دفن
دَفْنْ در فقه به معنای به خاک‌سپردن میت (شخصِ درگذشته) است. دفن میت پس از غُسل، کفن و خواندن نماز میت، مطابق با احکام شرعی انجام می‌شود. این عمل، واجب کفایی است.
اگر میتی به صورت خمیده خشک گردد چگونه باید دفن گردد؟
باید قبر را بزرگتر حفر نمایند و به همان صورت او را دفن کنند.
باید قبر را بزرگتر حفر نمایند و به همان صورت او را دفن کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- میتی خشک شده و دست و پایش از حالت عادی خارج شده و خم گشته . تکلیف دفن او چیست؟
- چنانچه میّتی بدون غسل، کفن و نماز دفن شده باشد تکلیف چه می باشد؟
- نبش قبر میّتی که بدون غسل، کفن، حنوط و نماز دفن شده است چه حکمی دارد؟
- میّتی که دفن او به تأخیر افتاده است نماز وحشت او باید در چه زمانی خوانده شود؟
- میتی را بدون غسل و کفن دفن کرده اند و نماز میت را هم نخوانده اند وظیفه چیست؟
- میّتی در ماه گذشته در صحن مسجد دفن شده است و اکنون فهمیده شده که سر و گردن او در قسمت مسجد قرار دارد تکلیف چه می باشد؟
- میّتی را غسل داده و سپس بر او نماز خوانده اند، ولی در موقع دفن متوجّه شدند که از جنازه خون آمده است. آیا بعد از پاک کردن کفن و جنازه، تکرار نماز میّت واجب است؟
- زمینی جهت قبرستان مسلمین تعیین و اموات در آن دفن شدند; ولی اکنون مدتهاست میّتی در آن دفن نمی شود؛ با عنایت به نیاز اهالی به مسجد، جهت انجام فرایض الهی، آیا اهالی می توانند در گورستان مذکور یک باب مسجد احداث نمایند؟
- در صورتی که تجهیز میّتی نیمه کاره رها شود تکلیف چه می باشد؟
- میّتی که تیمّم داده شده است حَنُوط برای او واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] میّتی را در غیر محلّ دفنی که وصیّت کرده بود، دفن کرده اند، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا اگر میتی را بدون غسل دفن کرده باشند، نبش قبر او جایز است؟
- [آیت الله بروجردی] چنان چه میّتی را بیحنوط دفن نموده باشند، نبش قبر برای حنوط آن واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] در هنگام دفن میتی استخوانهای میت قبلی ظاهر گردیده است، استخوانها را باید چه کار کرد؟ آیا می‌شود میت را آنجا دفن نمود؟ ج) استخوانهای مذکور باید دفن شود و دفن میت در محل مذکور در صورتی که برای دفن مباح باشد و برخلاف مقررات نباشد، فی نفسه اشکال ندارد. س: میتی در حال حیات وصیت نموده مرا در داخل قبر فلان بستگانم دفن نمایید، آیا جایز است؟
- [آیت الله بهجت] کسی که خلقت اولیه اش خمیده بوده یا در اثر کهولت سن و یا بیماری، قدّ خمیده ای دارد، برای انجام رکوع چه باید بکند؟
- [آیت الله بروجردی] میّتی را در حال کفن و دفن ممکن نشد حنوط کنند یعنی کافور یافت نشد، بیحنوط دفن نمودند، بعد از دفن یافت شد، آیا واجب است نبش قبر او برای حنوط یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] حکم میتی که یقین به باطل بودن غسل یا کفن یا نماز یا دفن او پیدا شده است چیست؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه میّتی را در مسجدی از روی جهل دفن نمایند، آیا نبش قبر واجب است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] شخصی برای دفن میّتی قبری را بخشیده که در آن دفن شود، پس از گذشت سال ها که بدن میّت پوسیده قبر دارای ارزش و قابل فروش است، آیا به ورثه میّت می رسد یا متعلّق به خود بخشنده است؟
- [آیت الله خامنه ای] گورستانی در روستایی وجود دارد که ملک خاص کسی نیست و وقف هم نشده است، آیا جایز است اهالی این روستا از دفن اموات شهر یا روستاهای دیگر یا میتی که وصیت کرده در آن قبرستان دفن شود، جلوگیری کنند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- دفن مسلمان در قبرستان غیر مسلمان و دفن کافر در قبرستان مسلمان جایز نیست بنابر احتیاط واجب، همچنین دفن مسلمان در جایی که نسبت به او بی احترامی باشد حرام است، مانند جایی که خاکروبه و کثافت می ریزند.
