با سلام ، خواهشمند است در صورت امکان نحوه برخورد با بچه های بیش فعال را توضیح دهید(سن فرزند پسر 4 سال) با تشکر
با سلام.بهترین سن برای درمان بیماری بیش فعالی کودکان زیر سن 5 سالگی است. در صورت تشخیص این بیماری قبل از سن دبستان با مصرف دارو علائم بیماری کاهش می‌یابد. اما دارو تنها قسمتی از درمان است. حمایت روحی روانی ‌خانواده از کودک بیش فعال در درمان او بسیار ضروری است و موجب می‌شود از شدت بیماری کاسته شده و کودک بتواند بر مشکلات خود فائق آید.رژیم غذایی این کودکان هم مهم است. غذاهای شیرین، غذاهای تند، شکلات و کافئین باعث‌ تحریک‌پذیری‌ این کودکان می‌شوند؛ پس به این کودکان نباید ‌کاکائو، شکلات، قهوه، نسکافه و نوشابه‌ داد.خواب‌ شبانگاهی‌ این‌ کودکان‌ نیز بسیار مهم است؛ این کودکان باید شب‌ها زود به‌ رختخواب‌ بروند. والدین باید بکوشند تا انرژی‌ زیاد‌ این‌ کودکان‌ با بازی و ورزش‌ کردن، مصرف‌ شود. بهتر است‌ والدین‌ برنامه‌ خانواده‌ را به‌ گونه‌ ای‌ مناسب‌ تنظیم‌ کنند و به‌ هر طریق‌ ممکن‌ به‌ کودک‌ بفهمانند این‌ یکی‌ از قوانین‌ خانواده‌ اوست‌ که‌ شب‌ها تا دیروقت‌ بیدار نماند. در همین‌ زمینه‌ توصیه‌ می‌ شود کودک‌ از وسایلی‌ چون‌ کامپیوتر و تلویزیون‌ به‌ صورت‌ افراطی‌ استفاده‌ نکند .گاهی‌ والدینی‌ که‌ افرادی‌ بسیار مضطرب‌ و نگران‌ هستند، ممکن‌ است‌ جنب و جوش‌های‌ طبیعی‌ فرزند را دلیلی‌ بر بیش ‌فعالی‌ بدانند. بنابراین‌ در قدم‌ اول‌ بایستی‌ راجع‌ به‌ تشخیص‌ مطمئن‌ باشیم‌ و به فرزندمان برچسب‌های‌ نادرست‌ نزنیم. انرژی‌ اضافه‌ این‌ کودکان‌ باید از طریق‌ فعالیت‌های‌ مثبت، از جمله‌ ورزش‌ کردن، مصرف‌ شود. بهتر است‌ آنها را برای‌ بازی‌ به‌ زمین‌های‌ بزرگ‌ برد و اجازه‌ داد که‌ به‌ فعالیت‌های‌ لذتبخش‌ بپردازند. یا این‌ که‌ روزانه‌ برای‌ پیاده‌ روی‌ آنها را از خانه‌ خارج‌ کرد. در منزل‌ نیز بایستی‌ مسئولیت‌هایی‌ که‌ از لحاظ‌ جسمی‌ قدری‌ بچه‌ها را خسته‌ می‌ کند به‌ آنها بسپاریم‌ تا به‌ این‌ وسیله‌ انرژی‌ بیش‌ از حد آنان‌ گرفته‌ شود. به این صورت هم اعتماد به نفس او را به کار انداخته اید هم به شما کمک کرده و هم مسئولیت پذیری در او پرورش می یابد. البته‌ خوب‌ است‌ گاهی‌ برای‌ انجام‌ این‌ مسئولیت‌ها جوایزی‌ هم‌ در نظر بگیریم. به‌ خاطر داشته‌ باشیم‌ این‌ کودکان‌ را به‌ هیچ‌ وجه‌ کتک‌ نزنیم؛ زیرا رفتارهای‌ انتقام ‌جویانه‌ از آنها سر خواهد زد. کودکتان آینه شماست هر رفتاری که انجام دهید او با الگو گیری از شما همان عمل را تکرار خواهد کرد پس اگر می خواهید کودکتان صدایش رابلند نکند خودتان نیز در عمل صدایتان را در حد معقول نگه دارید.احساس دست داده از رفتار او به خودتان را صادقانه به او نشان بدهید مثلا اگر با کاری ناراحتتان کرد این ناراحتی را پنهان نکنید بلکه به او نشان دهید که ناراحت شده اید. وچرا ناراحت شده اید .برای مثال: (به خاطر اینکه موهایت را شانه نمی‌کنی واقعاً ناراحتم) یا (وقتی به موقع نمی‌خوابی، واقعاً نگران می‌شوم). با به کارگیری این روش شما به کودک خود فرصتی می‌دهید که خود به تنهایی به اشتباهاتش پی ببرد.فرزندتان را تشویق کنید،برای مثال اگر فرزند شما تکالیف خود را که قبلا به موقع انجام نمی داد اکنون درست و به موقع انجام داده به او بگوئید من از داشتن فرزندی مثل تو که تکالیفش را به وقت انجام میدهد افتخار می کنم.