تعیین
تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.
فاصله شرعی بین دو شهر را چگونه باید تعیین کرد؟ آیا فقط ابتدا و انتهای شهرها ملاک است؟ یا محل مورد نظر در آن شهر را باید در نظر گرفت؟
مناط اول و آخر شهر است و ملاک اول و آخر هم به نظر عرف است.
مناط اول و آخر شهر است و ملاک اول و آخر هم به نظر عرف است.
عنوان سوال:
فاصله شرعی بین دو شهر را چگونه باید تعیین کرد؟ آیا فقط ابتدا و انتهای شهرها ملاک است؟ یا محل مورد نظر در آن شهر را باید در نظر گرفت؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی قصد مسافرت به شهری را دارد که فاصله ابتدای آن شهر تا شهر خودش از چهار فرسخ شرعی کمتر است، ولی مکان مورد نظر در آن شهرکه شخص قصد رفتن به آنجا را دارد، فاصلهاش تا شهر محل زندگی او بیش از چهار فرسخ است. آیا نماز و روزه در آنجا کامل است یا قصر؟
- وقتی از شهر یا روستایی خارج میشویم تا چند کیلومتر مغازهها و شرکتهای مربوط به آن محل دیده میشود. ملاک برای پایان شهر یا روستا همان مغازههاست یا منازل مسکونی؟
- بعضی از شهرهایی که در گذشته حدود 30 کیلومتر با هم فاصله داشتهاند، امروزه به هم متصل شده و فاصلة دو شهر تماماً محل سکونت یا مغازه است و اصلاً نمیشود تشخیص داد که شهر تمام شد. در این صورت، ساکنین این دو شهر در صورت رفتن به شهر دیگر در مورد نماز و روزه چه وظیفهای دارند؟
- شخصی برای تفریح در ماه مبارک رمضان به باغی در اطراف شهر میرود و به خیال اینکه فاصله آن تا شهر کمتر از چهار فرسخ است روزه آن روز خود را میگیرد. اما پس از چند روز میفهمد فاصله بیش از حد شرعی بوده و نمیتوانسته روزه بگیرد. آیا قضای آن روز بر او واجب است؟
- برای حد ترخص شهرهای بزرگ، آیا به عنوان خانههای پایانی متصل به هم، شهرکهای اطراف این شهرها که از لحاظ قوانین شهری جزء آن شهر به حساب میآیند نیز باید در نظر گرفته شود؟
- مسافری که میخواهد قبل از ظهر به وطنش برسد و روزه بگیرد، قبل از ظهر شرعی باید به چند کیلومتری شهر رسیده باشد؟ ابتدای شهراز کجا محاسبه میشود؟ ملاک دروازه ورودی است یا چیز دیگری؟
- شخصی قصد سفر به مکانی را دارد که تا محل زندگی او سه فرسخ فاصله دارد و از اول میداند در بین راه برای انجام کار دیگری به یک جاده فرعی میرود که از جادة اصلی حدود 5/1 فرسخ راه است و پس از بازگشت، به محل مورد نظرکه قصد رفتن داشته، میرود. حکم نماز و روزه او از جهت قصر یا تمام چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] هشت فرسخ شرعی که نماز شکسته میشود ابتدایش از محل سکونت و انتها محل استقرار در شهر دیگر است یا انتهای شهر مبدأ و ابتدای شهر مقصد؟
- [آیت الله جوادی آملی] هشت فرسخ شرعی که نماز شکسته میشود ابتدایش از محل سکونت و انتها محل استقرار در شهر دیگر است یا انتهای شهر مبدأ و ابتدای شهر مقصد؟
- [آیت الله بهجت] فاصله ی بین شهرها گاهی به جهت توسعه ی شهر کمتر می شود. آیا میزان فاصله سابق است یا فعلی؟ و اگر میزان فاصله فعلی است در صورتی که سابقا یقین به مسافرت شرعی بین دو شهر داشتیم و الآن شکّ کنیم، وظیفه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] فاصله بین دو شهر قبلا 46 کیلومتر بوده و اکنون به سبب وسعت شهرها شک داریم که فاصله 40 یا 44 کیلومتر است حکم چیست ؟
- [آیت الله بهجت] فاصله ی میان دو مکان یا دو شهر تا کجای شهر یا مکان حساب می شود به این بیان که اگر فاصله ی مکانی تا یک شهر کمتر از چهار فرسخ شرعی باشد، امّا اگر ما وارد آن شهر شدیم امکان دارد در نقاطی از شهر مسافت این دو مکان از چهار فرسخ شرعی بیشتر شود، وظیفه چیست؟
- [سایر] با سلام و احترام ملاک در مسافر بودن رفتن از شهری به شهر دیگر است یا اینکه در خود همان شهر که وسعت زیادی دارد بخواهیم به اندازه مسافت شرعی برویم باز هم مسافر به حساب می آییم؟ به عبارت دیگر مثلا در ابتدای تهران زندگی می کنیم و بخواهیم به انتهای آن که بیش از 45 کیلومتر است سفر کنیم آیا مسافر هستیم یا اینکه حتما باید از شهری به شهر دیگر باشد. با تشکر