- میت را نباید در جای غصبی دفن کنند و همچنین در جایی که برای دفن وقف نشده است (مانند مساجد و مدارس دینی)، مگر این که از اول جایی را برای دفن در نظر بگیرند و از وقف مستثنا کنند.
- هرگاه دفن میت در زمین ممکن نباشد واجب است به جای دفن، او را در بنا، یا تابوتی بگذارند و اطراف آن را ببندند.
- اگر رطب و انگور را پیش از خشک شدن مصرف کند یا به فروش رساند، در صورتی زکات آن واجب است که خشک شده آنها به اندازه نصاب باشد.
- : در بین اعضاء وضو تنها جای مسح باید خشک باشد و خشک بودن بقیّه اعضاء لازم نیست. ولی اگر جای مسح نیز مختصری رطوبت داشته باشد بطوری که آب دست هنگام مسح بر آن غلبه کند اشکال ندارد.
- تصرف و نماز خواندن در ملک میتی که خمس یا زکات بدهکار است حرام است، مگر آن که بدهی او را بدهند.
- تصرف و نماز خواندن در ملک میتی که به مردم بدهکار است با اجازه ورثه مانعی ندارد، مگر این که آن تصرف مزاحم حق طلبکاران گردد.
- شرط نهم این که کارهای وضو را چنان به جا آورد که بگویند پشت سرهم انجام می دهد و اگر چنین کند وضوی او صحیح است، هرچند بر اثر گرمی هوا و وزش باد اعضای سابق خشک شده باشد، مثلاً موقعی که می خواهد دست راست را بشوید صورت او خشک شود، ولی اگر طوری انجام دهد که پشت سر هم نباشد وضوی او باطل است، هرچند بر اثر سردی هوا اعضای قبل، خشک نشده باشد.
- اگر آفتاب به قسمتی از زمین نجس بتابد و آن را خشک کند فقط همان قسمت پاک می شود.
- هرگاه میت را عمداً یا از روی فراموشی یا به جهت عذری بدون نماز دفن کنند، یا بعد از دفن معلوم شود نمازی که بر او خوانده شده باطل بوده است، واجب است با همان ترتیب به قبرش نماز بخوانند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] غسل، کفن، نماز و دفن مسلمان (یعنی میتی که بهحسب اظهار شهادتین و عدم منافی، حکم به اسلام او می‌شود) بر هر مکلفی واجب است؛ و اگر بعضی انجام دهند، از دیگران ساقط می‌شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کردهاند.
- [آیت الله مظاهری] میّت را نباید در جای غصبی دفن کنند و دفن کردن در جایی که برای دفن کردن وقف نشده مانند مسجد و مدرسه، جایز نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر دفن میت در زمین ممکن نباشد باید به جای دفن او را در بنا یا تابوتی که غرض از دفن بر ان مترتب است بگذارند
- [آیت الله وحید خراسانی] دفن میت در جای غصبی و در زمینی که برای غیر دفن کردن وقف شده جایز نیست
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان بنا بر احتیاط جایز نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] میت را نباید در جای غصبی دفن کنند و دفن کردن در جایی که برای غیر دفن کردن وقف شده مثل مسجد و حسینیه جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] میّت را نباید در جای غصبی دفن کنند و دفن کردن او نیز در جایی که برای غیر دفن کردن وقف شده، مثل مدارس موقوفه، جایز نیست.
- [امام خمینی] میت را نباید در جای غصبی دفن کنند، و دفن کردن در جایی که برای غیر دفن کردن وقف شده و در مسجد اگر ضرر به مسلمانان باشد یا مزاحم نمازشان باشد جایز نیست، بلکه اقوی آن است که اصلا در مسجد دفن نکنند. و در زمینی که مثل مسجد برای غیر دفن کردن وقف شده، جایز نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] دفن مسلمان، در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایز نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دفن مسلمان، در قبرستان کفار و دفن کافر، در قبرستان مسلمانان جایز نیست.