به آسانی جلوی کودکتان زانو زده و مقابل او بنشینید بگذارید به واسطه حرفایتان توجه او به شما جلب شود نه اینکه به زور او را وادار به این امر کنید.این عمل یکی از مثبت ترین راههای ارتباطی با کودک است.به سخنان او گوش دهید ،نقش یک شنونده خوب را برایش ایفا کنید با گفتن کلماتی همچون من درکت می کنم به او آرامش را هدیه بدهید.به قولی که به کودکتان می دهید بیش از هر قولی پایبند باشید،چون باعث شده او به شما اطمینان کند و با شما راحتتر کنار بیاید. وسایل با ارزشی که کودکتان برای بازی به آنها توجه دارد برای آنکه به آنها صدمه ای نرسد از دسترس او دور کنید .با او بفهمانید که با داد و فریاد کاری از پیش نمی برد اگر شما به داد و فریاد او برای در خواست چیزی توجه کنید او تصور می کند که به این شیوه به آنچه می خواهد می رسد پس تمام خواست های نا معقول خود را اینگونه بیان می کند.بگذارید مسئولیت کارهایش را خود به گردن بگیرد،به این ترتیب به او کمک کرده اید تا در مقابل بر خورد با مشکلات خود تصمیم بهتری بگیرد و در قبال کاری که انجام می دهد مسئولیت پذیر باشد..زیاد انتقاد نکنید چون نتیجه ای جزخستگی خود را به دست نمی آورید .خواسته های خود را در قالب یک بازی ساده به او بگوئید تا او نیز حین انجام بازی به خواسته شما عمل کند.فرزندان شما برای این که چگونه در دنیای بیرون رفتار کنند،از رفتار شما الگو می گیرند.شما باید از رفتار خودتان برای راهنمایی فرزندتان کلمه "لطفا" را به کار برد ،خودتان نباید استفاده از این کلمه را فراموش کنید.به زبان رفتار گوش دهید. برای چند لحظه خود را به جای کودک بگذارید. سعی کنید هدف او را از بروز چنین اعمالی کشف کنید و برای گوش دادن به صحبت‌های کودک خود وقت بگذارید.‌*‌ بازخورد فوری نشان دهید و رفتار کودک را برای موفقیت‌های کوچکتر نادیده نگیرید.همکاری را تقویت کنید. فعالیت‌ها و بازی‌هایی را انتخاب کنید که در آن اعضای خانواده بتوانند شرکت کنند. مانند: تخته‌بازی، جورچین و ...‌برای تقویت توجه کودک ابتدا از بازی (نگاهتو برنگردون) استفاده کنید. بدین ترتیب که شما و کودک‌تان به چشمان یکدیگر خیره شوید، هرکس زودتر خسته شود و نگاهش را برگرداند، بازنده است. پس از اینکه کودک خیره شدن را به خوبی یاد گرفت، به او بیاموزید حواسش را روی کسی که در حال صحبت کردن است، متمرکز کند یا به عبارتی (رادارش را روی او قفل کند). برای این کار از بازی (رادار) استفاده کنید. ‌*‌ از کودک بخواهید فعالیت‌های کوچکی را برای شما انجام بدهد. برای مثال، مداد یا کاغذی را برای شما بیاورد. در طول این زمان هر بار یک دستور به کودک بدهید. در طول روز می‌توانید چندین بار این کار را انجام دهید. این کار احساس مسئولیت بیشتری به کودک می‌دهد و سبب تقویت اعتماد به نفس وی می‌شود.‌یک مکان آرام تعیین کنید تا کودک تکالیف مدرسه را در آنجا انجام دهد و کتاب‌ها و دفترهای مدرسه‌اش را هر شب پیش از خواب در آنجا قرار دهد و صبح، هنگام رفتن به مدرسه آنها را فراموش نکند. ‌بررسی کنید. به پاداش‌ها تنوع ببخشید. برای کمک به تصمیم‌گیری در مورد پاداش، خواسته‌های کودکتان را بررسی کنید. می‌توانید از کودک خود پرسش‌های زیر را بپرسید:‌ اگر بتوانی سه آرزو بکنی، آنها کدامند؟ اگر 50 تومان پول داشته باشی، با آن چه کار می‌کنی؟ اگر بنا باشد فقط یک چیز از بابا بخواهی، آن چیست؟ اگر بنا باشد فقط یک چیز از مامان بخواهی، آن چیست؟ چه برنامه‌ای را می‌خواهی با دوستانت انجام دهی؟به عنوان مثال، به سینما بروی، بازی کنی، بستنی قیفی بخری و ...‌‌*پاداش‌ها و امتیازها را تنها در جریان یا بلافاصله پس از بروز رفتار مطلوب ارائه کنید.‌‌*هنگامی که پاداش یا امتیازات می‌دهید، از کلمات مثبت و تشویق‌کننده و نیز از ناز و نوازش استفاده کنید.‌‌*گاهی اوقات جلوتر به کودک بگویید برای گرفتن پاداش و امتیاز از او چه رفتار مطلوبی را انتظار دارید.‌مدت زمان محرومیت را بر حسب سن کودک تعیین کنید. گذراندن دوره‌های طولانی در یک اتاق یا محروم شدن از بیرون رفتن از خانه برای چند هفته سازنده نیست و کودک را آزرده می‌کند. معمولاً یک محرومیت کوتاه‌مدت، خیلی مؤثرتر است. یک کودک در ازای هر سال از سنش، یک دقیقه محروم می‌شود.اجازه ندهید دوره محروم شدن، راهی برای دور ماندن از مسئولیت‌ها باشد. پس از به پایان رسیدن زمان محرومیت، از کودک بخواهید کاری را که پیش از تنبیه باید انجام می‌داد، انجام دهد یا رفتار مناسبی نشان دهد.‌"برخی از این موارد از وبلاگ آقای خالدی اقتباس شده است."به خاطر داشته باشید تشخیص بیش فعالی باید توسط روان شناس و یا وان پزشک کودک داده شود و با شیطانی های معمولی و انرژی های فوق العاده کودک تفاوت دارد .برای مطالعه بیشتر کتاب "اختلال نارسایی توجه فزون جنبشی" . نویسنده/مترجم : دکتر حمید علیزاده/ انتشارات رشد/ را بخوانید .
عنوان سوال:

با سلام ، خواهشمند است در صورت امکان نحوه برخورد با بچه های بیش فعال را توضیح دهید(سن فرزند پسر 4 سال)

با تشکر


پاسخ:

با سلام.بهترین سن برای درمان بیماری بیش فعالی کودکان زیر سن 5 سالگی است. در صورت تشخیص این بیماری قبل از سن دبستان با مصرف دارو علائم بیماری کاهش می‌یابد. اما دارو تنها قسمتی از درمان است. حمایت روحی روانی ‌خانواده از کودک بیش فعال در درمان او بسیار ضروری است و موجب می‌شود از شدت بیماری کاسته شده و کودک بتواند بر مشکلات خود فائق آید.رژیم غذایی این کودکان هم مهم است. غذاهای شیرین، غذاهای تند، شکلات و کافئین باعث‌ تحریک‌پذیری‌ این کودکان می‌شوند؛ پس به این کودکان نباید ‌کاکائو، شکلات، قهوه، نسکافه و نوشابه‌ داد.خواب‌ شبانگاهی‌ این‌ کودکان‌ نیز بسیار مهم است؛ این کودکان باید شب‌ها زود به‌ رختخواب‌ بروند. والدین باید بکوشند تا انرژی‌ زیاد‌ این‌ کودکان‌ با بازی و ورزش‌ کردن، مصرف‌ شود. بهتر است‌ والدین‌ برنامه‌ خانواده‌ را به‌ گونه‌ ای‌ مناسب‌ تنظیم‌ کنند و به‌ هر طریق‌ ممکن‌ به‌ کودک‌ بفهمانند این‌ یکی‌ از قوانین‌ خانواده‌ اوست‌ که‌ شب‌ها تا دیروقت‌ بیدار نماند. در همین‌ زمینه‌ توصیه‌ می‌ شود کودک‌ از وسایلی‌ چون‌ کامپیوتر و تلویزیون‌ به‌ صورت‌ افراطی‌ استفاده‌ نکند .