در فقه اسلامی مرور زمانهایی وجود دارد که برخی از آنها به شرح زیر است:

1 مرور زمان امحا و تخریب گورستان یک صد سال (پنجاه سال هم شنیده ام).

2 مرور زمان شوهر مفقود الاثر برای زوجه هفت سال.

3 مرور زمان اشیای گمشده و مسکوکات هفت سال.

4 مرور زمان تحجیر (سنگچین کردن پیرامون زمین بایر، یا موات به منظور مالکیّت) یکسال.

5 مرور زمان غصب یک سال (که اگر صاحب مال مغصوبه مراجعه کند می تواند ادّعای غصب کند، و بعد از انقضای مدّت مزبور غصب معنا پیدا نمی کند. چون این مدّت دلیل بر اغماض یا رضایت یا اعراض مالک است; ولی به نحو دیگری می تواند مال خود را مطالبه کند.)
6 مرور زمان املاک بلا صاحب; مجهول المالک، یا مجهول المکان، یا املاکی که از آنها اعراض شده و متروک مانده اند. بر حسب عرف جامعه به نظر حاکم شرع (علم قاضی) است. ولی باید زمانی داشته باشد. (این مرور زمان در قانون 20 سال می باشد.)

نظر حضرتعالی در مرور زمانهای مذکور چیست؟

مروز زمان در امحا و تخریب گورستان وجود ندارد، مگر وقتی که گورستان متروکه شود، و استخوانها خاک گردد. در مورد همسر مفقود الاثر چهار سال از زمان مراجعه به حاکم شرع است. در اشیای گمشده باید تا یک سال به دنبال صاحب آن بگردند، اگر پیدا نشد می توانند آن را به شخص نیازمندی بدهند. در تحجیر و غصب و املاک بلا صاحب مرور زمان وجود ندارد، بلکه معیار آن است که یقین به اعراض صاحب اصلی پیدا کنیم; خواه یقین در یک روز پیدا شود، یا پنجاه سال. البتّه مرور زمانهای دیگری هم داریم; مثلا کسانی که دو سال در مکّه بمانند به حکم اهل مکّه می شوند، و حجّ آنها حجّ افراد است. و اشخاصی که یکسال یا بیشتر در محلّی برای تحصیل، یا کسب و کار می مانند، آن جا به حکم وطن آنها می باشد.