- [سایر] باعرض سلام و خسته نباشید. حاجی من دانشجو هستم و سوالی داشتم: ازدواج کردن با دختری که دانشجو و همکلاسی بنده است واز لحاظ شرعی وعرفی، شرایط لازم وکافی را برای ازدواج داراست وتنها مشکل دوری محل سکونت ایشان از شهر محل اقامت بنده می باشد(حدود 1000کیلومتر فاصله)،این ازدواج بعدها چه عواقب وتبعاتی دارد؟از این ازدواج صرف نظر کنم یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] ملاک در تعیین مسجد جامع چیست؟ آیا ممکن است تعداد مساجد جامع یک شهر یا روستا متعدد باشد؟ آیا مساجد جامع ممکن است به هم خیلی نزدیک باشند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] ملاک در تعیین مسجد جامع چیست؟ آیا ممکن است تعداد مساجد یک شهر یا روستا متعدّد باشد؟ آیا مساجد جامع، ممکن است به هم خیلی نزدیک باشند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا دانشجو یا استاد باید جهت تعیین حد ترخص ابتدای شهر را محاسبه کند یا محل دانشگاه را؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] در وحدت یا تعدّد محل، نظر عرف تعیین کننده است؛ پس اگر در یک شهر قصد ده روز کند، رفت و آمد او به محلّههای آن شهر مانعی ندارد، هر چند آن شهر بزرگ باشد، مگر آن که محلّههای آن شهر به گونهای از یکدیگر دور و جدا باشند که چند محل حساب شوند و شخصی را که از یک محلّه به محلّه دیگر رفته، مسافر حساب کنند.
- [آیت الله سبحانی] محل اعتکاف، باید مسجد جامع باشد، و مراد از مسجد جامع این است که در آنجا نماز جماعت برگزار شده و به عنوان مسجد شهر حساب شود. بنابراین در بیشتر شهرها فقط یک مسجد می تواند محل اعتکاف باشد، مگر این که به خاطر بزرگی شهر دو مسجد یا بیشتر همزمان، مسجد شهر به حساب آیند، بنابراین، مسجد محلّه و امثال آن، برای اعتکاف، کافی نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر شهر دیوار دارد، باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهر حساب کند و اگر دیوار ندارد، باید از خانه های آخر شهر حساب نماید ولی انتهای هشت فرسخ را همان نقطه ای حساب کند که می خواهد برود خواه آن نقطه اول شهر یا وسط و یا آخر آن باشد. شرط دوم: قصد هشت فرسخ از آغاز سفر شرط دوم این است که از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد، پس اگر به جائی که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسیدن به آنجا قصد کند جائی برود که با مقداری که آمده هشت فرسخ شود، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته، باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر بخواهد از آنجا به مقدار هشت فرسخ مسافرت کند باید نماز را شکسته بخواند و همچنین است حکم برگشت به وطن اگر هشت فرسخ باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در یکی از حرمهای مقدس، یا مساجد، محلی برای گمشده ها تعیین شود و مردم بدانند برای پیدا کردن گمشده خود باید به آن محل مراجعه کنند و متصدیان آن محل مورد اعتماد باشند، کافی است که گمشده را به محل آن تحویل دهد و آنها تا یک سال باید آن را نگهداری کنند و اگر صاحب آن پیدا نشد طبق مسأله بعد عمل نمایند و اگر در بعضی از شهرها چنین محلی برای گمشده ها در نظر گرفته شود و مردم از آن باخبر باشند وظیفه اعلان کردن با سپردن گمشده به آن محل، از دوش مردم برداشته می شود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در جائی نماز جمعه برگزار شد نباید در فاصله ای کمتر از یک فرسخی آن نماز جمعة دیگری منعقد شود ، پس اکر با فاصلة یک فرسخ دو نماز جمعه اقامه شود هر دو صحیح است ، لازم به تذکّر است میزان در مسافت مَحلِّ نماز جمعه است نه شهری که در آن نماز جمعه تشکیل شده است . بنابراین در شهرهای بزرگی که طول آن چند فرسخ است می توان چند نماز جمعه تشکیل داد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در جایی نماز جمعه برگزار شد نباید در فاصله ای کمتر از یک فرسخی آن نماز جمعه دیگری منعقد شود. پس اگر با فاصله یک فرسخ دو نماز جمعه اقامه شود هر دو صحیح است. لازم به تذکر است که میزان در مسافت، محل نماز جمعه است نه شهری که نماز جمعه در ان تشکیل شده است بنابراین در شهرهای بزرگی که طول آن چند فرسخ است می توان چند نماز جمعه تشکیل داد.