گاهی‌ والدینی‌ که‌ افرادی‌ بسیار مضطرب‌ و نگران‌ هستند، ممکن‌ است‌ جنب و جوش‌های‌ طبیعی‌ فرزند را دلیلی‌ بر بیش ‌فعالی‌ بدانند. بنابراین‌ در قدم‌ اول‌ بایستی‌ راجع‌ به‌ تشخیص‌ مطمئن‌ باشیم‌ و به فرزندمان برچسب‌های‌ نادرست‌ نزنیم. انرژی‌ اضافه‌ این‌ کودکان‌ باید از طریق‌ فعالیت‌های‌ مثبت، از جمله‌ ورزش‌ کردن، مصرف‌ شود. بهتر است‌ آنها را برای‌ بازی‌ به‌ زمین‌های‌ بزرگ‌ برد و اجازه‌ داد که‌ به‌ فعالیت‌های‌ لذتبخش‌ بپردازند. یا این‌ که‌ روزانه‌ برای‌ پیاده‌ روی‌ آنها را از خانه‌ خارج‌ کرد. در منزل‌ نیز بایستی‌ مسئولیت‌هایی‌ که‌ از لحاظ‌ جسمی‌ قدری‌ بچه‌ها را خسته‌ می‌ کند به‌ آنها بسپاریم‌ تا به‌ این‌ وسیله‌ انرژی‌ بیش‌ از حد آنان‌ گرفته‌ شود. به این صورت هم اعتماد به نفس او را به کار انداخته اید هم به شما کمک کرده و هم مسئولیت پذیری در او پرورش می یابد. البته‌ خوب‌ است‌ گاهی‌ برای‌ انجام‌ این‌ مسئولیت‌ها جوایزی‌ هم‌ در نظر بگیریم. به‌ خاطر داشته‌ باشیم‌ این‌ کودکان‌ را به‌ هیچ‌ وجه‌ کتک‌ نزنیم؛ زیرا رفتارهای‌ انتقام ‌جویانه‌ از آنها سر خواهد زد. کودکتان آینه شماست هر رفتاری که انجام دهید او با الگو گیری از شما همان عمل را تکرار خواهد کرد پس اگر می خواهید کودکتان صدایش رابلند نکند خودتان نیز در عمل صدایتان را در حد معقول نگه دارید.احساس دست داده از رفتار او به خودتان را صادقانه به او نشان بدهید مثلا اگر با کاری ناراحتتان کرد این ناراحتی را پنهان نکنید بلکه به او نشان دهید که ناراحت شده اید. وچرا ناراحت شده اید .برای مثال: (به خاطر اینکه موهایت را شانه نمی‌کنی واقعاً ناراحتم) یا (وقتی به موقع نمی‌خوابی، واقعاً نگران می‌شوم). با به کارگیری این روش شما به کودک خود فرصتی می‌دهید که خود به تنهایی به اشتباهاتش پی ببرد.فرزندتان را تشویق کنید،برای مثال اگر فرزند شما تکالیف خود را که قبلا به موقع انجام نمی داد اکنون درست و به موقع انجام داده به او بگوئید من از داشتن فرزندی مثل تو که تکالیفش را به وقت انجام میدهد افتخار می کنم.به آسانی جلوی کودکتان زانو زده و مقابل او بنشینید بگذارید به واسطه حرفایتان توجه او به شما جلب شود نه اینکه به زور او را وادار به این امر کنید.این عمل یکی از مثبت ترین راههای ارتباطی با کودک است.به سخنان او گوش دهید ،نقش یک شنونده خوب را برایش ایفا کنید با گفتن کلماتی همچون من درکت می کنم به او آرامش را هدیه بدهید.به قولی که به کودکتان می دهید بیش از هر قولی پایبند باشید،چون باعث شده او به شما اطمینان کند و با شما راحتتر کنار بیاید. وسایل با ارزشی که کودکتان برای بازی به آنها توجه دارد برای آنکه به آنها صدمه ای نرسد از دسترس او دور کنید .با او بفهمانید که با داد و فریاد کاری از پیش نمی برد اگر شما به داد و فریاد او برای در خواست چیزی توجه کنید او تصور می کند که به این شیوه به آنچه می خواهد می رسد پس تمام خواست های نا معقول خود را اینگونه بیان می کند.بگذارید مسئولیت کارهایش را خود به گردن بگیرد،به این ترتیب به او کمک کرده اید تا در مقابل بر خورد با مشکلات خود تصمیم بهتری بگیرد و در قبال کاری که انجام می دهد مسئولیت پذیر باشد..زیاد انتقاد نکنید چون نتیجه ای جزخستگی خود را به دست نمی آورید .خواسته های خود را در قالب یک بازی ساده به او بگوئید تا او نیز حین انجام بازی به خواسته شما عمل کند.فرزندان شما برای این که چگونه در دنیای بیرون رفتار کنند،از رفتار شما الگو می گیرند.شما باید از رفتار خودتان برای راهنمایی فرزندتان کلمه "لطفا" را به کار برد ،خودتان نباید استفاده از این کلمه را فراموش کنید.