نشیند ولی در هنگام نیّت، نیّت فرادا کرده نه جماعت؛ آیا نماز او درست است یا نه؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود؛ چنانچه فورا برای نماز دیگری به امام اقتدا کنند؛ جماعت صف بعد صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود چنانچه فوراً برای نماز دیگری به امام اقتدا کنند، جماعت صف بعد صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود یا همه نیّت فرادی نمایند، نماز صفهای بعد به نحو جماعت صحیح نمیباشد، مگر آن که کسانی که نمازشان تمام شده، بلافاصله به همان جماعت اقتدا کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است، در صفهایبعد نمیتواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه میتواند اقتدا نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر بداند نمازِ یک صف از صفهای جلو باطل است، در صفهای بعد نمیتواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه، میتواند اقتدا نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است، در صفهای بعد نمیتواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه، میتواند اقتدا نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است، نمیتواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه، میتواند اقتدا نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است ، در صفهای بعد نمیتواند اقتدا کند ، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه ، میتواند اقتدا نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است، در صفهای بعد نمیتواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه، میتواند اقتدا نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و عادل و حلالزاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند و نیز اگر مأموم مرد است، امام او هم باید مرد باشد و اقتدا کردن به بچه ممیّز که خوب و بد را میفهمد، بنا بر احتیاط واجب صحیح نیست؛ ولی بچه ممیّز، میتواند در نماز جماعت شرکت کند و اقتدا نماید و احکام جماعت هم بر آن بار میشود.