- [آیت الله اردبیلی] بازرگانان و پیشهوران سیّار، فرماندهان نیروهای نظامی و انتظامی یا معلّمانی که محلّ کار آنها ثابت نیست، مأموران گشت مانند سیمبانان و راهبانان، مهمانداران هواپیما وقطار و کشتی و نیز کسانی که محلّ کار آنها در چند شهر است و همواره در بین آن شهرها رفت و آمد میکنند، باید نماز خود را تمام خوانده و روزه بگیرند، بلکه همه افرادی که بیشتر اوقات در حال سفر هستند و تعداد روزهایی که در وطن هستند، کمتر از تعداد روزهایی است که در حال سفر هستند، باید نماز خود را در حال سفر تمام بخوانند و روزه نیز بگیرند و همچنین کسانی که در هر سه روز حداقل یک بار و یا هر شش روز دو بار و یا در هر نه روز سه بار و مانند آن مسافرت میکنند، باید در سفر نماز را کامل بخوانند و روزه نیز بگیرند. بنابر این اساتید و یا دانشجویانی که محل تدریس یا تحصیل آنها به اندازه مسافت شرعی از وطنشان فاصله دارد، چنانچه در هر سه روز یک بار یا هر شش روز دو بار و مانند آن از وطن خود به محل تدریس یا تحصیل خود بروند و یا این که بیشتر روزهای هفته را در محل تحصیل یا تدریس باشند، باید در سفری که برای تحصیل یا تدریس به آن شهر انجام میدهند، نمازشان را تمام بخوانند و روزه نیز بگیرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای رفتن به محلی که به تنهایی یا به ضمیمه برگشت هشت فرسخ فاصله دارد حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری برود، چنانچه از محلّ اوّلی که حرکت کرده تا جایی که میخواهد برود به تنهایی یا به ضمیمه برگشت هشت فرسخ باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شهر دیوار دارد باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهر حساب کند و اگر دیوار ندارد باید از خانه های آخر شهر حساب نماید و در شهرهای بزرگ خارق العاده در صورتی که خارج شدن از یک محلّه تا محله بعدی، در نظر عرف سفر به حساب بیاید ابتدای هشت فرسخ از آخر محلّه محاسبه می شود. شرط دوّم: آنکه از اوّل مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد، با توجه به این شرط، اگر فرد قصد داشته باشد به جایی برود که کمتر از هشت فرسخ می شود و بعد از رسیدن به آنجا تصمیم بگیرد به جایی دیگر برود چنانچه پس از آن هشت فرسخ می شود و حداقل چهار فرسخ آن رفتن است نمازش شکسته است و اگر پس از آن هشت فرسخ نمی شود هرچند با محاسبه مسیر قبلی هشت فرسخ بشود نمازش تمام است. و اگر از ابتدا قصد داشته باشد که به مقصد اول رفته و پس از آن به مقصد دوم برود چنانچه مجموعاً هشت فرسخ می شود نمازش شکسته است هرچند مقصد اول کمتر از هشت فرسخ باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر گاه موقعیت جغرافیایی شهر به طوری باشد که از دور صدای اذان آن شنیده شود، یا طوری باشد که با کمی فاصله گرفتن صدای اذان قطع گردد، اهالی آن شهر نیز در مسافرت وقتی به جایی برسند که صدای اذان بلند آخر شهر را نشنوند باید نماز را شکسته بخوانند، بلی اگر شهر در مسیر بادهای تند باشد و صدای اذان تا مسافتهای زیادی برسد، باید موقعیت متعارف را در نظر بگیرد؛ و اگر باد مانع رساندن صدای اذان باشد ولی اهالی شهر، مسافر را ببینند، نمازش تمام است.