به زبان رفتار گوش دهید. برای چند لحظه خود را به جای کودک بگذارید. سعی کنید هدف او را از بروز چنین اعمالی کشف کنید و برای گوش دادن به صحبت‌های کودک خود وقت بگذارید.‌*‌ بازخورد فوری نشان دهید و رفتار کودک را برای موفقیت‌های کوچکتر نادیده نگیرید.همکاری را تقویت کنید. فعالیت‌ها و بازی‌هایی را انتخاب کنید که در آن اعضای خانواده بتوانند شرکت کنند. مانند: تخته‌بازی، جورچین و ...‌برای تقویت توجه کودک ابتدا از بازی (نگاهتو برنگردون) استفاده کنید. بدین ترتیب که شما و کودک‌تان به چشمان یکدیگر خیره شوید، هرکس زودتر خسته شود و نگاهش را برگرداند، بازنده است. پس از اینکه کودک خیره شدن را به خوبی یاد گرفت، به او بیاموزید حواسش را روی کسی که در حال صحبت کردن است، متمرکز کند یا به عبارتی (رادارش را روی او قفل کند). برای این کار از بازی (رادار) استفاده کنید. ‌*‌ از کودک بخواهید فعالیت‌های کوچکی را برای شما انجام بدهد. برای مثال، مداد یا کاغذی را برای شما بیاورد. در طول این زمان هر بار یک دستور به کودک بدهید. در طول روز می‌توانید چندین بار این کار را انجام دهید. این کار احساس مسئولیت بیشتری به کودک می‌دهد و سبب تقویت اعتماد به نفس وی می‌شود.‌یک مکان آرام تعیین کنید تا کودک تکالیف مدرسه را در آنجا انجام دهد و کتاب‌ها و دفترهای مدرسه‌اش را هر شب پیش از خواب در آنجا قرار دهد و صبح، هنگام رفتن به مدرسه آنها را فراموش نکند. ‌بررسی کنید. به پاداش‌ها تنوع ببخشید. برای کمک به تصمیم‌گیری در مورد پاداش، خواسته‌های کودکتان را بررسی کنید. می‌توانید از کودک خود پرسش‌های زیر را بپرسید:‌ اگر بتوانی سه آرزو بکنی، آنها کدامند؟ اگر 50 تومان پول داشته باشی، با آن چه کار می‌کنی؟ اگر بنا باشد فقط یک چیز از بابا بخواهی، آن چیست؟ اگر بنا باشد فقط یک چیز از مامان بخواهی، آن چیست؟ چه برنامه‌ای را می‌خواهی با دوستانت انجام دهی؟به عنوان مثال، به سینما بروی، بازی کنی، بستنی قیفی بخری و ...‌‌*پاداش‌ها و امتیازها را تنها در جریان یا بلافاصله پس از بروز رفتار مطلوب ارائه کنید.‌‌*هنگامی که پاداش یا امتیازات می‌دهید، از کلمات مثبت و تشویق‌کننده و نیز از ناز و نوازش استفاده کنید.‌‌*گاهی اوقات جلوتر به کودک بگویید برای گرفتن پاداش و امتیاز از او چه رفتار مطلوبی را انتظار دارید.‌مدت زمان محرومیت را بر حسب سن کودک تعیین کنید. گذراندن دوره‌های طولانی در یک اتاق یا محروم شدن از بیرون رفتن از خانه برای چند هفته سازنده نیست و کودک را آزرده می‌کند. معمولاً یک محرومیت کوتاه‌مدت، خیلی مؤثرتر است. یک کودک در ازای هر سال از سنش، یک دقیقه محروم می‌شود.اجازه ندهید دوره محروم شدن، راهی برای دور ماندن از مسئولیت‌ها باشد. پس از به پایان رسیدن زمان محرومیت، از کودک بخواهید کاری را که پیش از تنبیه باید انجام می‌داد، انجام دهد یا رفتار مناسبی نشان دهد.‌"برخی از این موارد از وبلاگ آقای خالدی اقتباس شده است."به خاطر داشته باشید تشخیص بیش فعالی باید توسط روان شناس و یا وان پزشک کودک داده شود و با شیطانی های معمولی و انرژی های فوق العاده کودک تفاوت دارد .برای مطالعه بیشتر کتاب "اختلال نارسایی توجه فزون جنبشی" . نویسنده/مترجم : دکتر حمید علیزاده/ انتشارات رشد/ را بخوانید .





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین